O Salto Galiza
Así crece o Opus Dei en Galiza con diñeiro público: colexios, residencias e asociacións xuvenís

A empresa Fomento de Centros de Enseñanza é catalizadora de polo menos catro concertos públicos para colexios en Vigo e A Coruña. Ademais, a Obra controla varias asociacións xuvenís e residencias universitarias en Santiago.
Fernando Ocariz, prelado del Opus en Galiza, controla una creciente red de centros educativos
Fernando Ocariz, prelado do Opus Dei. Sancho Somalo

A Prelatura da Santa Cruz e do Opus Dei leva presente en Galiza case desde que Josemaría Escrivá de Balaguer fundáraa en maio de 1928. De feito, a súa oficialidade ante a Igrexa católica foi rubricada polo entón bispo de Madrid, oriúndo de Vigo e clérigo influente na igrexa galega, Leopoldo Eijo Garay. O mesmo bispo que tamén elaborou a histórica Carta colectiva dos bispos españois con motivo da guerra en España na que a Igrexa, en plena Guerra Civil, aceptaba subordinarse ás ordes do ditador Francisco Franco e mostraba publicamente a súa lealdade ao golpe de estado.

Pasou case un século de todo aquilo e as formas nas que a Obra medra en Galiza mutaron. Tamén o xeito en que se financia e como consegue chegar a todas as capas da infancia e a mocidade. Hoxe, a empresa Fomento de Centros de Enseñanza acumula polo menos catro concertos públicos para cadanseus colexios en Vigo e A Coruña. Ademais, varias asociacións xuvenís e residencias universitarias conseguen cubrir o período completo da mocidade onde se dan, fundamentalmente, a maior parte das captacións.

Banco Popular
Gareth Gore “El Opus tiene archivos guardados con información realmente personal sobre personas influyentes”
El periodista británico vino a España a investigar la caída del Banco Popular y se encontró con una historia de ingeniería financiera, poder y auge de una élite de extrema derecha protagonizada por el Opus Dei.

A nivel educativo, a Obra (Opus Dei en latín significa “obra de Deus”) non se esconde, aínda que non se publicite como tal. Non ten ningún motivo legal para facelo, aínda que, aulas cara a dentro e segundo o testemuño das tres persoas exalumnas entrevistadas por esta redacción, apenas se menta de maneira explícita. A empresa que o canaliza é a sociedade anónima antes mencionada: Fomento de Centros de Enseñanza. O seu volume de negocio en todo o Estado español non é despreciable: 44.519.350 euros en vendas só en 2023 segundo o Rexistro Mercantil. Os seus eixos galegos? As dúas cidades máis poboadas: Vigo e A Coruña. Alí, controlan catro colexios de educación primaria e secundaria que, até este ano, segregaban por sexo e recibían o seu financiamento a través de concertos públicos. Agora, din, tratan de adaptarse e facerse mixtos pola mesma razón, para non perder o financiamento da Consellería de Educación do Goberno galego de Alfonso Rueda que, agora, esíxese pola nova Lei de Educación, a Lonmloe. Pero polo de agora, no curso actual, a segregación continúa.

Segundo os datos facilitados polo sindicato CIG, maioritario en Galiza, a través do Portal de Transparencia, soamente os dous centros femininos do Opus Dei incluíron alumnos de ambos os sexos na etapa de Educación Infantil, pero nas etapas de Primaria e Secundaria nos catro centros con unidades concertadas segue habendo só un rexistro de xénero. Nesa liña, o sindicato esixiu tanto á consellería do ramo como a Inspección Educativa e ao Ministerio de Educación que vixíen o cumprimento da lexislación vixente.

A día de hoxe, segundo o Diario Oficial de Galiza (DOG) —o BOE galego— os cinco colexios da órbita do Opus Dei recibiron para o curso 2024-2025, en total, 74 unidades educativas concertadas coa seguinte repartición: o centro Aloya con 16 en forma xurídica de asociación; o Montecastelo con outras 16 unidades; As Acacias tamén 16; Montespiño outras 16; e Peñarredonda 10 unidades educativas. Exceptuando ao Aloya, os outros catro centros pertencen á empresa anteriormente mencionada e dirixida polo empresario Luís María Martinez Ferrando e que conta, segundo os seus propios datos, con máis de 2.700 traballadores.

O negocio desta empresa, entre concertos públicos e cotas mensuais ilegais, é copioso. Segundo o último estudo da Asociación de Colegios Privados Independientes (CICAE), As Acacias e Montecastelo cobran 245 euros ao mes por alumno nos seus centros, as cotas máis altas de toda Galiza. Ademais, en Educación Infantil, o Opus tamén desenvolveu a súa estrutura a través dos centros Kid's Garden que, polo de agora, conta con gardarías en Vigo e A Coruña para nenos e nenas de cero a tres anos.

As residencias universitarias: catedráticos e empresarios na órbita do Opus

O esforzo do Opus Dei en chegar a todas as capas da mocidade é manifesto. Desde que nacen ata que, mínimo, acaban a carreira. Ademais de controlar todos os centros educativos anteriormente mencionados, a Obra conta con dúas residencias de estudantes na universidade máis grande e antiga de Galiza, a de Santiago de Compostela (USC). Alí, o método é similar e fundaméntase na segregación por sexos. Aínda que, en verdade, a estrutura xurídica vólvese máis complexa e certamente máis opaca xa que os dous colexios maiores son xestionados por unha asociación, algo que dificulta o acceso ás súas entrañas financeiras.

A feminina chámase Colexio Maior Arosa e é a máis opaca das dúas a nivel organizativo. A súa directora é Eva Martínez, unha profesora vinculada á empresa matriz do Opus en educación durante anos. O presidente do seu padroado é Evaristo Alonso que, xunto ao fiscal xefe da área de Santiago de Compostela, Antonio Roma, abriron o curso no colexio maior.

Con todo, a residencia universitaria masculina si é máis transparente e permite debuxar mellor a organigrama da órbita do Opus Dei no contexto universitario galego e até onde chegan as súas forzas. Chámase La Estila e, entre outros soados visitantes, tivo ao actual presidente galego Alfonso Rueda celebrando o seis primeiros anos de goberno de Alberto Núñez Feijóo, “unha data doce”, sostiñan nunha nota de prensa que, anos despois, borrarían da súa base de datos. O seu presidente actual é Ángel Gómez-Iglesias, catedrático de Dereito Romano na USC actualmente xa emérito. O seu secretario, Joan Ribot Margarit é un dos conselleiros de Edificios Docentes De Galicia, unha das grandes empresas da órbita do Opus Dei en Galiza, vinculada tamén ao Santuario de Torreciudad, a través dun dos seus patróns e tamén alto cargo da sociedade, José Luís Heitzmann.

Asociacións xuvenís e “centros de retiro”, a outra pata para chegar ás familias

Ademais dos propios rapaces, o Opus Dei consegue penetrar tamén no resto de membros do sistema familiar a través do que eles chama “asociacións xuvenís” e durante os retiros espirituais en infraestruturas dedicadas a iso. O mapa de dispersión é o mesmo: o eixo atlántico, de Vigo (Club Albeiro e Club Doira) á Coruña (Club Rueiro e Club Abiria). As casas de retiro de referencia en ambas as comarcas son Olbeira, en Vigo, e Montecelo, na Coruña.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Galicia
Galicia Dimite el jefe de Cultura del PP de Rueda señalando la “incompetencia” de su conselleiro en política lingüística
El también concejal en el Concello de Bueu abandona el Partido Popular y carga duramente contra el conselleiro José López Campos a quien acusa de dirigir “un equipo claramente incompetente” para gestionar “el pilar” del gallego.
Opinión
Opinión Non sempre ter moitas luces é sinónimo de intelixencia
Que impacto ecolóxico e social produce a iluminación do Nadal de Vigo? A cidade sofre máis aló da masificación, o caos de tráfico, as molestias á veciñanza, o malgasto ou os recortes en orzamentos de emerxencia social.
Pontevedra
Ecoloxismo Unha investigación revela alta contaminación por nitratos en augas superficiais da comarca do Deza
Os resultados da análise de Ecoloxistas en Acción, con máis de 80 puntos de mostraxe, reflicten concentracións xeneralizadas e moi altas de NO3. Só o 19% das augas superficiais analizadas están “fóra de toda sospeita”.
Opinión
Opinión Non sempre ter moitas luces é sinónimo de intelixencia
Que impacto ecolóxico e social produce a iluminación do Nadal de Vigo? A cidade sofre máis aló da masificación, o caos de tráfico, as molestias á veciñanza, o malgasto ou os recortes en orzamentos de emerxencia social.

Últimas

Palabras contra el Abismo
Palabras contra el Abismo Lee un capítulo de ‘Café Abismo’, la primera novela de Sarah Babiker
El barrio es el espacio físico y social en los que transcurre ‘Café Abismo’, la primera novela de la responsable de Migraciones y Antirracismo de El Salto, Sarah Babiker.
Crisis climática
Informe de Unicef El cambio climático multiplicará por tres la exposición de los niños y niñas a las inundaciones para 2050
Es la proyección que hace Unicef en su informe 'El Estado Mundial de la Infancia 2024'. La exposición a olas de calor extremas será ocho veces mayor para 2050 respecto a la década del 2000. “El futuro de todos los niños y las niñas está en peligro”, advierte la agencia de la ONU.
Memoria histórica
Memoria histórica Museo del franquismo, ¿eso dónde está?
España sigue ajena a la proliferación mundial de espacios museísticos dedicados a dictaduras y resistencias democráticas.
Unión Europea
Unión Europea La ultraderecha europea, ante la victoria de Trump
El triunfo de Donald Trump da alas a todas las formaciones ultraderechistas de Europa y del resto del mundo, que han visto cómo el millonario republicano ha conseguido volver a ganar las elecciones sin moderar un ápice su discurso.
Tribuna
Tribuna Vivienda: es hora de organizarnos
La situación de crisis inmobiliaria nos exige leer el momento para acertar en las batallas que debemos dar ahora, reflexionar sobre los modos de acción colectiva y lograr articular una respuesta política amplia.
Pontevedra
Ecoloxismo Unha investigación revela alta contaminación por nitratos en augas superficiais da comarca do Deza
Os resultados da análise de Ecoloxistas en Acción, con máis de 80 puntos de mostraxe, reflicten concentracións xeneralizadas e moi altas de NO3. Só o 19% das augas superficiais analizadas están “fóra de toda sospeita”.
Racismo
Racismo institucional Diallo Sissoko, una víctima más del sistema de acogida a migrantes
La muerte de este ciudadano maliense durante su encierro en el CAED de Alcalá de Henares ha puesto de manifiesto algunas de las deficiencias del sistema de acogida a migrantes en el Estado español.
Comunidad de Madrid
Violencias machistas Huelga en la red de atención a la violencia de género de la Comunidad y Ayuntamiento de Madrid el próximo 25N
Las trabajadoras de ambas redes se unen para reivindicar mejoras laborales y de atención a las mujeres víctimas en un paro de 24 horas. “Te sientes impotentes porque no puedes ayudar como deberías”, explican.
Turismo
Opinión Abolir el turismo
VV.AA.
Lleguemos a donde lleguemos, no puede ser que sea más fácil imaginar el fin del capitalismo que el fin del turismo.

Recomendadas

Galego
Dereitos lingüísticos Miles de persoas desbordan a praza da Quintana para mudar o rumbo da lingua galega
A Plataforma Queremos Galego, que convocou esta mobilización, sinala unha nova data para outro acto protesta: o vindeiro 23 de febreiro na praza do Obradoiro, en Santiago de Compostela.
València
Exclusiva El Gobierno de València contrata 12,9 millones en obras de la dana a una constructora investigada por pagos al cuñado de Barberá
La Generalitat Valenciana ha hecho el encargo a Ocide, una empresa cuya matriz está siendo investigada en el caso Azud por pagos “de naturaleza ilícita” al abogado José María Corbín a cambio de contratos adjudicados por el Ayuntamiento de València.