Música
Alejandro Guillán: “Baiuca ten un punto comunitario”

A fusión de música tradicional e electrónica fai de Baiuca unha das sensacións musicais. O proxecto de folktrónica está a exportar internacionalmente a renovación de composicións populares.

Baiuca 1
Alejandro Guillán, Baiuca, está a exportar internacionalmente a renovación de composicións populares. Adrián Canoura
20 ago 2019 10:00

A xente vense arriba na Pradería de San Isidro, Madrid. Soan as voces tradicionais, as frautas, as pandereteiras de Aliboria sacan toda a súa forza; todo iso fúndese coa música electrónica: iso que recibiu o nome de folktrónica. "Ese concerto tivo unha enerxía especial", dirá máis tarde con toda honestidade. Dirá o que xa é un músico para seguir: el é Alejandro Guillán, e isto é Baiuca.

Alejandro chegou a Madrid desde Compostela con Álex Casanova, o seu proxecto de electropop. Pero chegar non foi fácil, estar lonxe do mar complicou a súa adaptación: non atopaba lugares onde escapar e sentirse só, ese estrañado Monte do Gozo. Conta que empezou a escoitar, a recompilar todos os cassettes que traía consigo: a morriña.

Todos eses sentimentos acabounos soltando mediante a música.

A música son sensacións, momentos da vida

Ese mozo que está no Parque do Retiro ve, tras as árbores, o horizonte pousándose nos edificios; lonxe e distinto do que se pousa sobre a praia de Vilagarcía. Así naceu a canción “Solpor”. Imaxínase a alguén bebendo licor-café, e iso será “Solaina”. Cada canción é unha imaxe, o non explicable que sae do interior, e así son os temas de Baiuca, que o sitúan en planos nos que non se atopa. "A música son sensacións, momentos da vida."

O sample será a base do seu primeiro disco, Solpor, publicado en 2018; pero cada canción terá un punto de partida diferente. Escoita unha frauta nos primeiros segundos dunha canción da súa cassette, quérea, queda con ela; despois verá se o tema necesita unha parte máis melódica. Xusto ao contrario que “Morriña”. Dunha voz xurdirá “Mozas”, terá o loop e, máis tarde, a mestura final.

Gústame xogar, que pareza que vaia meter un subidón e non facelo, e que á xente lle convezca o engano

"Moitas veces asóciase o electrónico a algo máis noventero, a eurodance. Pero o curta e pega xa é electrónica, e é un campo moi amplo." A base de instrumentos harmónicos e moito sintetizador que compoñía Casanova quedou atrás por un Baiuca con máis ritmo e na procura orgánica dun equilibrio entre o ensalzamiento do folk e a electrónica de vangarda, na que busca romper coa estruturación do pop. "Gústame xogar, que pareza que vaia meter un subidón e non facelo, e que á xente lle convezca o engano."

Como irá o concerto da Pradería de San Isidro? Preguntábase ao chegar dende Mallorca, sen durmir. Así estivo durante anos: saír de traballar o xoves ás 16 e ir picar a Compostela o venres, facelo o sábado en Vigo e coller un avión para Bilbao o domingo. Por último, un Blablacar para entrar a traballar na tenda de roupa de 24 a 8 en Madrid, na que estivo tres anos.

Soa “Morriña”. A xente vén arriba. Á diáspora únese xente doutros ritmos, outros cancións. Ao seu lado, Adrián Canoura proxecta imaxes de Castelao na súa chegada a Buenos Aires. "Desde o visual, ten a mesma forma de entender a tradición. É atopar maneiras de traballar diferentes co que xa existe." Por diante, duas pandereteiras de Aliboria roxen.

Coller a raíz e levala a outro punto

Esta vez Álejando non leva máscara, aínda que o efecto é o mesmo: conseguir a distancia de escoitar música sen referencias persoais. Só, tan só, escoitar a música. Cantos son? Encántame o que facedes. Son frases repetidas, e Alex síntese cómodo, quítalle presión.

Porque Baiuca é máis que Álex. "O proxecto ten un punto comunitario, que fixen eu pero que podería facer outra persoa, posiblemente doutra maneira." Coller a raíz e levala a outro punto. "Tratar a música desde o respecto. Podes coller unha voz de hai máis de 30 anos, e acabar en que soe en algo actual: ensalzándoa, dándolle valor ao antigo que se estaba perdendo."

Despois de Solpor chegou a colaboración con Xosé Lois Romero, o fundador de Aliboria que trata de actualizar a percusión -xunto á voz, tal vez o máis inmutable da música. Xosé Lois pasoulle o tracklist para que fixese non un rémix, senón unha nova mestura coa mesma esencia: conseguir que soe diferente a través das harmonías, xogar cos ritmos, xogar cos pandeiros... Iso foi o EP Misturas, que viu a luz en marzo de 2019.

Hoxe Baiuca está a levar os ritmos tradicionais a outras culturas

As voces soan e traen reminiscencias árabes. "Sempre se asocia a música galega ao celta, e é polo tipo de instrumentos que se acabaron utilizando. Pero se te quedas coa voz, soa máis a Oriente. Hai xente que afirma que, ao estar Galicia á beira do mar, estaba máis conectada polo sur polo fluxo dos barcos." E hoxe Baiuca está a levar os ritmos a outras culturas. Picou en Medina, Marrocos, ou con Nicola Cruz en Londres.

Pola contra, a gaita segue con dificil encaixe. "É pola forma que se toca na Península Ibérica. A de Oriente Medio podería encaixar mellor. Mercedes Peón, por exemplo, tócaa de maneira diferente, fai que se integre moi ben na súa música."

No Estado Español non considera que haxa unha "escena" da folktrónica como a que se está xerando a nivel global, co propio Nicola, Chancha Via Circuito ou O Bufo. Aquí, sente máis conectado con propostas actuais pero artística e musicalmente diferentes, como Projecto [` Trepia].

Baiuca 2
Alejandro Guillán, Baiuca, perto do mar do que tanta morriña tiña ao chega a Madrid. Adrián Canoura

O concerto vai terminar e a xente corea, quere máis. E están os que empezarán a indagar nas músicas que hai, que houbo detrás. "Iso de que veña tanta xente nova, que agora estea a escoitar música tradicional... iso non pasa a miúdo", dinlle mentres vira con Aliboria.

Para o futuro, quere seguir investigando con liberdade. "Hai músicos que se atan ao asinar que farán tres discos en tres anos. Hai que manter o control sobre o teu proxecto. E dun disco a outro ten que haber un impasse para que cheguen novos influxos." Baiuca deixará os samples atrás: "a idea é traballar con xente que estea a investigar sobre os sons de certos instrumentos, e crear algo desde cero, buscando un son determinado."

"Ninguén sabe de morriña, ata que escapa do mar
Ninguén sabe de saudade, ceiba bágoas por chorar
Quixen probar cousas novas, quixen arrincar a dor
Quixen unha boa nova, quixen a túa verde cor..."

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

China
Pulsos bajo el cielo Beijing rave: amor, unidad y respeto
Exploramos los entornos de la música electrónica underground en Beijing, donde los jóvenes siguen creando espacios y nuevas formas de relacionarse y entenderse
Música
Laia Viñas “La ruta del bacalao fue un movimiento contracultural que te permitía conocer a iguales”
En su segunda novela, Laia Viñas utiliza la narrativa personal de su propia familia, agentes activos de su disfrute, para crear un relato sobre las potencias del hedonismo y la amistad.
Bermeoko Txosnak
29/8/2019 1:57

BAIUCA actuará en las txosnas de Bermeo el viernes 13 de septiembre, en sus fiestas mayores que van del 6 al 16 de septiembre, siendo el 9 el día del marinero http://www.noizagenda.com/agenda/57021/ozhen-nogen-baiuca

0
0
LGTBIAQ+
LGTBIAQ+ Monstros na academia: esta é a nova onda de estudos cuir en Galiza
Un monográfico de ‘Galicia 21’ fai realidade os primeiros estudos académicos que poñen no centro a disidencia e o pensamento cuir en Galiza, abrindo un debate que remove a universidade e o activismo.
Brecha salarial
Desigualdad La brecha salarial de género crece y se sitúa en el 19,6% después de años de contracción
La parcialidad sigue siendo la gran culpable de la desigualdad retributiva entre hombres y mujeres, que aumenta respecto a 2022 por el incremento salarial que se ha dado en sectores con más presencia masculina

Últimas

Cómic
Cómic Moebius, un género en sí mismo
La publicación de ‘Obra hermética’ es el mejor momento para recordar la relevancia de Moebius como catalizador cultural del surrealismo ‘sci-fi’ en una serie de cómics imprescindibles para entender la evolución de esta disciplina.
València
València El líder de Desokupa, Daniel Esteve, denunciado por incitación al odio
La asociación Acción Contra el Odio presenta ante la Fiscalía de València una denuncia por los bulos racistas, noticias falsas y amenazas contra las personas migrantes difundidas por Esteve.
Más noticias
Economía
Guerra comercial China mueve ficha en una guerra comercial (y tecnológica) que reconfigurará la economía global
Más allá de la disputa comercial, la carrera tecnológica es el verdadero eje de la rivalidad entre ambas potencias. Estados Unidos sigue liderando la tecnología mundial, pero China avanza rápidamente.
Palestina
Limpieza étnica Protestas en todo el mundo contra los planes de limpieza étnica para Gaza
Los países árabes rechazan la idea de desplazamiento lanzada por el presidente de Estados Unidos. Dos tercios de las infraestructuras de Gaza están dañadas o destruidas y comienza a hacerse realidad la especulación en el negocio de la reconstrucción.
Tribuna
Tribuna Militarismo y neofascismo
El militarismo rampante pone en grave peligro la convivencia, la cooperación, la seguridad y la paz mundial.

Recomendadas

Laboral
Laboral Investigada unha rede empresarial que explotaba a 82 migrantes nunha granxa de Lugo
Polo de agora, tres persoas responsables da granxa de Begonte centran as investigacións da Garda Civil. As 82 persoas explotadas vivían nun hotel de Ordes (A Coruña) que non tiña sequera licencia de hostalaría.
Trabajo sexual
Anneke Necro “Es imposible hablar de porno sin analizar cómo hemos llegado hasta aquí en materia de placer”
Hablar de cómo se ha construido el deseo en nuestra cultura occidental es una de las motivaciones que Anneke Necro persigue en su primer texto, ‘Deseo disidente: las políticas del placer’.
Colombia
Colombia Guerra a muerte en el Catatumbo entre el ELN y las disidencias de las FARC
Los enfrentamientos entre las guerrillas en el estado de Catatumbo, fronterizo con Venezuela, ha provocado el desplazamiento de 50.000 campesinos y la declaración del Estado de Conmoción Interno por parte del presidente Gustavo Petro.