Política
Así evita os concursos da Xunta a empresa da irmá de Feijóo: cinco millóns en 1.311 facturas

Son 1.311 as facturas que a empresa da irmá de Alberto Núñez Feijóo pasou a organismos dependentes da Xunta de Galiza entre 2018 e 2023. Suman un total de 4.832.029,85 euros e ningunha delas tivo que ser sometida a concurso público. Trátase de preto de cinco millóns de euros directos ás contas de Eulen, dirixida por Micaela Núñez Feijóo no norte do Estado español, sen ter que ser sometidos á competencia do sector e moito menos fiscalizados que as grandes licitacións de servizos contratados pola Administración galega.

O Goberno galego repartiu 4.000 millóns de euros en contratos a dedo en só seis anos

Javier H. Rodríguez El Salto Datos

Investigación

Investigación O Goberno galego repartiu 4.000 millóns de euros en contratos a dedo en só seis anos

Javier H. Rodríguez ,  El Salto Datos

Desde 2018, a Xunta asinou 1.034.964 contratos sen sacalos a concurso: algo máis do 30% do diñeiro do que dispón para o exercicio de 2024. Ademais, 35.362 deses contratos teñen un importe entre 14.000 e 14.999 euros, o límite legal.

Exclusiva A Xunta deu 4,8 millóns en contratos a dedo á empresa que dirixe a irmá de Feijóo en só cinco anos

Estes máis de mil cobros son parte da investigación de datos públicos que O Salto está a realizar sobre os últimos cinco anos de contratacións menores na Xunta de Galiza, aquelas que, por ser inferiores a 15.000 euros, a Lei de Contratos do Sector Público permite licitar nominalmente sen necesidade de pasar os filtros dunha mesa de contratación nin tampouco un contrapeso con outras ofertas que busquen a maior eficiencia na utilización de recursos públicos. De feito, moitos destes contratos contan co mesmo concepto, o mesmo importe e son facturados á mesma consellería.

O modus operandi, a nivel estrutural, é o seguinte. O Goberno galego, a través de todos os organismos que dependen das súas decisións políticas, como consellerías, axencias públicas, consorcios, organismos autónomos, fundacións do sector público, sociedades mercantís públicas e outros entes como institutos sectoriais ou centros de innovación, elixe contratar de maneira unilateral co grupo empresarial de Eulen (Eulen Centro Especial de Emprego, Eulen Seguridade e Eulen Servizos Sociosanitarios). Grazas á súa diversificación, esta empresa conta con servizos de todo tipo que pode vender a toda a infraestrutura da Xunta, aínda que o máis coñecido popularmente é o seu servizo de seguridade.

Precisamente nesa rama de negocio é onde máis previsible parecen os tipos de servizos contratados e, polo tanto, onde as consellerías poderían xuntar as súas licitacións, pero non o fan. De feito, nos datos públicos da Consellería de Sanidade, até 14 contratos levan por concepto o mesmo nome, “seguridade”; o mesmo importe, 10.834,55 euros; e son, ademais, facturados mes a mes ao mesmo organismo. Con ese mesmo concepto conciso aparecen 128 facturas máis. Desta maneira, a empresa dirixida por Micaela Núñez evita proporcionar un único paquete de servizos que debería ser sacado a concurso público pola Xunta, xa que, parece bastante previsible, un mesmo centro debería necesitar os mesmos servizos de seguridade ao longo do tempo ou, polo menos, non unha actualización mensual das súas condicións.

A lista de contratos da Xunta coa empresa da irmá de Feijóo

Licitaciones menores entre ... by El Salto periódico

A pesar de que a Lei de transparencia, acceso á información pública e bo goberno obriga a todas as administracións do Estado español a publicar todos e cada un dos contratos que subscriben, con indicación do obxecto, duración, o importe da licitación e de adxudicación, o Portal de Transparencia da Xunta de Galiza é ambiguo en case tódolos contratos que non superan os 15.000 euros. Desde logo, non porque sexan poucos. No últimos cinco anos, o Goberno de Feijóo e despois o de Alfonso Rueda asinaron por esta vía nada menos que 1.034.964 pequenos contratos por valor de 4.000 millóns de euros.

Ademais de dificultar o acceso aos contratos públicos e facer que os procesos de procura sexan extremadamente complicados, os contratos que a Xunta fai públicos decote resultan incomprensibles. A infraestrutura do Portal de Transparencia apenas permite investigacións avanzadas e nin sequera facer buscas polos nomes das empresas adxudicatarias. En moitas ocasións, os contratos preséntanse con títulos tan vagos como “Edificios e outras construcións”, o cal ocorre en 85 casos. Ademais, en 170 ocasións, a administración simplemente menciona o nome da escola onde Eulen presta algún servizo sen especificar en que consiste. A situación non termina aí. Eulen facturou á Consellería de Sanidade e ao Sergas en 39 ocasións por “material non sanitario” sen proporcionar máis detalles.

Eloína Núñez, outro vector de ingresos públicos para a familia de Feijóo

Ademais do relatado, nas pasadas semanas, o diario Público foi debullando a influencia doutra das familiares do presidente do Partido Popular na contratación pública en Galiza. O seu nome é Eloína Núñez Masid, curmá de Alberto Núñez Feijóo e antiga xerente dos hospitais públicos de Santiago de Compostela e a comarca coruñesa do Barbanza. Desde a súa posición, xestionou dous contratos do Servizo Galego de Saúde (Sergas) que asignaron un total de 3.931.924,43 euros a Eulen.

O primeiro destes contratos, valorado en 3.899.058,43 euros, adxudicou a Eulen os servizos de seguridade en hospitais e centros de atención primaria da área sanitaria de Santiago e O Barbanza, no sur da Coruña. O segundo, por un monto de 32.866 euros, encargou a instalación dun sistema de videovixilancia nas unidades de hospitalización do servizo de psiquiatría deses mesmos centros. Eloína Núñez, exconcelleira do PP en Ourense e médica de profesión con praza de técnica superior de saúde no Servizo Galego de Saúde (Sergas), ascendeu á xerencia dos hospitais de Ourense poucas semanas despois de que o seu primo asumise a presidencia da Xunta en maio de 2009.

Nunha segunda parte da investigación de Público, tamén se afonda nos ingresos totais a base de grandes licitacións que conseguira Eulen, pero esta vez durante o goberno de Alfonso Rueda. Segundo a mesma información, en apenas dous anos, a Administración galega adxudicou máis de 17,3 millóns de euros á empresa de Micaela Núñez Feijóo. Esa cantidade, canalizada a través de 175 contratos subscritos entre maio de 2022 e xuño de 2024, súmase aos máis de 37 millóns que a compañía recibiu durante os mandatos do agora líder do Partido Popular.