Estados Unidos
Feels Good Man: A cara escura da internet

Cando a ultradereita tomou o debuxo dunha rá como símbolo.

 Feels Good Man 1
Fotograma do documental Feels Good Man | Fonte: Distribuidora Visit Films
3 dic 2020 07:01

A palabra ‘meme’ foi acuñada polo etólogo Richard Hawkings en 1976, no libro O xen egoísta. Nesta obra, Hawkings sostiña que o meme é o equivalente ao xen na transmisión cultural. Refírese, polo tanto, a toda a herdanza cultural (historias, ideas, cancións, xestos...) que se mantivo co paso do tempo. Así, a existencia de vida tras a morte, que resoa con todos nós, propágase con especial facilidade. Seguindo esta lóxica, e segundo o propio Hawkings, a relixión sería o meme por excelencia.

Fagamos unha pequena elipse. Estamos en 2005, ano en que o xoven Matt Furie publica o seu comic Boy’s Club, protagonizado por catro animais antropomorfos. Era unha publicación independente sen máis pretensións que amosar ao seu círculo unha serie de historietas baseadas no seu grupo de amigos nas que os personaxes bebían, fumaban e xogaban a videoxogos. O que Matt non sabía era que ese momento ía condicionar o resto da súa vida, tanto persoal como profesionalmente.

En canto Matt subiu o seu cómic a Internet, deixou de pertenecerlle para sempre. A rede funciona como un burato que nada filtra e todo o devora. Se o estilo naíf de Pepe lle serviu nun principio para mostrar satisfacción, pronto deixou de ser así. Outra parte do cómic, na que Pepe está triste, serviu aos NEET (o equivalente aos nini) para representar o seu nihilismo. Así, a cara dunha ra antropomorfa convertiuse no símbolo que reunía un grupo de homes (principalmente) que non topan o seu sitio no sistema. Utilizárona, tamén, para loitar contra os “normies”: xente “común” que está alonxada do entorno de Internet. Irónicamente, o seu creador ten parella e unha filla, polo que entraría dentro desta categoría.

Machismo
Y el meme salió rana

En su propagación, la nueva extrema derecha estadounidense forjada en internet ha empleado lenguajes, herramientas y conceptos que parecían coto privado de la izquierda. Un breve ensayo de Angela Nagle ofrece pistas para desentrañar este cambio de paradigma.

Esta situación foi escalando sen control ata chegar ao punto en que Pepe se convertiu no meme por excelencia da ultradereita estadounidense. Ese aspecto inocente serviu para usalo con ironía para facer humor negro que realmente escondía pensamentos machistas e a favor do supremacismo branco. No documental Feels Good Man (2020), que conta esta historia, móstranse imaxes nas que un home cunha máscara de Pepe increpa a varios inmigrantes, aos que berra: “Trump é sólo o inicio, os monos barbudos coma vós non tedes lugar en América”. Neste momento, era común ver dibuxos e caretas de Pepe en manifestacións pro-Trump e sendo utilizado por neonazis como Richard B. Spencer. Inluso o propio Trump comezou a usar o famoso meme nas eleccións de 2016.

Feels Good Man 2
Retweet de Trump dunha imaxe súa caracterizado coma Pepe nas eleccións de 2016 | Fonte: bbc.com

Non é un fenómeno que se circunscriba únicamente á política estadounidense. Dende Gaysper, a pantasma que utilizou Vox para mostrar a súa loita contra o colectivo LGTBIQ+ (aínda que lle saiu o tiro pola culata, xa que foi adoptado polo propio colectivo), ao “Risillas”, meme que foi utilizado a favor do Frente Nacional en Francia, a ultradereita modernizou a súa linguaxe para chegar a todas as capas da sociedade e burlarde dos seus adversarios, aos que ven como a norma establecida que hay que dobregar.

Está claro que as imaxes e os símbolos teñen moitísima relevancia na actualidade

Cando Matt, ilusionado, se decidiu a compartir o seu cómic en Myspace non imaxinaba que un dos seus personaxes ía aparecer xunto á esvástica na lista de símbolos de odio da ADL (Liga de Antidifamación). A pesar dos seus intentos por darlle a volta á situación, non conseguiu cambiar nada. Incluso cando Hillary Clinton o señalou como un símbolo supremacista branco, isto só empeorou a situación. Tanto se loitas contra o problema coma se o ignoras, eles gañan. É unha batalla perdida dende o inicio. Queda preguntarse: iniciou Pepe todo isto, ou simplemente foi a forma que atopou unha parte da pobración estadounidense de canalizar certos pensamentos que ían saír igualmente, só que doutra forma? Está claro que as imaxes e os símbolos teñen moitísima relevancia na actualidade. Se ben é verdade que intentar regular todo o que pasa é poñerlle portas ao campo, é indudable que existe un problema que ten que ser solucionado de raíz. Este mundo cambiante necesita que os gobernos avancen ao seu mesmo ritmo. A novas realidades, novas leis. E punto.

Internet
El Parlamento Europeo aprueba la directiva sobre derechos de autor: se podrá seguir compartiendo memes y gif

El Pleno del Parlamento Europeo aprueba definitivamente la directiva sobre derechos de autor que impone filtros de contenido a las plataformas que permiten a sus usuarios subir archivos a internet.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Madrid
Alerta antifascista Un historiador negacionista del Holocausto dará una charla en la Universidad Autónoma de Madrid
CGT alerta a las autoridades de esta universidad pública sobre la convocatoria de una charla en la Facultad de Derecho a cargo de Fernando Paz, pseudohistoriador conocido por negar el Holocausto y por su abierta homofobia.
Alemania
Elecciones en Alemania La extrema derecha de AfD y la izquierda de Die Linke duplican su apoyo, según las últimas encuestas
Ningún partido podría gobernar en solitario en las elecciones de este 23 de febrero. El partido de extrema derecha AfD quedaría en segunda posición con el 20%, sin posibilidades de liderar un gobierno.
Crónica
Crónica Locura y papeletas. Berlín, una semana antes de las elecciones federales
Un paseo nocturno por la capital alemana nos permite acercarnos al ambiente que late una semana antes de que la ultraderecha consiga sus mejores resultados desde el hundimiento del nazismo.
Memoria histórica
Memoria histórica Cultura, exilio e loita das bibliotecarias galegas na Segunda República: a vida de María de los Ángeles Tobío
Durante os primeiros anos trinta, as bibliotecas tornaron en espazos de traballo ideais para un modelo de muller que aspiraba ser independente e que manifestara un claro compromiso político. A Guerra Civil remataría con todas as súas aspiracións.
Xunta de Galicia
Sanidade A Xunta de Feijóo, condenada por negar as visitas a unha muller falecida de cancro por ter covid-19
A xuíza di que a situación requiriu medidas de prevención “flexibilizadoras”. Faleceu a principios de 2022 no Hospital Álvaro Cunqueiro durante os últimos meses de administración do xefe do PP con Julio García Comesaña como conselleiro.
Madrid
La burbuja del alquiler Sumar, Podemos y sindicatos de inquilinos presionan para convertir en indefinidos los contratos de alquiler
Sumar lanza una propuesta legislativa para transformar en indefinidos los contratos de alquiler, una de las principales demandas de la manifestación por la vivienda del 5 de abril. Una moción de Podemos, rechazada en el Congreso, pedía lo mismo.
Cine
Kamal Aljafari “Palestina está en la raíz de la situación actual del mundo”
Kamal Aljafari lleva toda su carrera trabajando con materiales de archivo, indagando en las imágenes e interviniendo en ellas para preservar memorias en desaparición y para oponerse al proyecto colonial sionista y su falseamiento del pasado.

Últimas

Opinión
Opinión ¡Que vivan los aranceles!
Que Trump propugne aranceles no debe hacernos caer en la trampa de defender los intereses de los grandes oligopolios.
Madrid
Alerta antifascista Un historiador negacionista del Holocausto dará una charla en la Universidad Autónoma de Madrid
CGT alerta a las autoridades de esta universidad pública sobre la convocatoria de una charla en la Facultad de Derecho a cargo de Fernando Paz, pseudohistoriador conocido por negar el Holocausto y por su abierta homofobia.
Paterna
Paterna Vandalizan el muro de Paterna donde el franquismo fusiló a 2.238 personas
El paredón amaneció este viernes con grandes letras pintadas con spray negro donde se podía leer “Sagredo eres maricón y tarado”, en referencia al alcalde del municipio.
Más noticias
Opinión
Derecho a la vivienda Flex Living: el caballo de Troya de la precarización del alquiler
No es una respuesta moderna a las nuevas formas de habitar la ciudad. El ‘flex living’ no es más que la última jugada del sector inmobiliario y los grandes fondos de inversión para maximizar beneficios a costa del derecho a la vivienda.
Opinión
Opinión La unidad del anarcosindicalismo es la acción conjunta
Al hilo de supuestos movimientos desde la CGT hacia la unificación con CNT es necesario diferenciar entre lo que es una relación en clara mejora y lo que sería un proyecto real en marcha.
Galicia
Memoria histórica Cultura, exilio y lucha de las bibliotecarias gallegas durante la Segunda República
Durante los primeros años treinta, las bibliotecas se convirtieron en espacios de trabajo ideales para un modelo de mujer que aspiraba ser independiente y que había manifestado un claro compromiso político. La Guerra acabó con todas sus aspiraciones.
Historia
Descifrando a historia Así foi a rebelión antifiscal galega de 1790 contra a burocracia española
A monarquía española quixo implantar a Contribución Única, algo que provocou fortes protestas. A máis coñecida foi o motín da Ulloa, chamado así porque se produciu nas zonas desta comarca. Foi a maior revolta antifiscal do Antigo Réxime en Galiza.

Recomendadas

Líbano
Ocupación israelí Israel incumple el acuerdo de paz y mantiene tropas en el sur de Líbano para “vigilar” a Hezbollah
El Ejército sostiene la ocupación de cinco colinas a lo largo de la frontera tras evacuar sus soldados de decenas de municipios. Miles de civiles regresan a sus casas para descubrir que lo han perdido todo.
Feminismos
Ana Bueriberi “El activismo tiene que ser colectivo: para contribuir al cambio es imprescindible despersonalizar la causa”
La periodista madrileña Ana Bueriberi reconoce que no sintió la discriminación hasta que llegó a la Universidad. Hoy, desde el proyecto Afrocolectiva reivindica una comunicación antirracista, afrofeminista y panafricanista.
Inteligencia artificial
Militarismo La máquina de los asesinatos en masa: Silicon Valley abraza la guerra
Las fantasías distópicas sobre los futuros usos de las máquinas en la guerra están más extendidas que el relato de lo que ya está pasando en los campos de batalla.