Opinión
Euskal Herriko industria-politikak norabide aldaketa behar du

Eusko Jaurlaritzaren azken hamarkadetako utzikeriak deslokalizazioak, itxierak eta sektore ezberdinek gainbehera egitea ekarri du, eta horiek berreskuratzeko eta garapen eredu iraunkorra sustatzeko norabide aldaketa behar dugu.
Protesta en La Naval, en Sestao.
Protesta en La Naval, en Sestao. Ecuador Etxea

Azken hamarkadetan industria-politikaren rola bigarren planoan utzi da, eta merkatuaren autorregulazioan oinarritutako politikek protagonismoa hartu dute mundu osoan zehar. Hala ere, gaur egungo egoerak, hala nola pandemiaren ondorio ekonomiko eta sozialak, klima-aldaketaren eragin gero eta handiagoak eta mendebaldeko ekonomien Txinarekiko menpekotasunak gai hori berriro lehen lerrora ekarri dute. Euskal Herriaren kasuan, bereziki, berriro industria-politikari buruz hitz egiten da, desindustrializazioak eta deslokalizazio prozesuek utzitako ondorioak nabarmenak direlako, eta horri gehitu behar zaio teknologia berrien eta trantsizio ekologikoaren eraginez lan-indarrak bizi duen nahasmena.

Industria-politikaren itzulerak adostasun gero eta handiagoa sortu arren hau ezin da edozein modutan egin, beraz, eztabaidan dagoena zein-nolako industria-politika behar duguna da. Ahots gehienek aipatzen dute ezinbestekoa dela estrategia propio bat izatea, COVIDak eta Ukrainako gerrak erakutsi digutelako nazioarteko hornikuntza-kateetan oinarritutako sistema ahula dela. Europa eta AEBk dagoeneko urrats sendoak eman dituzte, hala nola Green Deal Industrial Plan edo Inflation Reduction Act politikekin. Irailean Draghik ‘Europako lehiakortasunaren etorkizuna’ aurkeztutako txostenak sektore publikoaren parte-hartze ekonomikoaren eztabaida piztu du baita ere.

Neoliberalismo garai luzea eta gero, gero eta zabalduago dago estatuak ekintzaile aktibo eta estrategiko gisa jokatu behar duela

Euskal Herrian, esaterako, funts soberano baten ideia adibide bat da, helburua erreserba ekonomiko estrategikoak sortzea dena, enpresa estrategikoak babestu eta bultzatzeko, baita enpresa txiki eta ertainentzako finantzaketa hobetzea edo sektore estrategikoetan inbertsioak egitea ere. Hori guztia gauzatzeko, estatuaren papera berrinterpretatu behar da, eta hemen dago aldaketa nagusia: neoliberalismo garai luzea eta gero, gero eta zabalduago dago estatuak ez duela soilik merkatu-hutsegiteak zuzentzeko balio behar; baizik eta ekintzaile aktibo eta estrategiko gisa jokatu behar duela. Mariana Mazzucatok aipatzen duen Estatu ekintzailearen ikuspegia horren adibide bat da, nazioartean ospea hartzen ari den ikuspegia da hau, eta baita Euskal Herrian ere.

Baina ikuspegi horrek kritikak ere jaso ditu. Nahiz eta neoliberalismoa hainbat zentzutan atzean uzten aritu, gaur egun mahai gainean dauden proposamen gehienak ikuspegi liberal eta kapitalistan oinarritzen dira. Normalean, teknologiaren erabilera eta berrikuntzak goraipatzen dira, baina, sarritan, langileen eskubideak eta sindikatuen kaltetan. Zornotzako Automotive Intelligence Center-en eredua da horren adibide: berrikuntza eta malgutasuna sustatzen dira, baina langileen interesak bigarren planoan gelditzen dira.

Lanaren Ekonomia
Lanaren Ekonomia Industria-politika eztabaidan
VV.AA.
Lanaren Ekonomiaren 2024-25 denboraldia etxebizitzaren auziarekin hasi ondoren, gaurko saioan industria-politikaren nondik norakoak aztertu ditugu.

Horrez gain, funts soberanoaren inguruko eztabaida ikuspegi motz batean oinarritzen da sarri. Subiranotasun ekonomikoa indartzeko tresna izan daiteke, baina ez badago ekoizpen eta lan eredu bidezko batean oinarrituta, irtenbide partziala baino ez da izango. Ez dago norabide eraldatzaile argirik. Erretorika produktibista besterik ez dago, galdutako hazkunde-bidea berreskuratzea agintzen duena, kasurik onenean kutsu ekologista eta gehiegizko desberdintasunen kontra izatera mugatzen dena.

Horrez aparte, esan behar da estatuaren itzulera honek keynesianismo militarra deritzon logikarekin antza handia duela, hau da, baliabide publiko masiboak sektore militar-industrialetan erabiltzea, eta honen bidez, sektore batzuen haztea eragiten duena. Adibide argia da Europan eta AEBetan gastu militarra nabarmen handitu izana, Ukrainako gerra dela-eta.

Zentzu honetan, argi izan behar dugu Euskal Herritik esportatzen dugunaren herena Alemaniara eta Frantziara doala, eta gure esportazioek harreman zuzena dutela defentsa-industriaren hornikuntzarekin. Argi izan dezagun, Euskal Herrian sektore militarrera dirua zuzenean ez bidali arren, belizismoan parte hartu nahi ez badugu, gure ekoizpen-egituran aldaketa garrantzitsu batzuk egin beharko ditugu, eta edonolako esportazio-mota lortu nahi izateari utzi behar diogu ere, eta hau industria-politikaren helburutako bat izan beharko da.

Eusko Jaurlaritzaren industri-politikaren eta Aldundien eredu fiskalaren errotiko norabide aldaketa egon ezean, Mazzucato Euskal Herrira ekartzea gehiago izango da keynesianismo militar eta klasista berri baterako aitzakia

Azkenik, lehen aipatu bezala, industria-politikaren ikuspegi batzuek rol ekintzailea Estatuari ematen diote, baina proposamen hau, Mazzucatorena adibidez Euskal Herrian arrakasta asko izan duena, Estatuaren, sektore pribatuaren eta gizarte zibilaren arteko epe luzerako aliantza batean oinarritzen da. Gaur egungo testuinguruan zaila da hori lortzea, beraz, proposamenaren errealismoari buruzko zalantza nabarmenak daude, epe luzerako aliantza honek enpresen eta langileriaren arteko adostasun bat behar duelako.

Azken hamarkadetan, kapitalaren lanaren aurkako ofentsiban, adostasun soziala sortzeak beti kapitalaren eskaerei amore ematea esan nahi izan du, eta lan harremanetan, Eusko Jaurlaritzaren industri-politikaren eta Aldundien eredu fiskalaren errotiko norabide aldaketa egon ezean, Mazzucato Euskal Herrira ekartzea gehiago izango da keynesianismo militar eta klasista berri baterako aitzakia, euskal kapitalaren metaketa eta nazioartekotze ereduan sakontze bidean, herri langilearen interesen aurka eraikitako norabidea sendotzen den bitartean.

Industria
Industria vasca, el naufragio permanente

La industria vasca ha pasado de 423.000 empleos en 1975 a 194.000 en la actualidad. Una pérdida del 54% que continúa ahogando al sector con políticas neoliberales. Fagor, Xey, CEL y La Naval son ejemplos recientes de mala gestión del Gobierno y las diputaciones vascas.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Opinión
Opinión Libertad para las Seis de la Suiza
Cuando el sindicalismo entra en prisión, lo que está encerrado es mucho más que una protesta. Es el eco de todas las veces que dijimos “basta”.
Opinión
Opinión Del malismo al imbecilismo
Los patanes en traje con poder que infestan nuestro ecosistema como moscas plastas, son el reflejo de un régimen que busca la imbecilidad masiva.
Euskal Herria
La industria militar vasca a debate (IV) La conversión transformadora de la industria armamentística
Hay que abolir la producción para el desperdicio y la guerra, garantizando los puestos de trabajo y dando respuestas a necesidades sociales que el mercado actual niega.
CRTVG - Corporación Radio y Televisión de Galicia
CRTVG A Xunta do PP remata o seu plan de control sobre a CRTVG tras escoller á súa nova directora en solitario
A xornalista Concepción Pombo substituirá, co único aval do Partido Popular, a Alfonso Sánchez Izquierdo. O Goberno de Alfonso Rueda modificou a lei de medios para que os votos do seu partido fosen suficientes para elixila.
Altri
Altri A Plataforma Ulloa Viva cambia a súa directiva para os vindeiros anos de loita contra Altri
A veciñanza da comarca máis afectada escolleu entre dúas listas logo de non chegar a un consenso. A gañadora tratará de ampliar a súa base de socias e socios por toda Galiza e abrirá máis as portas ás grandes organizacións do país, como a CIG.
El Salto n.79
Altri A celulosa ou a vida: xornalismo situado e loita social para frear un ecocidio
O xoves 17 de xullo esperámosvos no CS 'A Nubeira' de Vigo para presentar o último número da revista El Salto xunto a algunhas das súas principais protagonistas: as que loitan contra o macroproxecto de celulosa liderado por Altri e avalado pola Xunta.
Altri
Altri Galiza elixe o rumbo da loita contra Altri nas eleccións á directiva da plataforma Ulloa Viva
A veciñanza da comarca máis afectada presenta dúas listas separadas logo de non chegar a unha proposta de consenso. Por unha banda, concorre unha candidatura continuísta e, pola outra, unha alternativa que se achega máis o nacionalismo institucional.

Últimas

O Teleclube
O Teleclube 'O Teleclube' alucina no deserto con Óliver Laxe e 'Sirat'
Laxe leva o seu cuarto premio de Cannes, esta vez en competitición, polo seu novo filme que explosiona na gran pantalla.
A Catapulta
A Catapulta O tempo, o espazo e a poesía de Estíbaliz Espinosa
A poeta visita A Catapulta para conversar sobre o seu traballo e a súa traxectoria literaria

Recomendadas

Medio rural
Medio rural A esperanza da xestión colectiva fronte ao espolio: os comuneiros de Tameiga contra o Celta
Mentres varios proxectos industriais tentan privatizar e destruír os ecosistemas galegos, algúns grupos de veciños e veciñas organizadas fan oposición social construíndo alternativas comunitarias. Ás veces, tamén gañan ao xigante.
Feminismos
Feminismo Dous anos sen reparación tras sufrir lesbofobia nun Rexistro Civil de Pontevedra cando ían inscribir a seu fillo
Un funcionario negouse a inscribir ao fillo de Antía e a súa parella. Un erro de redacción na lei trans está detrás dos argumentos que o funcionario esgrime para defender a súa actuación.
Ourense
Ourense Ourense organízase para loitar contra patrullas de extrema dereita nos barrios máis empobrecidos da cidade
A veciñanza e os movementos sociais responden ao discurso do medo promovido por Frente Obrero e sinalan a súa estratexia de criminalizar a pobreza e sementar odio en contextos de exclusión e abandono institucional.