Elecciones
“É ridículo que en Vigo a prioridade sexan as inauguracións e non o 21% de persoas en risco de pobreza”

O responsable de Política Municipal de Esquerda Unida pon en valor o traballo que houbo tras as máis de mil coalicións con Podemos en todo o Estado e a xestión pública de servizos básicos nos municipios onde gobernan.
ruben perez iu portada
O responsable de Política Municipal de Esquerda Unida a nível estatal, Rubén Pérez O Salto Galiza
@JavierHRguez
24 may 2023 06:01

O teléfono de Rubén Pérez (Vigo, 1977) soa ininterrompidamente durante toda a lexislatura. Ao outro lado da liña van pasando alcaldes, alcaldesas, concelleiras e concelleiros de todo o Estado. É o responsable de Política Municipal de Esquerda Unida e fonte de información primaria para miles de persoas que se dedican á política desde as institucións máis próximas á xente. Tamén representa desde fai oito anos á coalición unitaria de esquerdas na cidade máis grande de Galicia, Marea de Vigo (EU, Podemos, Alianza Verde, Equo e Recortes Cero).

Se xa che soa o teléfono normalmente con chamadas de todos os concelleiros de EU de España, Como o levas en campaña?

Regular. Hai unha cousa que normalizamos en política que son os grupos de Telegram e temos un con todos os candidatos e concelleiros que son mil e pico persoas escribindo continuamente. Tamén é certo que, na nosa cultura política, os procesos difíciles son os previos. As coalicións e pechar os acordos. Unha vez que xa están presentadas as candidaturas, no seu pobo, todo o mundo sabe o que ten que facer. As campañas son moi apegadas ao territorio e salvo algunhas que fixemos a nivel estatal, a xente está moi abnegada na súa contorna.

Cal é o gran reto que ten a esquerda transformadora nas eleccións do 28M?

Un era conseguir o maior número de candidaturas unitarias no conxunto dos municipios. Conseguímolo. Podemos e Esquerda Unida preséntanse en mil e pico candidaturas de forma unitaria. Nunhas 500 preséntase Esquerda Unida a soas e creo que noutras tantas Podemos por separado. É dicir, imos chegar a practicamente un terzo dos concellos deste país. Con todas as dificultades que a nós implícanos moitas veces sacar representación en municipios pequenos. E eu creo que ese reto está feito. Presentámonos en máis candidaturas que no ano 2019. Esquerda Unida presentámonos en pobos onde non nos presentabamos nunca, inlcuso, e o outro reto é tentar consolidar o que é a maior riqueza de Esquerda Unida que é o municipalismo.

Pódese cambiar a vida da xente desde un Concello?

As cidades onde nós gobernamos son exemplo diso. A xestión da vivenda en Valladolid, en Barcelona, en Rivas… Claro que se pode facer e ademais a pandemia demostrou que, no municipio, no próximo, é onde os cidadáns acudiron no primeiro momento. Aos servizos públicos municipais. Os concellos foron os primeiros que responderon buscando máscaras e buscando solucións para a xente que quedaba en ERTE. E creo que non valoramos o suficiente a importancia dos concellos como colchón social das familias.

Poida que a Lei de Vivenda sexa un instrumento incompleto, pero é algo único que non tiveramos ata o de agora
O teu espazo político ha tido unha forza decisiva na Lei de Vivenda que se aprobou no Senado hai unha semana. É efectista ou será realmente efectiva nos municipios?

Nós cando pedimos, por exemplo, en Vigo, o censo do número de propietarios e o número de vivendas que se atesouran, atopámonos con miles de empresas e miles de propietarios que teñen máis de cinco vivendas. Por tanto, o proceso de acumulación capitalista tamén se ve nas vivendas. Nós o que queremos é que esta lei axude aos concellos fronte a administracións autonómicas que non queren levar adiante políticas de vivenda. Nos sitios onde goberna o Partido Popular xa dixeron que non a van a aplicar. Iso significa que os concellos non imos poder pedir a declaración de zona tensionada e por tanto non imos poder tocar os prezos dos alugueiros. Unha auténtica barbaridade. E desde logo, a Lei de Vivenda poida que sexa un instrumento incompleto, que o é, pero é un instrumento único que non tiveramos ata o de agora.

Realmente teñen os Concellos as capacidades como para xerar ou blindar parques de vivenda social para que todos os cidadáns vexan cumprido o seu dereito á vivenda?

Onde goberna Esquerda Unida facémolo. É máis, onde goberna Esquerda Unida facemos parques de vivenda que queda Concello. Non se venden

ruben perez iu 1
Dame un exemplo.

Nas promocións de Rivas. Salvo as que son cooperativas, o resto quédallas o Concello e fai un alugueiro social. En Barcelona está a facerse. En Valladolid fixémolo agora recentemente. É posible. E ademais a lei o que vai permitir é que, por exemplo, o 30% da vivenda que se teña que facer dun ámbito urbanístico teña que ser vivenda de protección autonómica. E que dese 30%, unha parte quédella a administración como parque de vivenda. Que é o que levamos nós pedindo practicamente 12 anos. Que se negocie dunha vez coa Sareb a cesión das vivendas. Por fin hai un instrumento que lles vai a permitir aos concellos facelo. Agora, simplemente é unha cuestión de vontade política.

Municipios e provincias son os encargados de xestionar o 15% dos fondos europeos. Que diferenza crees que haberá nas políticas municipais se eses fondos xestiónanos forzas do teu espazo político ou unha forza como o PSOE?

Nós dixémosllo a Abel Caballero na FEMP. O problema non era tanto de canto diñeiro dos fondos europeos destínanse aos concellos, que finalmente é o 15%, senón que os concellos imos ser incapaces de xestionar ese 15% pola falta de recursos. Témome que a captación dos fondos europeos vai estar por baixo do 5% dos concellos.

Por que o dis?

Porque o Partido Socialista negouse a derrogar a Lei Montoro e a derrogar outras leis que adelgazaron ata o infinito os persoais municipais. Hai alcaldes de Esquerda Unida que me din que é que non poden ter un técnico nin para captar os fondos, nin para xustificalos, nin para levar adiante os proxectos. Atopámonos que non se cumpriu ese acordo de coalición de Unidas Podemos co Partido Socialista. Non vale de nada conseguir do Ministerio de Facenda a captación do 15% se os persoais municipais non os permiten desenvolver.

Non vale de nada conseguir o 15% dos fondos europeos se os persoais municipais non os permiten desenvolver
No voso manifesto municipalista falades de facer un sistema tributario local máis xusto. En que se materializa iso e que cousas fan outras forzas nesta materia coa que non estades de acordo?

Os concellos son os grandes abandonados da democracia. Había un consenso para que os concellos xestionasen un terzo dos impostos, pero estamos moi lonxe de que os concellos teñan capacidade propia e maior fiscalidade. Suprimiuse o imposto de actividades económicas para as empresas, que facturaban menos de 1 millón de euros e non se substituíu por un imposto análogo que tribute os beneficios empresariais. Calquera cidade de España necesita un imposto que tribute os beneficios empresariais e que iso repercuta nas arcas municipais. Ademais, o 40% dos gastos dos concellos son impropios. Os concellos moitas veces estamos a cubrir pistas deportivas en colexios, que é unha competencia autonómica. Os concellos estamos a xestionar a teleasistencia, estamos a xestionar a xestión das solicitudes do Ingreso Mínimo Vital e realmente estanos colapsando os servizos sociais. Ben, pois queremos unha fiscalidade que permita que ese 40% de gasto impropio fiscalícese a través de maiores transferencias.

É algo común de oír en campaña, pero non tanto gobernando.

Os partidos que din isto, cando gobernan fan o contrario. Nós defendemos sempre o papel central dos concellos e a necesidade dunha nova lei de facendas locais. E ímolo a seguir dicindo. E ese manifesto que asinan alcaldes, concelleiros e cargos nosos é precisamente dar un toque de atención. Este é o gran tema de campaña, pero estamos a falar de Bildu. Paréceme un pouco ridículo cando poderiamos estar a falar de transferencias finalistas aos concellos, de maiores competencias, dos servizos sociais…

Marcamos unha gran diferenza con forzas nacionalistas que en campaña din que queren municipalizar, pero nos lugares onde gobernan non o fan
Interésame que me fales da remunicipalización da xestión da auga que é unha das grandes guerras da esquerda nos municipios. É máis un querer que un poder?

Os casos que temos son os concellos onde gobernamos desde hai moitos anos. Neses lugares esta xestión sempre é pública e nalgúns que chegamos novos, que se privatizou, rematamos municipalizando, como en Valladolid. Pero tamén gobernamos en Astorga onde temos municipalizado ata a limpeza coa recollida selectiva de residuos. Marcamos unha gran diferenza con forzas nacionalistas que en campaña din que queren municipalizar, pero nos lugares onde gobernan non o fan. Oxalá tivésemos máis maiorías que permitisen máis municipalizacións.

Movimiento vecinal
A autoxestión da auga, unha loita veciñal
Os usuarios de traídas comunitarias atópanse acotío con dificultades para conseguir que os organismos reguladores renoven as súas concesións.

O consello de administración da Empresa Municipal de Transporte de Xixón está composto por asociacións de veciños e polos sindicatos. Aquí, en Vigo, dicirlle á Federación Veciñal e aos sindicatos que van ser os membros do Consello Administración de Vitrasa [a empresa que ten o monopolio de transporte urbano] é unha auténtica fantasía. Pero onde goberna Esquerda Unida si se fai e noutros sitios o Partido Socialista asúmeo.

ruben perez iu 2
Ademais do responsable de política municipal de EU preséntasche pola coalición unitaria de esquerdas en Vigo contra unha das maiorías absolutas máis profusas do Estado. Cales crees que son as claves que explican que Abel Caballero goce desa popularidade?Creo que medios de comunicación como O Salto puxéstelo en bandexa para que calquera veciño entenda de maneira crúa como funciona a maioría absoluta do Caballero. Funciona con inxentes cantidades de diñeiro público para comprar favores. Para que os medios de comunicación non sexan medios de comunicación críticos, senón simplemente transmisores do que el quere para silenciar á oposición e para construír un relato falsario dunha cidade que non existe. Comparar Vigo con París, con Londres ou con calquera outra capital europea é dun ridículo tremendo.
Non coñezo ningún caso de cidade grande europea que teña só unha biblioteca municipal
Pois é o leitmotiv do seu discurso mediático.

Vigo ten moitas potencialidades. Vigo é unha cidade magnífica. Pero a Vigo faille falta un transporte público alcanzable. Vigo só ten unha biblioteca municipal e é unha cidade de 300.000 habitantes. Iso cóntalo por Europa adiante e dá vergoña allea. Xixón ten 13 e é unha cidade moi parecida. Non coñezo ningún caso de cidade grande europea que teña só unha biblioteca municipal. É tremendo que o gasto social por habitante estea tan por baixo dos 100€ ou que teñamos un 21% de pobreza e exclusión social e que iso non sexa prioridade. Que a prioridade sexa inaugurar cousas ou poñer bancos é unha cousa moi ridícula.

Elecciones
Eleccións municipais Abel Caballero rega con 2,5 millóns de euros a medios afíns a semanas das eleccións
Contratos para publicitar concertos coas entradas case esgotadas, eventos organizados por xornais e un opaco e millonario plan de medios: o goberno local coa maioría absoluta máis prominente do Estado apura a repartición de fondos públicos.
O fenómeno das luces de Nadal tamén se explica así?

Por suposto. Do Nadal sempre dicimos que imos cara a un escenario perigoso. Un Nadal onde se gasta máis diñeiro en falar das luces que nas propias luces, co cal o gasto de luces xa non é o problema, senón o diñeiro que se adica a crear unha pantalla publicitaria. Eu sempre o comparo con Marbella. Todo era marabilloso, todo eran palmeiras, grandes inauguracións, xardineiras, fontes, todo inaugurábase. Era marabilloso, maiorías absolutas, a oposición absolutamente ninguneada. O concelleiro de Esquerda Unida vivía en acoso e derribo. E un día levantáronse todas as alfombras e descubriuse que había debaixo da pantalla de Jesús Gil.

Pero pódense gañar unhas eleccións con todos os medios de comunicación en contra?

O que hai que facer é poñer un obxectivo a longo prazo e nós estamos a preparar a nosa organización e ao conxunto da esquerda nun diálogo permanente para o post-caballerismo. Que chegará, porque en política e bioloxía todo está marcado. Hai xente que se cre que nesta conxuntura e contra isto pódense sacar maiorías absolutas que revertan a maioría social. Ben, o ilusionismo político tamén funciona. Nós cremos que Caballero non debe subir de 21 concelleiros, porque con sete concelleiros nós podemos pedir informes ao secretario. Ser o primeiro partido da oposición ou ser o último en Vigo é absolutamente indiferente.

Educamos a unha xeración enteira de vigueses, en que o bo alcalde non é o que xestiona ben, senón aquel que baila coa túa nai nas festas do teu pobo
E que horizonte é ese de o post-caballerismo?

Eu sempre dixen que o problema non é Caballero, senón que educamos a unha xeración enteira de vigueses, en que o que o bo alcalde non é o que xestiona ben, o que abre unha biblioteca ou o que permite que sexa unha cidade medioambientalmente sostible, senón que o bo alcalde é aquel que baila coa túa nai nas festas do teu pobo. Eu creo que iso en política municipal é moi simple.

Crees que ser crítico con eles con coberturas como os conflitos navais ou das concesionarias levouvos á invisibilización?

Levounos á invisibilización tanto que eu, como concelleiro desde fai oito anos, conto cos dedos da man as fotos nalgúns medios de referencia como o Faro de Vigo ou o Atlántico. Pero isto é unha cuestión de moralidade. Se a cambio de votos, nós temos que entrar no circuíto de que se paga aos medios de comunicación para que comuniquen o que ti queiras, eu estaría a cuspir aos valores que defendeu sempre a miña organización política. A prensa escrita local, sen o diñeiro público estaría pechada. E iso é un poder político tan tremendo que condiciona a comunicación. Entrar nese xogo non ten nada que ver con construír unha democracia. A min paréceme obsceno que o medio de comunicación que durante oito anos silencioume, como é o Faro de Vigo, quéixese de que nas enquisas son pouco coñecido. Isto é incrible. É como un membro das SS queixándose en 1945 de que en Berlín non queda ningún xudeu. Home, pois algo terían que ver vostedes.

Igual cunha visita de Yolanda Díaz á cidade poderíase visibilizar o voso proxecto.

A axenda de Yolanda era a que era. Pero creo que Vigo, a pesar de ser unha praza difícil, podía xogar o seu papel. Oxalá teña oco no que queda de campaña.

Entre tanta boa prensa e un chauvinismo exacerbado, que é o que lle falta a esta cidade? Que queda na sombra do personaxe mediático?

Hai algo do que nos queixamos desde antes de existir Caballero e é o agravio comparativo da Xunta de Galicia en materia de infraestruturas desta cidade co resto de Galicia. Hai autovías ata o pobo máis remoto e non a Vigo, que era a cidade que achegaba unha porcentaxe altísima do PIB cando tiñamos ao sector naval. E fomos os grandes esquecidos porque a Xunta non o necesitaba, porque o voto definíase sempre para o Partido Popular nas provincias de Lugo e Ourense. É dicir, hai un localismo con argumentos e hai un localismo que é moi ridículo.

Se o PSOE necesitase os vosos votos para gobernar non só en Vigo, senón en calquera cidade, cales son as principais medidas que lles forzarían a tomar?

Realmente non sabemos cal é o programa do PSOE aquí. Poden facer unha cousa e a contraria ao día seguinte. A nós agora mesmo preocúpanos dunha maneira central o tema da vivenda, e iso significa que os concellos se impliquen coa súa capacidade negociadora coa Sareb. Incrementar o gasto social por habitante, completar as ofertas públicas de emprego para que non falte nin un traballador social, nin un bombeiro, nin un policía… Cuestiones que son de mera xestión administrativa e coas que non vale escusarse noutra administración se o podes facer ti.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Elecciones
Municipais galegas A esquerda gobernará en cinco das sete cidades galegas
O Bloque Nacionalista Galego consegue ser a principal forza da esquerda na capital e en Pontevedra. O Partido Popular soamente gobernará en Ferrol. En Ourense, Jácome arrasa. Vigo, A Coruña e Lugo serán gobernadas polo PSOE.
País Vasco
Elecciones 28M Plataformas independientes por unos ayuntamientos para el pueblo
Las candidaturas independientes de estas localidades quieren salir más fuertes de las urnas el próximo 28M para incidir en la política de proximidad desde la cooperación intermunicipal
Municipalismo
Montserrat Galcerán “Sería un error que no volviera el municipalismo”
La exconcejala cree que otro municipalismo es posible desde la radicalidad democrática, y reconoce que sería un error no volver a intentarlo.

Destacadas

Culturas
Opinión Unha noite atraquei un banco
A rúa, estreita e sen asfaltar, permitía a colocación das cadeiras coma nun fermoso cine de verán. Non pasaban coches impedindo o espectáculo.
Laboral
Laboral Una trabajadora de Decathlon denuncia represión sindical tras haberse presentado como delegada de CC OO
De los 170 centros de Decathlon en España, 42 tienen comité de empresa. De ellos, 18 tienen delegados sindicales de CC OO, UGT, USO o CGT. La mayoría sindical la ostenta SGCID, el sindicato independiente auspiciado por la empresa.
Iraq
Arte en Iraq “El arte florece en época de paz”: los artistas de Irak tratan de dejar atrás décadas de conflicto
De las galerías más tradicionales hasta nuevos espacios alternativos, la capital iraquí es escaparate de numerosas exhibiciones artísticas. En una época de relativa estabilidad, los artistas intentan mirar más allá de una vida marcada por la guerra.
Elecciones
Elecciones 23J Sumar alcanza un acuerdo agridulce que deja heridas abiertas
El acuerdo de confluencia ya es un hecho. Podemos es el gran damnificado respecto a los números de 2019 y puede obtener un máximo de siete diputados.
A Catapulta
Poesía Galega Edicións Malafera, o vindeiro luns en “A Catapulta”
O programa póderase seguir en directo o luns 12 de xuño ás 19.30. Estará conducido polo poeta Samuel L. París e conta tamén con versión en podcast.

Últimas

Entrevista La Poderío
Entrevista La Poderío “Las limpiadoras somos un sector maltratado y ¿quién nos ayuda? Nadie”
Ángeles Márquez Naranjo es trabajadora de la limpieza, uno de los sectores más feminizados y precarizados. La suya es la historia de la eterna luchadora, con una vida laboral dura. Ángeles se queja, sí, pero también denuncia y a veces, gana.
Opinión
Opinión Sagardui, implícate y abre vías de negociación
VV.AA.
Ante los conflictos laborales en general, y los que afectan a los servicios públicos en particular, el partido que dirige el Gobierno vasco se pone de perfil, mira para otro lado o se posiciona del lado de la patronal.
Ecología
Océanos As catro mil leguas de viaxe oceánica dunha fotógrafa galega para loitar contra a pesca ilegal
A fotógrafa e videógrafa pontevedresa Helena Constela leva máis de 11.700 millas a bordo de diferentes barcos de Sea Shepherd, unha ONG internacional que traballa na defensa dos océanos.
Elecciones
Elecciones 23J Pronóstico reservado: el acuerdo de Sumar y Podemos, difícil pero no roto
El posible veto a Irene Montero y la delicada situación de Podemos en la Comunitat Valenciana son los ejes sobre los que gravita la posibilidad de ruptura de un acuerdo de confluencia de cara a las generales de julio.
Crisis climática
Crisis climática Las emisiones de gases de efecto invernadero baten récord: el planeta se calienta a 0,2ºC por década
Un estudio publicado en la revista científica 'Earth System Science Data' alerta de que el planeta agota la cantidad de dióxido de carbono que se puede verter en la atmósfera para conseguir permanecer dentro del umbral de los 1,5 °C.
Inflación
Manipulación Avarinflación, excusaflación y las manos que dan de comer a los grupos mediáticos españoles
Un gran porcentaje de la inflación ha sido causada por la avaricia de las empresas, según señala la OCDE. Pero para la prensa española no es codicia, sino “ingenio”.
Francia
Francia La última maniobra para no votar la edad de jubilación precipita la derrota del movimiento social
Macron ha vuelto a impedir el voto legislativo sobre la edad de jubilación, acercando al movimiento social impulsado por los sindicatos franceses desde hace cinco meses a un punto y aparte con tintes de derrota.

Recomendadas

Actualidad árabe (y más)
Actualidad árabe (y más) Un niño palestino de dos años, la última víctima del ejército israelí
Las fuerzas de ocupación justifican la muerte del pequeño Mohammed alegando que perseguían a unos hombres armados, mientras preocupa la salud del poeta egipcio encarcelado Galal el-Behairy y el poder saudí lleva unos Juegos de Invierno al desierto.
Elecciones
Elecciones generales Avances y cuentas pendientes en bienestar animal: ¿y si PACMA aportara sus 300.000 votos a una confluencia?
En las anteriores generales no hubiera obtenido representación ni cambiando el tamaño de los distritos ni quitando el límite del 3% por su dispersión territorial: “No vamos a darle la espalda ni a los animales ni a nuestros votantes por un sillón”.
Literatura
Cory Doctorow “La ciencia ficción desafía lo inevitable y plantea que podríamos hacerlo de otra manera”
En ‘Walkaway’, el escritor Cory Doctorow presenta a unos personajes que viven una alegoría sobre el potencial de la cooperación para imaginar, frente a amenazas y coacciones, un mundo alternativo al margen de aquello preestablecido como inevitable.
Migración
Adelanto electoral La ILP por la regularización no se detiene con la convocatoria de elecciones
Desde Regularización Ya insisten en que la ILP tiene futuro, y piden que se vote a las formaciones políticas que apoyen la regularización en sus programas para obtener una buena correlación de fuerzas.