Opinión
Euskal Herriko industria-politikak norabide aldaketa behar du

Eusko Jaurlaritzaren azken hamarkadetako utzikeriak deslokalizazioak, itxierak eta sektore ezberdinek gainbehera egitea ekarri du, eta horiek berreskuratzeko eta garapen eredu iraunkorra sustatzeko norabide aldaketa behar dugu.
Protesta en La Naval, en Sestao.
Protesta en La Naval, en Sestao. Ecuador Etxea

Azken hamarkadetan industria-politikaren rola bigarren planoan utzi da, eta merkatuaren autorregulazioan oinarritutako politikek protagonismoa hartu dute mundu osoan zehar. Hala ere, gaur egungo egoerak, hala nola pandemiaren ondorio ekonomiko eta sozialak, klima-aldaketaren eragin gero eta handiagoak eta mendebaldeko ekonomien Txinarekiko menpekotasunak gai hori berriro lehen lerrora ekarri dute. Euskal Herriaren kasuan, bereziki, berriro industria-politikari buruz hitz egiten da, desindustrializazioak eta deslokalizazio prozesuek utzitako ondorioak nabarmenak direlako, eta horri gehitu behar zaio teknologia berrien eta trantsizio ekologikoaren eraginez lan-indarrak bizi duen nahasmena.

Industria-politikaren itzulerak adostasun gero eta handiagoa sortu arren hau ezin da edozein modutan egin, beraz, eztabaidan dagoena zein-nolako industria-politika behar duguna da. Ahots gehienek aipatzen dute ezinbestekoa dela estrategia propio bat izatea, COVIDak eta Ukrainako gerrak erakutsi digutelako nazioarteko hornikuntza-kateetan oinarritutako sistema ahula dela. Europa eta AEBk dagoeneko urrats sendoak eman dituzte, hala nola Green Deal Industrial Plan edo Inflation Reduction Act politikekin. Irailean Draghik ‘Europako lehiakortasunaren etorkizuna’ aurkeztutako txostenak sektore publikoaren parte-hartze ekonomikoaren eztabaida piztu du baita ere.

Neoliberalismo garai luzea eta gero, gero eta zabalduago dago estatuak ekintzaile aktibo eta estrategiko gisa jokatu behar duela

Euskal Herrian, esaterako, funts soberano baten ideia adibide bat da, helburua erreserba ekonomiko estrategikoak sortzea dena, enpresa estrategikoak babestu eta bultzatzeko, baita enpresa txiki eta ertainentzako finantzaketa hobetzea edo sektore estrategikoetan inbertsioak egitea ere. Hori guztia gauzatzeko, estatuaren papera berrinterpretatu behar da, eta hemen dago aldaketa nagusia: neoliberalismo garai luzea eta gero, gero eta zabalduago dago estatuak ez duela soilik merkatu-hutsegiteak zuzentzeko balio behar; baizik eta ekintzaile aktibo eta estrategiko gisa jokatu behar duela. Mariana Mazzucatok aipatzen duen Estatu ekintzailearen ikuspegia horren adibide bat da, nazioartean ospea hartzen ari den ikuspegia da hau, eta baita Euskal Herrian ere.

Baina ikuspegi horrek kritikak ere jaso ditu. Nahiz eta neoliberalismoa hainbat zentzutan atzean uzten aritu, gaur egun mahai gainean dauden proposamen gehienak ikuspegi liberal eta kapitalistan oinarritzen dira. Normalean, teknologiaren erabilera eta berrikuntzak goraipatzen dira, baina, sarritan, langileen eskubideak eta sindikatuen kaltetan. Zornotzako Automotive Intelligence Center-en eredua da horren adibide: berrikuntza eta malgutasuna sustatzen dira, baina langileen interesak bigarren planoan gelditzen dira.

Lanaren Ekonomia
Lanaren Ekonomia Industria-politika eztabaidan
VV.AA.
Lanaren Ekonomiaren 2024-25 denboraldia etxebizitzaren auziarekin hasi ondoren, gaurko saioan industria-politikaren nondik norakoak aztertu ditugu.

Horrez gain, funts soberanoaren inguruko eztabaida ikuspegi motz batean oinarritzen da sarri. Subiranotasun ekonomikoa indartzeko tresna izan daiteke, baina ez badago ekoizpen eta lan eredu bidezko batean oinarrituta, irtenbide partziala baino ez da izango. Ez dago norabide eraldatzaile argirik. Erretorika produktibista besterik ez dago, galdutako hazkunde-bidea berreskuratzea agintzen duena, kasurik onenean kutsu ekologista eta gehiegizko desberdintasunen kontra izatera mugatzen dena.

Horrez aparte, esan behar da estatuaren itzulera honek keynesianismo militarra deritzon logikarekin antza handia duela, hau da, baliabide publiko masiboak sektore militar-industrialetan erabiltzea, eta honen bidez, sektore batzuen haztea eragiten duena. Adibide argia da Europan eta AEBetan gastu militarra nabarmen handitu izana, Ukrainako gerra dela-eta.

Zentzu honetan, argi izan behar dugu Euskal Herritik esportatzen dugunaren herena Alemaniara eta Frantziara doala, eta gure esportazioek harreman zuzena dutela defentsa-industriaren hornikuntzarekin. Argi izan dezagun, Euskal Herrian sektore militarrera dirua zuzenean ez bidali arren, belizismoan parte hartu nahi ez badugu, gure ekoizpen-egituran aldaketa garrantzitsu batzuk egin beharko ditugu, eta edonolako esportazio-mota lortu nahi izateari utzi behar diogu ere, eta hau industria-politikaren helburutako bat izan beharko da.

Eusko Jaurlaritzaren industri-politikaren eta Aldundien eredu fiskalaren errotiko norabide aldaketa egon ezean, Mazzucato Euskal Herrira ekartzea gehiago izango da keynesianismo militar eta klasista berri baterako aitzakia

Azkenik, lehen aipatu bezala, industria-politikaren ikuspegi batzuek rol ekintzailea Estatuari ematen diote, baina proposamen hau, Mazzucatorena adibidez Euskal Herrian arrakasta asko izan duena, Estatuaren, sektore pribatuaren eta gizarte zibilaren arteko epe luzerako aliantza batean oinarritzen da. Gaur egungo testuinguruan zaila da hori lortzea, beraz, proposamenaren errealismoari buruzko zalantza nabarmenak daude, epe luzerako aliantza honek enpresen eta langileriaren arteko adostasun bat behar duelako.

Azken hamarkadetan, kapitalaren lanaren aurkako ofentsiban, adostasun soziala sortzeak beti kapitalaren eskaerei amore ematea esan nahi izan du, eta lan harremanetan, Eusko Jaurlaritzaren industri-politikaren eta Aldundien eredu fiskalaren errotiko norabide aldaketa egon ezean, Mazzucato Euskal Herrira ekartzea gehiago izango da keynesianismo militar eta klasista berri baterako aitzakia, euskal kapitalaren metaketa eta nazioartekotze ereduan sakontze bidean, herri langilearen interesen aurka eraikitako norabidea sendotzen den bitartean.

Industria
Industria vasca, el naufragio permanente

La industria vasca ha pasado de 423.000 empleos en 1975 a 194.000 en la actualidad. Una pérdida del 54% que continúa ahogando al sector con políticas neoliberales. Fagor, Xey, CEL y La Naval son ejemplos recientes de mala gestión del Gobierno y las diputaciones vascas.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Opinión
Opinión Alemania como Israel
Un análisis personal y colectivo sobre las próximas elecciones en Alemania, un país en proceso de militarización de creación del enemigo y en un momento de rearme armamentístico y hundimiento moral.
Opinión
Movilización 23-F Cuaderno de quejas o por qué los profesores debemos defender la universidad pública madrileña
Tendemos a pensar que somos una élite intelectual, cuando en realidad somos muy parecidos a los comerciales que trabajan por comisión: vendemos másteres, títulos, resultados de investigación.
Opinión
Expansionismo El Golfo de América
Todos los presidentes norteamericanos han representado la encarnación del espíritu colonial norteamericano.
Xunta de Galicia
Sanidade A Xunta de Feijóo, condenada por negar as visitas a unha muller falecida de cancro por ter covid-19
A xuíza di que a situación requiriu medidas de prevención “flexibilizadoras”. Faleceu a principios de 2022 no Hospital Álvaro Cunqueiro durante os últimos meses de administración do xefe do PP con Julio García Comesaña como conselleiro.
Madrid
La burbuja del alquiler Sumar, Podemos y sindicatos de inquilinos presionan para convertir en indefinidos los contratos de alquiler
Sumar lanza una propuesta legislativa para transformar en indefinidos los contratos de alquiler, una de las principales demandas de la manifestación por la vivienda del 5 de abril. Una moción de Podemos, rechazada en el Congreso, pedía lo mismo.

Últimas

Historia
Descifrando a historia Así foi a rebelión antifiscal galega de 1790 contra a burocracia española
A monarquía española quixo implantar a Contribución Única, algo que provocou fortes protestas. A máis coñecida foi o motín da Ulloa, chamado así porque se produciu nas zonas desta comarca. Foi a maior revolta antifiscal do Antigo Réxime en Galiza.
Xunta de Galicia
Vivenda O ‘teléfono antiokupas’ da Xunta recibiu só tres chamadas por ocupacións en 2024
O servizo foi renovado este ano cun orzamento de 61.000 euros, coa colaboración do Consello da Avogacía Galega e 135 avogados para atender as consultas. O pasado ano atenderon 109 consultas, a maioría sobre desafiuzamentos.
Madrid
Acusaciones de violencia sexual Monedero, bajo investigación de la Universidad Complutense por la denuncia de acoso sexual de una alumna
La confidencialidad del expediente no permite saber cuándo se presentó la denuncia ante la Unidad de Igualdad o cuánto se demorará la resolución. La Complutense afirma que la Inspección de Servicios está tramitando la acusación.
Más noticias
Justicia
Justicia Rubiales, condenado por agresión sexual y absuelto del delito de coacciones
18 meses de multa con cuota de 20 euros al día por un delito de agresión sexual. Es la condena al expresidente de la RFEF Luis Rubiales por los hechos ocurrido en la ceremonia de entrega e medallas del pasado mundial celebrado en agosto en Sidney.
Egipto
Egipto Ashraf Omar continúa en prisión provisional por dibujar
Ashraf Omar, caricaturista político del medio digital AlManassa, sigue en prisión preventiva indefinida tras ser arrestado violentamente en su domicilio el 22 de julio de 2024.
Fascismo
Memoria antifascista Allí donde hay humo, hay fuego
A unos días de las elecciones alemanas, donde la ultraderecha acude fortalecida, un repaso sobre el proceso de desnazificación posterior a la Segunda Guerra Mundial y sus medias verdades.

Recomendadas

Feminismos
Ana Bueriberi “El activismo tiene que ser colectivo: para contribuir al cambio es imprescindible despersonalizar la causa”
La periodista madrileña Ana Bueriberi reconoce que no sintió la discriminación hasta que llegó a la Universidad. Hoy, desde el proyecto Afrocolectiva reivindica una comunicación antirracista, afrofeminista y panafricanista.
Inteligencia artificial
Militarismo La máquina de los asesinatos en masa: Silicon Valley abraza la guerra
Las fantasías distópicas sobre los futuros usos de las máquinas en la guerra están más extendidas que el relato de lo que ya está pasando en los campos de batalla.
América Latina
Extrema derecha Los soldados de Donald Trump en América Latina
Mientras algunos presidentes latinoamericanos, con mayor o menor ímpetu, intentan ponerle freno, otros tantos se arrodillan y le rinden pleitesía sin recibir nada a cambio. ¿Quiénes son los súbditos latinoamericanos de Trump?