O prelo
Mosaico de estrelas

Tradúcese ao galego “A cor púrpura”, o clásico feminista e antirracista de Alice Walker.
Prelo Alice Walker
Portada do libro "A cor púrpura" editado por Rinoceronte Editora. Branca Trigo Cabaleiro
12 nov 2023 07:00

Aviso de contido sensible: violencia sexual, incesto, violencia de xénero, racismo.

“Querido Deus: Sofía e eu traballamos na colcha. Témola no soportal montada no bastidor. Shug Avery deunos o seu vello vestido amarelo para facer retallos, e cada vez que teño ocasión engado un retallo amarelo. É un padrón moi bonito que se chama mosaico de estrelas. Se a colcha queda perfecta igual lla regalo. Se non queda perfecta igual a deixo para min”.

A cor púrpura, de Alice Walker, chéganos traducida ao galego da man de Rinoceronte Editora. Esta novela, publicada en 1982, mereceu á autora o premio Pullitzer e o Premio nacional do Libro, e foi levada ao cinema por Steven Spielberg. Igual que nunha colcha de retallos, o libro componse de fragmentos de toda unha vida, reflictidos nas cartas que a protogonista, Celie, escribe a Deus a modo de diario, e nas que intercambia coa súa irmá Nettie.

A historia de Celie desenvólvese a comezos do século XX no sur dos Estados Unidos e comeza da forma máis traumática posible. Sendo aínda unha adolescente, é violada regularmente polo seu pai, agresión que fai que quede embarazada dúas veces e que ambos fillos lle sexan arrebatados. Ten que deixar a escola. A súa nai morre dunha longa enfermidade. Sae da súa casa cando a fan contraer matrimonio con Mr ____, quen lle pega a diario. Celie reflicte na idea que ten de si mesma todo o que lle van dicindo estas figuras de autoridade: é fea, é negra, é pobre, é parva, non serve para estudar… Ten que sufrir ademais o golpe da desaparición, e posible morte, da súa irmá.

“E ti que fas cando te enfadas?, pregunta.

Pénsoo. Nin sequera lembro a última vez que me enfadei, digo. Enfadábame coa miña nai porque me facía traballar moito. Pero entón vin o enferma que estaba e non puiden enfadarme. Tampouco podía enfadarme co meu pai, porque era o meu pai. [...] Pronto empecei a non sentir nada de nada. [...] Ás veces Mr ____ faimo pasar moi mal, e teño que falar co Creador. Pero é o meu marido. [...].

Deberías fenderlle a cabeza a Mr ____, di.[...]”.

En A cor púrpura, vemos a supervivencia, a curación e a reparación do trauma

Con estes pequenos toques de humor, a lectura vaise facendo máis amable ao longo da narración, igual que se vai facendo máis amable a vida de Celie. En A cor púrpura, vemos a supervivencia, a curación e a reparación do trauma. Acompañada por distintes personaxes, Celie vai sendo consciente das inxustizas ás que foi sometida por ser muller. Son en especial as personaxes femininas as que van demostrando que hai outras maneiras de vivir loitando contra os estereotipos de xénero e fóra do círculo de violencia que sofre a protagonista.

Unha destas personaxes é Sofía, a muller do fillastro de Celie. Grande e forte, semella unha amazona e responde a calquera intento de sometemento por parte do seu home cunha labazada (“Toda a miña vida tiven que loitar”). Pero a influencia máis importante para Celie é Shug Avery, unha cantante de blues, o grande amor de Mr. ____. Na historia convértese na peza clave para que a protagonista descubra a súa sexualidade e a súa valía, e convértese tamén no grande amor de Celie.

“Di: A que vou cantar agora chámase A canción de Miss Celie. Porque ma sacou ela da cabeza cando eu estaba enferma.
[...] É a primeira vez que alguén lle pon o meu nome a algo que fixo”:

Mentres Celie vive todo isto nos EEUU, Nettie está nunha aldea de África como misioneira, sufrindo xunto cos habitantes da vila a deforestación das terras para o cultivo de caucho. Na súa viaxe experimenta o abraio de coñecer o mundo, e tamén o estrañamento de volver a unha terra que foi súa, pero que xa non o é.

“Os africanos nin sequera nos ven. Nin sequera nos recoñecen como os irmáns e irmás que venderon”.

 En África experimenta o abraio de coñecer o mundo, e tamén o estrañamento de volver a unha terra que foi súa, pero que xa non o é

Ao descubrir que Nettie está viva, que era Mr. ____ o que lle agochaba as cartas recibidas, Celie cambia a destinataria das súas cartas. Xa non lle escribe a Deus, escríbelle á súa irmá. A relación epistolar, moitas veces unidireccional, funciona ao longo da novela coma un ritual, unha confesión, unha pregaria. Reivindícase así o poder da escrita non só cunha finalidade comunicativa, senón coma unha ferramenta íntima de reflexión.

“De que serve que escriba se Albert non che vai dar as miñas cartas? Iso era o que pensaba cando as rompín e chas mandei coas ondas. Pero agora penso doutro xeito. Lembro que unha vez dixeches que a túa vida che daba tanta vergoña que non podías falar dela nin con Deus, que tiñas que escribila, a pesar do mal que crías escribir. Pois agora sei a que te referías. E tanto se Deus le as cartas coma se non, sei que ti seguirás escribíndoas; e iso abóndame. De todos os xeitos, cando non che escribo síntome tan mal como cando non rezo, encerrada en min mesma e afogando cos meus sentimentos. Que soa me sinto, Celie”.

A cor púrpura é un libro de lectura sinxela, que aproveita unha trama con xiros e unhes personaxes ben perfilades para tocar temas coma a misoxinia, o racismo, o imperialismo e a relixión.

“É imposible ler a Biblia sen pensar que Deus é branco”.

O mosaico que tece Alice Walker non é perfecto, pero si é perfecto para as que, como Celie, sentimos algunhas veces non merecer nada, e precisamos ler unha historia de retallos que, despois de todo, constrúen algo fermoso.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

El Salto Radio
EL SALTO RADIO Natalia García Freire: escritora de una generación volcánica
Sexto capítulo de la serie Aleteo sonoro, en el que volamos a los Andes ecuatorianos para conocer la infancia y las motivaciones literarias de la autora.
El Salto Radio
El Salto Radio Centenari de Josep Maria Llompart
Demà fa un segle del naixement d’aquest poeta mallorquí que sacrificà la seva vocació per mor de les exigències de la cultura que abraçà.
Universidad
Educación universitaria Estudiar una carrera de letras… ¿en 2025?
La desaparición de las carreras de letras es una amenaza constante y estamos presenciando en directo la destrucción de la educación pública por parte del gobierno de la Comunidad de Madrid.
Xunta de Galicia
Política A Xunta recibe ao embaixador de Israel en funcións mentres Gaza agoniza ao bordo da fame
O Goberno de Alfonso Rueda escenifica a súa boa sintonía coa Administración de Benjamín Netanyahu apenas unhas horas despois de que Israel bombardease unha escola que servía de refuxio e ordenase unha evacuación masiva en Gaza.
Alemania
Litigio climático Un tribunal alemán abre la puerta a que grandes emisores puedan ser responsabilizados de daños climáticos
El jurado descarta la demanda del agricultor peruano Saúl Luciano Lliuya por entender que el riesgo a su propiedad es demasiado bajo, pero esta misma argumentación podría llevar a condenas en otros casos.
Universidad
Genocidio Las universidades españolas han firmado 44 proyectos con Israel desde septiembre de 2024
Los acuerdos dentro del programa Horizon Europe se han sucedido a pesar de las declaraciones de decenas de universidades de suspensión de relaciones con Israel.
Asturias
Asturias El Parlamento asturiano reclama que las corridas de toros se consideren maltrato animal
PSOE e IU aprueban una PNL de la diputada Covadonga Tomé (Somos Asturies) instando al Gobierno de España a modificar las leyes que excluyen a las corridas de toros de esta categoría.
Mallorca
Investigación Cadáveres, ratas y suciedad extrema en una granja avícola que abastece a Mercadona, Eroski y Alcampo
Grupos activistas han denunciado a la explotación avícola de Llucmajor (Mallorca) ante la Fiscalía por delitos de abandono de animales, estafa y contra la salud pública. La granja cuenta con el sello de bienestar animal Welfair.

Últimas

Laboral
Laboral “Se buscan figurantes para una película a cambio de la merienda”
El sindicato CGT denuncia ante Inspección de Trabajo a una productora cinematográfica por ofrecer trabajo de figurante en la película ‘Corredora’ a cambio de una merienda.
Opinión
Opinión Prohibir no es liberar: una reflexión feminista sobre el uso del hiyab
La idea de que prohibir el hiyab nos abrirá la puerta a una vida más libre no solo parte de un prejuicio, sino que se convierte en otra forma de imposición. Y ninguna liberación real puede construirse desde la fuerza o la exclusión.
Granada
Represión La policía desaloja el centro social La Madriguera en Granada
El dispositivo policial ha echado a decenas de activistas del edificio, el pasado enero la empresa AMA Desokupa intentó cerrar el centro social con el apoyo policial en una operación que se saldó con cuatro personas heridas y una persona detenida
Euskera
Lourdes Oñederra “La comprensión tiene valor por sí misma, no es un mero paso intermedio”
Lourdes Oñederra destaca la comprensión lingüística como clave para abrir oportunidades y beneficios que merecen atención y cultivo.
Opinión
Opinión Veinte líneas de trabajo para garantizar el derecho a la vivienda
Existen muchas propuestas, no solo para paliar la emergencia planetaria de desahucios, sino para sentar las bases de un mundo equitativo en el que toda persona pueda acceder dignamente a un hogar. Aquí van 20.

Recomendadas

Pensamiento
Paulo Tavares “La imaginación es el primer acto político”
El arquitecto e investigador brasileño Paulo Tavares cuestiona las ideas fundacionales del pensamiento, el diseño y la ciudad occidentales en el marco de la crisis ecosocial.