Ecologismo
Son os espectáculos de 'drones' unha alternativa sustentable?

Como alternativa aos fogos artificiais estanse a espallar os espectáculos luminosos nocturnos baseados nestes pequenos aparellos voadores.

Coordinador do Instituto Resiliencia

Coordinador do Instituto Resiliencia.https://www.saberes.eu/css/tag/instituto-resiliencia/
11 sep 2023 06:00

Desde a orixe da pirotecnica en China ao redor do noso ano 1.000 (na era da dinastía Song) o costume de empregar fogos artificiais baseados nesa invención tamén chinesa chamada pólvora, foise espallando lentamente por todo o mundo ate ser hoxe un recurso de uso case universal en todo tipo de festividades populares, colectivas ou mesmo privadas. De feito, están a experimentar un aumento realmente explosivo nalgúns países. Porén, aos problemas ben coñecidos desde antigo relacionados co perigo no seu manexo (dez mil feridos cada ano soamente nos EUA) e almacenaxe (algo do que temos tráxica constancia en Galiza), derivados do seu carácter explosivo, aos que se engade o risco de produciren incendios forestais ou danos no patrimonio, nas últimas décadas de maior concienciación ecolóxica e pola saúde pública, téñense exposto novos problemas de difícil (mais non imposible) solución relacionados principalmente co ruído, que produce graves perturbacións en certas persoas, na maioría das mascotas e tamén na fauna silvestre.

Recentemente uns enxeñeiros aeroespaciais galegos deseñaron un sistema de enxamios de abáboros artificiais (iso é o que significa en inglés a palabra drone) que viría engadir algunhas novidades aos que xa se veñen despregando en espectáculos por todo o mundo nos últimos anos como evolución do uso desta tecnoloxía para o cinema, ofrecéndose como alternativa máis sustentable á pirotecnia. Este premiado proxecto empresarial ourensán de orixe universitaria, que presentará en setembro as súas innovacións, adaptou o deseño das hélices para un menor ruído, a forma aerodinámica ás características dos ventos habituais en Galiza, e produce os pequenos cuadricópteros mediante sistemas de fabricación por adición (as mal chamadas impresoras 3D) a partir de material reciclado.

Unha 'start-up' galega presenta os espectáculos de 'drones' coma 'máis ecolóxicos e sostibles' cós fogos artificiais

Mais cómpre preguntarmos se estamos a falar dun auténtico avance en materia de sustentabilidade, dun sistema “máis ecolóxico, inclusivo e seguro”, tal como afirma quen o promove, ou se se trata máis ben dun retroceso con respecto á pirotecnia. Para podermos avaliar isto, cómpre primeiro analizar a sustentabilidade dos fogos artificiais. Neste caso, aparte da insustentabilidade implícita de base en calquera ben ou servizo que faga uso de minerais finitos, non parece que esta práctica sexa moito máis insustentable ca calquera outra da sociedade industrial, e a súa insustentabilidade viría determinada pola cantidade de material que se emprega cada ano, que á vista está que alcanza proporcións industriais desde que se comezara a popularizar este tipo de espectáculos en moitos países, aínda que noutros sexa unha práctica pouco habitual. Porén, os principais problemas deste tipo de espectáculos desde unha óptica ecolóxica non veñen derivados polo esgotamento dos seus compoñentes minerais, nin pola contaminación derivada da súa queima, senón polo prexuízo en termos de benestar e de saúde que produce en numerosas especies, tal e como xa comentamos.

Visto isto, a pregunta sería qué cousas mellora ou empeora a substitución que se está a propor, dos espectáculos pirotécnicos polos bailes de aparellos teledirixidos ou autónomos nos nosos ceus. En primeiro lugar hai que recoñecer que o estrondo desaparece, substituído por música en moitas ocasións e o habitual zunido destes abellóns robóticos, cuxo posible efecto sobre a fauna non ten sido aínda analizado. O que si se analizou foi o efecto das luces de tipo LED nas que se basean estes espectáculos, que é moi daniña, concretamente para o ollo humán. Os profesionais da oftalmoloxía xa se teñen queixado deste tipo de iluminación por ser especialmente agresiva para o ollo humán, en comparación coas tecnoloxías anteriores, como a luz incandescente. Sorprendentemente, isto non ten impedido que as nosas rúas se enchan con cartalaría luminosa LED que paradoxalmente obriga a apartar a ollada, mesmo en estabelecementos de farmacia que supostamente están para coidar a nosa saúde, en alumeado de Nadal, ou en faros dos últimos modelos de coches que producen perigosos cegamentos mesmo con luces de cruce, ante a aparente pasividade das administracións responsables da seguridade viaria ou de ordear o uso e goce das nosas rúas.

Así, centos de drones a emitiren luces LED ante a ollada de milleiros de espectadores non parece en principio algo moi saudable, e tampouco realmente sustentable, á vista do consumo de materiais e enerxías non renovables que implica a fabricación deste tipo de luminarias (o duplo de pegada ecolóxica cás convencionais), algo que tampouco se parece ter en conta cando se decide a substitución de milleiros de luminarias en perfecto estado nas nosas rúas e estradas, por este tipo de luces, co agallo da sustentabilidade, como tampouco se está a ter, aínda, en moitas ocasións con respecto á súa temperatura de cor, que pode producir efectos nocivos sobre o sono e que perturba a fauna nocturna, aparte doutros prexuízos inherentes a este tipo de luz artificial.

Os 'drones' usan as problemáticas luces LED, consomen minerais críticos e tamén poden provocar incendios e accidentes.

Por outra banda temos o problema da enerxía, xa que estes drones voan grazas a baterías de ion-litio, e xa que logo compiten con outros usos máis esenciais dos minerais escasos precisos para a Transición Enerxética que se supón que estamos realizando a nivel mundial. Estas baterías teñen unha vida útil bastante curta despois da cal é preciso repoñelas, implicando un consumo permanente de enerxía non renovable e de materiais escasos e de moi limitada reciclabilidade. Ademais, o tipo de baterías máis usado neste tipo de dispositivos voadores ten importantes riscos de seguridade o cal debería levar a pensar no risco de incendio ou para a seguridade dos espectadores deste tipo de espectáculos. “Son como pequenas bombas”, afirma un experimentado piloto de drones despois de ver caer e estoupar varios. Isto por non mencionar os gases tóxicos que emiten, unha preocupación crecente no ámbito da saúde pública.

En conclusión, aínda que os espectáculos de fogos de artificio baseados principalmente nun composto mineral como é a pólvora (formada por nitrato potásico, carbón e xofre), aos que se engade fósforo, aluminio e magnesio para unha maior luminosidade e brillo, así como diversas sales para conseguir cor (de estroncio, calcio, cobre, bario, sodio), causan evidentes problemas de saúde e non poucos problemas medioambientais (incluído o empeoramento do caos climático) e tampouco son realmente sustentables (os minerais son finitos), poderiamos pensar en conservalos nunha sociedade postextractivista e postindustrial, cun uso por suposto moito máis reducido cós oito millóns de toneladas anuais que se queiman no mundo cada ano en diversas formas de pirotecnia (case a metade de todo o mercado de explosivos, competindo co uso das substancias compoñentes para a minaría), se consideramos que son importantes para a nosa cultura, e tratando de minimizar os seus prexuízos, dentro dunha política decrecentista. Porén, as frotiñas de pequenos aparellos voadores autónomos de alta tecnoloxía cuxa fabricación e funcionamento son intensivos en uso de enerxía e que dependen totalmente de minerais moito máis críticos, escasos e necesarios para funcións sociais máis vitais, e que non carecen dos seus propios riscos para a saúde e para os ecosistemas, resulta difícil recoñecelos coma unha alternativa máis ecolóxica ou máis sostible no tempo, e aínda menos coma unha opción axeitada para unha sociedade en decrecemento xusto e democrático.

Sobre o blog
O Centro de Saberes para a Sustentabilidade (CSS) é un Regional Centre of Expertise on Education for Sustainable Development recoñecido oficialmente pola Universidade das Nacións Unidas. Ten como misión fundacional “informar, sensibilizar e implicar a comunidade educativa e a sociedade no seu conxunto na promoción da transformación social necesaria para o cumprimento dos Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable a través de experiencias cos pés na terra que fomenten a conservación, a sustentabilidade, a protección ambiental e a resiliencia“. O goberno do CSS é horizontal e democrático a través dun Consello Reitor formado por representantes de todos os axentes participantes. Máis información: http://www.saberes.eu
Ver todas as entradas
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Movimiento vecinal
Cabalgatas populares Las asociaciones de Vicálvaro se niegan a participar en la cabalgata oficial y preparan una alternativa
La Junta Municipal determinó que saldrían a la calle el 4 de enero, en lugar del día siguiente, y han pasado de 22 carrozas a nueve, por lo que muchas asociaciones se han negado a participar en el sorteo de reparto.
Cádiz
Derecho a la ciudad La zambomba de Jerez, enésima víctima de la turistificación y del ‘city branding’
La ciudad vive su Navidad más larga de su historia tras encender su alumbrado el pasado 22 de noviembre. El Ayuntamiento lo enmarca dentro de una estrategia turística pese a las quejas vecinales y la mercantilización de una fiesta declarada BIC
Fiestas populares
Euskal Herria Las txosnas de Gasteiz se plantan ante la Diputación por la obligación de TicketBAI
A pocas semanas del inicio de las fiestas, las txosnas se han plantado ante la Diputación Foral de Álava: “Quieren equiparar las txosnas con cualquier actividad privada que tenga como objetivo el beneficio económico. Si no cambiamos esta situación, este año no podremos poner txosnas”, han señalado.
Sobre o blog
O Centro de Saberes para a Sustentabilidade (CSS) é un Regional Centre of Expertise on Education for Sustainable Development recoñecido oficialmente pola Universidade das Nacións Unidas. Ten como misión fundacional “informar, sensibilizar e implicar a comunidade educativa e a sociedade no seu conxunto na promoción da transformación social necesaria para o cumprimento dos Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable a través de experiencias cos pés na terra que fomenten a conservación, a sustentabilidade, a protección ambiental e a resiliencia“. O goberno do CSS é horizontal e democrático a través dun Consello Reitor formado por representantes de todos os axentes participantes. Máis información: http://www.saberes.eu
Ver todas as entradas
Vigo
Sanidade Unha multitudinaria manifestación enche Vigo contra a privatización sanitaria orquestrada desde a Xunta
Ducias de miles de persoas e os partidos da oposición acoden ao chamado de SOS Sanidade Pública para reclamar “a reconstrución da área sanitaria de Vigo”, empobrecida pola privatización de servizos e os sobrecustos do Álvaro Cunqueiro.
Vigo
Política A exdirectora financeira de Povisa perfílase como a nova líder do PP de Vigo
Luisa Sánchez Méndez foi entre 1999 e 2023 alto cargo do Hospital Povisa desde onde Alfonso Rueda deulle o pulo á sanidade pública, dirixindo os Recursos Humanos da Consellería de Sanidade na área sanitaria de Pontevedra e O Salnés.
Medio ambiente
Minaría A Xunta xestiona a reactivación de 51 minas en Galiza coa licenza caducada
O goberno de Alfonso Rueda publicou medio centenar de concursos de dereitos mineiros con permisos caducados que abrirán as explotacións unha vez conclúa unha fase de análise e investigación do solo.
Rap
Poetas Puestos “Tanto los medios como la política quieren que seas un tonto feliz”
Charly Efe y Teko, acompañados de una banda, publican el disco ‘Tontos felices’ donde mezlcan su carrera en el rap con ritmos rock para crear lo que han bautizado como rap‘n’roll.
Ocupación israelí
Ocupación israelí Israel firma el acuerdo con Hamás, pero todavía tiene que votarlo el Gobierno
Los representantes israelíes en Doha validan el pacto para un cese temporal de las hostilidades y un intercambio de prisioneros. Este viernes se vota en el Gobierno israelí, donde dos partidos ultras se oponen.

Últimas

Groenlandia
Análisis Por qué Groenlandia es clave en la carrera por las materias primas
El anuncio de Trump parece salido de una precuela de la película 'Don’t Look Up', en la que los intereses geopolíticos y económicos no nos dejan ver el colapso inminente.
Historia
Descifrando a historia As cortes de Melide, así foi como o medo da nobreza galega tratou de frear novas revoltas como a Irmandiña
No ano 1520 en Castela, estala a Guerra das Comunidades. Esta revolta vai ter un carácter antiseñorial e tamén en contra o novo rei, Carlos I. En Galiza, tamén tivo o seu eco.
Gobierno de coalición
Gobierno de coalición El CIS vuelve a situar la vivienda como el principal problema de la población
Uno de cada dos votantes de las izquierdas sitúan la vivienda entre los tres grandes problemas que afronta el país. La encuesta del CIS muestra a los partidos de la izquierda en la misma situación de desinfle que el mes pasado.
Más noticias
Análisis
Análisis El PSOE intenta pescar en el río revuelto de la izquierda para acercarse al PP
Entre los votantes del PP sólo hay dos cosas que produzcan ilusión: el rechazo a Sánchez y su Gobierno e Isabel Díaz Ayuso. Feijóo, que no es una de ellas.
Galicia
Literatura Daniel Salgado reformula las claves de la poesía política en la contemporaneidad en 'Poemas realistas'
El discurso de este poemario convoca las dos ideas-fundamento que vertebran la poética de Salgado: la constatación de la ruina y la perseverancia en la posibilidad de un horizonte no clausurado.
Galicia
Galicia La exdirectora financiera del mayor hospital privado de Galicia se perfila como la nueva líder del PP de Vigo
Luisa Sánchez Méndez fue entre 1999 y 2023 alto cargo del Hospital Povisa desde donde Alfonso Rueda le dio el empujón a la sanidad pública, dirigiendo los Recursos Humanos de la Consellería de Sanidade en el área sanitaria de Pontevedra y O Salnés.

Recomendadas

Literatura
Letras Galegas Da Sección Feminina do franquismo ao Cancioneiro Popular Galego: o pobo é quen canta e baila
As cantareiras protagonizarán o Día das Letras Galegas de 2025. Beatriz Busto e Richi Casás fálannos delas, de Dorothé Schubarth, do Cancioneiro Popular Galego e da dificultade de acceder aos arquivos sonoros que conservan as súas voces.
Historia
Historia La segunda vida de Joaquín Maurín
Alberto Sabio reconstruye en “Excomunistas” la vida y el pensamiento del fundador del POUM: desde su politización en el republicanismo hasta su giro socialdemócrata y anticomunista durante la Guerra Fría.
Ocupación israelí
Expansionismo israelí El Golán sirio, radiografía de una joya natural diezmada por la ocupación israelí
Las actividades extractivistas del Estado israelí sobre los recursos hídricos o proyecto de parque eólico en las tierras colonizadas amenaza el sustento diario de las comunidades locales.
Represión
Represión Cómo descubrir a un infiltrado, el manual
Un grupo de afectadas por el espionaje policial publica un texto colectivo como herramienta y reflexión sobre este fenómeno.