Feminismos
As mulleres galegas ocupan o segundo posto de menor retribución por hora de todo o Estado español

A súa precariedade maniféstase na contratación temporal, oportunidades limitadas de promoción e acceso limitado a postos de dirección. A desigualdade estrutural afecta especialmente ás traballadoras do sector primario, onde permanecen invisibles.
Redeiras traballando na nave de Portosín
Redeiras traballando na nave de Portosín, Galiza. Alba Cambeiro
7 mar 2025 05:30

As traballadoras galegas son o colectivo cunha das maiores fendas salariais de toda España, situada no 18,7%. Segundo un recente estudo da Confederación Intersindical Galega (CIG), o soldo medio anual das mulleres é de 20.840 euros, mentres que o dos homes ascende a 25.527 euros, o que supón unha diferencia retributiva de 4.687 euros anuais.

En Galiza as mulleres constitúen o 49% da poboación activa, mais continúan a sufrir discriminación en termos de salario, promoción e acceso a postos de liderado. Segundo a Enquisa Anual de Estrutura Salarial do Instituto Nacional de Estadística (INE), as mulleres galegas ocupan o segundo posto de menor retribución por hora de todo o Estado español. Desde os sindicatos denuncian a supresión da Secretaría Xeral de Igualdade do organigrama do goberno da Xunta e reivindican a necesidade urxente de implementar políticas públicas efectivas para paliar a desigualdade de xénero no eido laboral.

O informe presentado pola CIG revela a medra das fendas de xénero no que respecta ás modalidades de contratación, xa que o 60% dos contratos fixos-descontinuos están subscritos por mulleres. No caso dos contratos indefinidos a xornada completa, só o 45,6% das mulleres teñen este tipo de contrato; fronte aos 71% dos homes. “A reforma laboral do 2021 incrementou a parcialidade e a temporalidade; e este tipo de contratos precarios afecta en maior medida ás mulleres” explica Nicolasa Castro, responsable da Secretaría das Mulleres da CIG.

Gandeira explotación Ponteceso
Gandeira traballando nunha explotación de leite en Ponteceso. Alba Cambeiro

Traballadoras invisibilizadas

“Cando me presentei ao cargo de vicepatroa tiven que aguantar ameazas e insultos constantes” relata Rita, mariscadora a pé na Confraría de Carril. “Moitas mulleres non se presentan por medo ás represalias e ao acoso psicolóxico”. As mariscadoras denuncian un machismo estrutural no sector pesqueiro, así como a infrarrepresentación das mulleres nos espazos de toma de decisións.

O colectivo feminino supón un 42,3% da poboación pesqueira en Galiza, no sector do marisqueo a pe, máis do 74%. A pesar disto, segundo un estudo realizado pola Deputación da Coruña xunto coa Asociación Nacional de Mulleres da Pesca (Anmupesca), tódolos patróns maiores das confrarías de pescadores son homes. Así mesmo, nas Xuntas Xerais das confrarías as mulleres supoñen o 19,24% sobre o total de representantes.

As mulleres galegas sempre formaron unha parte fundamental do sector primario, mais o seu labor foi invisibilizado. A asunción dunha maior carga dos coidados, a infravaloración das propias capacidades para acceder aos postos de representación e os retos asociados ás condicións sociolaborais seguen a perpetuar a desigualdade entre mulleres e homes no eido laboral.

“As mariscadoras a pe temos un soldo anual duns 7000 euros brutos, levamos anos sen poder gañar o soldo mínimo vital” afirma María Porto, presidenta da agrupación de Mariscadoras de Carril. A contaminación e os efectos do cambio climático están a ter un brutal impacto na produción de marisco nas rías galegas, mais segundo explica María, a Consellería do Mar non autoriza a compatibilización do marisqueo con outra actividade que xere máis ingresos. “Aínda sen chegar ao soldo mínimo vital e a pesar da situación extraordinaria que se está a vivir, arriscámonos a perder a licencia de marisqueo”.

No Sindicato Labrego Galego (SLG) levan anos traballando pola incorporación das mulleres aos dereitos económicos do sector agrario. “Hai moitas mulleres que non están dadas de alta como autónomas, nin constan como titulares dos proxectos agrarios que hai na unidade familiar” afirma María Ferreiro, gandeira e responsábel da Secretaría das Mulleres do SLG. “No sector agrario o espazo produtivo e o espazo reprodutivo é o mesmo, porque a maioría das actividades labregas está a carón da casa familiar. Estás dándolle de comer ás vacas; pero chegan as 12 da mañá e vas prender o lume para preparar a comida”.

Mariscadora ría de Arousa
Mariscadora a pé traballando na ría de Arousa. Alba Cambeiro

Durante a elaboración da Lei sobre Titularidade Compartida -que busca o recoñecemento xurídico, social e económico da actividade agraria feminina- estimouse unha cifra dunhas 55.000 mulleres susceptibles de pasar a figurar como titulares dunha explotación. Segundo os últimos datos do Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación, só hai 1358 inscricións de titularidade compartida en toda España; en Galiza, 44.

Dende o sindicato tamén denuncian os elementos discriminadores das mulleres na reforma da Política Agraria Común (PAC). “A PAC é a gran axuda do sector, pero as granxas cobramos en función das hectáreas de terreo das que dispoñemos” explica María. “Se miramos a distribución de fondos, quen percibe a maioría das axudas son os homes, xa que as granxas de titularidade feminina son moito máis pequenas”.

O documento da Estratexia para a Igualdade das Mulleres Rurais do Ministerio recoñece que en tódalas comunidades autónomas a superficie media das explotacións de titularidade masculina é superior á das explotacións de titularidade feminina. Segundo un estudo da Fundación Mundubat e a Confederación de Mulleres do Mundo Rural (CERES), o importe medio da axuda da PAC en Galiza é de 9.736,53 euros no caso dos homes; e de 4.106,07 euros no caso das mulleres.

Incumprimento da Lei de Igualdade

“Fai un ano que se constituíu a mesa de negociación do Plan de Igualdade para os traballadores e traballadoras do ensino público, e non se fixo absolutamente nada” afirma Nicolasa Castro. “A administración é a primeira en incumprir a lexislación en materia de igualdade”. Malia que existe un Plan Igualdade da Xunta de Galiza, este exclúe ao ensino público, do que dependen unhas 30.000 persoas. Este medio contactou coa Consellería de Educación para obter información sobre o estado do Plan de Igualdade no ensino público, pero non recibiu resposta ata o momento da publicación deste artigo.

CNT Galiza ven de levar ao Tribunal Supremo un conflito colectivo no Consorcio Galego de Servizos de Igualdade e Benestar, organismo da Xunta que xestiona centros de día, servizos de coidado a persoas maiores e centros da Galiña Azul. Dende a súa creación no 2006, todo o persoal foi contratado como temporal. “O 98% do persoal do consorcio en tódalas categorías son mulleres; arredor dunhas 1500” explica Rita Giráldez, avogada do sindicato. “Estamos a falar dun ente público que traballa co seu persoal en fraude de lei por abuso de temporalidade na contratación”.

Segundo un recente estudo da Federación de Mulleres Rurais de Galicia (FADEMUR Galicia), as traballadoras do Servizo de Axuda no Fogar (SAF) apenas perciben o Salario Mínimo Interprofesional, cunha media de 8,23 euros por hora. O gasto público en Galiza, pese ao envellecemento da poboación, é o sexto máis baixo do estado Español. Ademais, a espera para acceder á dependencia supera o ano de tramitación.

Os últios datos do Instituto das Mulleres revelan que o 92,94% das persoas que teñen unha xornada parcial por coidado de fillos ou adultos dependentes son mulleres. Os sindicatos alertan das graves consecuencias do desmantelamento dos servizos públicos en relación á precariedade laboral e á inseguridade económica. “Os coidados estanse a converter nun gran problema social en Galiza” explica Nicolasa Castro. “A carencia de servizos públicos afecta a tódalas mulleres traballadoras porque non contan co apoio suficiente para ser suplidas nas tarefas de coidado” asevera.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Medio ambiente
Medio ambiente Galiza volve á rúa contra Altri, Greenalia e a celulosa da Xunta: o desastre natural en cifras
Espérase que centos de embarcacións e decenas de miles de persoas participen nunha manifestación este sábado na Pobra do Caramiñal, un dos concellos da ría de Arousa, onde desemboca o río Ulla, o máis afectado pola fábrica de celulosa.
Galicia
Galicia El PSOE gallego cambia de posición y llama a su militancia a acudir a la manifestación contra Altri en A Pobra
El partido de José Ramón Gómez Besteiro abandona la ambigüedad y, por primera vez, hace un llamado por mail a sus bases para apoyar la movilización del sábado 22 convocada por la Plataforma en Defensa da Ría de Arousa y la Plataforma Ulloa Viva.
Activismos
Movementos sociais Guerra xeopolítica e loitas sociais: un ciclo de conferencias aborda en Vigo as raíces dun mundo en crise
Poñentes como Xosé Manuel Beiras, Miguel Urbán, Queralt Castillo ou Aurora Moreno abordarán algunhas das cuestións clave para analizar o presente e argallar ideas para o futuro nunhas xornadas organizadas polo grupo de activistas Ecoar.
Derechos sociales
Derechos laborales La legislación protege a los trabajadores ante alertas metereológicas
El Ministerio de Trabajo y los sindicatos recuerdan que hay previstos permisos retributivos, reducción de jornada o cambios en la misma para evitar los desplazamientos peligrosos al puesto de empleo.
Crisis climática
GEI Las claves del plan para reducir las emisiones de metano que organizaciones ambientales proponen al Gobierno
Los sectores que más metano emiten a nivel global son el agropecuario, el energético y el de gestión de residuos. Por ello, las organizaciones proponen moratorias para las macrogranjas o monitorización de emisiones de energéticas extranjeras.

Últimas

Medio ambiente
Altri O PSdeG cambia de posición e chama á súa militancia para acudir á manifestación contra Altri na Pobra
O partido de José Ramón Gómez Besteiro abandona a ambigüidade e, por primeira vez, fai un chamado por mail ás súas bases para apoiar a mobilización do sábado 22 convocada pola Plataforma en Defensa da Ría de Arousa e a Plataforma Ulloa Viva.
Activismos
Movementos sociais Guerra xeopolítica e loitas sociais: un ciclo de conferencias aborda en Vigo as raíces dun mundo en crise
Poñentes como Xosé Manuel Beiras, Miguel Urbán, Queralt Castillo ou Aurora Moreno abordarán algunhas das cuestións clave para analizar o presente e argallar ideas para o futuro nunhas xornadas organizadas polo grupo de activistas Ecoar.
Opinión
Opinión Vox y los negros
Que la extrema derecha no es única depositaria del racismo en nuestras sociedades es una obviedad que el movimiento antirracista no se cansa de señalar. En su obra ‘Infiltrado en Vox’, el periodista Moha Gerehou aborda esta evidencia con desparpajo.
Derechos sociales
Derechos sociales Convocan un ‘tsunami’ por los servicios públicos en la Comunidad de Madrid
Decenas de organizaciones convocan este domingo una manifestación para defender los derechos sociales y la gestión 100% pública de los servicios del Estado de Bienestar.
Granada
Medio ambiente El movimiento vecinal y ecologista consigue paralizar la planta fotovoltaica en Víznar
Ecologistas en Acción celebran la decisión con una “sensación agridulce”, ya que “los daños han sido muy graves y creen que irreparables. Actualmente en la provincia de Granada hay en marcha más de cien proyectos de energía renovable
Green European Journal
Green European Journal Trabajar menos y no de forma más inteligente
Los argumentos esgrimidos a favor de políticas como la reducción de la jornada laboral y la renta básica suelen basarse en su potencial para aumentar la productividad, pero maximizar la producción no es lo que el planeta y sus habitantes necesitan.
Movimiento ecologista
Represión Organizaciones ecologistas cierran filas en torno a Greenpeace tras la multa millonaria por una protesta
Un tribunal estadounidense ha condenado a la ONG a pagar más de 660 millones por una protesta de 2016, lo que podría poner en peligro la actividad de Greenpeace en Estados Unidos: “Hoy le pasa a Greenpeace, mañana le puede pasar a cualquiera".
Palestina
Palestinarekin Elkartasuna Euskal Herria se moviliza para reivindicar la resistencia palestina frente al genocidio de Israel
Las manifestaciones organizadas por la plataforma Palestinarekin Elkartasuna en Donostia, Bilbao y Gasteiz reúnen a miles de personas que denuncian la ruptura del alto al fuego.
Comunidad de Madrid
Movilizaciones por la educación Nuevas jornadas de huelga en la Educación madrileña después de un acuerdo “insuficiente”
La mesa sectorial de Educación de Madrid llega a un acuerdo que no consigue la reducción de horas lectivas para todo el personal docente. Desde la asamblea Menos Lectivas responden con el anuncio de nuevos paros.

Recomendadas

Medio ambiente
Medio ambiente A Xunta desoe a oposición social e dá luz verde ambiental á celulosa de Altri e Greenalia
O informe da administración galega, gobernada polo PP de Alfonso Rueda, conclúe que a proposta é “ambientalmente viable” e pasa por alto as decenas de miles de alegacións presentadas, así como a contestación social.
Ecuador
Ecuador Leonidas Iza: “No negociamos principios”
El presidente de la Confederación de Nacionalidades Indígenas del Ecuador y candidato de Pachakutik en la primera vuelta de las elecciones de Ecuador habla en esta entrevista de las exigencias indígenas para la segunda vuelta.
Argentina
Extrema derecha Argentina se revuelve contra la represión del Gobierno de Milei
Decenas de miles de personas marchan en Buenos Aires para mostrar su rechazo a la deriva autoritaria y represiva del Gobierno ultraliberal y conservador de La Libertad Avanza.
Costas
Costa A ría de Arousa, ao bordo do colapso ecosistémico
A principal produtora de marisco de Galiza afronta unha crise sen precedentes; o impacto da contaminación actual e a de potenciais industrias como Altri ou a reapertura da mina de Touro poñen en perigo o sector do mar.