Minería
A Xunta incumpriu o procedemento de declaración como proxecto industrial estratéxico da mina de Touro

Os Concellos de Touro e O Pino aseguran non ter recibido toda a documentación e a solicitude do novo proxecto antes de ser declarado como PIE, como marca a Lei 1/2015 que regula o trámite.
touro terreos
Terreos onde se sitúa a antigua mina que Cobre San Rafael quere reabrir.

No Consello da Xunta do 24 de xuño acordouse a declaración de proxecto industrial estratéxico  (PIE) a reapertura da mina de Touro. O acordo chegou xusto unha semana despois da filtración de documentación que demostra que a Xunta coñece e oculta o proxecto desde xaneiro.

A declaración como PIE require dun procedemento administrativo recollido no artigo 79 da Lei 1/2015 que regula a política industrial galega. Ese artigo, modificado en outubro de 2022, sinala no seu apartado 79.2 que, como paso preciso para a súa declaración, a Consellería de Industria ten que remitir aos concellos “a solicitude presentada coa documentación que a acompaña” para que, nun prazo de 15 días, os concellos notifiquen a súa “conformidade ou disconformidade” co plan urbanístico en vigor.

Manuel Taboada, alcalde do Pino: “Eu sei o que lin na prensa e o resumo que fan os luns no Consello da Xunta (…) Oficialmente aquí non chegou nada”

Dous días despois do acordo do Consello da Xunta que declaraba PIE o proxecto, celebrouse un pleno no Concello do Pino. O seu alcalde, Manuel Taboada (PP), confirmou que, para entón, non chegara ningunha documentación —nin a solicitude como PIE, nin todos os documentos que a empresa enviou á Xunta— e recoñeceu que se enterou do novo proxecto pola prensa: “Eu sei o que lin na prensa e o resumo que fan os luns no Consello da Xunta. Oficialmente aquí non chegou nada”. En resposta aos grupos municipais BNG e PSdeG, o alcalde do PP confirmou que o único que remitiu á empresa foron “informes técnicos” en materia de urbanismo que xa se fixeran “hai dous ou tres anos”.

Minería
Mina de Touro A Xunta oculta desde xaneiro a solicitude dun novo megaproxecto mineiro en Touro
Cobre San Rafael solicita ademais que sexa considerado Proxecto Industrial Estratéxico para “facilitar a súa tramitación exprés e impedir a participación pública”, segundo indican máis dun cento de colectivos nun comunicado conxunto.

No Concello de Touro, o alcalde Roberto Castro (Movemento Veciñal de Touro), explica que o único que recibiu o Concello foi “unha solicitude de informe de compatibilidade urbanística”. O mesmo trámite que, por exemplo, solicita unha cidadá cando quere poñer un galpón nunha finca. Afonda o alcalde que este informe é “un de moitos” dos que tanto a empresa como a Xunta veñen solicitando desde o ano 2017, mesmo despois da declaración de impacto ambiental (DIA) negativa ao proxecto anterior.

Ao preguntarlle ao alcalde de Touro polo artigo 79 da lei 1/2015, repite cal foi o único requirimento da Xunta: “Un informe de compatibilidade urbanística cun proxecto para coñecer o ámbito xeográfico que engloba e a súa actividade”. En ningún caso o concello notificou a conformidade ou disconformidade, como marca a lei, nin foi entregada toda a documentación que acompaña a solicitude como PIE, que pola documentación á que tivo acceso O Salto, componse de moitos máis anexos, proxectos técnicos de infraestruturas do proxecto e outras solicitudes.

Roberto Castro (MVT), alcalde de Touro: “O único que recibiu o Concello foi unha solicitude de informe de compatibilidade urbanística”

O 27 de xuño, esta redacción púxose en contacto coa Consellería de Industria para coñecer a información que se lle deu á veciñanza e preguntar pola documentación enviada aos concellos con anterioridade ao acordo do Consello da Xunta. Non obtivo resposta a ningunha das dúas cuestións. O certo é que, sempre segundo a versión dos concellos, a Xunta non tería cumprido co procedemento.

A catedrática en Dereito Administrativo Alba Nogueira, en consulta ao Salto, confirma que a Xunta tiña que ter enviado esa documentación no procedemento previo á declaración como PIE: “Esta lei xa retira competencias ás administracións locais e fai que o posicionamento do Concello en materia urbanística non sexa vinculante. Se aínda por riba lle quitas tamén a opción de amosar a súa disconformidade, estás baleirando totalmente o seu papel”.

Considera ademais que os efectos do PIE chocan directamente coa Lei 7/1985 de Réxime Local, que recolle que será a administración local quen “exercerá en todo caso como competencias propias” entre outras, a materia de urbanismo: “plan, xestión e execución e disciplina urbanística”. Ademais, lembra Nogueira a importancia de que cada Concello reciba toda a documentación do proxecto, e non só o ámbito xeográfico e o tipo de actividade. Este incumprimento, segundo Nogueira, podería rematar mesmo coa nulidade da declaración do proxecto como PIE. A Plataforma Veciñal Mina Touro-O Pino advirte da “indefensión” das veciñas, que “non debería ser tomada á lixeira por ningún representante público”.

Sobre o posicionamento do Concello de Touro no novo proxecto, o alcalde Roberto Castro sinala que, polo de agora, “estase nunha fase de ruído porque non se sabe se o proxecto vai ir máis alá”. Aínda que o Goberno municipal non vai facer manifestacións a favor ou en contra ata que o proxecto sexa público, o alcalde sinala que nos últimos anos “houbo un greenwashing e unha batería de eufemismos segundo evolucionaba a resposta social” e asegura que, en todo caso, “defenderá os intereses da cidadanía”.

O novo proxecto mineiro para Touro

O 23 de xaneiro, a mineira de Touro enviaba a documentación e a solicitude para a consideración como proxecto industrial estratéxico do proxecto Cobre San Rafael. Tras a filtración da documentación, 133 colectivos posicionáronse en contra e, xusto unha semana despois, a Xunta acordaba declaralo estratéxico tras case medio ano no caixón.

Noutro dos documentos aos que tivo acceso ao Salto, Cobre San Rafael presenta a solicitude como unha “pequena” empresa, con tan só 16 empregados no último exercicio. Con todo, compromete un investimento de case 200 millóns de euros e a contratación, mentres dure a explotación mineira, de 394 persoas, tan só o 20% delas mulleres. O novo proxecto ocuparía máis de 800 hectáreas, contaría cunha balsa de residuos a poucos metros de Arinteiro e recolle tamén unha liña de alta tensión “LAT 66 kV Portodemouros – Touro”, adxunta tamén na solicitude como PIE, co seu correspondente documento ambiental e listaxe de propietarias expropiadas pola súa construcción.

Nos plans da empresa, as operacións na mina comezarían en setembro de 2027 e a construción no primeiro trimestre de 2025, aínda que semella imposible realizar os trámites e estudos para esa data. Con todo, a Conselleira de Industria, María Jesús Lorenzana, coincidía con eses prazos: “Nun ano e pico debería estar funcionando”, declaraba o día antes do acordo do Consello da Xunta. Cómpre lembrar que María Jesús Lorenzana, ademais de Conselleira, é a Presidenta da sociedade público-privada da Xunta, Abanca, Sogama e Reganosa que ideou e impulsou a celulosa de Altri na Ulloa.

A plataforma veciñal de Touro esixe unha reunión para que a veciñanza poida informarse do proxecto. Convidan ás Consellerías, Direccións Xerais e departamentos implicados no proxecto “a realizar unha visita guiada pola zona que se verá gravemente afectada se isto vai para diante”. E remata: "Sabemos que non poderán descartar esta invitación se realmente se deben ao pobo, xa que coa empresa sabemos que xa se reuniron, agora tócanos aos veciños e veciñas.”

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

El Salto n.79
Altri A celulosa ou a vida: xornalismo situado e loita social para frear un ecocidio
O xoves 17 de xullo esperámosvos no CS 'A Nubeira' de Vigo para presentar o último número da revista El Salto xunto a algunhas das súas principais protagonistas: as que loitan contra o macroproxecto de celulosa liderado por Altri e avalado pola Xunta.
CRTVG - Corporación Radio y Televisión de Galicia
CRTVG A Xunta do PP remata o seu plan de control sobre a CRTVG tras escoller á súa nova directora en solitario
A xornalista Concepción Pombo substituirá, co único aval do Partido Popular, a Alfonso Sánchez Izquierdo. O Goberno de Alfonso Rueda modificou a lei de medios para que os votos do seu partido fosen suficientes para elixila.
Altri
Altri A Plataforma Ulloa Viva cambia a súa directiva para os vindeiros anos de loita contra Altri
A veciñanza da comarca máis afectada escolleu entre dúas listas logo de non chegar a un consenso. A gañadora tratará de ampliar a súa base de socias e socios por toda Galiza e abrirá máis as portas ás grandes organizacións do país, como a CIG.
CRTVG - Corporación Radio y Televisión de Galicia
CRTVG A Xunta do PP remata o seu plan de control sobre a CRTVG tras escoller á súa nova directora en solitario
A xornalista Concepción Pombo substituirá, co único aval do Partido Popular, a Alfonso Sánchez Izquierdo. O Goberno de Alfonso Rueda modificou a lei de medios para que os votos do seu partido fosen suficientes para elixila.
Altri
Altri A Plataforma Ulloa Viva cambia a súa directiva para os vindeiros anos de loita contra Altri
A veciñanza da comarca máis afectada escolleu entre dúas listas logo de non chegar a un consenso. A gañadora tratará de ampliar a súa base de socias e socios por toda Galiza e abrirá máis as portas ás grandes organizacións do país, como a CIG.
El Salto n.79
Altri A celulosa ou a vida: xornalismo situado e loita social para frear un ecocidio
O xoves 17 de xullo esperámosvos no CS 'A Nubeira' de Vigo para presentar o último número da revista El Salto xunto a algunhas das súas principais protagonistas: as que loitan contra o macroproxecto de celulosa liderado por Altri e avalado pola Xunta.
Altri
Altri Galiza elixe o rumbo da loita contra Altri nas eleccións á directiva da plataforma Ulloa Viva
A veciñanza da comarca máis afectada presenta dúas listas separadas logo de non chegar a unha proposta de consenso. Por unha banda, concorre unha candidatura continuísta e, pola outra, unha alternativa que se achega máis o nacionalismo institucional.

Últimas

O Teleclube
O Teleclube 'O Teleclube' alucina no deserto con Óliver Laxe e 'Sirat'
Laxe leva o seu cuarto premio de Cannes, esta vez en competitición, polo seu novo filme que explosiona na gran pantalla.
A Catapulta
A Catapulta O tempo, o espazo e a poesía de Estíbaliz Espinosa
A poeta visita A Catapulta para conversar sobre o seu traballo e a súa traxectoria literaria

Recomendadas

Medio rural
Medio rural A esperanza da xestión colectiva fronte ao espolio: os comuneiros de Tameiga contra o Celta
Mentres varios proxectos industriais tentan privatizar e destruír os ecosistemas galegos, algúns grupos de veciños e veciñas organizadas fan oposición social construíndo alternativas comunitarias. Ás veces, tamén gañan ao xigante.
Feminismos
Feminismo Dous anos sen reparación tras sufrir lesbofobia nun Rexistro Civil de Pontevedra cando ían inscribir a seu fillo
Un funcionario negouse a inscribir ao fillo de Antía e a súa parella. Un erro de redacción na lei trans está detrás dos argumentos que o funcionario esgrime para defender a súa actuación.
Ourense
Ourense Ourense organízase para loitar contra patrullas de extrema dereita nos barrios máis empobrecidos da cidade
A veciñanza e os movementos sociais responden ao discurso do medo promovido por Frente Obrero e sinalan a súa estratexia de criminalizar a pobreza e sementar odio en contextos de exclusión e abandono institucional.