Medio ambiente
Sarria, cun dos peores índices de calidade do aire de Galiza, á espera dunha nova planta contaminante

A veciñanza da comarca convive dende hai décadas coa contaminación provocada pola cementeira do Oural. Agora, Votorantim Cimientos proxecta a instalación dunha nova planta para a produción de combustible a partir da coincineración de residuos. A veciñanza, organizada na Plataforma Sarria Aire Limpo, denuncia os riscos desta nova ameaza ambiental
Fábrica de Cementos Cosmos en Oural
Fábrica de Cementos Cosmos en Oural, Sarria (Lugo).

No ano 1962, instalouse nunha pequena vila de Sarria (Lugo) Cementos Noroeste, a primeira fábrica de cemento de Galiza. A cementeira do Oural, un pobo duns 300 habitantes, foi adquirida no 2012 polo grupo Votorantim Cimientos, unha multinacional adicada á produción de materiais de construción. A fábrica, operada por Cementos Cosmos —filial de Votorantim Cimientos— produce actualmente unhas 450.000 toneladas de clinker —compoñente principal do cemento— e 650.000 toneladas de cemento ao ano.

O pasado setembro, a prensa facíase eco da “emerxencia sanitaria” debido á mala calidade do aire en Sarria, segundo os niveis dunha das estacións de seguimento da Consellería de Medio Ambiente, situada no recinto do complexo industrial de Cementos Cosmos.

Segundo o Rexistro Estatal de Emisións e Fontes Contaminantes (PRTR), a cementeira do Oural reportou no último ano emisións á atmosfera de diversos contaminantes, entre os que se atopan óxido de nitróxeno, dióxido de xofre, monóxido de carbono e metais pesados como o mercurio e o cadmio.

Un estudo do Instituto de Saúde Carlos III analizou a mortaldade por cancro en municipios próximos a fábricas de produción de cemento; en áreas de ata 50 km arredor deste tipo de instalacións. Os resultados revelaron un incremento significativo dos casos de mortes por cancro, especialmente nos sistemas dixestivo e urinario, en residentes preto de cementeiras.

Votorantim Cimientos pretende agora construír unha nova planta para a produción de Combustible Sólido Recuperado (CSR) a partir de residuos no Oural, que xa presenta un dos peores índices de calidade do aire en toda Galiza. Este anuncio provocou o nacemento da Plataforma Sarria Aire Limpo, froito da preocupación da veciñanza polas posibles repercusións da queima de residuos no medio ambiente e a saúde.

A queima de residuos para producir combustible

A plataforma veciñal denuncia que a comarca rexistra os peores datos de toda Galiza en canto a dióxido de xofre e metais pesados, con niveis que en moitas ocasións igualan ou mesmo superan os das cidades. “Que vai ser de nós cando empecen a incinerar todos eses residuos?”, preguntan.

A coincineración é o proceso mediante o cal un residuo se emprega como combustible nunha instalación industrial. O proxecto presentado por Votorantim Cimientos ten como obxectivo a construción dunha planta adicada ao tratamento de residuos de orixe industrial, comercial e urbano, coa fin de producir combustible sólido para a súa utilización nos fornos de produción de cemento.

Neste caso, empregarase o Combustible Sólido Recuperado (CSR) producido a partir de materiais non reciclables. A planta procesará 163.800 toneladas anuais de residuos para obtención de ata 149.700 toneladas anuais de CSR.

A promotora, que presentou a comezos de abril o proxecto ante a veciñanza, explicou que se van a triturar e clasificar materiais procedentes doutras industrias, nun 90% plásticos, textís, madeira e cartón. Desde a Plataforma sinalan que a empresa non reflectiu a realidade da capacidade de tratamento prevista e denuncian que os residuos indicados “non supoñen nin un terzo do que realmente queren tratar”.

Segundo o documento presentado á Xunta, ao que tivo acceso O Salto, os residuos de madeira supoñen aproximadamente un 15% do total, os téxtiles un 5% e o papel e cartón un 25%. O proxecto inclúe a queima de materiais como neumáticos, restos de pinturas, lodos industriais e residuos agroalimentarios e da industria química, entre outros.

O pasado decembro, PSOE e BNG presentaron unha moción co propósito de que o Concello de Sarria solicitara a inadmisión a trámite do proxecto. Segundo argumentan, as Normas Subsidiarias do Concello só permiten industrias compatibles coa vivenda, que non xeren emisións, cheiros ou ruídos. Porén, consideran “inadmisible” que o informe ambiental non analice os efectos que esta actividade pode ter sobre a saúde humana, tendo en conta que o núcleo de poboación do Oural se atopa a escasos metros. O pleno rexeitou a moción cos votos en contra de Camiña Sarria e o PP.

Xa no 2007, o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) anulou a concesión municipal de Cementos Cosmos para a queima de neumáticos, empregada para obter enerxía alternativa, ao atoparse a menos de 2000 metros dun núcleo poboacional.

Segundo as alegacións presentadas pola Asociación para a Defensa Ecolóxica de Galiza (Adega), o Estudio de Impacto Ambiental incumpre a lexislación vixente ao carecer dunha avaliación rigorosa de alternativas de localización: “Limítanse a xustificar a elección da parcela contigua á fábrica de cemento por razóns exclusivamente económicas, sen considerar os impactos ambientais”. Daniel Vispo, membro de Adega e veciño de Sarria, alerta ademais dun “problema de caracterización dos residuos” xa que o proxecto obvia a procedencia dos mesmos.

Riscos para a saúde

Se ben o incremento da xeración de residuos é un dos principais desafíos ambientais a nivel mundial, a promoción de solucións rápidas como a incineración —que diminúe a cantidade enviada a vertedoiros— xera controversia debido ao impacto no medioambiente e na saúde.

Un estudo da Universitat Rovira i Virgili, que analizou a contaminación no entorno da incineradora de Sant Adrià del Besòs, alertou dos riscos carcinoxénicos derivados da exposición ambiental a sustancias como as dioxinas e metais pesados. A investigación concluíu que, debido á exposición a estes contaminantes, o risco de cancro é 2,3 veces superior ao considerado aceptable.

O biólogo e investigador do CSIC, Fernando Palacios, expuxo recentemente nun acto en Sarria os potenciais perigos da incineración de CSR na planta industrial proxectada no Oural. Palacios alertou das emisións de metais pesados como o mercurio, chumbo ou cadmio, sustancias bioacumulables que se almacenan no organismo e poden afectar ao sistema nervioso, endócrino, inmunolóxico e reprodutor, presentando un problema especial para nenos, embarazadas e persoas maiores.

“As emisións industriais supoñen un risco especial para unha comarca gandeira como é a de Sarria”, alerta Vispo. E engade: “Os contaminantes entran na cadea alimentaria a través do leite, a carne ou produtos derivados, o que pode ter graves repercusións para a saúde”.

Malia que o proxecto aínda non conta coa resolución da Autorización Ambiental Integrada da Xunta de Galicia, a veciñanza critica que o Concello se negue a presentar alegacións. Dende a Plataforma Sarria Aire Limpo explican que o grupo de goberno se opuxo á moción presentada “co argumento de que non van queimar nada, cando a propia empresa o recoñece”. Este medio contactou coa administración local para solicitar declaracións respecto á súa postura en relación ao proxecto, mais non obtivo resposta ata o momento da publicación deste artigo.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Energía
Límites planetarios Reducir el consumo energético, el debate olvidado (e incómodo) del gran apagón
España proyecta un 43% de aumento de consumo eléctrico en los próximos cinco años. Especialistas opinan que la electrificación de la demanda, clave para abandonar los combustibles fósiles, tiene que ir acompañada de la suficiencia energética.
Energía
Juan Bordera “En la crisis energética, el tecnooptimismo es mesiánico y juega a favor de Trump"
El diputado en Les Corts se pronuncia sobre el apagón del pasado lunes y carga contra la forma en la que se están implantando las renovables. También señala el peligro de que el sentimiento antirrenovable cale entre la población.
Catalunya
Acción directa Las Sublevaciones de la Tierra francesas llegan a Catalunya: “Necesitamos una forma nueva de luchar”
Una acampada de tres días y una acción simbólica han sido el pistoletazo de salida de Revoltes de la Terra. La organización ha sido capaz de unir a ecologistas de campo, de ciudad y campesinado en una dinámica de lucha “nueva”.
#109040
20/4/2025 13:13

E seguimos coa instalación de mais industrias contaminantes. E a dereita, o Partido Podre e a Xunta -que todo é o mesmo- apoiandoas como badocos, porque non ven mais aló das suas narices e son cortoplacistas.

0
0
Galicia
Galicia A Xunta aprobou a celulosa de Altri argumentando que a súa cheminea de 75 metros sería “icónica”
O Informe de Patrimonio Cultural, favorable á multinacional, emitiuse con base en dúas encargas externas, contratadas e pagadas pola empresa ao ex presidente e ao actual tesoureiro de Icomos-España.
Economía
Internacional El fondo proisraelí KKR se hace con los grandes festivales españoles de música
Controla eventos como Sónar, Viña Rock o Resurrection Fest mientras expande su negocio con la promoción inmobiliaria en territorios palestinos ocupados ilegalmente y la creación de centros de datos para las grandes tecnológicas.
Pensamiento
Pensamiento Michael Hardt: “La respuesta a Trump no debe ser volver a la normalidad”
Pensador estadounidense y colaborador de Antonio Negri en algunas de sus mejores páginas, el filósofo Michael Hardt ha seguido dedicando su trabajo a la idea y a las prácticas del común.
Energía
Límites planetarios Reducir el consumo energético, el debate olvidado (e incómodo) del gran apagón
España proyecta un 43% de aumento de consumo eléctrico en los próximos cinco años. Especialistas opinan que la electrificación de la demanda, clave para abandonar los combustibles fósiles, tiene que ir acompañada de la suficiencia energética.

Últimas

Palestina
Palestina Imputan a dos capitanes de buque implicados en el comercio de armas con Israel
El Juzgado de Instrucción nº 6 de Barcelona investiga la implicación de la naviera Maersk en el suministro de armas al ejército israelí y le requiere que identifique a dos capitanes.
Sanidad pública
Sanidad Pública España necesita 100.000 enfermeras para alcanzar la media europea
Casi un 40% de enfermeras manifiesta que dejará la profesión en los próximos 10 años. Son datos del Ministerio de Sanidad y las profesionales exponen las razones: falta de conciliación y contratos precarios.
Más noticias
València
Lawfare La Audiencia de València dicta que la causa contra Mónica Oltra llegue a juicio
Aunque la Fiscalía y el juez instructor descartaron que existiera indicios de delito contra la ex consellera y el resto de acusados, la Audiencia ratifica la celebración del juicio.
Estados Unidos
Guerra comercial Estados Unidos y China acuerdan una rebaja en los aranceles durante 90 días
Tras una reunión en Suiza, los dos países anuncian que reducirán los impuestos a las importaciones a partir del 14 de mayo.
Educación
Eduación La educación vasca no irá a la huelga tras llegar a un acuerdo tildado de “histórico”
Los sindicatos desconvocan los paros para esta semana al haber alcanzado mejoras en las condiciones laborales del profesorado y una mejor financiación para los centros públicos.
Justicia
Justicia Cómo retorcer el derecho antidiscriminatorio: apuntes del juicio por delito de odio a una activista trans
La presidenta del Partido Feminista pide cinco años de prisión y 50.000 euros en daños a una mujer trans por considerar que un tuit que no la mencionaba constituye una amenaza y una incitación al odio. Pero, ¿qué son los delitos de odio?

Recomendadas

Laboral
Laboral Coidar sen dereitos: a loita das traballadoras nas residencias privadas de Galiza
Sen tempo nin medios para ofrecer uns coidados axeitados, alertan dunha situación insostible nos centros e denuncian a privatización dun servizo a costa do benestar das persoas maiores e dependentes.
Estados Unidos
Roberto Montoya “Nos dicen que hay que armarse contra Putin cuando el mayor peligro para el mundo es Trump”
Más Donald Trump que nunca, el multimillonario ha regresado para terminar lo que no pudo hacer en su primer mandato. El periodista Roberto Montoya bucea en el personaje y su contexto en el libro ‘Trump 2.0’ (Akal, 2025).
Cine
Cine Colectivo y sin autor: breve historia de otro cine
La película ‘Una isla y una noche’, autoproducida y autodistribuida por el colectivo francés Piratas de Lentillères, es la puerta de entrada para recordar otros modos de hacer cine, alejados de la firma de autor y los grandes estrenos.