O prelo
Faino ti mesmx: guía práctica para mudar o sistema

O novo proxecto editorial, 13 editora, publica un manual para construírmos accións e campañas a través da non-violencia.
9 jul 2022 09:58

Podemos supoñer que os exercicios de desobediencia civil xurdiron en tódalas xeografías cando houbo algunha estrutura sociopolítica xa constituída. A máis antiga da que se ten rexistros no continente europeo remóntase ao 494 a.n.e., na República romana. A manifestación organizada polo extracto plebeo é considerada unha forma temperá da folga xeral e tivo como finalidade mudar as leis que os mantiñan á marxe da participación cidadá e ao borde da condición de escravitude.

Porén, até principios do século XX, os colonizadores ingleses, fronte ás prácticas de resistencia guiadas por Mahatma Gandhi tanto na India, como en Sudáfrica, propoñen o termo ‘non-violencia’ para diferencialas das prácticas de resistencia armada.  

*** 

A Internacional de Resistentes á Guerra (IRG) é unha organización internacional integrada por unha rede de colectivos antimilitaristas e pacifistas. Desde o seu establecemento en 1921, tras a devastacións da Primeira Guerra Mundial, a IRG dedícase a axudar no proceso de rescate e acollida de persoas perseguidas por gobernos totalitarios. Asemade, esta rede desenvolve procesos colaboración  internacional e iniciativas de acción non-violentas para protexer os dereitos humanos en diferentes latitudes. 

Como parte destas iniciativas, en 2009 a IRG edita o Manual para campañas non-violentas, un texto didáctico que ofrece estratexias, referentes e exercicios de desobediencia civil ás persoas e colectivos comprometidos coa transformación social. O manual foi traducido ao galego por 13 editora, un proxecto de formación política, cultural, económica e social dedicado a promover o pensamento crítico a través de libros que poidan servir como ferramenta de acción social.  

Sen dúbida, un dos valores máis importantes do manual é a súa confección colaborativa. O texto responde á herdanza do pensamento sobre a desobediencia civil e continúa a labor de difundir saberes e experiencias cultivadas dun xeito común. Esta tradución a lingua galega, nese sentido, contribúe a manter viva esa tradición de construción comunitaria do coñecemento. 

O Manual para campañas non-violentas, propón tanto unha historiografía das principais expoñentes e campañas de desobediencia civil pacífica, como unha contextualización teórica da causalidade das prácticas non-violentas. É dicir, a que responden, como responden e como poden afectar o funcionamento do sistema? 

É importante salientar o capítulo dedicado á relación de non-violencia coa perspectiva de xénero. O manual non só deixa clara a relación que existe entre a guerra e o sistema patriarcal, senón que tamén sinala a necesidade ineludible de que as persoas e colectivos  non asuman de antemán que están libres de prexuízos. Xa que logo, os colectivos deben levar a cabo dinámicas internas nas que se traballe e priorice a desmantelación das violencias dentro do equipo.   

“(...) non é suficiente só a oposición a un/ha adversarix, senón que a xente debe asumir as súas responsabilidades e examinar o seu comportamento. A liberdade e a xustiza non poden só esixirse, senón que tamén teñen que practicarse e ser a base sobre a que se constrúe o movemento”. 

O Manual, nas diferentes dinámicas que se propoñen para traballar e acordar as distintas directrices e cuestións éticas que atravesan cada plan de acción, propón a idea de que a organización deste tipo de grupos require que se asuman as respectivas responsabilidades. No activismo que se propón, non son suficientes –porque nunca o son- as boas intencións. Pola contra, a IRG avoga por colectivos comprometidos con facilitar condicións de solidariedade e xustiza social.   

As mobilizacións non-violentas non só teñen a opción de traballar en accións confrontativas como folgas, boicots, bloqueos, manifestos e peticións. O libro dá conta dunha longa listaxe de accións construtivas nun plano cotiá que axudan a promover o cambio a través da intervención, o diálogo e de proxectos formativos e accesibles para a sociedade.  

O Manual para campañas non-violentas pode ser unha ferramenta de gran utilidade para a planeación de accións de resistencia civil pacífica.  Mais tamén é un material útil para calquera organización colectiva ou iniciativa individual que procure construír desde o coidado e o respecto, procesos de transformación.  

A toma de consciencia social ven dá man da accesibilidade á información e ao coñecemento. O pensamento crítico, nese sentido, é imprescindible. Identificar as bases que sustentan as estruturas do poder e comprender de que xeito nos afectan, delimitan ou constrinxen os nosos dereitos é o primeiro paso para comprender que as estruturas non son estables e que, polo tanto, existe a posibilidade de mudar as nosas propias condicións.  

“Sacar a xente da resignación sobre o que pasa (ou puidese pasar), atraer aliadxs, ou tomar a palabra en decisións que afectan ás súas/nosas vidas... Unha das nocións centrais nas campañas non-violentas é a distribución do poder: como podemos facer que ‘sucedan cousas’, sobre todo, se nos unimos a outras persoas”.  

A publicación deste Manual nunha editora sen fins de lucro é un xeito de resistencia, de acción non-violenta, que promove espazos formativos e participativos a través da edición e da lectura. Ter nas mans o produto do esforzo de xeracións e xeracións de persoas que pensaron e  elaboraron estratexias para defender a vida é, sen dúbida, a mellor maneira de loitar contra a resignación, contra o individualismo e contra a idea de que as cousas non poden mudar. Porque, ler sobre como a Comunidade de Paz de San José de Apartadó desenvolveu un proxecto de abastecemento sustentable en terreos comunitario nunha zona de guerra en Colombia ou sobre a campaña que logrou derrotar un plebiscito designado para ratificar o goberno de Pinochet, entre outros varios exemplos documentados no Manual, dá conta de que as cousas si poden mudar, se nos xuntamos para mudalas.  

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Pensamiento
Lola Olufemi “No me atraen las utopías lejanas, estoy más interesada en el ahora”
La escritora e investigadora británica Lola Olufemi trabaja desde la certeza de que el presente no es una jaula, desde la confianza en que viviremos cosas diferentes aunque no se sepa exactamente de qué tipo van a ser.
Feminismos
Andrea Proenza “Debemos aproximarnos a nuevos horizontes feministas en nuestra forma de amar”
‘Cartografías del deseo amoroso’ es el título de un ensayo intimista sobre chicas que quieren ser Bravo y buscan no solo el amor, sino un buen relato.
Literatura
Ensayo Qué (no) puede un cuerpo
Algunas novedades editoriales y tendencias audiovisuales sugieren retornos de modos de entender lo inhumano que fueron característicos de la neoliberal década de los 80.
Galicia
Galicia A Xunta aprobou a celulosa de Altri argumentando que a súa cheminea de 75 metros sería “icónica”
O Informe de Patrimonio Cultural, favorable á multinacional, emitiuse con base en dúas encargas externas, contratadas e pagadas pola empresa ao ex presidente e ao actual tesoureiro de Icomos-España.
Industria armamentística
Genocidio Las relaciones armamentísticas de España e Israel han sido “más lucrativas que nunca” desde octubre de 2023
Un informe del Centre Delàs señala diferencias significativas en las armas que España dice que ha vendido a Israel y las que Israel registra. Las empresas israelíes han firmado 46 contratos con las administraciones por más de mil millones.
Comunidad de Madrid
Luis A. Ruiz Casero “Durante la transición la cárcel de Carabanchel albergó a más presos que en algunos años del franquismo”
De los presos franquistas que construyeron el penal, pasando por los que fueron fusilados, hasta los revolucionarios que pusieron patas arriba el centro penitenciario con iniciativas como la COPEL, Luis A. Ruiz Casero ofrece en 'Carabanchel. La estrella de la muerte del franquismo', un documentado homenaje a las luchas de las personas internas.

Últimas

O Teleclube
O Teleclube 'Os Pecadores' loitan contra montruos reais e mitolóxicos no novo episodio de 'O Teleclube'
O dúo do director Ryan Coogler e o actor Michael B. Jordan estrean unha película sobre a experiencia afroamericana cunha ameaza sobrenatural engadida.
Opinión
Opinión ¡A la mierda Europa!
Hay otra Europa que es víctima de la Europa neoliberal y belicista que apuesta por la industria de las armas a costa de los derechos sociales, es una Europa que se muere de vergüenza cada vez que ve imágenes de Gaza o Cisjordania.
Laboral
Laboral Los sindicatos convocan huelga en Mediapro durante las últimas jornadas de la liga de fútbol
El final de la liga de fútbol podría no verse en televisión si la empresa HBS, nueva adjudicataria de la producción de La Liga, no garantiza la subrogación del personal. Los sindicatos han convocado huelga del 13 al 27 de mayo en el grupo Mediapro.
Tribuna
Tribuna Para acabar de una vez con las nucleares: sobre el último intento de prolongar la vida de las centrales
Los voceros de la nuclear han encontrado la oportunidad ideal para difundir sus bulos con el apagón del 28 de abril. Quieren generar polémica para mantener operativa una infraestructura innecesaria, peligrosa y que genera residuos incontrolables.
Más noticias
Análisis
Análisis ¿Existe una identidad europea?
El 9 de mayo se celebra el “día de Europa”, que conmemora la paz y la unidad en el continente y que coincide con la declaración presentada en 1950 por Robert Schuman que sentó las bases de la cooperación europea. Pero, ¿qué es Europa realmente?
Estados Unidos
Libertad de expresión Canadá recomienda al profesorado LGTBQ+ o crítico con Trump no viajar a Estados Unidos
Una circular de la Asociación Canadiense de Profesores Universitarios (CAUT) recomienda “encarecidamente” que el personal académico viaje a los EEUU “solo si es esencial y necesario”.
El Salto Radio
El Salto Radio Malismo
Hacerse el “malote” aporta beneficios: entrevista con Mauro Entrialgo, autor de Malismo, un ensayo sobre los mecanismos de ostentación del mal
Madrid
Madrid El grito de ‘Altri Non!’ llega al Congreso de los Diputados
La Plataforma Ulloa Viva y organizaciones ecologistas exigen directamente al Gobierno español que rechace subvencionar el proyecto de la macrofábrica de celulosa y que respete la voluntad del pueblo gallego.

Recomendadas

Laboral
Laboral Coidar sen dereitos: a loita das traballadoras nas residencias privadas de Galiza
Sen tempo nin medios para ofrecer uns coidados axeitados, alertan dunha situación insostible nos centros e denuncian a privatización dun servizo a costa do benestar das persoas maiores e dependentes.
Pensamiento
Lola Olufemi “No me atraen las utopías lejanas, estoy más interesada en el ahora”
La escritora e investigadora británica Lola Olufemi trabaja desde la certeza de que el presente no es una jaula, desde la confianza en que viviremos cosas diferentes aunque no se sepa exactamente de qué tipo van a ser.
Catalunya
Acción directa Las Sublevaciones de la Tierra francesas llegan a Catalunya: “Necesitamos una forma nueva de luchar”
Una acampada de tres días y una acción simbólica han sido el pistoletazo de salida de Revoltes de la Terra. La organización ha sido capaz de unir a ecologistas de campo, de ciudad y campesinado en una dinámica de lucha “nueva”.