Decrecimiento
Os concellos contra o caos climático

Un movemento de concellos pelexa por declarar a emerxencia climática mundial ante a inactividade dos estados.

Decrecimiento_1

Membro do Consello Director do Instituto Resiliencia

8 mar 2019 06:03

Tras rematar outro cumio contra o cambio climático (o COP24 de Katowice) que, como era visto, non serviu para nada, fica claro que os grandes organismos internacionais proseguen a enredar sen chegar a ningunha solución.

As declaracións dos responsábeis internacionais e estatais tras o cumio, "seguen a ser vagas, confusas, solteiras de compromiso, xenéricas, [...] e mesmo falan do clima como se a mudanza do clima fose a causa de todos os nosos males", de acordo coa certeira predición que fixera Pedro Prieto nun artigo da revista 15/15\15 antes de comezar a xuntanza.

Os organismos internacionais están dirixidos polos países enriquecidos que manteñen a súa fe imposíbel nun crecemento económico perpetuo compatíbel coa sustentabilidade da vida polo que só poden chegar a pactos de mínimos, esencialmente inútiles por falla de afouteza nun intre no que toda actuación require urxencia.

Ademais, eses organismos son instrumentos que non teñen máis que unha certa autoridade (técnica ou mesmo moral) pero pouca ou ningunha potestade (entendida como o facultade de facer realidade as súas decisións e resolucións) de tal xeito que aqueles pactos tímidos non chegan a cumprilos moitos dos seus impulsores. Nalgunhas ocasións os estados máis fortes mesmo boicotean os acordos, usando a emotividade nacionalista para resucitar o proteccionismo económico e social e para se enfrontaren a aqueles acordos internacionais que pretenden unha certa descarbonización.

Os axentes infra-estatais contribúen de maneira importante ás medidas de acción contra o cambio climático.

Cos gobernos estatais centrados nun crecemento económico modelo século XIX e confiando en que o colapso non chegue durante o seu mandato, poucas posibilidades de actuación restan dentro das institucións públicas máis alá das administracións infra-estatais (rexións e municipios, por empregar termos xenéricos) sobre as que a ONU, no seu informe sobre a fenda de emisións de 2018, sinala: "as medidas subnacionais son importantes para o cumprimento dos compromisos nacionais [...] e inflúen para que se establezan obxectivos nacionais máis ambiciosos. Ofrecen un espazo para a experimentación ou exercen de organizadores, coordinándose cos gobernos nacionais na aplicación das políticas sobre o cambio climático. As iniciativas e os axentes tamén incentivan, apoian e inspiran outras accións contra o cambio climático ao intercambiar coñecementos e boas prácticas. [...] O número de axentes que fan parte medra con rapidez: máis de 7.000 cidades de 133 países, e 245 rexións de 42 países [...]".

Esas administracións teñen dúas vantaxes fronte ás súas maiores: a súa organización política (nos países organizados como democracias liberais) adoita estar máis preto da democracia directa e os seus mandatarios teñen un contacto máis próximo coa cidadanía e son, polo menos na teoría, máis influenciábeis pola xente do común. Destas premisas parte o movemento pola declaración dunha emerxencia climática que pretende crear pequenos grupos que consigan no eido local unha declaración de emerxencia climática con forza xurídica que acabe influíndo nas organizacións estatais. Unha declaración da que comecen a xurdir normas aplicábeis e efectivas para a descarbonización. Esta iniciativa estendeuse fundamentalmente nos países anglosaxóns, onde, por certo, as comunidades locais teñen unha especial relevancia na organización territorial e fan parte del concellos como: Berkeley, Richmond, New Britain, nos E.U.A.; Totnes, Bristol, Oxford, no Reino Unido; Basel e Liestal na Confederación Helvética ou Vancouver, Quebec e Montreal no Canadá.

Decrecimiento_2

Unha das últimas cidades importantes (tiña 412 040 habitantes en 2016) en facer parte dese movemento é Oakland (California, E.U.A.) que o 30 de outubro de 2018 aprobou unha resolución a prol da declaración de emerxencia climática na que, tras describir a situación de emerxencia actual, non se detén, como adoitan facer os grandes pactos internacionais, nos últimos efectos (o caos climático e o quecemento global) senón que identifica a causa cuxa eliminación ten que ser o obxectivo das normas: "[c]onsiderando que, recuperar un clima seguro e estábel require unha actuación de emerxencia coas seguintes finalidades: alcanzar cero emisións de gases de efecto invernadoiro en todos os sectores; reducir ou eliminar de maneira rápida e segura todo o exceso de carbono da atmosfera e adoptar medidas que protexan a todas as persoas e especies das consecuencias dun cambio climático abrupto". O concello de Oakland, como moitos dos outros concellos que aprobaron resolucións similares, sabe que o aumento da temperatura no planeta se debe ao aumento de CO2 e de metano na nosa atmosfera e pretende adoptar medidas para conseguir a redución dos gases de efecto invernadoiro de acordo coas seguintes liñas básicas de actuación: deter inmediatamente o desenvolvemento de calquera nova infraestrutura de combustíbeis fósiles, eliminar rapidamente todos os combustíbeis fósiles e as tecnoloxías que dependen deles, poñer fin ás emisións de gases de efecto invernadoiro inducidas o máis rápido posíbel e iniciar un proceso para extraer con seguridade o carbono da atmosfera, para adoptar a agricultura rexenerativa, e para evitar a eventual sexta extinción masiva.

Oakland sabe que o aumento da temperatura no planeta se debe ao aumento de CO2 e de metano na nosa atmosfera.

Oakland asume na súa resolución a súa responsabilidade como sociedade enriquecida, di: "os Estados Unidos de América contribuíron de maneira desproporcionada á crise climática e ecolóxica e obstaculizaron repetidamente os procesos mundiais para a transición cara a unha economía sustentábel, e polo tanto teñen unha responsabilidade extraordinaria de resolver rapidamente estas crises". Parte da premisa de que as sociedades máis capitalizadas teñen maiores obrigas para que, dunha vez por todas, o reparto dos escasos recursos se faga con xustiza, e estabelece como principios inspiradores "a equidade, a autodeterminación, a cultura, a tradición, a democracia profunda e a crenza de que as persoas de todo o mundo teñen o dereito fundamental a un aire, unha auga, unha terra, uns alimentos, unha educación e unha vivenda limpos, saudábeis e adecuados".

A cidade californiana, coa resolución de outubro, quere poñer o punto final a aquelas políticas inútiles (por tímidas) inspiradas polas organizacións internacionais e decreta a diminución das "emisións de gases de efecto invernadoiro en toda a cidade o máis rápido posíbel ata alcanzar as cero emisións netas e iniciar de inmediato un proceso para extraer con seguridade carbono da atmosfera e acelerar as estratexias de adaptación e resiliencia para prepararse para a intensificación das impactos do clima".

Aínda fica por comprobar como o alcalde e o concello de Oakland desenvolven esa resolución pero o que é claro e que aqueles políticos californianos escoitaron á cidadanía e, no canto de enganala, decidiron describir a situación como a emerxencia que é, e comprometéronse cos seus votantes a actuar en consecuencia.

Sobre o blog
O Centro de Saberes para a Sustentabilidade (CSS) é un Regional Centre of Expertise on Education for Sustainable Development recoñecido oficialmente pola Universidade das Nacións Unidas. Ten como misión fundacional “informar, sensibilizar e implicar a comunidade educativa e a sociedade no seu conxunto na promoción da transformación social necesaria para o cumprimento dos Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable a través de experiencias cos pés na terra que fomenten a conservación, a sustentabilidade, a protección ambiental e a resiliencia“. O goberno do CSS é horizontal e democrático a través dun Consello Reitor formado por representantes de todos os axentes participantes. Máis información: http://www.saberes.eu
Ver todas as entradas
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Crisis climática
Un 50% entre 2070 y 2090 Decrecer de forma planificada o a la fuerza: el PIB mundial se hundirá por la crisis climática
Economistas y científicos británicos dan por hecho que el crecimiento se desplomará en las próximas décadas por los “shocks climáticos”.
El Salto Radio
El Salto Radio Viaje hacia la destrucción
La ONU denuncia que las lluvias e inundaciones sin precedentes de Octubre pasado en España, se unen a una serie de catástrofes por inundaciones que han afectado a comunidades de todo el mundo.
Sobre o blog
O Centro de Saberes para a Sustentabilidade (CSS) é un Regional Centre of Expertise on Education for Sustainable Development recoñecido oficialmente pola Universidade das Nacións Unidas. Ten como misión fundacional “informar, sensibilizar e implicar a comunidade educativa e a sociedade no seu conxunto na promoción da transformación social necesaria para o cumprimento dos Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable a través de experiencias cos pés na terra que fomenten a conservación, a sustentabilidade, a protección ambiental e a resiliencia“. O goberno do CSS é horizontal e democrático a través dun Consello Reitor formado por representantes de todos os axentes participantes. Máis información: http://www.saberes.eu
Ver todas as entradas
Crisis climática
Informe de la OMM El nivel del mar se disparó en un 2024 que contabilizó el mayor número de desplazados climáticos en 16 años
El balance climático de 2024 de la Organización Meteorológica Mundial resalta datos preocupantes en indicadores clave de la crisis climática y confirma que el pasado fue el año más cálido jamás registrado.
Activismos
Movementos sociais Guerra xeopolítica e loitas sociais: un ciclo de conferencias aborda en Vigo as raíces dun mundo en crise
Poñentes como Xosé Manuel Beiras, Miguel Urbán, Queralt Castillo ou Aurora Moreno abordarán algunhas das cuestións clave para analizar o presente e argallar ideas para o futuro nunhas xornadas organizadas polo grupo de activistas Ecoar.
Crisis climática
Informe España experimentó 28 días de temperaturas por encima de la media en invierno por el cambio climático
València experimentó el mayor número de días por encima de la media (33) y Barcelona vivió la mayor intensidad de la anomalía: 1,4ºC sobre el promedio. Casi 394 millones de personas por todo el mundo sufrieron 30 días o más inusualmente cálidos.

Últimas

Más noticias
Arte
Arte y memoria histórica Un artista renuncia a un premio de la Academia de Bellas Artes Canaria por su defensa del monumento a Franco
Acaymo S. Cuesta argumenta que la posición de la Academia con respecto al ‘Monumento al Caudillo’ de Juan de Ávalos es contraria a los principios democráticos que defiende y no recogerá el galardón.
Análisis
Análisis La hipérbole pasa factura a Vox y deja la mayoría absoluta en manos de Sumar y Podemos
La caída de dos puntos de Vox muestra cómo la izquierda y el PSOE podrían seguir teniendo una oportunidad de evitar un Ejecutivo del Partido Popular con la ultraderecha.
València
Racismo El Aita Mari se querella contra Vox Borriana y un diputado ultra por llamarles “barco negrero”
Un edil de Borriana y diputado autonómico ultra les acusó de ser “barco de negreros” y “cooperador necesario de las mafias de tráfico de personas”. El partido difundió estas declaraciones.

Recomendadas

Medio ambiente
Medio ambiente A Xunta desoe a oposición social e dá luz verde ambiental á celulosa de Altri e Greenalia
O informe da administración galega, gobernada polo PP de Alfonso Rueda, conclúe que a proposta é “ambientalmente viable” e pasa por alto as decenas de miles de alegacións presentadas, así como a contestación social.
Costas
Costa A ría de Arousa, ao bordo do colapso ecosistémico
A principal produtora de marisco de Galiza afronta unha crise sen precedentes; o impacto da contaminación actual e a de potenciais industrias como Altri ou a reapertura da mina de Touro poñen en perigo o sector do mar.
Medio ambiente
Medio ambiente Miles de persoas enchen as prazas galegas contra o ‘si’ ambiental da Xunta a Altri
A Plataforma Ulloa Viva logrou mobilizar decenas de concentracións nos concellos da conca do río Ulla e máis alá para protestar contra a Declaración de Impacto Ambiental aprobada polo Goberno de Alfonso Rueda para a celulosa.
Cine
Vicente Monroy “El capitalismo es un ejercicio de destrucción de la curiosidad”
En su nuevo ensayo, Vicente Monroy convierte la penumbra de las salas de cine en protagonista, tejiendo un relato fascinante que une sus dos grandes pasiones: el cine y la arquitectura.