Opinión
Herri-plataforma independenteen eragina aztergai

Datorren Maiatzaren 26an Udal eta Foru Hauteskundeak izango ditugu Euskal Autonomia Erkidegoan, eta joera elektoralen arabera, herri-plataforma independenteek arlo lokalean sendotzen jarraituko dute, baita haien ordezkagarritasunak gora egiten ere.

Elecciones Andalucía 4
Urna electoral. Francisco Javier Huete
28 feb 2019 08:32

Datorren Maiatzaren 26an Udal eta Foru Hauteskundeak izango ditugu Euskal Autonomia Erkidegoan, eta joera elektoralen arabera, herri-plataforma independenteek arlo lokalean sendotzen jarraituko dute, baita haien ordezkagarritasunak gora egiten ere. Beraz, fenomeno munizipal(ista) horrek ziur aski indar handiagoa hartuko du. Baina, zer dakigu horren inguruan? Gutxi. Herri-plataforma independenteak ahaztuta egon baitira oro har; baztertutzat edo arrarotzat hartuta.

Alde batetik, “berezitasun folklorikotzat” jotzen dituzte tokiko errealitate espezifikoak izateagatik; —printzipioz— herrien interesak baino ez dituztelako defendatzen, helburu supramunizipalik gabe. Beste alde batetik, sistemaren outsiders bezala interpretatzen dira, autonomoak direlako alderdi politiko handiekiko. Izan ere, ez daude estatu edo euskal mailako alderdiekin lotuta; ez organikoki, ez antolakuntza mailan, ezta ekonomikoki ere. Ez dira “marka zuriak” eta ez dute haien eszisioak ordezkatze.

Hortaz, herri-plataforma independenteak sistemaren bitxikeri gisa hautematen dira, eta horrek lagun diezaguke ulertzen zergatik hainbat esparru politiko-mediatikotan “gutxietsita” dauden. Hala ere, herri-plataforma independenteen indarra nabarmentzekoa da Euskadi mailan: 1991n 26 aulki lortu zituzten, baina 126 zinegotzi dituzte gaur egun. Horrek esan nahi du 1991z geroztik haien ordezkagarritasuna %79 areagotu dela. Baina zergatik?

Arrazoi estrukturalak egon daitezke: krisi ekonomikoak eragina izan du arlo politikoan. Horrekin lotuta dago demokrazia ordezkatzaile sistemaren zilegitasun-eza. Adituek sistemarekiko “haserreei”, “desilusioari” edo “atsekabeari” buruz hitz egiten dute, baina hori da Jule Goikoetxeak garatu duen ideia batengatik: demokraziaren pribatizazioaren ondorioz. Horri guztiari alderdi handien ereduaren krisia gehitu behar diogu, baita ordezkatzaile politiko batzuen irudi txarra ere: politikaren profesionalizazioarengatik, ustelkeria zantzuengatik edo gaitasun ezaren inguruko akusazioengatik. Baina badago beste arrazoi ezberdin bat fenomenoa ulertzeko: esparru lokalaren errekuperazioa eta indartzea, non demokrazia parte-hartzailea, hurbiltasun-demokrazia eta garapen komunitario ereduak hainbat herritan gero eta eragin sakonagoa izaten ari diren. Horrela, ikuspuntu estrategiko eta pragmatiko batetik, ulergarria izan daiteke herritar askok gertuen dituzten erakundeetan gero eta ohikoago parte hartu nahi izatea.

Lurralde Historikoen arabera aztertzen baditugu herri-plataforma independenteen gorakada datuak, Bizkaian eragin berezia izan dutela azpimarra daiteke. Izan ere, Bizkaia da herri-plataforma independente gehien sortu eta hazi diren lurraldea: 1991n 24 errejidore bazituzten, eta 84 zinegotzi dituzte gaur egun. Gainera, Bizkaiko herri-plataforma independente batzuk gobernatzen dute, esate baterako: Etxebarrin La Voz del Pueblo aitzindariak; Abadiñon Abadiñoko Independenteak plataformak; Ibarrangelun Armenduk; Karrantzan Karrantza Zabalak; Muruetan Muruetako Talde Independenteak; ADIE-k Orozkon; Zalla Bai plataformak Zallan edo Gure Herria-k Zaratamon. Progresiorik handiena Bizkaian gertatu izanak arrazoi garrantzitsu bat du: plataforma horiek alternatiba bezala aurkezten dira, EAJren hegemoniari erantzun konstruktibo bat eraikiz.

Alabaina, zatituago daude indar politikoak Gipuzkoan eta Araban, eta horrek azal diezaguke zergatik Gipuzkoan herri plataforma independenteek aulki gutxiago dituzten. Alde batetik, Gipuzkoan zortzi ordezkari baino ez dituzte, hala ere, lurralde horretan aipagarria da Debarren Ahotsa plataformaren gobernua. Bestetik, Araban 34 zinegotzi independente daude, Dulantziko Talde Independentea Alegria-Dulantzin, besteak beste.

Baina azalpen horiek guztiak ez dira nahikoak, herri plataforma independenteen kategoria ez baita homogeneoa, guztiz kontrakoa baizik. Koadro heterogeneo bat da, non beraien agerpen-zergati orokorrei kausa ideosinkratiko ezberdinak gehitu behar dizkiegun ere bai. Diskurtso, ekimen politiko, antolakuntza eta izaera propioak dituzte; horregatik, kasuz kasu aztertu behar ditugu agente horiek -eta lan hau egin ondoren- ziur aski beste faktore-argitzaile batzuekin topo egingo dugula fenomeno honen sorkuntza eta hazkundea bere osotasunean sakonki ulertu ahal izateko.

Hauteskundeei begira, ondorioz, kontuan hartu behar dugu herri-plataforma independenteen eragina, gero eta garrantzitsuagoa baita eta aukera ugari zabal baititzake hainbat herritan alternatiba munizipal bateratuak eraikitzeko. Hori dela eta, herri bakoitzean benetako aldaketak sustatu nahi dituzten alderdiek eta hautagaitzek amankomunean egin dezakete lan, aukerak birpentsatuz eta posible eginez : akordio estrategiko iraunkorrak edo puntualak sortuz, elkartasun egonkorrak sustatuz, lankidetza bultzatuz eta elkarri laguntza eta sostengua emanez hainbat funtzionamendu eratan, gaietan edo proposamen lokaletan.

Apustu munizipal(ista) bat eraiki daiteke benetako proposamen integratzaile, anitz eta eraldatzaileen bidez, herri bakoitzean aukera ezberdinak esploratuz. Lana da eta ziur aski leku askotan aldaketa ez da posible izango, baina ez da ezinezkoa eta oraindik leiho asko zabal daiteke. Beti agertzen baitira arrakalak, eta horietatik argia sartzen da.

Arquivado en: Iritzia Opinión
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Capitalismo
Opinión Araba frente a la nueva fiebre verde: cuando la transición energética amenaza a la tierra común
Más de 80 macroproyectos energéticos y una red de alta tensión planean atravesar Araba, vendiéndonos la transición verde mientras arrasan bosques, pastos y comunidades rurales. Pero este territorio ya conoce otra forma de gestionar la energía.
Opinión
Opinión El rentismo es racismo
La posición de las personas migrantes y racializadas en el conflicto del alquiler nos coloca como sujetos esenciales e imprescindibles en la lucha por la vivienda.
Reducción de jornada
Reducción de jornada Cada vez está más cerca la semana laboral de 37,5 horas
Aprobada hoy en en Consejo de Ministros, la reducción de la jornada máxima legal será tramitada de urgencia en un Congreso que exigirá medidas compensatorias.
Industria armamentística
Genocidio Las relaciones armamentísticas de España e Israel han sido “más lucrativas que nunca” desde octubre de 2023
Un informe del Centre Delàs señala diferencias significativas en las armas que España dice que ha vendido a Israel y las que Israel registra. Las empresas israelíes han firmado 46 contratos con las administraciones por más de mil millones.
Congreso de los Diputados
Aranceles El Congreso aprueba el decreto de aranceles por la mínima
La mayoría parlamentaria que invistió al ejecutivo, con la abstención de Podemos, se impone al voto en contra de PP y Vox.
Pensamiento
Lola Olufemi “No me atraen las utopías lejanas, estoy más interesada en el ahora”
La escritora e investigadora británica Lola Olufemi trabaja desde la certeza de que el presente no es una jaula, desde la confianza en que viviremos cosas diferentes aunque no se sepa exactamente de qué tipo van a ser.
Estados Unidos
Libertad de expresión Canadá recomienda al profesorado LGTBQ+ o crítico con Trump no viajar a Estados Unidos
Una circular de la Asociación Canadiense de Profesores Universitarios (CAUT) recomienda “encarecidamente” que el personal académico viaje a los EEUU “solo si es esencial y necesario”.

Últimas

O Teleclube
O Teleclube 'Os Pecadores' loitan contra montruos reais e mitolóxicos no novo episodio de 'O Teleclube'
O dúo do director Ryan Coogler e o actor Michael B. Jordan estrean unha película sobre a experiencia afroamericana cunha ameaza sobrenatural engadida.
Madrid
Madrid El grito de ‘Altri Non!’ llega al Congreso de los Diputados
La Plataforma Ulloa Viva y organizaciones ecologistas exigen directamente al Gobierno español que rechace subvencionar el proyecto de la macrofábrica de celulosa y que respete la voluntad del pueblo gallego.
Libertad de expresión
Libertad de expresión La Justicia da la razón al humorista Héctor de Miguel, Quequé, frente a la denuncia de Abogados Cristianos
La Audiencia Provincial de Madrid estima el recurso de apelación presentado por Héctor de Miguel, imputado por unas declaraciones tras una denuncia de Abogados Cristianos.
Ayuntamiento de Madrid
Fórmula 1 en Madrid Madring: el gran evento de la “marca Madrid” que no respeta trámites ni esperas
El Ayuntamiento ha aprobado la licencia de obras del futuro circuito de Fórmula 1 mientras el plan urbanístico del mismo está recurrido en el Tribunal Superior de Justicia de Madrid y sin resolver a las alegaciones de la oposición ni vecinales.
Capitalismo
Opinión Araba frente a la nueva fiebre verde: cuando la transición energética amenaza a la tierra común
Más de 80 macroproyectos energéticos y una red de alta tensión planean atravesar Araba, vendiéndonos la transición verde mientras arrasan bosques, pastos y comunidades rurales. Pero este territorio ya conoce otra forma de gestionar la energía.
Más noticias
There Is Alternative
There Is Alternative There Is Alternative #3: de bancos que financian genocidios, finanzas éticas y todo lo que no sea Netanyahu
Tercer episodio del podcast There Is Alternative de El Salto Radio sobre empresas que ganan dinero con la masacre al pueblo palestino, de la banca armada que les ayuda y de las alternativas de las finanzas éticas.
República Dominicana
República Dominicana El Gobierno de Abinader desafía a la ONU expulsando mujeres embarazadas y recién paridas desde los hospitales
La campaña contra las migrantes haitianas del Gobierno de República Dominicana ha llegado a las maternidades. Decenas de mujeres embarazadas o con sus bebés en brazos han sufrido esta política.
Violencia machista
Violencia machista Estadística del INE sobre violencia de género: disminuye un 5% en 2024 tras aumento histórico del 12% en 2023
En 2024 se registraron 34.684 mujeres víctimas de violencia de género correspondientes a los asuntos en los que se habían dictado medidas cautelares u órdenes de protección.
Alemania
Alemania Friedrich Merz es elegido canciller alemán por la gran coalición tras una jornada de suspense
El nuevo canciller alemán supera una votación extraordinaria tras un sonoro fracaso en su primer intento. Los conservadores gobernarán con el partido socialdemócrata.

Recomendadas

Laboral
Laboral Coidar sen dereitos: a loita das traballadoras nas residencias privadas de Galiza
Sen tempo nin medios para ofrecer uns coidados axeitados, alertan dunha situación insostible nos centros e denuncian a privatización dun servizo a costa do benestar das persoas maiores e dependentes.
Catalunya
Acción directa Las Sublevaciones de la Tierra francesas llegan a Catalunya: “Necesitamos una forma nueva de luchar”
Una acampada de tres días y una acción simbólica han sido el pistoletazo de salida de Revoltes de la Terra. La organización ha sido capaz de unir a ecologistas de campo, de ciudad y campesinado en una dinámica de lucha “nueva”.