Opinión
Crer só en deuses que bailen

O bo de ir ver un musical como o de A Feroz é que un abandona o teatro coa sensación de que o reloxo púxose a cero, outra vez, co corpo máis lixeiro e a mandíbula máis relaxada. Porque se algo non falta son as risas. E ese humor co que o guión de Lorena Conde é capaz de rir intelixentemente das nosas propias dúbidas e certezas, sen perder a dignidade do que nos fai humanos, recoñecendo as nosas propias fraxilidades e apostando pola alegría como ferramenta de salvación. Afterparty fala de nós, dunha xeración que procura asirse a algo que a sitúe no mapa, logo dunha época na que parece ser que, agora, o desengano do café para todos é a protagonista.

Pero a obra tamén fala dunha xeración que, mesmo se non os ten aínda, procura os seus propios referentes e a súa propia linguaxe de rebeldía contra todo isto. Entre luces, música e baile, vincúlanse as catro personaxe interpretadas por Bea Romero, Lolo Castro, Inés Salvado e Gustavo Freire. Unha obra que é máis que nada unha festa, unha celebración á que inevitablemente estamos convidados dende que comeza, aínda que esteamos sentados na butaca. E é que a revolución, se algún día somos quen de achegarnos algo a ela, non ten porque ser triste, nin levar consigo o espírito da pesadez occidental. A de aqueles gramáticos, excelsos literatos, filósofos de toda laia que procuran unha tese final sobre a realidade no medio do caos e o devir.

Afterparty, se algo ten, é unha grande amplitude de lecturas. Por unha parte, no que respecta ao aspecto máis técnico, os diálogos conteñen, a través das meles da festividade e das conversas máis superficiais- se se quere- un profundo carácter crítico sobre os nosos tempos e a nosa forma de relacionarnos. En canto á posta en escena, unha fluidez nos actores e actrices que denota non só un gran traballo de interpretación, senón tamén unha confianza que lles permite oscilar entre os distintos territorios emocionais polos que viaxa a obra. Dende as discusións, o desprezo e a frialdade, até a máis erótica e festiva complicidade, sen perder os sincericidios ou a tenrura.

Pero sobre todo, encontro que Afterparty ten dúas lecturas substanciais. Unha sociopolítica e outra existencial. Como público, espectadores e espectadoras non só nos sentimos atraídos pola festa que ten lugar no escenario, senón tamén interpelados polos diálogos. Filosofía e crítica social danzan nas voces das catro personaxes que celebran unha festa á que un mesmo como espectador, como dixen antes, síntese convidado. E é que a obra, aínda que non sempre as formule explícitamente no guión, navega pola procura de respostas ante un mundo que parece, máis que nunca, carente dun relato que aglutine a unha xeración como á que hoxe lle toca pensar e sentir o mundo, con aquela indignación que poboaba as prazas do 15M.

“O valor que espanta ás pantasmas crea os seus propios trasnos. O valor quere rir”, dicía Nietzsche poéticamente en palabras de Zaratustra. E é que é nesa mesma busca de sentido onde aparece a parte máis existencial da obra. Aí, nesa coxuntura da procura de respostas, aparece o sexo, o alcol, a música e a danza como elementos que nos protexen dos nosos propios temores ao compromiso, á reflexión, á pesadez, e a un sistema que nos esixe, constantemente, destacar e ser distintos como únicas categorías existenciais.

Afterparty é a resaca das promesas que esvaeceron cando a crise financeira interrompeu no noso devir. Pero con humor, con música e con dignidade. Cando Nietszche di que “crería só nun deus que soubese danzar” fala dese contramovemento contra a pesadume, contra o derrotismo, contra a escuridade dos espíritos puros. Quizais, a busca de referencias non teña por que ser un camiño de dogmas, ou quizais si, pero ese é outro debate. En todo caso, o que non pode faltar sen dúbida algunha é o baile, a alegría, a celebración.