Luns borralleiro - 12
Todas as persoas chegan á praza da Picota onde remata a festa. Iris Justo

Galicia
Lluvia de hormigas, tierra y harina en uno de los días grandes del Entroido gallego

El pueblo ourensano de Laza, una de las referencias del Carnaval en todo el Estado, tuvo este lunes su fiesta más especial.
13 feb 2024 05:45

Este lunes, en el epicentro de uno de los carnavales más famosos de todo el Estado, en Laza (Ourense) arrancaba el Luns Borralleiro, uno de los días más significativos del Entroido en toda Galicia. Durante la mañana, una de las principales plazas del pueblo, la de A Picota, se convierte en una batalla de barro, de todos contra todos, lanzado mediante trapos manchados, farrapos, en galego. De ahí el nombre de farrapada, que es como se le denomina a esta parte de la celebración tradicional.

En cuanto se acerca el atardecer, recogido en este fotorreportaje, comienza la baixada da Morena, un personaje que se compone de una cabeza de vaca tallada en madera y que es dirigida por una persona de la aldea. Desde su arranque, la Morena viene acompañada de gente de la aldea que previamente ha ido al monte a buscar hormigas para tirárselas a la gente para que les piquen. Tradicionalmente, cuentan algunas vecinas, esto se hacía para lanzárselas solo a las mujeres, pues se creía que favorecía la fecundidad al ser uno de los animales que más se reproduce.

La Morena arranca su salida en cuanto un visitante foráneo es subido a una burra y le da un beso en su cabeza de madera. La gente de la aldea finge que su elección es algo excepcional y la persona escogida cada año se vuelve el hazmerreír de todo el pueblo. En ese momento, la Morena y todo el pueblo y visitantes caminan hasta llegar a la plaza da Picota, donde se da por terminada la fiesta bebiendo, comiendo y celebrando en colectividad. 

Luns borralleiro - 14
Ampliar
Bajo de Laza donde se prepara y sale la 'formiga grande' antes de comenzar a bajar hacia la plaza da Picota y atacar a la gente.
Bajo de Laza donde se prepara y sale la 'formiga grande' antes de comenzar a bajar hacia la plaza da Picota y atacar a la gente.
Luns borralleiro - 1
Ampliar
Salida de la 'formiga grande' hacia la plaza da Picota.
Salida de la 'formiga grande' hacia la plaza da Picota.
Luns borralleiro - 2
Ampliar
Lugar de llegada de la 'formiga grande', donde se espera por la Morena, un personaje que consta de una cabeza de vaca hecha de madera dirigida por un hombre de la aldea y sale la burra.
Lugar de llegada de la 'formiga grande', donde se espera por la Morena, un personaje que consta de una cabeza de vaca hecha de madera dirigida por un hombre de la aldea y sale la burra.
Barrio de Cimadevila, zona cero del Entroido de Laza.
Hormigas para lanzar a la gente durante la fiesta.
Luns borralleiro - 5
Ampliar
Momento de preparación de los sacos donde van las hormigas antes de ser lanzadas.
Momento de preparación de los sacos donde van las hormigas antes de ser lanzadas.
Luns borralleiro - 8
Ampliar
Gente de la aldea portando tojos que también contienen hormigas.
Gente de la aldea portando tojos que también contienen hormigas.
Luns borralleiro - 9
Ampliar
Momento en el que la gente de la aldea monta en la burra a una turista que cree ser una persona especial por su elección mientras los paisanos se ríen de ella.
Momento en el que la gente de la aldea monta en la burra a una turista que cree ser una persona especial por su elección mientras los paisanos se ríen de ella.
Luns borralleiro - 10
Ampliar
La visitante encima de la burra le da un beso a la Morena, momento en el que arranca la andadura hacia la plaza da Picota.
La visitante encima de la burra le da un beso a la Morena, momento en el que arranca la andadura hacia la plaza da Picota.
Luns borralleiro - 11
Ampliar
Gente de la aldea que en vez de tirar tierra con hormigas, tira harina. En este caso con un soplador de hojas.
Gente de la aldea que en vez de tirar tierra con hormigas, tira harina. En este caso con un soplador de hojas.
Luns borralleiro - 12
Ampliar
Todas las personas llegan a la plaza da Picota donde remata la fiesta.
Todas las personas llegan a la plaza da Picota donde remata la fiesta.
Luns borralleiro - 13
Ampliar
El Luns Borralleiro se da por terminado cuando la Morena se levanta la máscara.
El Luns Borralleiro se da por terminado cuando la Morena se levanta la máscara.
Luns borralleiro - 12
Todas as persoas chegan á praza da Picota onde remata a festa. Iris Justo

Medio rural
Choiva de formigas, terra e fariña no día grande do Entroido de Laza

A aldea ourensá de Laza, unha das referencias do Entroido en todo o Estado, tivo este luns a súa festa máis especial. Unha festividade tradicional que persiste grazas ao traballo e o coidado de veciños e veciñas e o respecto dos visitantes.
13 feb 2024 05:30

Este luns, no epicentro dun dos entroidos máis famosos de todo o Estado, en Laza (Ourense) arrincaba o Luns Borralleiro, un dos días máis significativos do Entroido en toda Galiza. Durante a mañá, unha das principais prazas da aldea, a da Picota, convértese nunha batalla de farrapos cheos de lama. De aí o nome de farrapada, que é como se denomina esta parte da celebración tradicional.

En canto cae o atardecer, recollido nesta fotorreportaxe, comeza a baixada da Morena, unha  personaxe que se compón dunha cabeza de vaca tallada en madeira e que é dirixida por unha persoa da aldea. Desde o seu arranque, a Morena vén acompañada de xente da aldea que previamente foi ao monte a buscar formigas para tirarllas á xente para que a piquen. Tradicionalmente, contan algunhas veciñas, isto facíase para lanzarllas só ás mulleres, pois críase que favorecía a fecundidade: é un dos animais que máis se reproduce.

A Morena arrinca a súa saída en canto un visitante foráneo é subido a unha burra e lle dá un bico na súa cabeza de madeira. A xente da aldea finxe que a súa elección é algo excepcional e a persoa escollida cada ano vólvese o foco da brincadeira de toda a aldea. Nese momento, a Morena, veciños e visitantes camiñan até chegar á praza da Picota, onde se dá por terminada a festa bebendo, comendo e celebrando en colectividade.

Luns borralleiro - 14
Ampliar
Baixo de Laza de onde se prepara e sae a formiga grande antes de comezar a baixar cara á praza da Picota e atacar á xente.
Baixo de Laza de onde se prepara e sae a formiga grande antes de comezar a baixar cara á praza da Picota e atacar á xente.
Saída da formiga grande cara á praza da Picota.
Luns borralleiro - 2
Ampliar
Lugar de chegada da formiga grande e onde se agarda pola Morena e sae a burra.
Lugar de chegada da formiga grande e onde se agarda pola Morena e sae a burra.
Luns borralleiro - 3
Ampliar
Barrio de Cimadevila, zona cero da festa do Entroido de Laza.
Barrio de Cimadevila, zona cero da festa do Entroido de Laza.
Preparación dos sacos onde van as formigas.
Luns borralleiro - 7
Ampliar
Lugar de agarda da Morena, un personaxe que consta dunha cabeza de vaca feita de madeira dirixida por un home da aldea.
Lugar de agarda da Morena, un personaxe que consta dunha cabeza de vaca feita de madeira dirixida por un home da aldea.
Luns borralleiro - 8
Ampliar
Xente da aldea portando toxos que tamén levan consigo formigas.
Xente da aldea portando toxos que tamén levan consigo formigas.
Luns borralleiro - 9
Ampliar
Momento no que a xente da aldea monta na burra a unha turista que cre ser unha persoa especial mentres os paisanos rin dela.
Momento no que a xente da aldea monta na burra a unha turista que cre ser unha persoa especial mentres os paisanos rin dela.
Luns borralleiro - 10
Ampliar
A visitante enriba da burra dálle un bico á Morena, momento no que arrinca a andaina cara á praza da Picota.
A visitante enriba da burra dálle un bico á Morena, momento no que arrinca a andaina cara á praza da Picota.
Luns borralleiro - 11
Ampliar
Xente da aldea que no canto de tirar terra con formigas tira fariña. Neste caso cun soprador de follas.
Xente da aldea que no canto de tirar terra con formigas tira fariña. Neste caso cun soprador de follas.
Luns borralleiro - 12
Ampliar
Todas as persoas chegan á praza da Picota onde remata a festa.
Todas as persoas chegan á praza da Picota onde remata a festa.
Luns borralleiro - 13
Ampliar
O Luns Borralleiro dáse por rematado cando a Morena levanta a máscara.
O Luns Borralleiro dáse por rematado cando a Morena levanta a máscara.
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Galicia
Galicia La ‘costureira’ de Maceda: así trabajan las manos que tejen el Entroido
A Mercedes López Pascual le enseñó a vestir a los ‘felos’ su madre, ‘costureira’, que comenzó a tejer estos trajes a base de observar los que veía en su comarca. El traje no es un disfraz y para vestirlo hay que sentir lo que significa ser un ‘felo’.
Ourense
Entroido A costureira do Entroido de Maceda: así traballan as mans que crean os felos
A Mercedes López Pascual aprendeulle a vestir os felos súa mai, costureira, quen comezou a tecer estes traxes a base de observar os que vía na súa comarca. O traxe non é un disfrace e para portalo hai que sentir o que significa ser un felo.
Salario mínimo
Salario mínimo PSOE y Sumar intentan llegar a un acuerdo para no perjudicar con el IRPF a los trabajadores con el SMI
La ministra de Hacienda ha confirmado que sería “algún tipo de medida que permita compensar a aquellos pocos trabajadores” en la situación de tener que tributar con el salario mínimo.
Residencias de mayores
Residencias Fondos de inversión y residencias: la mano invisible que retuerce los cuidados
Mientras DomusVi, en manos del fondo de inversión ICG, ya es la empresa con más residencias privadas del Estado, residentes, familiares y trabajadoras explican lo que supone que las prácticas especulativas acunen la vejez de las personas.
Opinión
Opinión Bretón no es un monstruo, ni Martín el nuevo Capote
Frente a la libertad sin peros que defienden unos, la responsabilidad de muchos: la de ciudadanos y librerías que se niegan a comprar o vender, respectivamente, el libro que Anagrama ha tenido a bien materializar.
LGTBIfobia
Manifestación Plataforma Trans planta cara a la transfobia con una manifestación contra el odio
La convocatoria el 29 de marzo denuncia un contexto internacional antiderechos. La organización pide a partidos y sindicatos que se sumen a la marcha porque la transfobia es un problema social, y por lo tanto también político, explican.

Últimas

AGANTRO
Agantro Tatuaxe: terapia e tendencia
Da marxinación á moda, o carácter simbólico e ritual da tatuaxe atópase actualmente erosionado polas dinámicas capitalistas.
Música
Música Pervertidos y puritanos, a los pies de Ethel Cain
Proyectos musicales como ‘Perverts’ de Ethel Cain son capaces de imponer silencio en medio de tanto ruido para pensar en un momento en que las redes sociales son herramientas tendenciosas para la difusión de propaganda de ultraderecha.
Gasto militar
Gasto militar “No nos resignamos a la guerra”: 70 organizaciones rechazan la deriva militarista de la UE y el Gobierno
Más de 70 organizaciones y personalidades de la cultura y el activismo firman un manifiesto que rechaza la escalada belicista y el rearme frente a una posible agresión rusa.
Palestina
Cisjordania Hamdan Ballal, codirector de ‘No other land’, agredido por colonos israelíes
Según los testigos que presenciaron el ataque, el cineasta está herido. Poco antes de las 14h el codirector de la cinta ha anunciado que Ballal ha sido puesto en libertad.
Minería
Minería estratégica en Extremadura La Comisión Europea declara “estratégicos” tres proyectos mineros en Extremadura
Las Navas (Cañaveral), Aguablanca (Monesterio) y La Parrilla (Almoharín) obtendrán financiación, verán facilitados sus procesos de tramitación y se beneficiarán de plazos más reducidos. La mina de Valdeflores no es considerada estratégica.
Más noticias
Obituario
Obituario Jesús Santos, el basurero que se ganó el corazón de Alcorcón
Alcorconero de toda la vida, teniente alcalde, activista social y sindicalista, Jesús Santos hizo que aquellos que le acompañaron en su camino se ilusionaran por la política.
Israel
Genocidio Mercadona vende tampones y patatas procedentes de Israel
En 2024 se produjo una reducción de las importaciones de tampones y patatas israelíes. Mercadona es una de las plataformas que trabajan con estos productos.
Madrid
Madrid La Sareb amenaza con el desahucio a dos jóvenes activistas en Carabanchel
Cadete 7, el bloque en lucha del que el ‘banco malo’ prevé desalojarles de forma inminente este jueves 27, fue el primero recuperado por el movimiento de vivienda de Madrid en 2013 tras haber permanecido deshabitado desde 2008.
Palestina
Palestina Egipto abre la puerta a un nuevo alto el fuego en Gaza con el visto bueno de Hamás y EEUU
A cambio de la retirada gradual de la tropas de Israel en la Franja, serían liberados cinco rehenes cada semana. El Gobierno de Netanyahu no se ha pronunciado y siguen los ataques contra población civil.

Recomendadas

Medio ambiente
Medio ambiente Milleiros de persoas enchen A Pobra do Caramiñal para berrar contra a celulosa de Altri e a mina de Touro
Unha grande multitude por terra e centos de embarcacións por mar esíxenlle ao Goberno de Alfonso Rueda que “recúe” ante o potencial desastre ambiental que sobrevoa Galiza.
Guerra en Ucrania
Guerra en Ucrania Colegios underground en Járkov después de tres años de guerra
La ciudad ucraniana construye escuelas subterráneas, preparadas para aguantar ataques balísticos y nucleares.
Feminismos
Irene García Galán “La memoria feminista hay que construirla desde abajo, desde nuestras casas”
‘Hilaria’ (Errata Nature, 2025) es un libro dedicado a la tatarabuela de Irene García Galán, pero también un ensayo político que navega a través de la memoria feminista, el antipunitivismo y el anarquismo.
Argentina
Estela de Carlotto “Faltan todavía muchos nietos por encontrar”
Al cumplirse 49 años del golpe cívico-militar, la presidenta de Abuelas de Plaza de Mayo dialogó con El Salto y apuntó contra el Gobierno de Milei y su ministra de Seguridad, Patricia Bullrich, que encabeza la represión de la protesta social.