Economía feminista
“As mulleres seguimos en desvantaxe en canto á formación empresarial e económica”

Como frear a violencia económica contra as mulleres? A Asociación de Estudios Laborais Feministas organizou unha feira para crear espazos de formación e encontro param mulleres á cabeza de proxectos empresariais ou sociais.

Marta Bóo ASELAFEM
Marta R. Bóo. Arquivo ASELAFEM
7 dic 2020 22:50

A Asociación de Estudos Laborais Feministas (ASELAFEM) é un grupo de estudo e de investigación que defende os dereitos laborais das mulleres a partir dunha perspectiva feminista da economía. Esta perspectiva, entre outras cousas, avoga por comprender o campo laboral alén do referente ao emprego para tomar en conta todo o traballo de reprodución e coidados que non é remunerado nin recoñecido.

O pasado mes de novembro, as organizadoras de ASELAFEM convocaron a mulleres a cargo de proxectos empresariais ou sociais a participar en Laborando 2, a segunda emisión da feira de proxectos de vida. Ao longo de quince días creouse un espazo de visibilización, formación e encontro entre as diferentes iniciativas feministas inscritas.

Falamos con Marta R. Bóo, unha das coordinadoras de ASELAFEM, sobre os principais obstáculos das mulleres no momento de crear un proxecto empresarial. Tamén se referiu á violencia económica contra ás mulleres, sobre os efectos da pandemia no ámbito laboral e sobre outras inquietudes xurdidas na feira deste ano.

Por que é necesaria unha aproximación feminista á economía ou ao mundo laboral?
Agora o feminismo está en boca de moitas persoas, tense logrado que haxa entidades e organismos que dalgún xeito poñen unha perspectiva feminista no seu traballo. Mais, decatámonos que faltaba que se tivese esa perspectiva como eixo, que fora a súa base. Investigamos e non existe ningún sindicato feminista, por exemplo. E, aínda que historicamente existiron certos movementos con obxectivos e intereses similares, sentiamos que algo faltaba, que o feminismo era coma unha póla, non a eixe principal.

Entón foi máis unha necesidade das persoas que conforman ASELAFEM, que, conforme se foron xuntando, atoparon outras persoas que tamén a sentían.

En que consistiu a feira e que obxectivos tiña?
Pois queríamos darlle unha oportunidade de visibilización a proxectos que encaixan menos no estándar e que teñen esta perspectiva feminista. Entón a feira xurdiu con esa idea de poder visibilizar eses proxectos,  de darlles un espazo para compartir e aprender. Quixemos ofrecer este espazo de encontro que de vez en cando fai falta. Nun principio, este ano íamos facela de xeito presencial porque se pensou antes da pandemia, mais as circunstancias fixeron que tivésemos que reformulalo todo.

Ademais de mulleres con proxectos económicos e sociais, a invitación estaba aberta aos proxectos de vida. A que fan referencia?
Por “proxectos de vida” entendemos os proxectos que poñen a vida no centro e  que van un pouquiño máis aló: non só buscan ideas que poden aportar un beneficio económico, senón que, ademais, teñen que ver cunha filosofía de vida particular, a cal promoven co fin de que o resto de vidas das persoas sexan sostibles e podan ser vividas dun xeito óptimo. Penso, por exemplo, en proxectos de biodanza, de casas de acollida de mulleres que necesitan un espazo para descansar. Eses proxectos non buscan o lucro económico como fin último. Máis ben, a súa existencia fai que as persoas que se achegan a eles poidan ter a súa vida máis óptima.

Xornadas ASELAFEM
Xornada de Laborando 2. Arquivo ASELAFEM

Cales son os principais obstáculos dunha muller ao liderar un proxecto empresarial ou social?
A nivel persoal, polo que falamos nos grupos e puidemos observar, penso que hai dúas barreiras. Unha interna, que é das propias persoas que se atopan con bloqueos ou sentires de “isto non serve”, “non son capaz”, “non teño nada que aportar” ou “non lle vai interesar isto a ninguén”, que son sensacións moi habituais nas mulleres polo xeito en que somos educadas. E despois existe outra barreira máis externa que ten que ver co aceso a certos recursos e a certa formación. Aínda que pensemos que non, as mulleres seguimos sendo un colectivo que nese sentido está máis atrás. A dificultade de acceso á formación empresarial e económica fai que os proxectos teñan máis dificultades para ser levados a cabo de primeiras. Porque despois observamos que eses son proxectos máis resilentes: como arriscan menos cartos e son máis feitos pouquiño á pouco, resisten máis no tempo. Pero de primeiras téñeno máis difícil por esas cuestións. E xa non falo da estrutura heteropatriarcal, que vai facer que todo sexa máis complicado. Iso xa é o de sempre.

A situación da pandemia representou un incremento na violencia económica para as mulleres particularmente?
A verdade alí hai diferentes vertentes. Porque si que é certo que, dentro dos sectores económicos que se viron máis danados por esta situación, as mulleres teñen un peso importante (como na hostaleira ou o turismo) e elas están sufrindo economicamente.

E despois está o sector dos coidados. Neste caso non é que falte traballo, senón que sobra. Entón, non é que repercuta tanto na economía coma nas vidas desas mulleres que se dedican a eses coidados, tanto formais como informais, como o feito de que agora mesmo están sobrecargadas de traballo, mais tamén no ámbito emocional e no impacto psicolóxico.

Así, a violencia económica directa é evidente nalgúns sectores máis. Tamén, con respecto a todas as axudas que existiron, pode ser que haxa algunha brecha de acceso á información e tecnolóxica que fixo que algunhas das axudas que houbo non chegasen a algún sector de mulleres. Diso xa non estou totalmente certa, pero podo supoñelo.

Que necesidades atoparon nos proxectos das mulleres que participaron nos encontros?
Creo que as necesidades que atopamos agora mesmo están bastante relacionadas coa pandemia. Vimos que unha das necesidades que máis rapidamente saíu foi a necesidades de xuntarse, de compartir, de facer grupo. Eu creo que toda esa necesidade sempre está alí, pero agora mesmo está moitísimo mais latente porque estamos confinadas cada unha no seu territorio.

E despois, detectamos a necesidade de apoio institucional e de ter espazos non só nos que se apoiar, tamén para se visibilizar e darse a coñecer.

Como funciona a rede de apoio que se deriva da feira?
Hai unha parte estática que sería a web. E digo “estática” no sentido de que a información dos proxectos están alí para a xente que queira contactar con eles. E despois, a partir dos encontros, saíron grupos de traballo. Ademais, está sempre a posibilidade de asociarse a ASELAFEM. Alí xa é máis sinxelo artellar todas esas redes porque ao final precisamos un vínculo que nos una. Pero iso, saíron ideas de traballar en escritos comúns para denunciar certas problemáticas e outras iniciativas que foron saíndo dos propios grupos, que son os que van sementando a rede.

Esta é a segunda edición das feiras. Mudou algo con respecto á anterior? (Os problemas a enfrontar son diferentes, a participación foi maior, abordáronse outras liñas?)
Con respecto á participación, prestaba dicir que agora foi brutal pero non é certo. Chegamos ás persoas que chegamos porque a xente xa está un pouco cansada do formato virtual. Pero tamén é certo que a participación segue até hoxe porque a xente está interaccionando agora cos contidos que quedaron na nosa web e cos vídeo da nosa canle de YouTube.

Na feira anterior houbo bastante participación porque fora nun lugar no que había moitísimo movemento. Agora faltou ese calor humano e esa participación concreta de xente concreta en espazos concretos. Para min ten de bo que podemos chegar a xente que ao mellor está máis illada fisicamente porque vive en sitios máis rurais. Desta vez, se se tiña unha conexión a internet, podíase participar. Porque sempre queremos facer cousas físicas para que a xente se achegue e sempre hai persoas que quedan fora deses círculos. O formato virtual permite esa novidade, que a xente que teña problemas de mobilidade ou de conciliación familiar, sexalle máis doado participar.

E sorprendeunos que todo saíse ben con respecto ao tecnolóxico. Nas nosas historias de activismo, organizamos eventos e xornadas, pero non estabamos afeitas a facelo por medio dunha videoconferencia. Entón, tivemos que poñernos ao día nun montón de cousas, pero todo é unha aprendizaxe e nos feminismos sempre está presente aprender e reformularse.

Podes achegarte a coñecer os distintos proxectos que participaron na feira a través da páxina de ASELAFEM

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.
#76614
9/12/2020 14:23

Pois sinto mioto falar mal pero esta mensaxe gremialista e tan tan tan de comisiones obreras é puro neoliberalismo. Como que un "sindicato feminista"? Como? Creo que a xente que redacta para a sección Galiza é ben nova no oficio (non ten que ver en idade) porque que vos colen esta publirreportaxe coas cousas que di...Manda truco. Que diferencia cos artigos de El salto Extremadura.

0
1
#76735
10/12/2020 16:03

Qué lectura tan pobre 😥

0
1
#76783
11/12/2020 12:21

Vaia comentario máis soberbio.
Pois polo menos lin; xa mellor ou peor é segundo a túa valoración. Un "grazas" non viña mal, eh?

0
0
Historia
Descifrando a historia As 4.000 cigarreiras da Coruña: a primeira folga de mulleres na historia de Galiza
O 7 de decembro de 1857, as mulleres da Real Fábrica de Tabacos iniciaron unha revolta polos seus dereitos que fixo historia no imaxinario do sindicalismo galego.
Feminismos
Feminismos As mulleres galegas ocupan o segundo posto de menor retribución por hora de todo o Estado español
A súa precariedade maniféstase na contratación temporal, oportunidades limitadas de promoción e acceso limitado a postos de dirección. A desigualdade estrutural afecta especialmente ás traballadoras do sector primario, onde permanecen invisibles.
Galicia
Galicia El Sergas entorpece el acceso a más de 8.500 contratos que suman 57 millones de gasto
La Axencia de Doazón de Órganos e Sangue indexa miles de pagos sin concepto e imposibilita su fiscalización. La Xunta de Alfonso Rueda aduce que la opacidad es causada por “un fallo de codificación”. Sin embargo, esa práctica se repite desde 2018.
Opinión
Opinión Vox y la paradoja del soberanismo subordinado
Mientras denuncian el 'globalismo' abrazan sin fisuras el patrocinio del mayor supermillonario planetario, que no parece tener más patria que el aumento de los dividendos de sus empresas

Últimas

Grecia
Grecia La tragedia griega de Tempi: dos años de dolor y lucha por la rendición de cuentas
El 28 de febrero de 2023, un tren de pasajeros colisionó frontalmente con un convoy de mercancías cerca de Tempi. El impacto dejó 57 muertos, en su mayoría jóvenes estudiantes que regresaban del carnaval.
Caribe
Opinión Granada: ecos de una revolución abortada
Granada fue durante algunos años símbolo de una América alternativa. Esta isla caribeña sirve de recuerdo fehaciente de las lecciones de Fanon, Malcom X y todos aquellos que se han atrevido y se atreven a cuestionar la estructura imperial
Análisis
Análisis ReArm Europe, el triunfo del capitalismo verde militar
El plan que acaba de presentar la presidenta de la Comisión Europea vuelve a utilizar la mágica cifra de los 800.000 millones, ahora con el objetivo declarado de transformar el modelo de defensa europeo.
Análisis
Análisis De geografías viables o de como habitar el territorio
La destrucción que trajo la barrancada es directamente proporcional a la ocupación del territorio y a los metros cuadrados de asfalto que nos dejaron los sucesivos booms inmobiliarios.
Feminismos
En directo Los feminismos salen a la calle por el 8M
Más de 1.200 convocatorias en todos los rincones del estado muestran la vitalidad de un movimiento que hoy tendrá el handicap de las fuertes lluvias en buena parte del territorio.
Más noticias
La vida y ya
La vida y ya Reparadoras de grietas
Piensa, sobre todo, en quién se fijará en los vínculos que rompieron las bombas. Quién se dará cuenta de todo lo que se quebró.
Argentina
La calle contra Milei Pensionistas argentinos salen a las calles para hacer frente al ajuste y la represión de Milei
Cada miércoles, jubilados y jubiladas se movilizan alrededor del Congreso en Buenos Aires exigiendo el aumento de sus haberes, la continuidad de la moratoria jubilatoria y el acceso a medicamentos esenciales.
Opinión
Opinión La pesadilla que no acaba
El funcionamiento de los servicios que deberían proteger a los menores de edad no alcanzan en forma y tiempo, y dejan familias rotas por el camino.
Reducción de jornada
Seguidismo de la patronal Junts traslada a Yolanda Díaz su “no” a la reducción de jornada y peligra su posible aprobación
La negativa de Junts a apoyar la reducción de jornada (al menos por el momento), junto con el no del PP, suman suficientes votos en contra como para tumbar la ley de bajada de horas una vez llegue al Congreso.

Recomendadas

Urbanismo
Urbanismo salvaxe Un pobo contra o asfalto: Bembrive e Mos rebélanse contra unha autovía que arrasará o seu pulmón verde
Veciñas e veciños conseguen presentar 25.000 alegacións contra unha estrutura de dez quilómetros, defendida xa só polo PSOE en Madrid e en Galiza, que partirá en dous unha poboación enteira e forzará a expropiación de decenas de vivendas.
Fronteras
Fronteras Sombras en el acuerdo de cesión de competencias pactado por el PSOE y Junts
El acuerdo sobre transferencia de las competencias en materia de migración entre PSOE y Junts encuentra el 'no' de Podemos y de organizaciones de migrantes y el 'sí' con matices de la izquierda independentista y de Sumar.
República del Sudán
Belkis Wille “En Sudán hay milicias practicando violaciones a gran escala contra mujeres y niñas”
Belkis Wille, investigadora de Human Rights Watch, denuncia los abusos de grupos armados como las Fuerzas de Apoyo Rápido en el conflicto sudanés, donde se registran crímenes tanto de esclavitud sexual como de sometimiento mediante violaciones.
Salud mental
Sesgos en medicina Mujeres y consumo de psicofármacos: la medicalización de sus vidas
Las mujeres consumen el doble de psicofármacos que los hombres. Además de una mayor prevalencia de depresión o ansiedad, las especialistas avisan de sesgos de género en los diagnósticos.