Arte urbano
Entre o graffiti e a 'street art'

A street art está collendo gran forza sobre as fachadas dos edificios das rúas de Vigo. A cidade sempre estivo chea de grafiteiras e grafiteiros mais cunha concepción do mural que se movía, e aínda se move, entre o vandálico e o artístico.

Street art pa
Mural de Maz, integrante do colectivo de Royer e Lupita nas paredes da antiga panificadora de Vigo. Zelia García
As imaxes inflúen na percepción da realidade. Teñen un poder propio. A súa evolución ao longo da historia vai da man da evolución das sociedades. Cada modelo de organización social leva emparellado un imaxinario colectivo. A nosa sociedade está repleta de iconas: publicidade, vídeos, fotografías, memes… Mais un tipo destas xeran especial controversia no espazo urbano: o graffiti e a street art.

Hai quen defende que ambas as dúas concepcións do muralismo ou da pintada son o mesmo, que a street art é unha evolución do graffiti ou que son incomparables. O caso é que actualmente, na cidade de Vigo, a arte de rúa e a ampla cantidade de murais subvencionados polo Concello xeran un intenso debate entre os practicantes de ambas as especialidades.

O graffiti nace a finais dos anos sesenta coma un movemento de protesta e vandalismo social. Posúe un amplo contido cultural, tanto na súa carga política —nas orixes— coma nos procesos sociais que conduciron á creación dos colectivos e das pandillas. A día de hoxe perdeu parte dese compromiso coa protesta social e percíbese como unha práctica máis enfocada cara ao individualismo e o crecemento do ego do graffiteiro: pintan pezas nas que o elemento máis importante é o seu alcume ou sinatura nos diferentes spots das cidades para “marcar” a zona. O sector considerado como máis “conservador” sostén que o graffiti non pode ser institucionalizado, xa que ten que ser vandálico per se e non debe ser imprescindiblemente artístico. Están totalmente en contra das obras subvencionadas polo Concello e consideran que, mentres o Concello “lávase a cara” financiando murais nas fachadas dos edificios, os e as graffiteiras sofren grandes multas que consideradan excesivas por pintar na rúa.

A adrenalina como impulso para pintar

Hai diferentes estudos sociolóxicos e psicolóxicos que tentan explicar as razóns polas que a xente se reúne para pintar. Nós falamos cos alias vigueses Lupita Hard, Ofen e Royer e todos sosteñen que o impulso que os leva a pintar é a busca da adrenalina do momento. Ofen, que tamén ten pezas por Barcelona, sinala que “ese momento pintando un muro ou un tren no medio da noite, atento a que ninguén te vexa, de que non te pille a policía, deixando una ‘pegada’ túa é algo ‘especial’”.

Para construír a filosofía que fundamenta o contido das diferentes pezas, existen diferentes motivacións. Lupita Hard, graffiteira comprometida co movemento feminista pinta “todo aquilo relacionado cos tabús da sexualidade feminina”, a ela resúltalle “interesante o feito de descontextualizar algo tan íntimo e facelo público na rúa”. “Coma unha cona”, exemplifica. A isto engádese que "guste ou non, vai chocar".

Royer, integrante do mesmo colectivo de graffiteiros que Lupita, sinala que o que o leva a coller os sprais é “foderlle o spot guapo ao graffiteiro de turno e que as pezas sexan vacilonas”. En canto ao seu colectivo, Lupita apunta que, cando saen a rúa, “ás veces realizamos bosquexos previos onde abundan a abstracción e as gamas de cores reducidas e, outras veces, simplemente fan o que xorde nese momento”. Ofen, máis espontáneo, asegura que a filosofía que o empuxa a pintar é “o que che pida o corpo, o que che saia, tanto un debuxo ou unha peza son algo feito por ti ao 100% e ese muro ou tren son un folio en branco”.

Grafitti
Graffiti de Royer nunha parede no concello de Vigo. O Salto Galiza
De todos os xeitos, os tres —aínda que entenden a postura conservadora— teñen unha mentalidade aberta coa street art. “Imaxínaste traballando e gañando cartos con algo que che encanta facer? O graffiti tal e como o coñecín é pintar a morte por onde unha vaia. Que hai mellor que o recoñecemento e a satisfacción persoal?”, sinala Ofen. Lupita destaca que “todos temos que comer, pagar un alugueiro e sobrevivir. Eu intento non perder a esencia”. Royer, o máis crítico, replica aos conservadores: “Deixa de coller rabietas por alguén que se busca as fabas e céntrate en que as túas pezas deixen de ser unha merda”. Consideran coma “boa” a iniciativa do Concello, mais piden un maior recoñecemento aos artistas da cidade, e que conten con estes para os murais. “Hai moito potencial en Vigo que non se ten en conta”, sinala Ofen.
Gafitti de OFEN
Graffiti de Ofen nun muro de Vigo. Zelia García

Desde a banda da 'street art'

Considérase en liñas xerais que a street art ten unha finalidade máis estética que o graffiti, e que usa máis técnicas que este. Nesta modalidade atopamos o mural, o esténcil ou o cartel. Para termos en conta a posición dos que participan da elaboración de murais financiados polo Concello na cidade de Vigo, falamos co artista alicantino Antonyo Marest —Antonio Martínez Estevan—. A súa é unha temática abstracta e tropical, considerado como abstracción pop con influencias desde a Art Deco ata a estética da década dos oitenta. En Vigo salienta a súa obra dos pelícanos no Castro. Ten tamén murais en Madrid, Barcelona, Marrocos ou Romanía. “Desfruto de non ter un xefe nin unhas obrigas diarias cara a alguén, senón cara a min mesmo”, subliña sobre o seu traballo e engade: “Amo o que fago”.
Flamencos Street Art
Antonyo Marest participa da elaboración de murais subvencionados polo Concello de Vigo. Zelia García
No que se refire á súa motivación para realizar os murais destaca coma chave “facelos coma se fosen para colgalos na miña casa, sentir o detalle e desfrutar da limpeza dos mesmos”. Polo que ten que ver coa iniciativa do Concello –no seu caso– considéraa boa pola remuneración, a incorporación de artistas internacionais e a calidade dos materiais que brindan. Os temas das obras de Vigo non deben envolver a atmosfera e a estética da cidade, senón que, como indica Antonyo, neste caso “é o artista o que manda”.

Unha reflexión sobre o graffiti

En canto escoitamos a opinión que ten a xente allea do graffiti sobre este, non faltan as críticas que ten a xente allea do graffiti sobre este, sempre escoitamos criticas contra o vandalismo ligado a esta forma de expresión. Moitas destas acusacións débense aos “taqueos” que algúns fan en propiedades privadas ou no mobiliario urbano. Sobre isto Royer comenta que “o graffiti sempre foi, é e será vandálico por natureza”. Iso si, matiza que “persoalmente, dentro disto, intento pintar sempre superficies que supoñan a menor faltada”. Ofen apunta unha posible solución ao problema e comenta as medidas doutros países nos que os municipios “deixan muros libres para que a xente pinte sen ningún problema”. Desde o outro lado Antonyo subliña que “lle chaman graffiti a calquera cousa”.
Grafitti Pussy de Lupita
Lupita Hard enche de conas o espazo público nun contexto cultural esencialmente masculino. Zelia García
Por outra banda, Lupita Hard comenta que ela prefire “ver unha parede chea de firmas que de carteis de publicidade” e engade: “Esteticamente, gústame ver todo rebentado”. En canto ao suposto narcisismo que se achaca á figura do graffiteiro ela sostén que “realmente non deixa de ser un ‘eu existo’. Véxoo coma unha postura errónea”.

Posiciónase tamén na cuestión de xénero. En canto á que o graffiteiro sexa percibido sempre coma home, sostén que debería haber máis presenza feminina, mais que, ao mesmo tempo entende o posible medo entre as rapazas e argumenta: “Un dos motivos polos que se pode dar isto é polo feito de ir pintar a altas horas da noite, saír ti soa…”. Ela mesma engade que “algunha vez tiven medo, incluso cheguei a pensar: prefiro que me pille a policía pintando a que un tipo me siga, me grite cousas ou que se baixe do coche para achegarse a min”.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Arte urbano
Comunidad de Madrid Borran parte de un mural de apoyo a Palestina en Collado Villalba
El Ayuntamiento del Partido Popular accede a borrar parte de un mural por una denuncia de antisemitismo. La alcaldesa tuvo que pedir perdón en 2014 por un exabrupto antisemita.
Grafiti
Muralismo Arte urbano no rural: os muros da Ribeira Sacra que falan sobre aqueles cos que non podemos falar
O artista urbano vigués Maz atopou nas paredes da Ribeira Sacra a canle perfecta para compartir coas veciñas e co resto de seres vivos da zona o seu particular modo de ver o mundo.
Activismos
ACTIVISMOS Muralismo: la apropiación artística del espacio público
Estrenamos serie radiofónica en El Salto Radio en la que exploramos diferentes formas de hacer activismo
Furadeira
29/11/2018 23:34

Gran graffiteira a Lupita, gosto dos seus tremendos piezons Wild style

0
0
#26865
29/11/2018 17:36

Interesante, obrigado pola achega. Só unha cousa, este parágrafo non se entende: "En canto ao suposto narcisismo que se achaca á figura do graffiteiro ela sostén que “realmente non deixa de ser un ‘eu existo’. Véxoo coma unha postura errónea”." Quere dicir que si é narcisista? Que é errado ver tal coma narcisismo ou que o taqueo é narcisismo e, de tal forma, un erro?. Tampouco entendo que Lupita Hard (e mais) insistan no falso dilema de "ou taqueo porcallán e infantiloide (e si, narcisista) ou publicidade obscena". Pois non: muralismo onde gostemos, paredes limpas onde queiramos, non?

2
1
Desahucios
Escudo social Sanitarios y sanitarias de atención primaria se unen contra los desahucios, “un problema de salud pública”
Depresión, ansiedad, empeoramiento de enfermedades crónicas o surgimiento de nuevas afecciones acompañan a los problemas habitacionales. Lo denuncian médicos de Vallecas (Madrid) y lo refrendan los estudios.
Argentina
Argentina “Existen solo dos géneros: fascistas y antifascistas”: las luchas LGTBIQ+ aglutinan el rechazo a Milei
Una gran movilización recorrerá centenares de localidades en Argentina y en grandes ciudades del mundo este 1 de febrero en respuesta al discurso de odio del líder ultra.
Estados Unidos
Extrema derecha Trump anuncia un campo de concentración para 30.000 migrantes en Guantánamo en el 80 aniversario de Auschwitz
La estrategia de llevar la detención de migrantes a territorios lejanos, opacos y sin garantías de derechos también ha sido la opción elegida por la Unión Europea en el último año.
Siria
Kurdistán Entre las bombas turcas y las negociaciones con el Gobierno: Rojava ante la construcción de la nueva Siria
La Administración Autónoma del Norte y Este de Siria presiona al nuevo Gobierno para crear un Estado que respete los derechos de las mujeres, descentralizado, tolerante y multiétnico.
Periodismo
Premio libertad de expresión Las periodistas de El Salto Aurora Báez y Susana Sarrión, premiadas por su trabajo sobre violencia sexual
La investigación que recoge la denuncia de nueve alumnas contra el director de una escuela de teatro por violencia sexual ha merecido el reconocimiento en los Premios de Periodismo de la Asociación de Periodistas de Granada.

Últimas

Palencia
Agresión El Sindicato de Estudiantes denuncia una agresión fascista en Palencia: “Rojo de mierda”
Los hechos ocurrieron delante del profesor del aula, que no actuó para evitarlos. El estudiante ya ha denunciado lo sucedido ante la Policía y exige la expulsión inmediata de los agresores y una investigación a la directora del centro y al docente.
Salario mínimo
Pacto bipartito Trabajo y sindicatos acuerdan la subida del salario mínimo en 50 euros sin el apoyo de la patronal
Díaz anuncia un acuerdo con los sindicatos que llevará al Congreso de Ministros de forma “inminente” la propuesta del Ministerio de Trabajo. Los sindicatos proponían una subida de 66 euros y la patronal, de 34 euros.
Comunidad de Madrid
Sanidad a la madrileña Huelga indefinida de ambulancias en Madrid ante un nuevo concurso que consideran “fraude de ley”
Sindicatos denuncian que la empresa Santa Sofía ha impuesto sus condiciones para que ninguna otra empresa pueda presentarse al pliego. Temen que peligren la subrogaciones de parte de la plantilla.
Más noticias
Sareb
Madrid Una rentista planea desahuciar a una pareja con tres niños en Tetuán
Su vivienda pertenecía al parque de pisos de la Sareb, que puso a subasta pública en 2023. Hoy, la nueva propietaria pretende echar a la calle a Alam y a su mujer “para arrendar la casa a un precio mucho más alto”
Educación
Educación La escucha activa en la propaganda de Educación del Gobierno Vasco
El Departamento, que nunca se pone en contacto con el profesorado, nos escribió una carta tratándonos como “compañeras y compañeros” a raíz de la convocatoria de huelga
Hidrógeno
Descarbonización Los planes de expansión del hidrógeno en Europa chocan con la falta de energía verde para producirlo
La escasez de hidrógeno producido con renovables y el exiguo desarrollo del aluvión de proyectos anunciados ponen en entredicho la estrategia de descarbonización en Europa, según un informe de Global Energy Monitor.

Recomendadas

Laboral
Laboral Investigada unha rede empresarial que explotaba a 82 migrantes nunha granxa de Lugo
Polo de agora, tres persoas responsables da granxa de Begonte centran as investigacións da Garda Civil. As 82 persoas explotadas vivían nun hotel de Ordes (A Coruña) que non tiña sequera licencia de hostalaría.
Literatura
Letras Galegas Da Sección Feminina do franquismo ao Cancioneiro Popular Galego: o pobo é quen canta e baila
As cantareiras protagonizarán o Día das Letras Galegas de 2025. Beatriz Busto e Richi Casás fálannos delas, de Dorothé Schubarth, do Cancioneiro Popular Galego e da dificultade de acceder aos arquivos sonoros que conservan as súas voces.
Medio rural
Reportaxe As mulleres rurais soñan con deixar de ser heroínas
A falta de servizos básicos no rural é a primeira pedra no camiño de quen quere vivir e desenvolver os seus proxectos fóra da cidade. Aínda así, o rural galego atópase á cabeza en canto a titularidade feminina respecto á media do Estado español.