Investigación
Dez millóns a dedo en cinco anos: así pagaron Feijóo e Rueda a lealdade da prensa afín con diñeiro público

Desde ‘La Voz de Galicia’ até a canle de extrema dereita de Javier Negre, os últimos dous presidentes da Xunta de Galiza repartiron entre a prensa máis acrítica coa xestión dos seus gobernos polo menos 3.686 contratos sen concurso previo.

Indexando datos públicos.

9 may 2024 05:42

Entre os anos 2018 e 2023, os Gobernos da Xunta de Galiza, primeiro de Alberto Núñez Feijóo e, despois, de Alfonso Rueda, repartiron 10,8 millóns de euros en contratos sen concurso público a medios de comunicación afíns e habitualmente compracentes coa súa xestión: fundamentalmente, con liñas editoriais de dereita ou de extrema dereita. Aínda que a gran parte do pastel lévana a prensa hexemónica en Galiza, situada tamén neses marcos ideolóxicos. Por orde de lucro: La Voz de Galicia, Faro de Vigo, El Progreso, o grupo Editorial La Capital (con diarios como El Ideal Gallego, Diario de Arousa), La Región, El Correo Gallego e La Opinión de A Coruña. Este sete cabeceiras acumulan 9,1 millóns de euros a través de 3.011 contratos. É dicir, máis do 84% do diñeiro público que o Goberno galego reparte a discreción entre medios de comunicación.

Las 3.187 licitaciones a de... by El Salto periódico

Esta síntese foi posible grazas á análise de 1.034.964 contratos menores realizada polo Salto no que se revelou que polo menos 3.686 desas licitacións, a inmensa maioría, foron repartidas entre medios de comunicación, fundamentalmente, conservadores ou directamente ultradereitistas.

O despregamento de argumentos que sosteñen estas contratacións é diverso. Desde subscricións de prensa en papel a todos os centros públicos susceptibles de telas —institutos, colexios, centros de maiores, sedes administrativas ou cafetarías entre moitas outras— até reportaxes sobre infraestruturas, entrevistas pagas ou insercións publicitarias que non seguen criterios de audiencia, alcance ou retorno. A fondo perdido, vaia.

Que é ser un medio afín? A investidura de Feijóo, os pellets ou a celulosa de Altri

As estratexias políticas dos medios de comunicación máis influentes —ou polo menos de máis alcance— en Galiza de cara ao tratamento informativo de todo aquel feito noticioso que emane do Partido Popular non foi, historicamente, nin moi sofisticado nin moito menos plural na prensa galega.

Especialmente desde que Alberto Núñez Feijóo e a súa man censora Mar Sánchez Sierra chegaron aos despachos da Xunta na primavera de 2009. Hai exemplos antigos e recentes que fan de testemuño, pero sen dúbida agrávanse en datas electorais. Nese sentido, a mostra máis recente e reveladora destas manobras nas hemerotecas destes diarios é a cobertura da investidura que se sabía errada de Feijóo como potencial presidente do Goberno español. O líder do Partido Popular transformou aquela investidura que naceu morta nunha moción de censura velada ao presidente do Goberno, naquel momento en funcións, Pedro Sánchez.

Os medios que desde moito antes recollen os millóns de diñeiro público que os gabinetes do PP lles reparten, aquel 27 de setembro de 2023 fixeron gala da súa lealdade. La Voz de Galicia: “Feijóo preséntase como unha persoa de fiar e alerta sobre a amnistía”. O Faro de Vigo: “Feijóo eríxese como baluarte da Constitución ante un Sánchez mudo”. Ou La Región de Ourense: “Feijóo postúlase como o garante constitucional e Sánchez faille o baleiro”. Unhas liñas editoriais indistinguibles do argumentario da dereita en tres dos diarios con máis tirada de Galiza. Tamén, como non, coa vinculación falaz de altos cargos do BNG con ETA, como a campaña de acoso creada polo PP e alimentada por La Voz de Galicia e Faro de Vigo contra a eurodeputada do Bloque, Ana Miranda, en contexto electoral.

Exemplos como este, onde se acalan as voces críticas e se sobredimensionan as afíns, acontecen case a diario na prensa galega. Ocorren con pequenos conflitos veciñais, co asedio a adversarios políticos, co caso omiso ás alternativas políticas, pero collen unha magnitude moito maior cando existe unha gran masa social que se enfronta a unha crise ambiental, xa sexa non premeditada como o desastre dos pellets, ou friamente calculada pola Xunta como a apertura dunha macrocelulosa dez veces máis grande que Ence no corazón xeográfico do país.

As manobras políticas e mediáticas no caso dos pellets, que non a catástrofe, foron similares ás acontecidas co afundimento do petroleiro Prestige en 2002. Primeiro, ocultación. Cando xa resulta imposible frear a información do desastre, relativizan a súa gravidade. Cando a gravidade é manifesta, diseminan as responsabilidades. E, sempre, de pano de fondo, a opinión do Goberno galego por encima do resto ou unha malograda equidistancia.

E cos mesmos vimbios, están a acometer a cobertura sobre a celulosa que Altri quere instalar en Palas de Rei (Lugo) co visto e prace do Goberno de Alfonso Rueda e o enfoque de perfil do PSOE en Galiza e en Madrid: entrevistas amables aos conselleiros das empresas vinculadas e a cargos da Xunta; a difusión de informes de parte elaborados pola empresa, pero vendidos como obxectivos; recoller promesas da multinacional portuguesa como feitos consumados; e ofrecer un espazo mínimo para as voces críticas tanto da organización veciñal como de perfís técnicos e científicos de autoridade.

A Xunta reserva o 16% do orzamento para a prensa progresista

Dos 36 xornais, radios e televisións que atopou esta redacción apenas seis poderían colocarse, ideoloxicamente, no centro esquerda ou na esquerda. Iso si, cunhas partidas moi desproporcionadas en relación á súa influencia e alcance: a Cadena Ser adxudicouse 50 contratos por 154.768,42 euros; o diario El País 88.657,02 euros en 62 contratos; elDiario.es levou nove contratos por 65.560 euros; a empresa Sermos Galiza, editora de Nós Diario, 15 contratos por 29.413,40 euros; a revista Luzes, con oito licitacións por valor de 18.616,75 euros; e Galicia Confidencial, cun contrato de 810,41 euros.

Fóra deste abano quedan, polo menos pola vía da contratación menor, outros diarios situados fóra de toda dúbida á esquerda do panorama mediático como Público, Infolibre, Praza, CTXT, Novas da Galiza ou esta propia redacción, que non recibiron por esta vía nin un só euro da administración pública a pesar de cubrir con asiduidade a actualidade galega desde diferentes prismas, ter traballadores e traballadoras situados en territorio galego e, moitos deles, tendo tamén como lingua vehicular das súas publicacións o galego.

O PP galego non necesita aos medios de ultradereita como noutros territorio

Como se está debullando na serie de reportaxes do Salto, Así se financia la desinformación, tanto o Goberno de Castela e León como o de Aragón, desde a entrada de Vox como socio minoritario en ambos executivos, disparáronse as facturacións públicas a medios de extrema dereita como OkDiario, o Estado de Alarma do axitador ultra Javier Negre, Periodista Digital ou El Debate. Coincidindo coa chegada de Jorge Azcón (PP) e Alejandro Nolasco (VOX) aos despachos do Goberno aragonés e en apenas seis meses, estes medios recibiron 104.878 euros de diñeiro público a pesar das máis que verificadas difusións de bulos destas cabeceiras. E en Castela e León, máis do mesmo.

Desde que Alfonso Fernández Mañueco (PP) e Juan García-Gallardo (VOX) comparten bipartito, a estratexia de financiar a estas cabeceiras sen atender a criterios de audiencia consolidouse. Fai non moito máis de dúas semanas, esta redacción tamén revelaba, tras analizar máis de 400 contratos menores adxudicados entre 2022 e 2023, que Estado de Alarma, OkDiario, The Objective, El Debate, Periodista Digital, Libertad Digital e EsRadio recibiran en só dous anos 1,6 millóns de euros das arcas públicas.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Carlos Mazón
Negacionismo Los bulos climáticos de un Mazón escorado hacia Vox: de la falsa destrucción de presas al Pacto Verde Europeo
En España no se destruyen presas, sino pequeñas barreras fluviales sin capacidad de aminorar riadas. La naturalización de los ríos contribuye a frenar las avenidas y el Pacto Verde Europeo trata de evitar la sobrepesca.
Balcanes
Balcanes Fake News, censura e injerencia extranjera: los Balcanes son especialmente vulnerables a la desinformación
Gobiernos como el serbio fomentan la difusión de bulos y el control de los medios. Y en toda la región son habituales las narrativas nacionalistas y una retórica antioccidental impulsada por agentes externos como Rusia.
Redes sociales
Redes sociales Bulos ganan corazones: cómo la desinformación y la extrema derecha se han hecho una misma cosa
Sin sorpresas: la extrema derecha es más propensa a las fake news y el periodismo clicbait. Un estudio analiza la vinculación inextricable entre estos partidos y las prácticas de manipulación de las audiencias.
Comunidad de Madrid
Fin a la privatización Un tsunami marcha por Madrid por la gestión totalmente pública de los servicios a la ciudadanía
La plataforma Tsunami por los Servicios Públicos nace este domingo para aglutinar a decenas de organizaciones sociales que quieren hacer frente al “modelo neoliberal de destrucción masiva de los derechos humanos y sociales”.
Medio ambiente
Medio ambiente Milleiros de persoas enchen A Pobra do Caramiñal para berrar contra a celulosa de Altri e a mina de Touro
Unha grande multitude por terra e centos de embarcacións por mar esíxenlle ao Goberno de Alfonso Rueda que “recúe” ante o potencial desastre ambiental que sobrevoa Galiza.
Tribuna
Tribuna Carta aberta a José Soares de Pina, CEO de Altri: “Paren este proxecto que Galicia nin quere nin necesita”
Os argumentos para apoiar o que dicimos son moitos. Situaríanse nun terreo no bordo da ZEC Serra do Careón; provocarían un novo ciclo de plantación masiva de eucalipto ou de importación de países do Sur; e o máis importante: non teñen licenza social.
Gobierno de coalición
Consejo de Ministros Ángel Víctor Torres anuncia que tiene cáncer, pero seguirá al frente del Ministerio de Política Territorial
Reducirá su agenda como titular de Política Territorial en las semanas previas a una operación a finales de abril. Fuentes ministeriales dicen que la enfermedad “va bien” y “tiene solución”.
Tribuna
Tribuna A celulosa e a mina son o modelo industrial do Partido Popular
É fundamental que tezamos unha rede social transversal na sociedade, capaz de unir a sectores diferentes que sexan quen de aglutinárense nun movemento social arredor dun denominador común: a defensa do noso territorio.

Últimas

Medio ambiente
Medio ambiente Galiza volve á rúa contra Altri, Greenalia e a celulosa da Xunta: o desastre natural en cifras
Espérase que centos de embarcacións e decenas de miles de persoas participen nunha manifestación este sábado na Pobra do Caramiñal, un dos concellos da ría de Arousa, onde desemboca o río Ulla, o máis afectado pola fábrica de celulosa.
Palestina
Genocidio Salah al Bardauil, miembro del comité político de Hamás, entre los 23 asesinados por Israel esta madrugada
Israel ha matado a 634 personas desde la ruptura del alto el fuego el pasado martes. Un ataque del Estado sionista hacia suelo libanés este sábado ha dejado siete muertos.
Tribuna
Tribuna Carta abierta a José Soares de Pina, CEO de Altri: “Paren este proyecto que Galicia ni quiere ni necesita”
Los argumentos para apoyar lo que decimos son muchos. Se situaría en un terreno en el borde de la ZEC Serra do Careón; provocaría un nuevo ciclo de plantación masiva de eucalipto o de importación desde países del Sur; y no tiene licencia social.
Contigo empezó todo
Contigo empezó todo El comunismo libertario de Hildegart Rodríguez
La joven madrileña, a quien se recuerda por morir a manos de su madre, contribuyó con sus ideas a la política revolucionaria durante la II República.
Opinión
Opinión La berlusconización de Mazón
Es evidente que el presidente de la Generalitat no ha asumido la agenda de la ultraderecha por convicción, sino por supervivencia política y judicial, en una estrategia no muy diferente a la que empleó Silvio Berlusconi.
Más noticias
La vida y ya
La vida y ya Para vivir bien
“Para vivir bien hacen falta plantas, profe”, dijo una alumna. Esa frase es una forma de recordar que para vivir bien no es suficiente con levantarte cada mañana y meterte en el metro con los ojos pegados al sueño de estar en otra parte.
Turquía
Contra Erdogan Turquía en las calles: cae el muro del miedo a las movilizaciones
La detención del principal rival político de Erdogan ha provocado protestas masivas en todo el país que amenazan con convertirse en movilizaciones generales de descontento contra el gobierno.
Derechos sociales
Derechos laborales La legislación protege a los trabajadores ante alertas metereológicas
El Ministerio de Trabajo y los sindicatos recuerdan que hay previstos permisos retributivos, reducción de jornada o cambios en la misma para evitar los desplazamientos peligrosos al puesto de empleo.

Recomendadas

Comunidad de Madrid
Comunidad de Madrid Un rayo de esperanza tras cinco años de los protocolos de la vergüenza
A punto de prescribir los posibles delitos, un avance judicial abre la puerta a conocer quién decidió no derivar a hospitales a ancianos en residencias en la Comunidad de Madrid.
Medio ambiente
Oliver Franklin-Wallis “La industria de los residuos deja una cicatriz enorme en nuestro planeta”
El periodista británico Oliver Franklin-Wallis recorre en ‘Vertedero’ (Capitán Swing, 2024) las prácticas ocultas de la industria de residuos, exponiendo el papel de las grandes corporaciones, en connivencia con autoridades e instituciones públicas.
Siria
Siria Siria, de la euforia por el fin del régimen al examen de la transición
Las matanzas en el litoral sirio y las dudas acerca de las nuevas autoridades dejan atrás la alegría por la caída de al Asad y enfrían el aniversario de la revolución, el primero tras la huida del dictador.
México
EZLN Genealogía del “común” zapatista, política de la liberación
El EZLN celebró junto a sus bases de apoyo unas jornadas conmemorando el 31 aniversario del levantamiento en Chiapas, en el que se hizo reflexión sobre los retos que vive el movimiento. En abril, preparan el encuentro (Rebel y revel), de arte.