Economía feminista
“As mulleres seguimos en desvantaxe en canto á formación empresarial e económica”

Como frear a violencia económica contra as mulleres? A Asociación de Estudios Laborais Feministas organizou unha feira para crear espazos de formación e encontro param mulleres á cabeza de proxectos empresariais ou sociais.

Marta Bóo ASELAFEM
Marta R. Bóo. Arquivo ASELAFEM
7 dic 2020 22:50

A Asociación de Estudos Laborais Feministas (ASELAFEM) é un grupo de estudo e de investigación que defende os dereitos laborais das mulleres a partir dunha perspectiva feminista da economía. Esta perspectiva, entre outras cousas, avoga por comprender o campo laboral alén do referente ao emprego para tomar en conta todo o traballo de reprodución e coidados que non é remunerado nin recoñecido.

O pasado mes de novembro, as organizadoras de ASELAFEM convocaron a mulleres a cargo de proxectos empresariais ou sociais a participar en Laborando 2, a segunda emisión da feira de proxectos de vida. Ao longo de quince días creouse un espazo de visibilización, formación e encontro entre as diferentes iniciativas feministas inscritas.

Falamos con Marta R. Bóo, unha das coordinadoras de ASELAFEM, sobre os principais obstáculos das mulleres no momento de crear un proxecto empresarial. Tamén se referiu á violencia económica contra ás mulleres, sobre os efectos da pandemia no ámbito laboral e sobre outras inquietudes xurdidas na feira deste ano.

Por que é necesaria unha aproximación feminista á economía ou ao mundo laboral?
Agora o feminismo está en boca de moitas persoas, tense logrado que haxa entidades e organismos que dalgún xeito poñen unha perspectiva feminista no seu traballo. Mais, decatámonos que faltaba que se tivese esa perspectiva como eixo, que fora a súa base. Investigamos e non existe ningún sindicato feminista, por exemplo. E, aínda que historicamente existiron certos movementos con obxectivos e intereses similares, sentiamos que algo faltaba, que o feminismo era coma unha póla, non a eixe principal.

Entón foi máis unha necesidade das persoas que conforman ASELAFEM, que, conforme se foron xuntando, atoparon outras persoas que tamén a sentían.

En que consistiu a feira e que obxectivos tiña?
Pois queríamos darlle unha oportunidade de visibilización a proxectos que encaixan menos no estándar e que teñen esta perspectiva feminista. Entón a feira xurdiu con esa idea de poder visibilizar eses proxectos,  de darlles un espazo para compartir e aprender. Quixemos ofrecer este espazo de encontro que de vez en cando fai falta. Nun principio, este ano íamos facela de xeito presencial porque se pensou antes da pandemia, mais as circunstancias fixeron que tivésemos que reformulalo todo.

Ademais de mulleres con proxectos económicos e sociais, a invitación estaba aberta aos proxectos de vida. A que fan referencia?
Por “proxectos de vida” entendemos os proxectos que poñen a vida no centro e  que van un pouquiño máis aló: non só buscan ideas que poden aportar un beneficio económico, senón que, ademais, teñen que ver cunha filosofía de vida particular, a cal promoven co fin de que o resto de vidas das persoas sexan sostibles e podan ser vividas dun xeito óptimo. Penso, por exemplo, en proxectos de biodanza, de casas de acollida de mulleres que necesitan un espazo para descansar. Eses proxectos non buscan o lucro económico como fin último. Máis ben, a súa existencia fai que as persoas que se achegan a eles poidan ter a súa vida máis óptima.

Xornadas ASELAFEM
Xornada de Laborando 2. Arquivo ASELAFEM

Cales son os principais obstáculos dunha muller ao liderar un proxecto empresarial ou social?
A nivel persoal, polo que falamos nos grupos e puidemos observar, penso que hai dúas barreiras. Unha interna, que é das propias persoas que se atopan con bloqueos ou sentires de “isto non serve”, “non son capaz”, “non teño nada que aportar” ou “non lle vai interesar isto a ninguén”, que son sensacións moi habituais nas mulleres polo xeito en que somos educadas. E despois existe outra barreira máis externa que ten que ver co aceso a certos recursos e a certa formación. Aínda que pensemos que non, as mulleres seguimos sendo un colectivo que nese sentido está máis atrás. A dificultade de acceso á formación empresarial e económica fai que os proxectos teñan máis dificultades para ser levados a cabo de primeiras. Porque despois observamos que eses son proxectos máis resilentes: como arriscan menos cartos e son máis feitos pouquiño á pouco, resisten máis no tempo. Pero de primeiras téñeno máis difícil por esas cuestións. E xa non falo da estrutura heteropatriarcal, que vai facer que todo sexa máis complicado. Iso xa é o de sempre.

A situación da pandemia representou un incremento na violencia económica para as mulleres particularmente?
A verdade alí hai diferentes vertentes. Porque si que é certo que, dentro dos sectores económicos que se viron máis danados por esta situación, as mulleres teñen un peso importante (como na hostaleira ou o turismo) e elas están sufrindo economicamente.

E despois está o sector dos coidados. Neste caso non é que falte traballo, senón que sobra. Entón, non é que repercuta tanto na economía coma nas vidas desas mulleres que se dedican a eses coidados, tanto formais como informais, como o feito de que agora mesmo están sobrecargadas de traballo, mais tamén no ámbito emocional e no impacto psicolóxico.

Así, a violencia económica directa é evidente nalgúns sectores máis. Tamén, con respecto a todas as axudas que existiron, pode ser que haxa algunha brecha de acceso á información e tecnolóxica que fixo que algunhas das axudas que houbo non chegasen a algún sector de mulleres. Diso xa non estou totalmente certa, pero podo supoñelo.

Que necesidades atoparon nos proxectos das mulleres que participaron nos encontros?
Creo que as necesidades que atopamos agora mesmo están bastante relacionadas coa pandemia. Vimos que unha das necesidades que máis rapidamente saíu foi a necesidades de xuntarse, de compartir, de facer grupo. Eu creo que toda esa necesidade sempre está alí, pero agora mesmo está moitísimo mais latente porque estamos confinadas cada unha no seu territorio.

E despois, detectamos a necesidade de apoio institucional e de ter espazos non só nos que se apoiar, tamén para se visibilizar e darse a coñecer.

Como funciona a rede de apoio que se deriva da feira?
Hai unha parte estática que sería a web. E digo “estática” no sentido de que a información dos proxectos están alí para a xente que queira contactar con eles. E despois, a partir dos encontros, saíron grupos de traballo. Ademais, está sempre a posibilidade de asociarse a ASELAFEM. Alí xa é máis sinxelo artellar todas esas redes porque ao final precisamos un vínculo que nos una. Pero iso, saíron ideas de traballar en escritos comúns para denunciar certas problemáticas e outras iniciativas que foron saíndo dos propios grupos, que son os que van sementando a rede.

Esta é a segunda edición das feiras. Mudou algo con respecto á anterior? (Os problemas a enfrontar son diferentes, a participación foi maior, abordáronse outras liñas?)
Con respecto á participación, prestaba dicir que agora foi brutal pero non é certo. Chegamos ás persoas que chegamos porque a xente xa está un pouco cansada do formato virtual. Pero tamén é certo que a participación segue até hoxe porque a xente está interaccionando agora cos contidos que quedaron na nosa web e cos vídeo da nosa canle de YouTube.

Na feira anterior houbo bastante participación porque fora nun lugar no que había moitísimo movemento. Agora faltou ese calor humano e esa participación concreta de xente concreta en espazos concretos. Para min ten de bo que podemos chegar a xente que ao mellor está máis illada fisicamente porque vive en sitios máis rurais. Desta vez, se se tiña unha conexión a internet, podíase participar. Porque sempre queremos facer cousas físicas para que a xente se achegue e sempre hai persoas que quedan fora deses círculos. O formato virtual permite esa novidade, que a xente que teña problemas de mobilidade ou de conciliación familiar, sexalle máis doado participar.

E sorprendeunos que todo saíse ben con respecto ao tecnolóxico. Nas nosas historias de activismo, organizamos eventos e xornadas, pero non estabamos afeitas a facelo por medio dunha videoconferencia. Entón, tivemos que poñernos ao día nun montón de cousas, pero todo é unha aprendizaxe e nos feminismos sempre está presente aprender e reformularse.

Podes achegarte a coñecer os distintos proxectos que participaron na feira a través da páxina de ASELAFEM

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Córdoba
Red transfeminista La RATA cordobesa se consolida con un evento en forma de “perolada”
La Red de Autodefensa Transfeminista (RATA) ha organizado el pasado 15 de marzo una jornada de actividades como espacio alternativo ocio, existencia y resistencia en el centro social autogestionado Rey Heredia de Córdoba.
La vida y ya
La vida y ya Te ha tenido que pasar
Ella me contaba eso que había vivido mil veces estando en espacios en los que había solo mujeres.
Tribuna
Tras el 8M Feminismo sindical para transformar el mercado laboral
El informe de CCOO muestra que los problemas habituales en el empleo, la negociación colectiva y la brecha salarial desde el punto de vista de las mujeres se están cronificando.
#76614
9/12/2020 14:23

Pois sinto mioto falar mal pero esta mensaxe gremialista e tan tan tan de comisiones obreras é puro neoliberalismo. Como que un "sindicato feminista"? Como? Creo que a xente que redacta para a sección Galiza é ben nova no oficio (non ten que ver en idade) porque que vos colen esta publirreportaxe coas cousas que di...Manda truco. Que diferencia cos artigos de El salto Extremadura.

0
1
#76735
10/12/2020 16:03

Qué lectura tan pobre 😥

0
1
#76783
11/12/2020 12:21

Vaia comentario máis soberbio.
Pois polo menos lin; xa mellor ou peor é segundo a túa valoración. Un "grazas" non viña mal, eh?

0
0
Crisis climática
Informe de la OMM El nivel del mar se disparó en un 2024 que contabilizó el mayor número de desplazados climáticos en 16 años
El balance climático de 2024 de la Organización Meteorológica Mundial resalta datos preocupantes en indicadores clave de la crisis climática y confirma que el pasado fue el año más cálido jamás registrado.
Activismos
Movementos sociais Guerra xeopolítica e loitas sociais: un ciclo de conferencias aborda en Vigo as raíces dun mundo en crise
Poñentes como Xosé Manuel Beiras, Miguel Urbán, Queralt Castillo ou Aurora Moreno abordarán algunhas das cuestións clave para analizar o presente e argallar ideas para o futuro nunhas xornadas organizadas polo grupo de activistas Ecoar.
Crisis climática
Informe España experimentó 28 días de temperaturas por encima de la media en invierno por el cambio climático
València experimentó el mayor número de días por encima de la media (33) y Barcelona vivió la mayor intensidad de la anomalía: 1,4ºC sobre el promedio. Casi 394 millones de personas por todo el mundo sufrieron 30 días o más inusualmente cálidos.

Últimas

Más noticias
Arte
Arte y memoria histórica Un artista renuncia a un premio de la Academia de Bellas Artes Canaria por su defensa del monumento a Franco
Acaymo S. Cuesta argumenta que la posición de la Academia con respecto al ‘Monumento al Caudillo’ de Juan de Ávalos es contraria a los principios democráticos que defiende y no recogerá el galardón.
Análisis
Análisis La hipérbole pasa factura a Vox y deja la mayoría absoluta en manos de Sumar y Podemos
La caída de dos puntos de Vox muestra cómo la izquierda y el PSOE podrían seguir teniendo una oportunidad de evitar un Ejecutivo del Partido Popular con la ultraderecha.
València
Racismo El Aita Mari se querella contra Vox Borriana y un diputado ultra por llamarles “barco negrero”
Un edil de Borriana y diputado autonómico ultra les acusó de ser “barco de negreros” y “cooperador necesario de las mafias de tráfico de personas”. El partido difundió estas declaraciones.

Recomendadas

Medio ambiente
Medio ambiente A Xunta desoe a oposición social e dá luz verde ambiental á celulosa de Altri e Greenalia
O informe da administración galega, gobernada polo PP de Alfonso Rueda, conclúe que a proposta é “ambientalmente viable” e pasa por alto as decenas de miles de alegacións presentadas, así como a contestación social.
Costas
Costa A ría de Arousa, ao bordo do colapso ecosistémico
A principal produtora de marisco de Galiza afronta unha crise sen precedentes; o impacto da contaminación actual e a de potenciais industrias como Altri ou a reapertura da mina de Touro poñen en perigo o sector do mar.
Medio ambiente
Medio ambiente Miles de persoas enchen as prazas galegas contra o ‘si’ ambiental da Xunta a Altri
A Plataforma Ulloa Viva logrou mobilizar decenas de concentracións nos concellos da conca do río Ulla e máis alá para protestar contra a Declaración de Impacto Ambiental aprobada polo Goberno de Alfonso Rueda para a celulosa.
Cine
Vicente Monroy “El capitalismo es un ejercicio de destrucción de la curiosidad”
En su nuevo ensayo, Vicente Monroy convierte la penumbra de las salas de cine en protagonista, tejiendo un relato fascinante que une sus dos grandes pasiones: el cine y la arquitectura.