Literatura
Novas librarías e novas historias

Malia o peche de establecementos clásicos, en Galiza tamén xurdiron iniciativas innovadoras que anovan a propia idea do que é unha libraría.

En Galiza tamén xurdiron iniciativas innovadoras que anovan a propia idea do que é unha libraría
En Galiza tamén xurdiron iniciativas innovadoras que anovan a propia idea do que é unha libraría. Pablo Santiago
16 mar 2020 09:00
Literatura
Por que pecha unha libraría?

A burbulla do aluguer, a competencia das grandes superficies ou os novos hábitos de consumo dificultan a sostibilidade das pequenas librarías tradicionais galegas.

Se ben hai datos e realidades que non chaman ao optimismo, tamén hai motivos polos que vermos a botella medio chea, e mesmo para considerar enriquecedora esta etapa de cambios.

O oficio e a relación co cliente tamén está a mudar. Lembra Rafael Silva que antes “tiñas que ir a Barcelona e Madrid, escoller os libros, calcular cantos traer... Agora chegan todos os días caixas e caixas.” Outro cambio -ou mito- é o de que agora se le menos. Os datos da CEGAL din que efectivamente baixou o número de vendas, pero non dun xeito drástico. Entre as libreiras coas que falamos, hai percepcións totalmente diversas, desde as que teñen claro que se le moitísimo menos ata as que o negan e relativizan a suposta crise: “fixéron máis dano as fotocopias, a finais dos anos 80”, explica Ana Regueiro, da Follas Novas.

“Noutro tipo de negocios teñen xefes con outros principios, e venden o libro no que teñan máis beneficio. Nós ofrecemos un valor engadido e tratamos de recomendar un libro que che guste para que sexa unha experiencia que aproveite”

No que todas coinciden é nas diferencias entre as librarías tradicionais e especializadas con respecto as grandes cadeas. Para Pilar Rodríguez, da Federación de Libreiros son dous tipos de negocios diferentes: “En Follas Novas, por personalizalo aí, vas falar cun libreiro ou libreira para que che recomende un libro. Noutro tipo de negocios, teñen outro tipo de xefes con outro tipo de principios, e véndenche o libro no que teñan máis marxe de beneficio. Nós ofrecemos un valor engadido e tratamos de recomendar un libro que che guste para que sexa unha experiencia que aproveite, e tamén para que volvas”. Regueiro cre tamén que a propia libraría pode aportar unha experiencia ao lector: “Non é o mesmo que entres e vexas os best-sellers aí en pilas que poder estar remexendo nas estanterías ata atopar algo que che poida interesar”.

Máis que libros

Aira das Letras é unha libraría que xordeu en 2010 en Allariz por iniciativa de Margarita Fernández e Carlos Airas, ao ver que non había na vila librarías adicadas ao libro. César Lorenzo traballa alí, e explica que apostaron desde o inicio por poñer xoguetes educativos, puzzles e outro tipo de artigos que puideran atraer a xente máis alá da vila.
aira das letras
Libraría Aira das Letras, en Allariz. Imaxe: Aira das Letras.

Cos anos, Aira das Letras mesmo desenvolveu un novo xeito de se relacionar cos clientes: “Temos un sistema de amizade coa libraría, no que te das de alta e podes recibir descontos, entre outras vantaxes. Tamén creamos unha comunidade de lectores e xa somos 4000 persoas”, explica César Lorenzo. Desde o inicio, a iniciativa buscou dinamizar a contorna, organizando un concurso de microrrelatos que vai xa pola sétima edición, presentacións, ou vermús literarios en bares de Allariz. En 2017, o proxecto foi máis alá e Carlos Airas iniciou outra fase coa creación da Editorial Aira, que dirixe Lorenzo: “Xa publicamos 11 libros e a partir de 2020 enfocarémonos nos libros onde a seña de identidade sexan a calidade na edición, na ilustracións, etc”.
César Lorenzo, da Aira das Letras: “As novas librarías teñen que dialogar coa súa comunidade lectora e atopar esa resposta do público, e ver que vías poden funcionar e cales non.”

Para Lorenzo, “o éxito das novas librarías, sobre todo nas cidades, é que son moito máis abertas e non teñen prexuízos co lector. As librarias hoxe non poden apostar todo polo fondo, e os problemas poden vir por aí. Houbo un cambio social e mesmo xeracional”. Neste senso, cómpre lembrar iniciativas como a libraría de mulleres Lila de Lilith ou Berbiriana, onde se organizan palestras, clubes de lectura, palestras temáticas ou mesmo podes tomar un café.

Pode parecer entón que hai dous modelos distantes e contrapostos, mais non ten porque ser así. Pilar Rodríguez defende que “as pequenas librarías se actualizaron para vender os medios nas mesmas condicións que outras plataformas. Todas están informatizadas e axilizamos a distribución.” Ana Regueiro di que “xusto agora”, Follas Novas vén de lanzar a venda online: “Levamos 50 anos e acabamos de facela. Temos moito fondo e libros descatalogados que aínda nos piden”.

berbiriana
Berbiriana, na Coruña. Imaxe: Berbiriana.

Malia a renovación das librarías tradicionais e o éxito de librarías innovadoras nas cidades galegas, César Lorenzo sinala que unha das chaves é o diálogo co cliente: “As novas librarías teñen que dialogar coa súa comunidade lectora e atopar esa resposta do público, e ver que vías poden funcionar e cales non. Temos unha vantaxe con respecto a outros comercios, que é o precio fixo, e uns descontos regulados por lei. Aí temos máis facilidade de manobra que noutros negocios onde non hai restricións”.

O que queda dunha librería

Máis alá de todas as análises casuísticas e económicas, hai realidades que perduran a pesar do tempo, e vinte minutos con Rafael Silva dá para unha manchea de anécdotas. Cun sorriso cheo de orgullo, lembra aquel día de verán de 1992 no que uns policías cubanos viñeron identificar aos empregados da Follas Novas: “Estaba Fidel Castro aloxado aí no Araguaney, e veu aquí. Na entrada da libraría había cantidade de mulleres mirando para el”. Conta que tamén pasaron por alí Cela ou Saramago, entre outros: “García Márquez pediu un taxi para vir á libraría. Eu faleille de Cien años de soledad e el preguntoume que tal se vendían os libros de Cunqueiro. Díxenlle que bastante ben e díxome: ‘A min déronme o Nóbel, pero merecíao el’”.

quijote ferrol 2

Igual que na Follas Novas, ben de seguro quedan historias na memoria na Balmes de Lugo, a Michelena de Pontevedra, a Pampín de Vilagarcía ou a Lea e a Quijote de Ferrol. Tamén na libraría que en 1981, Isidoro Blaisten pechou en Bos Aires e que acompañou cun cartel: “Cerrado por melancolía”. Despois de recoñecer o seu fracaso como libreiro, Blaisten centrouse na escritura e publicou un libro de contos ao que titulou coa mesma frase do cartel, e que desde 2014 tamén expón o libreiro José Luis Santalla en Ferrol.

E é que paradoxalmente pechar unha libraría é tan efímero e tan eterno como pechar un libro. A experiencia remata pero as aventuras e a memoria, aí quedan. 

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Libertad de expresión
Arte y política La censura sobre Gaza fue una de las principales amenazas a la libertad de expresión artística en 2024
El informe anual de la organización Freemuse sobre el estado de la libertad de expresión artística en 2024 alerta del incremento de la censura y la persecución en un contexto de guerra e inestabilidad.
Culturas
Opinión Macrofestivales o la romantización del hiperconsumo
No hay macrofestival ético, del mismo modo que no hay banco que piense en las personas. La forma de construir relaciones sociales, así como el lugar desde donde estas se producen son importantes.
A Catapulta
A Catapulta O mapa afectivo conectado a través da poesía
O poeta, escritor e dinamizador Tiago Alves visita A Catapulta e reflexiona sobre as conexións na lusofonía
Investigación
Investigación Varios refuxiados denuncian á ONG Rescate Internacional por explotación laboral e agresión sexual
A Garda Civil investiga o centro de Mondariz-Balneario tras varias denuncias por parte de voluntarios migrantes que aseguran traballar sen contrato a cambio de 50 euros semanais. A ONG xestiona 1.700 prazas do programa estatal de acollida.
Galicia
Galicia A Xunta aprobou a celulosa de Altri argumentando que a súa cheminea de 75 metros sería “icónica”
O Informe de Patrimonio Cultural, favorable á multinacional, emitiuse con base en dúas encargas externas, contratadas e pagadas pola empresa ao ex presidente e ao actual tesoureiro de Icomos-España.
Palestina
Ocupación israelí Miles de personas se manifiestan en Madrid contra el genocidio en Palestina
La organización cifra en 50.000 las personas asistentes a la convocatoria unitaria de todas las organizaciones que forman la Rescop, a la que se han sumado cientos de colectivos ciudadanos con una voz común: Muévete por Palestina.
México
Recursos naturales Los “millonarios del agua” aumentan el estrés hídrico de México
Bancos españoles y grandes corporaciones obtienen beneficios del agua ante un Estado que incumple su obligación de garantizarla. Más de un millón de viviendas en México se abastecen de forma recurrente por servicios de entrega privada de agua.

Últimas

O Teleclube
O Teleclube 'Os Pecadores' loitan contra montruos reais e mitolóxicos no novo episodio de 'O Teleclube'
O dúo do director Ryan Coogler e o actor Michael B. Jordan estrean unha película sobre a experiencia afroamericana cunha ameaza sobrenatural engadida.
Opinión
Opinión Cinco ideas decrecentistas frente al apagón
El autor de ‘La espiral de la energía’ (Libros en Acción, 2014) reflexiona sobre las lecciones que se pueden extraer del corte de suministro eléctrico del pasado 28 de abril.
Opinión
Opinión ¡A la mierda Europa!
Hay otra Europa que es víctima de la Europa neoliberal y belicista que apuesta por la industria de las armas a costa de los derechos sociales, es una Europa que se muere de vergüenza cada vez que ve imágenes de Gaza o Cisjordania.
Más noticias
Laboral
Laboral Al borde de la huelga en la educación pública vasca
Los cuatro sindicatos convocantes denuncian que el Departamento de Educación vasco no se han sentado a dialogar hasta este viernes pocos días antes de los paros
Laboral
Laboral Los sindicatos convocan huelga en Mediapro durante las últimas jornadas de la liga de fútbol
El final de la liga de fútbol podría no verse en televisión si la empresa HBS, nueva adjudicataria de la producción de La Liga, no garantiza la subrogación del personal. Los sindicatos han convocado huelga del 13 al 27 de mayo en el grupo Mediapro.
Palestina
Ocupación Isarelí Primera movilización unitaria contra el genocidio en Palestina y por el fin del comercio de armas con Israel
Este sábado 10 de mayo se espera en Madrid una asistencia multitudinaria de personas venidas desde cientos de municipios de todo el Estado español para concentrar la protesta de los ataques indiscriminados del Israel contra la población palestina.
Tribuna
Tribuna Para acabar de una vez con las nucleares: sobre el último intento de prolongar la vida de las centrales
Los voceros de la nuclear han encontrado la oportunidad ideal para difundir sus bulos con el apagón del 28 de abril. Quieren generar polémica para mantener operativa una infraestructura innecesaria, peligrosa y que genera residuos incontrolables.

Recomendadas

Laboral
Laboral Coidar sen dereitos: a loita das traballadoras nas residencias privadas de Galiza
Sen tempo nin medios para ofrecer uns coidados axeitados, alertan dunha situación insostible nos centros e denuncian a privatización dun servizo a costa do benestar das persoas maiores e dependentes.
Energía
Juan Bordera “En la crisis energética, el tecnooptimismo es mesiánico y juega a favor de Trump"
El diputado en Les Corts se pronuncia sobre el apagón del pasado lunes y carga contra la forma en la que se están implantando las renovables. También señala el peligro de que el sentimiento antirrenovable cale entre la población.
Comunidad de Madrid
Luis A. Ruiz Casero “Durante la transición la cárcel de Carabanchel albergó a más presos que en algunos años del franquismo”
De los presos franquistas que construyeron el penal, pasando por los que fueron fusilados, hasta los revolucionarios que pusieron patas arriba el centro penitenciario con iniciativas como la COPEL, Luis A. Ruiz Casero ofrece en 'Carabanchel. La estrella de la muerte del franquismo', un documentado homenaje a las luchas de las personas internas.