Medios de comunicación
A Xunta asinou 59 convenios e repartiu 2,6 millóns aos grandes xornais galegos baseándose no “interese xeral”

En pouco máis de ano e medio, as consellerías asinaron 59 convenios para a publicación de campañas e contidos xornalísticos relativos aos seus ámbitos competenciais, reservándose o dereito a facer observacións nos contidos.
Alfonso Rueda consello xunta 16
O presidente da Xunta de Galiza, Alfonso Rueda, presidindo o Consello. Foto: Xunta.
22 ene 2025 05:30

Desde hai anos, a Xunta de Galiza vén armando o seu propio modelo de financiamento dos medios de comunicación afíns. A partida máis coñecida, e a única na que hai certa concorrencia dos medios, é a das axudas a empresas xornalísticas que cada fin de ano reparte dous millóns aos grandes grupos mediáticos baixo uns requerimentos escollidos pola propia Xunta.

A partir de aí, existen outras vías que permiten repartir máis diñeiro con menos control, mesmo podendo ser acordado sen fiscalización nin participación externa posible. Antes das eleccións galegas, por exemplo, a Xunta destinaba uns 15.000 euros diarios a contidos xornalísticos a través de máis de máis de 700 contratos menores.

La Voz de Galicia recibiu 1,68 millóns de euros destes convenios, un 63% dos 2’64 millóns totais

Outro método estandarizado desde hai anos en San Caetano é a sinatura de convenios nos que a Xunta, argumenta, “quere colaborar apoiando a labor que levan a cabo os grandes grupos de comunicacións galegos de prensa escrita”, baseándose en que se trata dunha “actuación singular e de interese xeral, polo que non resulta posible promover a concorrencia en convocatoria pública”. Xustifican deste xeito un reparto sen ningún tipo de control máis alá do seu propio criterio. Tan só en ano e medio, 59 convenios e 2,64 millóns de euros.

Convenios de colaboración

Para a Xunta, a figura do convenio de colaboración é “idónea”, segundo os seus propios documentos e memorias. Por unha banda, non están suxeitos a IVE, xa que as actividades dos acordos non supoñen unha prestación de servizos, senón que están baseadas nun suposto “interese xeral” e na inexistencia de ánimo de lucro económico das partes.

A Xunta defende que os acordos “non supoñen en ningún caso publicidade institucional”, malia recoller actividades como a publicación de 'banners' da Xunta

A descrición das actividades coinciden en moitos casos con servizos propios da publicidade institucional ou de contidos que a Xunta tamén encarga mediante contratos de patrocinio comúns. Son exemplos disto obxectos como “publicar tres paxinas sobre materias competenciais da consellería” ou a “difusión de banners de distintas campañas”. Malia esta similitude, o goberno galego defende nos propios convenios que os acordos “non supoñen en ningún caso publicidade institucional”, que por lei estarían suxeitos a outro tipo de contratos administrativos.

Ademais, explican que a Xunta “financia a actividade de difusión informativa (…) como unha forma de participación no custo financeiro do produto obxecto de difusión, dado que a actividade de promoción da empresa editorial coincide cos fins da Xunta de Galicia”. É dicir, o goberno galego paga ao medio por elaborar o produto sobre as súas “materias competenciais” e pola difusión dos seus banners, pero defende non obter retorno publicitario desas accións.

A interpretación da Xunta desta figura é un exemplo máis do cuestionamento que facía en 2010 Tribunal de Contas pola falta dunha definición clara dun marco legal para diferenciar os convenios de colaboración das subvencións ou dos investimentos. Advertía de que en moitos casos, “baixo a aperiencia formal de convenios de colaboración, tramitáronse auténticos contratos administrativos, eludindo a aplicación da lexislación contractual”.

Os convenios obrigan a que as xornalistas que realizan os contidos “teñan en consideración” as achegas e observacións da Xunta, quen financia eses mesmos contidos

Conflito xornalístico

Outra das eivas destes convenios é o seu condicionamento na liña editorial das pezas xornalísticas que encarga. En moitos deles explicítase que o medio ten a obriga de “poñer en coñecemento da cidadanía os programas da Xunta de Galicia” ou “promover o coñecemento das iniciativas e convocatorias de axudas da Consellería”. Ademais, recollen que o goberno galego “poderá formular en relación cos datos e informacións, as observacións que considere pertinentes co fin de garantir a obxectividade e veracidade destes, as cales deberán terse en consideración”.

Malia esta obriga cara as xornalistas de ter en consideración as observacións da Xunta, acórdase que serán os medios os que fixen a liña editorial dos contidos, “non podendo a Consellería determinar o contido concreto da información publicada.” Deste xeito, queda en mans do medio de comunicación o que implica esa toma en consideración das observacións proporcionadas pola Xunta, pagadora das informacións.

Promover o galego ou apoiar proxectos industriais

Cada Consellería asina un convenio con cada grupo mediático, así ata os 59 convenios asinados entre marzo de 2023 e outubro de 2024. Por exemplo, a Consellería de Cultura e Lingua paga a 300.000 euros La Voz ou 42.000 a La Región, para “potenciar o uso do idioma galego”, obrigando a que “transcriban literalmente no xornal as entrevistas e declaracións feitas en galego”, empreguen o galego nun mínimo de pezas, reforcen o uso do galego nos suplementos ou publiquen máis contidos en galego nos xornais do Día das Letras Galegas e do Día Nacional de Galiza.

Outro exemplo. Algúns dos convenios de Economía e Industria teñen como obxectivo a publicación de “información relacionada con estratexias, programas e/ou iniciativas da consellería”. Búscase dar a coñecer “as iniciativas que se desenvolven en materia de innovación, apoio e consolidación do tecido empresarial e transición enerxética” e “contribuir á divulgación de iniciativas e proxectos relacionados coa ciencia, a tecnoloxía, a industria e o comercio”. Estes obxectivos tan ambiguos poderían permitir, por exemplo, contidos en apoio a proxectos industriais. Ademais, nalgúns convenios determínase tamén o número de pezas a realizar, como La Voz de Galicia, que ten que publicar cinco monográficos de oito páxinas e tres cafés sobre temas relacionados coa Consellería.

Todo polo interese xeral

Cada Consellería escolle un interese xeral para os seus convenios que xustifique cada colaboración, e que debe ser asumido por cada un dos medios. O interese dos convenios da Consellería de Cultura e Lingua, por exemplo, é “contribuír á normalización do idioma galego”.

Industria considera de interese xeral que a cidadanía e os sectores económicos “teñan unha percepción mellor da situación económica e laboral, das actividades desenvolvidas no ámbito da nosa comunidade autónoma e dos resultados que delas se derivan”. No caso das colaboracións promovidas pola Axencia para a Modernización Tecnolóxica de Galicia, a Xunta define que os convenios “contribúen a facer efectivos a liberdade de expresión e o dereito de información”, sen explicar de que maneira isto é así.

Os plans de medios

Con todo, nin as axudas á radiofusión nin estes modelos de financiamento a dedo están cerca das cantidades que supoñen para a prensa os plans de medios licitados cada ano pola Xunta. Nese caso, cada consellería encárgalle a axencias especializadas, sen ningún nin monitorización posible na súa execución e baixo a supervisión do goberno, o reparto de ducias de millóns de euros.

Na última semana de 2024 a Xunta licitou os plans de medios de 2025 e 2026 de cinco consellerías por un valor de máis de 15 millóns de euros. Que medios recibirán eses cartos é algo do que non teremos ningunha información, xa que segue sen existir regulación ao respecto.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Galicia
Galicia La Xunta del PP ejecuta su última maniobra para hacerse con el control total de la TVG
El PP lleva al Parlamento la nueva ley de medios que otorga al Gobierno gallego la capacidad de elegir al director de la cadena sin mayoría cualificada, elimina la fiscalización de contenidos por profesionales y abre la puerta al castellano.
Economía
Economía A Xunta de Rueda privatiza outra das residencias de maiores financiada por Amancio Ortega
Tanto esta residencia como a de Pontevedra, cuxa xestión tamén está en proceso de licitación, serán as próximas en abrir tras a entrada en funcionamento das de Santiago de Compostela e Lugo, que xa operan baixo o mesmo modelo.
Galicia
Galicia La Xunta de Rueda privatiza otra de las residencias de mayores financiada por Amancio Ortega
Tanto esta residencia como la de Pontevedra, cuya gestión también está en proceso de licitación, serán las próximas en abrir tras la entrada en funcionamiento de las de Santiago de Compostela y Lugo, que ya operan bajo el mismo modelo.
Medio ambiente
Medio ambiente Miles de persoas enchen as prazas galegas contra o ‘si’ ambiental da Xunta a Altri
A Plataforma Ulloa Viva logrou mobilizar decenas de concentracións nos concellos da conca do río Ulla e máis alá para protestar contra a Declaración de Impacto Ambiental aprobada polo Goberno de Alfonso Rueda para a celulosa.
Opinión
Opinión Organizar o boicot contra Altri e Greenalia
O poder da oligarquía galega xa demostrou a súa capacidade para tirar adiante coa construción dunha fábrica de celulosa que boa parte de Galiza rexeita. Tras o visto e prace ambiental da Xunta, cómpre cambiar a estratexia de presión.
Medio ambiente
Medio ambiente A Xunta desoe a oposición social e dá luz verde ambiental á celulosa de Altri e Greenalia
O informe da administración galega, gobernada polo PP de Alfonso Rueda, conclúe que a proposta é “ambientalmente viable” e pasa por alto as decenas de miles de alegacións presentadas, así como a contestación social.
Costas
Costa A ría de Arousa, ao bordo do colapso ecosistémico
A principal produtora de marisco de Galiza afronta unha crise sen precedentes; o impacto da contaminación actual e a de potenciais industrias como Altri ou a reapertura da mina de Touro poñen en perigo o sector do mar.
Serbia
Serbia La multitudinaria manifestación contra el presidente Vučić, en Belgrado termina con 22 personas arrestadas
Los organizadores dicen que ha acudido un millón de personas, mientras que las autoridades serbias calculan 100.000. La marcha ha sido la culminación de cuatro meses de protestas diarias contra la corrupción del gobierno serbio.
Unión Europea
Unión Europea Israelgate: ¿por qué no se habla del lobby sionista en Bruselas?
En 2023, el escándalo de Qatargate llevó al Parlamento Europeo a impulsar nuevas medidas de transparencia que afectaron a representantes de varios países entre los que no está Israel, pese a la intensa actividad de sus lobbistas en Bruselas.

Últimas

Tribuna
Tribuna Ladróns de luva branca no Parlamento
As traballadoras e traballadores da CRTVG pagaremos os efectos dunha lei antidemocrática que nos retira algunhas das poucas ferramentas que tiñamos para defendérmonos e esixir respecto pola misión de servizo público que a corporación ten encomendada.
Gobierno de coalición
Gobierno de coalición El bloque de investidura se adentra en un huracán legislativo hasta el verano
El Gobierno y sus socios en el Congreso deberán surfear una marea de proyectos que pondrá contra las cuerdas la mayoría parlamentaria: presupuestos, reducción de jornada, ley Mordaza,reforma de migración en Catalunya y condonación de deuda autonómica
Opinión
Opinión Organizar el boicot contra Altri y Greenalia
El poder de la oligarquía gallega ya ha demostrado su capacidad para llevar adelante la construcción de una celulosa que buena parte de Galicia rechaza. Tras el visto bueno ambiental de la Xunta, conviene dar un giro en la estrategia de presión.
Laboral
Laboral Punto de inflexión en las negociaciones en Correos para lograr un convenio
Si este sábado 15 no se firma el acuerdo marco, se tendrá que arrancar de nuevo el diálogo. Desde CGT lo celebran ya que echaría abajo pretensiones de la empresa como el recorte del presupuesto de personal o el salario vinculado a objetivos.
Pequeñas grandes victorias
Pequeñas grandes victorias Colectivo SY
El colectivo quería que también pudiera existir otra cosa: lo no grabado, lo que no habla para la galería, lo que cifra la responsabilidad en cada acto.
Más noticias
Que no te lo cuenten
Que No Te Lo Cuenten De feminismos y vivienda
VV.AA.
Revivimos la jornada del 8M en la que los feminismos llenaron las calles un años más
Unión Europea
Unión Europea ReArm Europe tropieza en los parlamentos de Países Bajos y Alemania
La CDU de Merz ha maniobrado para aprobar el plan ReArm Europe antes de la constitución de las nuevas cortes, a sabiendas de que la negativa de La Izquierda y de AFD supondría un varapalo importante para el proyecto de la Comisión Europea.
Opinión
Sindicalismo Sobre modelos y unidades anarcosindicalistas
Dentro del debate de si es posible una unidad anarcosindical reside una realidad compleja: estamos demasiado liados con el trabajo en los sindicatos y otros están demasiado liados peleándose
La vida y ya
La vida y ya Te ha tenido que pasar
Ella me contaba eso que había vivido mil veces estando en espacios en los que había solo mujeres.
Racismo
Antirracismo Recuerdan a Mame Mbaye, a siete años de su muerte, en las calles de Lavapiés
Sus compañeros del Sindicato de Manteros de Madrid han convocado una manifestación, la tarde de este sábado, por las calles por las que el joven senegalés intentó escapar de la persecución policial y murió de un ataque al corazón.

Recomendadas

Culturas
Cultura ‘O minuto heroico’ racha co silencio sobre o Opus: “É un documental sobre a vulneración sistemática de dereitos”
Dirixido pola prestixiosa xornalista Mònica Terribas, o documental destaca os testemuños de 13 mulleres que relatan os malos tratos e coaccións sufridos no seo da organización. Falamos con Terribas e Marina Pereda, antiga membro do Obra.
México
Ciudad de México Ciudad de México recurre a soluciones insostenibles para evitar el colapso del sistema de gestión de residuos
Sin la infraestructura necesaria para gestionar las más de 12 toneladas diarias de deshechos, el municipio recurre al envío de basura a hornos cementeros y a rellenos sanitarios en municipios vecinos.
Literatura
McKenzie Wark “Mi transición fue como un montón de pequeñas ediciones”
‘Amor, dinero, sexo y muerte’ (Caja Negra, 2025) se presenta como un libro de “memorias”, pero no es exactamente eso. La obra recoge una docena de cartas en las que Warck se aproxima a los temas de sus obras anteriores de una forma íntima.