Feminismos
Emakume auziaren borrokarako proposamenak ezbaian

Azken urteetan feminismoak mundu mailan izandako gorakadaren ondoren helburuarekiko izan duen eraginkortasunaren eztabaida dator.

Itaiako kidea

18 ago 2021 07:29

Ez dira garai errazak langileontzat. Kapitalismoari berezko zaion dinamikaren baitan, geure bizi baldintzak etengabe okertzen ari dira, batez ere 2007-2008ko krisiaz geroztik. Pandemia testuinguruak egoera hori azkartu besterik ez du egin, kapitalari berezko zaizkion kontraesanak areagotu ditu. Aipatutako testuinguruak masa zabalen proletarizazioa eragin du eta modu gordinean kolpatu ditu zapaldutako subjektibitateak, besteak beste, emakume proletarioak.

Egoeraren irakurketak urgentziaz markatu du zapalkuntzatik askatzeko forma politikoaren definizio beharra eta hala mahaigaineratu da maila internazionalean horren inguruko eztabaida eta hausnarketa. Era berean, azken hamarkadetako testuinguru ekonomiko eta sozialak sortu dituen politikarako aukerek muga nabariak azaldu dituzte; hala nola, helburuarekiko eraginkortasunari dagokionean, eta ondorioz, horren gainean pentsatzeko beharra betebehar bilakatu da errealitate sozialaren eraldaketa erradikala ortzimuga dugunontzat. Norabide horretan ekarpena egin nahi du idatzi honek.

“Egoeraren irakurketak urgentziaz markatu du zapalkuntzatik askatzeko forma politikoaren definizio beharra eta hala mahaigaineratu da maila internazionalean horren inguruko eztabaida eta hausnarketa”

Emakumeen auziak kapitalismoaren baitan hartzen duen forma aztertzea beharrezkoa dugu zapalkuntzari aurre egiteko. Eta aipatzekoa da emakume langileon zapalkuntza ez dela kapitalismoaren bereizgarri, familia eta emakume langileon zapalkuntza mendeetako errealitatea dira. Baina kapitalismoak bere klase interesen baitan eraldatzen du zapalkuntza hau. Horrela, egun, klase subordinazionaren adierazpen konkretu gisa ageri zaigu.

Kapitalismoaren garapenak lehen kualitatiboki ezberdinak ziren lanak berdintzea ekarri zuen. Horrela, emakumeak ekoizpen sozialean txertatzeko aukerak sortu zituen, emakumeen emantzipaziorako baldintza materialak garatu zituen. Hala ere, hori kontraesan berrien baitan egin du. Alde batetik, kapitalaren dinamikek emakumeak lan munduan txertatzean familia desagerrarazteko joera adierazten badute ere, familiak bizirik dirau. Eta ondorioz, emakume langileak lan-indar gisa sozializatuak izateaz gain, lan-indarraren erreprodukziorako makina gisa diraute.

Bestetik, “esfera publikora” salto egiteak bertan parte hartzeko zituen oztopoen kontziente egin zuen. Clara Zetkinek “emakumeen auzi modernoa” bezala izendatuko du hori, ”La contribución de la mujer proletaria es indispensable para la victoria del socialismo” 1896ko Gothako Kongresuan. Azaldu zuen “emakumeen auzia” klase bakoitzaren araberakoa zela, desberdina izanik “jabetzan oinarrituriko diskriminazio sozial guztien abolizioaren aldeko borroka” edo “proletalgoaren botere hartzearen aldeko borroka”. Egoera hori izanik, XX. mende erdialderaino nahiko argi aurki genezake emakume burgesen mugimenduaren (feminismoa) eta emakume proletarioen mugimenduaren (komunismoa) arteko bereizketa. Azken hamarkadetako testuinguru politikoa guztiz desberdina dela esan beharrik ez dago.

“Komunismoaren proiektu iraultzaileak emantzipaziorako erreferente izateari utzi zion. Horri emakumeen laneratzea gehituta uler genezake soilik azken hamarkadetako feminismoaren mundu mailako gorakada”

Bigarren Mundu Gerrak eta bertan burgesia nazionalek egindako ahalegin belikoek metaketa kapitalistarako aukera eta berrikuntza industriala bizkortu zituzten, soldaten gorakadarako aukerak sortuz. Horri Sobietar Batasunaren existentzia gehitu behar diogu. Testuinguru horretan mendebaldeko herrialdeetan Ongizate Estatuen sorrerarako aukera gertatu zen eta iraultzaren mehatxua gero eta gehiago urrundu zen. Aldiz, baldintza ekonomiko eta politiko horien desegite prozesuak egoera erabat aldatu zuen: ekoizpen prozesuen deslokalizazioa eta emakumeak berriz ere ekoizpen sozialean txertatzeko ziklo berri bat abiarazten du 70.eko hamarkadak.

Komunismoaren proiektu iraultzaileak emantzipaziorako erreferente izateari utzi zion. Horri emakumeen laneratzea gehituta uler genezake soilik azken hamarkadetako feminismoaren mundu mailako gorakada. Eta batzuek komunismoaren gaindipen gisa azaldu nahi (izan) duten arren, hori ez da eztabaida irabaztearen ondorio izan, baizik eta indar korrelazioaren ondorio. Hau da, klase borrokaren garapenaren ondorioz feminismoak komunismoaren printzipio politikoak ukatu zituen.

Urte luzez langile mugimenduak errealitatearen baitako aldarri ezberdinak barnebildu zituen osotasunarekiko proiektu estrategikoan. Praktika politiko horren existentzia ezak aldiz, mugimenduaren partzializazioa ahalbidetu du. Klase dominazioaren ondorio diren zatiketa sozialen gaineko subjektu politikoak gailendu dira: emakumea, beltza, bollera… Horrela berezitasun ezberdinen arteko lehian murgildua ageri zaigu egun gizartea, eta kasurik onenean, horien arteko artikulazio saiakeran (intersekzionalitatea). Baina identitateen baitako forma politikoek osotasunari modu kontzientean aurre egiteko ezintasuna azaltzen dute: zapalkuntzaren erroa botere-sistema propioetan (zisheteropatriarkatua) kokatu eta ondorioz, proposamen interklasistetan erortzen baitira. Horrek onura nabarmenak dakarzkio burgesiari, kasu honetan feminismoa enpresaren errentagarritasuna handitu eta bere aurpegi publikoa hobetzen duen balio gehigarria bilakatu da. Modu horretan, masa mugimendu espontaneoak Estatuaren logikan txertatzeko hautua nabaria da, eta ondorioz erresistentzia horiek ere askotan lortzen dute euren aldarriak gestionatuko dituen Estatu burgesaren baitako ordezkariren bat.

“Hemendik aurrera egin beharrekoa, borroken errealitate fragmentatua proiektu unibertsalaren aldeko borroka kontziente bilakatzea da; hori da Alderdi Komunistaren eraikuntza”

Egoera horretan premia berezia du borroken atomizazioaren gaindipenak. Zapalkuntza anitzak pairatzen dituen langile klasearen artikulazio estrategikoa beharrezkoa da. Artikulazio forma honek bakarrik berma dezake sektore guztien arteko berdintasuna, baita beren berezitasunekiko errespetua. Hemendik aurrera egin beharrekoa, borroken errealitate fragmentatua proiektu unibertsalaren aldeko borroka kontziente bilakatzea da; hori da Alderdi Komunistaren eraikuntza.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Alemania
Alemania Ines Schwerdtner: “Los conservadores tienen esta estrategia de normalizar la AfD, pero eso ha salido muy mal”
De profesión periodista, Ines Schwerdtner ha sido una de las responsables del ascenso de Die Linke, un partido que pasó de no aparecer en las encuestas a superar el 8% en las elecciones de febrero.
Historia
El Salto Radio Comunismo y prehistoria
Más hallazgos de sociedades complejas que no era oligárquicas
Opinión
Opinión Contextos de la guerra en Ucrania
El historiador Antonio Fernández Ortiz repasa la relación entre Occidente, la Revolución Rusa y distintos proyectos de construcción nacional.
Industria armamentística
Genocidio Las relaciones armamentísticas de España e Israel han sido “más lucrativas que nunca” desde octubre de 2023
Un informe del Centre Delàs señala diferencias significativas en las armas que España dice que ha vendido a Israel y las que Israel registra. Las empresas israelíes han firmado 46 contratos con las administraciones por más de mil millones.
Pensamiento
Lola Olufemi “No me atraen las utopías lejanas, estoy más interesada en el ahora”
La escritora e investigadora británica Lola Olufemi trabaja desde la certeza de que el presente no es una jaula, desde la confianza en que viviremos cosas diferentes aunque no se sepa exactamente de qué tipo van a ser.
Estados Unidos
Libertad de expresión Canadá recomienda al profesorado LGTBQ+ o crítico con Trump no viajar a Estados Unidos
Una circular de la Asociación Canadiense de Profesores Universitarios (CAUT) recomienda “encarecidamente” que el personal académico viaje a los EEUU “solo si es esencial y necesario”.
Libertad de expresión
Libertad de expresión La Justicia da la razón al humorista Héctor de Miguel, Quequé, frente a la denuncia de Abogados Cristianos
La Audiencia Provincial de Madrid estima el recurso de apelación presentado por Héctor de Miguel, imputado por unas declaraciones tras una denuncia de Abogados Cristianos.

Últimas

Ayuntamiento de Madrid
Fórmula 1 en Madrid Madring: el gran evento de la “marca Madrid” que no respeta trámites ni esperas
El Ayuntamiento ha aprobado la licencia de obras del futuro circuito de Fórmula 1 mientras el plan urbanístico del mismo está recurrido en el Tribunal Superior de Justicia de Madrid y sin resolver a las alegaciones de la oposición ni vecinales.
Capitalismo
TRANSICIÓN ENERGÉTICA JUSTA Araba frente a la nueva fiebre verde: cuando la transición energética amenaza a la tierra común
Más de 80 macroproyectos energéticos y una red de alta tensión planean atravesar Araba, vendiéndonos la transición verde mientras arrasan bosques, pastos y comunidades rurales. Pero este territorio ya conoce otra forma de gestionar la energía.
There Is Alternative
There Is Alternative There Is Alternative #3: de bancos que financian genocidios, finanzas éticas y todo lo que no sea Netanyahu
Tercer episodio del podcast There Is Alternative de El Salto Radio sobre empresas que ganan dinero con la masacre al pueblo palestino, de la banca armada que les ayuda y de las alternativas de las finanzas éticas.
Más noticias
República Dominicana
República Dominicana El Gobierno de Abinader desafía a la ONU expulsando mujeres embarazadas y recién paridas desde los hospitales
La campaña contra las migrantes haitianas del Gobierno de República Dominicana ha llegado a las maternidades. Decenas de mujeres embarazadas o con sus bebés en brazos han sufrido esta política.
Violencia machista
Violencia machista Estadística del INE sobre violencia de género: disminuye un 5% en 2024 tras aumento histórico del 12% en 2023
En 2024 se registraron 34.684 mujeres víctimas de violencia de género correspondientes a los asuntos en los que se habían dictado medidas cautelares u órdenes de protección.
Alemania
Alemania Friedrich Merz es elegido canciller alemán por la gran coalición tras una jornada de suspense
El nuevo canciller alemán supera una votación extraordinaria tras un sonoro fracaso en su primer intento. Los conservadores gobernarán con el partido socialdemócrata.
Senegal
Senegal El Gobierno senegalés cumple su primer año en el poder con más preguntas que respuestas
El Pastef, el partido panafricanista senegalés, llegó a la presidencia a finales de marzo de 2024 con propuestas radicales de cambio. Un año después, limitado por la deuda externa, mantiene el apoyo popular mientras busca un nuevo acuerdo con el FMI.

Recomendadas

Laboral
Laboral Coidar sen dereitos: a loita das traballadoras nas residencias privadas de Galiza
Sen tempo nin medios para ofrecer uns coidados axeitados, alertan dunha situación insostible nos centros e denuncian a privatización dun servizo a costa do benestar das persoas maiores e dependentes.
Catalunya
Acción directa Las Sublevaciones de la Tierra francesas llegan a Catalunya: “Necesitamos una forma nueva de luchar”
Una acampada de tres días y una acción simbólica han sido el pistoletazo de salida de Revoltes de la Terra. La organización ha sido capaz de unir a ecologistas de campo, de ciudad y campesinado en una dinámica de lucha “nueva”.