Opinión
Herri-plataforma independenteen eragina aztergai

Datorren Maiatzaren 26an Udal eta Foru Hauteskundeak izango ditugu Euskal Autonomia Erkidegoan, eta joera elektoralen arabera, herri-plataforma independenteek arlo lokalean sendotzen jarraituko dute, baita haien ordezkagarritasunak gora egiten ere.

Elecciones Andalucía 4
Urna electoral. Francisco Javier Huete
28 feb 2019 08:32

Datorren Maiatzaren 26an Udal eta Foru Hauteskundeak izango ditugu Euskal Autonomia Erkidegoan, eta joera elektoralen arabera, herri-plataforma independenteek arlo lokalean sendotzen jarraituko dute, baita haien ordezkagarritasunak gora egiten ere. Beraz, fenomeno munizipal(ista) horrek ziur aski indar handiagoa hartuko du. Baina, zer dakigu horren inguruan? Gutxi. Herri-plataforma independenteak ahaztuta egon baitira oro har; baztertutzat edo arrarotzat hartuta.

Alde batetik, “berezitasun folklorikotzat” jotzen dituzte tokiko errealitate espezifikoak izateagatik; —printzipioz— herrien interesak baino ez dituztelako defendatzen, helburu supramunizipalik gabe. Beste alde batetik, sistemaren outsiders bezala interpretatzen dira, autonomoak direlako alderdi politiko handiekiko. Izan ere, ez daude estatu edo euskal mailako alderdiekin lotuta; ez organikoki, ez antolakuntza mailan, ezta ekonomikoki ere. Ez dira “marka zuriak” eta ez dute haien eszisioak ordezkatze.

Hortaz, herri-plataforma independenteak sistemaren bitxikeri gisa hautematen dira, eta horrek lagun diezaguke ulertzen zergatik hainbat esparru politiko-mediatikotan “gutxietsita” dauden. Hala ere, herri-plataforma independenteen indarra nabarmentzekoa da Euskadi mailan: 1991n 26 aulki lortu zituzten, baina 126 zinegotzi dituzte gaur egun. Horrek esan nahi du 1991z geroztik haien ordezkagarritasuna %79 areagotu dela. Baina zergatik?

Arrazoi estrukturalak egon daitezke: krisi ekonomikoak eragina izan du arlo politikoan. Horrekin lotuta dago demokrazia ordezkatzaile sistemaren zilegitasun-eza. Adituek sistemarekiko “haserreei”, “desilusioari” edo “atsekabeari” buruz hitz egiten dute, baina hori da Jule Goikoetxeak garatu duen ideia batengatik: demokraziaren pribatizazioaren ondorioz. Horri guztiari alderdi handien ereduaren krisia gehitu behar diogu, baita ordezkatzaile politiko batzuen irudi txarra ere: politikaren profesionalizazioarengatik, ustelkeria zantzuengatik edo gaitasun ezaren inguruko akusazioengatik. Baina badago beste arrazoi ezberdin bat fenomenoa ulertzeko: esparru lokalaren errekuperazioa eta indartzea, non demokrazia parte-hartzailea, hurbiltasun-demokrazia eta garapen komunitario ereduak hainbat herritan gero eta eragin sakonagoa izaten ari diren. Horrela, ikuspuntu estrategiko eta pragmatiko batetik, ulergarria izan daiteke herritar askok gertuen dituzten erakundeetan gero eta ohikoago parte hartu nahi izatea.

Lurralde Historikoen arabera aztertzen baditugu herri-plataforma independenteen gorakada datuak, Bizkaian eragin berezia izan dutela azpimarra daiteke. Izan ere, Bizkaia da herri-plataforma independente gehien sortu eta hazi diren lurraldea: 1991n 24 errejidore bazituzten, eta 84 zinegotzi dituzte gaur egun. Gainera, Bizkaiko herri-plataforma independente batzuk gobernatzen dute, esate baterako: Etxebarrin La Voz del Pueblo aitzindariak; Abadiñon Abadiñoko Independenteak plataformak; Ibarrangelun Armenduk; Karrantzan Karrantza Zabalak; Muruetan Muruetako Talde Independenteak; ADIE-k Orozkon; Zalla Bai plataformak Zallan edo Gure Herria-k Zaratamon. Progresiorik handiena Bizkaian gertatu izanak arrazoi garrantzitsu bat du: plataforma horiek alternatiba bezala aurkezten dira, EAJren hegemoniari erantzun konstruktibo bat eraikiz.

Alabaina, zatituago daude indar politikoak Gipuzkoan eta Araban, eta horrek azal diezaguke zergatik Gipuzkoan herri plataforma independenteek aulki gutxiago dituzten. Alde batetik, Gipuzkoan zortzi ordezkari baino ez dituzte, hala ere, lurralde horretan aipagarria da Debarren Ahotsa plataformaren gobernua. Bestetik, Araban 34 zinegotzi independente daude, Dulantziko Talde Independentea Alegria-Dulantzin, besteak beste.

Baina azalpen horiek guztiak ez dira nahikoak, herri plataforma independenteen kategoria ez baita homogeneoa, guztiz kontrakoa baizik. Koadro heterogeneo bat da, non beraien agerpen-zergati orokorrei kausa ideosinkratiko ezberdinak gehitu behar dizkiegun ere bai. Diskurtso, ekimen politiko, antolakuntza eta izaera propioak dituzte; horregatik, kasuz kasu aztertu behar ditugu agente horiek -eta lan hau egin ondoren- ziur aski beste faktore-argitzaile batzuekin topo egingo dugula fenomeno honen sorkuntza eta hazkundea bere osotasunean sakonki ulertu ahal izateko.

Hauteskundeei begira, ondorioz, kontuan hartu behar dugu herri-plataforma independenteen eragina, gero eta garrantzitsuagoa baita eta aukera ugari zabal baititzake hainbat herritan alternatiba munizipal bateratuak eraikitzeko. Hori dela eta, herri bakoitzean benetako aldaketak sustatu nahi dituzten alderdiek eta hautagaitzek amankomunean egin dezakete lan, aukerak birpentsatuz eta posible eginez : akordio estrategiko iraunkorrak edo puntualak sortuz, elkartasun egonkorrak sustatuz, lankidetza bultzatuz eta elkarri laguntza eta sostengua emanez hainbat funtzionamendu eratan, gaietan edo proposamen lokaletan.

Apustu munizipal(ista) bat eraiki daiteke benetako proposamen integratzaile, anitz eta eraldatzaileen bidez, herri bakoitzean aukera ezberdinak esploratuz. Lana da eta ziur aski leku askotan aldaketa ez da posible izango, baina ez da ezinezkoa eta oraindik leiho asko zabal daiteke. Beti agertzen baitira arrakalak, eta horietatik argia sartzen da.

Arquivado en: Iritzia Opinión
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Opinión
Opinión La tragedia de lo privado o el día que se contradijo a Lavoisier
La parábola inglesa de la tragedia de lo común sugiere que cuando un recurso es “de todos” acaba siendo esquilmado, pero el día del apagón se pudo ver que fueron los intereses privados cortoplacistas los que nos llevaron al colapso eléctrico.
Memoria histórica
Opinión Rojos apesebrados
El diputado de Vox Álvaro Luis Sánchez-Ocaña Vara insulta a parte de público asistente al debate sobre la nueva Ley de Concordia pactada por Vox y PP en Extremadura, llamándolos “los rojos apesebrados de la tribuna”.
Opinión
Opinión Carta a una amiga sionista progresista
Israel es solo la vanguardia de un privilegio que ya solo se puede defender con fascismo. Así que, amiga, ven a este lado, ven a donde perteneces, allá donde la humanidad es lo primero, donde no cabe el sionismo.
Palestina
Genocidio La ONG anti-UNRWA lanzada por exespías y marines de EEUU siembra el caos en el reparto de alimentos en Gaza
La Fundación Humanitaria de Gaza (GHF) creada a comienzos de este año y vinculada a agentes del ejército y la inteligencia estadounidense ha sido acusada de desaparecer a una persona y disparar a quienes estaban esperando ayuda.
Alemania
Litigio climático Un tribunal alemán abre la puerta a que grandes emisores puedan ser responsabilizados de daños climáticos
El jurado descarta la demanda del agricultor peruano Saúl Luciano Lliuya por entender que el riesgo a su propiedad es demasiado bajo, pero esta misma argumentación podría llevar a condenas en otros casos.
Madrid
Derecho a la vivienda Victoria contra la Sareb: 16 familias consiguen firmar contratos después de años de lucha
Un bloque en lucha de Casarrubuelos (Comunidad de Madrid) consigue formalizar contratos con el banco malo, al que acusan de actuar “como un fondo buitre”. En Catalunya, diez ayuntamientos apoyan los reclamos de 62 hogares en huelga contra La Caixa.
Xunta de Galicia
Política A Xunta recibe ao embaixador de Israel en funcións mentres Gaza agoniza ao bordo da fame
O Goberno de Alfonso Rueda escenifica a súa boa sintonía coa Administración de Benjamín Netanyahu apenas unhas horas despois de que Israel bombardease unha escola que servía de refuxio e ordenase unha evacuación masiva en Gaza.

Últimas

Universidad
Genocidio Las universidades españolas han firmado 44 proyectos con Israel desde septiembre de 2024
Los acuerdos dentro del programa Horizon Europe se han sucedido a pesar de las declaraciones de decenas de universidades de suspensión de relaciones con Israel.

Recomendadas

Culturas
Erika Lust y Sara Torres “El deseo tiene una potencia inagotable para transformar la realidad si lo liberamos de las normas”
Sexo, deseo o ética del placer son algunos de los temas que hilan la escritora Sara Torres y la productora de cine porno Erika Lust en ‘La abundancia del deseo’.