Decrecimiento
Os concellos contra o caos climático

Un movemento de concellos pelexa por declarar a emerxencia climática mundial ante a inactividade dos estados.

Decrecimiento_1

Membro do Consello Director do Instituto Resiliencia

8 mar 2019 06:03

Tras rematar outro cumio contra o cambio climático (o COP24 de Katowice) que, como era visto, non serviu para nada, fica claro que os grandes organismos internacionais proseguen a enredar sen chegar a ningunha solución.

As declaracións dos responsábeis internacionais e estatais tras o cumio, "seguen a ser vagas, confusas, solteiras de compromiso, xenéricas, [...] e mesmo falan do clima como se a mudanza do clima fose a causa de todos os nosos males", de acordo coa certeira predición que fixera Pedro Prieto nun artigo da revista 15/15\15 antes de comezar a xuntanza.

Os organismos internacionais están dirixidos polos países enriquecidos que manteñen a súa fe imposíbel nun crecemento económico perpetuo compatíbel coa sustentabilidade da vida polo que só poden chegar a pactos de mínimos, esencialmente inútiles por falla de afouteza nun intre no que toda actuación require urxencia.

Ademais, eses organismos son instrumentos que non teñen máis que unha certa autoridade (técnica ou mesmo moral) pero pouca ou ningunha potestade (entendida como o facultade de facer realidade as súas decisións e resolucións) de tal xeito que aqueles pactos tímidos non chegan a cumprilos moitos dos seus impulsores. Nalgunhas ocasións os estados máis fortes mesmo boicotean os acordos, usando a emotividade nacionalista para resucitar o proteccionismo económico e social e para se enfrontaren a aqueles acordos internacionais que pretenden unha certa descarbonización.

Os axentes infra-estatais contribúen de maneira importante ás medidas de acción contra o cambio climático.

Cos gobernos estatais centrados nun crecemento económico modelo século XIX e confiando en que o colapso non chegue durante o seu mandato, poucas posibilidades de actuación restan dentro das institucións públicas máis alá das administracións infra-estatais (rexións e municipios, por empregar termos xenéricos) sobre as que a ONU, no seu informe sobre a fenda de emisións de 2018, sinala: "as medidas subnacionais son importantes para o cumprimento dos compromisos nacionais [...] e inflúen para que se establezan obxectivos nacionais máis ambiciosos. Ofrecen un espazo para a experimentación ou exercen de organizadores, coordinándose cos gobernos nacionais na aplicación das políticas sobre o cambio climático. As iniciativas e os axentes tamén incentivan, apoian e inspiran outras accións contra o cambio climático ao intercambiar coñecementos e boas prácticas. [...] O número de axentes que fan parte medra con rapidez: máis de 7.000 cidades de 133 países, e 245 rexións de 42 países [...]".

Esas administracións teñen dúas vantaxes fronte ás súas maiores: a súa organización política (nos países organizados como democracias liberais) adoita estar máis preto da democracia directa e os seus mandatarios teñen un contacto máis próximo coa cidadanía e son, polo menos na teoría, máis influenciábeis pola xente do común. Destas premisas parte o movemento pola declaración dunha emerxencia climática que pretende crear pequenos grupos que consigan no eido local unha declaración de emerxencia climática con forza xurídica que acabe influíndo nas organizacións estatais. Unha declaración da que comecen a xurdir normas aplicábeis e efectivas para a descarbonización. Esta iniciativa estendeuse fundamentalmente nos países anglosaxóns, onde, por certo, as comunidades locais teñen unha especial relevancia na organización territorial e fan parte del concellos como: Berkeley, Richmond, New Britain, nos E.U.A.; Totnes, Bristol, Oxford, no Reino Unido; Basel e Liestal na Confederación Helvética ou Vancouver, Quebec e Montreal no Canadá.

Decrecimiento_2

Unha das últimas cidades importantes (tiña 412 040 habitantes en 2016) en facer parte dese movemento é Oakland (California, E.U.A.) que o 30 de outubro de 2018 aprobou unha resolución a prol da declaración de emerxencia climática na que, tras describir a situación de emerxencia actual, non se detén, como adoitan facer os grandes pactos internacionais, nos últimos efectos (o caos climático e o quecemento global) senón que identifica a causa cuxa eliminación ten que ser o obxectivo das normas: "[c]onsiderando que, recuperar un clima seguro e estábel require unha actuación de emerxencia coas seguintes finalidades: alcanzar cero emisións de gases de efecto invernadoiro en todos os sectores; reducir ou eliminar de maneira rápida e segura todo o exceso de carbono da atmosfera e adoptar medidas que protexan a todas as persoas e especies das consecuencias dun cambio climático abrupto". O concello de Oakland, como moitos dos outros concellos que aprobaron resolucións similares, sabe que o aumento da temperatura no planeta se debe ao aumento de CO2 e de metano na nosa atmosfera e pretende adoptar medidas para conseguir a redución dos gases de efecto invernadoiro de acordo coas seguintes liñas básicas de actuación: deter inmediatamente o desenvolvemento de calquera nova infraestrutura de combustíbeis fósiles, eliminar rapidamente todos os combustíbeis fósiles e as tecnoloxías que dependen deles, poñer fin ás emisións de gases de efecto invernadoiro inducidas o máis rápido posíbel e iniciar un proceso para extraer con seguridade o carbono da atmosfera, para adoptar a agricultura rexenerativa, e para evitar a eventual sexta extinción masiva.

Oakland sabe que o aumento da temperatura no planeta se debe ao aumento de CO2 e de metano na nosa atmosfera.

Oakland asume na súa resolución a súa responsabilidade como sociedade enriquecida, di: "os Estados Unidos de América contribuíron de maneira desproporcionada á crise climática e ecolóxica e obstaculizaron repetidamente os procesos mundiais para a transición cara a unha economía sustentábel, e polo tanto teñen unha responsabilidade extraordinaria de resolver rapidamente estas crises". Parte da premisa de que as sociedades máis capitalizadas teñen maiores obrigas para que, dunha vez por todas, o reparto dos escasos recursos se faga con xustiza, e estabelece como principios inspiradores "a equidade, a autodeterminación, a cultura, a tradición, a democracia profunda e a crenza de que as persoas de todo o mundo teñen o dereito fundamental a un aire, unha auga, unha terra, uns alimentos, unha educación e unha vivenda limpos, saudábeis e adecuados".

A cidade californiana, coa resolución de outubro, quere poñer o punto final a aquelas políticas inútiles (por tímidas) inspiradas polas organizacións internacionais e decreta a diminución das "emisións de gases de efecto invernadoiro en toda a cidade o máis rápido posíbel ata alcanzar as cero emisións netas e iniciar de inmediato un proceso para extraer con seguridade carbono da atmosfera e acelerar as estratexias de adaptación e resiliencia para prepararse para a intensificación das impactos do clima".

Aínda fica por comprobar como o alcalde e o concello de Oakland desenvolven esa resolución pero o que é claro e que aqueles políticos californianos escoitaron á cidadanía e, no canto de enganala, decidiron describir a situación como a emerxencia que é, e comprometéronse cos seus votantes a actuar en consecuencia.

Sobre o blog
O Centro de Saberes para a Sustentabilidade (CSS) é un Regional Centre of Expertise on Education for Sustainable Development recoñecido oficialmente pola Universidade das Nacións Unidas. Ten como misión fundacional “informar, sensibilizar e implicar a comunidade educativa e a sociedade no seu conxunto na promoción da transformación social necesaria para o cumprimento dos Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable a través de experiencias cos pés na terra que fomenten a conservación, a sustentabilidade, a protección ambiental e a resiliencia“. O goberno do CSS é horizontal e democrático a través dun Consello Reitor formado por representantes de todos os axentes participantes. Máis información: http://www.saberes.eu
Ver todas as entradas
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Crisis climática
Un 50% entre 2070 y 2090 Decrecer de forma planificada o a la fuerza: el PIB mundial se hundirá por la crisis climática
Economistas y científicos británicos dan por hecho que el crecimiento se desplomará en las próximas décadas por los “shocks climáticos”.
El Salto Radio
El Salto Radio Viaje hacia la destrucción
La ONU denuncia que las lluvias e inundaciones sin precedentes de Octubre pasado en España, se unen a una serie de catástrofes por inundaciones que han afectado a comunidades de todo el mundo.
Sobre o blog
O Centro de Saberes para a Sustentabilidade (CSS) é un Regional Centre of Expertise on Education for Sustainable Development recoñecido oficialmente pola Universidade das Nacións Unidas. Ten como misión fundacional “informar, sensibilizar e implicar a comunidade educativa e a sociedade no seu conxunto na promoción da transformación social necesaria para o cumprimento dos Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable a través de experiencias cos pés na terra que fomenten a conservación, a sustentabilidade, a protección ambiental e a resiliencia“. O goberno do CSS é horizontal e democrático a través dun Consello Reitor formado por representantes de todos os axentes participantes. Máis información: http://www.saberes.eu
Ver todas as entradas
Comunidad de Madrid
Sanidad Universal Sociedades sanitarias critican el SMS amenazante que el Gobierno de Ayuso está enviando a personas migrantes
Cuatro sociedades científicas denuncian un texto amenazante en el que se indica al destinatario que dispone de 30 días para seguir de alta en la Tarjeta Sanitaria, lo que está generando “incertidumbre” y “desprotección”.

Últimas

Salario mínimo
Salario mínimo PSOE y Sumar llegan a un acuerdo para que el SMI no tribute el IRPF
Pese a adelantar la ministra de Trabajo que se habían roto las negociaciones, finalmente las personas que cobren el salario mínimo no tendrán que declarar en 2025.
Opinión
Opinión Sobre la cancelación de Georgina Orellano en el Foro ESPAL 2025
La cancelación de Georgina redunda en esta incapacidad para escuchar a las trabajadoras sexuales y en el pánico que tienen de que se las escuche. Denota inmadurez política, cerrazón dialéctica y pacatería moral.
Madrid
Derecho a la vivienda Consumo abre expediente a Alquiler Seguro por prácticas abusivas contra los inquilinos
La decisión del Ministerio de Pablo Bustinduy, según el Sindicato de Inquilinas, “abre la puerta a la devolución de millones de euros a las inquilinas que reclamen sus derechos”.
Más noticias
Notas a pie de página
Notas a pie de página Mansiones encantadas y casas sin cocina
La casa encantada como símbolo de la opresión del espacio doméstico recorre la literatura de muchas escritoras. Pero hubo un tiempo en el que algunas feministas trataron de imaginar otro hogar posible, en el que se liberase el trabajo doméstico.
Economía
Análisis Europa, ¿última defensora del liberalismo o cómplice de un orden fracasado?
El peligro no proviene únicamente de líderes externos “autoritarios”, sino de la erosión interna de la democracia bajo un sistema que pone al mercado por encima de la gente.
Comunidad de Madrid
Comunidad de madrid El taxi advierte de que las nuevas licencias a Cabify van a “reventar el mercado”
El Tribunal Superior de Justicia de Madrid da la razón a las plataformas de VTC y obliga a la Comunidad de Madrid a concederles más de 2500 nuevas licencias en la comunidad.
Sevilla
Proyectos estratégicos Ilegalidades pasadas y peligros futuros de la mina que la Unión Europea quiere revivir en Sevilla
Las Cruces tiene un historial de más de 6,5 millones de euros en sanciones e indemnizaciones por extracciones ilegales de agua. El espaldarazo de la UE y del Gobierno al proyecto podría empeorar los vertidos que ya realiza la mina en el Guadalquivir.

Recomendadas

Contaminación
Contaminación Un municipio galego demanda á Xunta pola contaminación do encoro das Conchas
A veciñanza das Conchas, na comarca da Limia, leva á Xunta ao Tribunal Superior de Xustiza de Galicia pola contaminación provocada debido á cría intensiva de gando porcino e avícola.
América del Sur
América del Sur La batalla por el litio: pueblos originarios resisten un “genocidio medioambiental y cultural”
Sudamérica se ha convertido en la proveedora mundial de materias primas para la transición energética. Las comunidades afectadas se revelan ante una actividad que genera desposesión de tierras, contaminación, sequía y conflictos internos.
El Salvador
Ivania Cruz “El estado de excepción se está utilizando en El Salvador para gobernar en base al miedo”
A esta defensora de derechos humanos y comunitarios le allanaron su casa mientras se encontraba en un viaje internacional. Desde el exterior, denuncia la persecución del gobierno salvadoreño hacia su organización y hacia las comunidades que defiende.
Yemayá Revista
México Sobrevivir en la frontera: el cuerpo como moneda de cambio
En Tapachula, punto clave de la frontera sur de México, miles de mujeres migrantes permanecen atrapadas sin poder seguir su camino hacia Estados Unidos.