Anarquismo
Nace o Seminario de Estudos Libertarios Galegos

A iniciativa xorde do colectivo Refuxios da Memoria na Coruña e conta co apoio de editoriais anarquistas como Ardora e Bastiana. Pretende ser un espazo de encontro para o debate e a reflexión colectiva arredor do socialismo libertario en Galiza.
Feria Libro Anarquista Coruña (FLAC)
Imaxe da Feira do Libro Anarquista da Coruña (FLAC) o pasado mes de setembro de 2023|Foto: Refuxios da Memoria.
22 feb 2024 06:00

O vindeiro sábado, 24 de febreiro, celebrarase a primeira xornada do Seminario de Estudos Libertarios Galegos (SELG) na Revolteira da Coruña, un novo centro social situado no número 13 da rúa da Falperra da cidade herculina. Nesta primeira xornada de traballo, titulada “Socialismo libertario na Galiza”, están previstas diversas actividades que arrincarán ás 12 horas cunha charla de Dolors Marín (Hospitalet de Llobregat, 1957). Trátase dunha investigadora especializada na historia dos movementos sociais europeos contemporáneos, principalmente do movemento anarquista en Catalunya. A idea da charla é presentar as orixes, principios, estratexias e obxectivos do anarquismo para aquelas persoas non iniciadas, pois a intención deste Seminario é tentar achegar as ideas anarquistas a todos os públicos, que “non sexan actos pechados ou para xente militante, que poida vir todo o mundo”, sinalan dende o colectivo organizador.

Despois dun xantar popular na propia Revolteira, a xornada vai continuar ás 16 horas coa charla de Eliseo Fernández (Ferrol, 1967) sobre o anarquismo na historia do movemento obreiro galego, a súa especialidade como investigador. A seguir, sobre as 18 horas, haberá unha mesa de debate con tres persoas, militantes de base con certa traxectoria no anarquismo galego, para botar unha ollada libertaria á Galiza de hoxe en día. A idea é pensar as cuestións actuais que afectan ao país dende unha perspectiva anarquista: desde a crisis ecolóxica e o extractivismo ata os dereitos basicos. Finalmente, a xornada rematará ás 20 horas co concerto de Bombus Bombus, unha proposta musical de Xoel López e Pablo Caamiña Ursusson.

Unha longa traxectoria

Dende finais do século XIX ata o golpe fascista de 1936, o anarquismo galego publicou arredor de 100 libros agrupados en media ducia de bibliotecas. A Galiza libertaria foi un terreo moi fértil para iniciativas culturais hai agora máis dun século, abranguendo dende propostas centradas na educación infantil e a chamada educación non formal e para adultos ata diversos proxectos editoriais. Do mesmo xeito, puxéronse en marcha numerosos ateneos e centros sociais e promovéronse actividades artísticas a moreas, que tamén empregaban a acción directa.

O 8 de setembro de 1907 constituíase na Coruña a Unión Campesina, primeira organización agraria revolucionaria promovida polo anarquismo galego, coa finalidade de estender as loitas do proletariado cara a contextos non urbanos. Precisamente neses contextos urbanos como A Coruña o apoio mutuo e a acción directa, principios motores do anarquismo, traducíronse nunha grande cantidade de iniciativas nos barrios obreiros do Orzán e Monte Alto. Foi no Orzán onde xurdiu o Centro de Estudos Sociais Germinal no ano 1902, a biblioteca Aurora (1914-1918) e décadas antes a Escola Laica para Adultos (1891), alén de numerosos xornais de matriz anarcosindicalista. Cómpre falar tamén das casas-refuxio das mulleres libertarias no barrio das Atochas en Monte Alto, xa cando triunfara a sublevación fascista, e cuxa traxectoria recupera e reivindica a asociación Refuxios da Memoria dende hai anos na Coruña o día 10 de xullo, día das mapoulas libertarias.

Memoria histórica
10 de xullo, día das mapoulas libertarias
O vindeiro venres 10 de xullo, dende Refuxios da Memoria e a Comisión pola Recuperación da Memoria Histórica na Coruña, propoñemos celebrar o día das mapoulas libertarias cun roteiro que comezará ás 19h no Campo da Rata.

Lembremos que A Coruña era, segundo o cronista político de comezos do pasado século Sangro y Ros de Olano, “un caso único no mundo do anarquismo práctico, unha colonia libertaria”. Esta sona fora gañada ao longo dun proceso de mobilización obreira que comezara cunha serie de conflitos gremiais a mediados do século XIX na cidade e que se dotou de certa estrutura coa fundación da Federación Local Obrera (FLO) no 1871, que pertencía á Asociación Internacional de Traballadores (AIT) ou Primeira Internacional.

Outras actividades do SELG

Logo duns anos de traballo arredor da memoria anarquista galega da asociación Refuxios da Memoria, dende a mesma xorde a necesidade de crear espazos de reflexión colectiva sobre as prácticas e ideas anarquistas na actualidade, “tentar deixar ao lado esa especie de minifundio, onde existen bastantes colectivos e individuos ao longo do país que practican a acción directa, pero onde faltan espazos de encontro e reflexión para pensar a organización política dende o anarquismo“. Con ese obxectivo, alén da primeira xornada do día 24 de febreiro xa comentada, vaise organizar unha segunda xornada baixo o título ”Organizando a resistencia I: Anarcosindicalismo" o sábado 6 de abril.

Seminario Estudos Libertarios Galegos
Cartaz do primeiro Seminario de Estudos Libertarios Galegos que vai ter lugar ao longo do ano 2024.

Posteriormente, nunha terceira xornada o sábado 18 de maio, abordaranse os modelos e experiencias organizativas do sindicalismo social libertario na península ibérica. Contará coa participación de persoas e colectivos de todo o Estado que falarán das súas experiencias na defensa da vivenda e outras cuestións de actualidade. Segundo comentan dende o colectivo organizador, "temos a impresión de que fai falla un suxeito colectivo libertario con capacidade de facer unha análise da situación do país; non só da cuestión laboral, senón pensar o país dende unha perspectiva anarquista”. Neste senso, o 20 de xullo terá lugar unha cuarta xornada do SELG máis centrada no país e no territorio, onde se vai tratar a cuestión do autogoberno e as diversas experiencias das que extraer aprendizaxes para intervir na realidade actual do país. Finalmente, esta primeira edición do SELG vai rematar coa III Feira do Libro Anarquista da Coruña (FLAC) os días 14 e 15 de setembro. Neste evento presentarase unha pequena publicación que recolla as conclusións das xornadas.

Esta iniciativa xorde para quedar. Está previsto que haxa máis SELG, e que cada un deles aborde unha cuestión en profundidade mediante diversos eixos de debate desenvolvidos en xornadas bimestrais coma as deste ano. Ademais, todas as conclusións das xornadas serán recollidas en relatorios públicos coa idea de que poidan replicarse noutros lugares, a través de grupos de autoformación libertaria autónomos que emerxan ao longo do país.

Consumo
Templos literarios de proximidade
A cultura vencellada ao pequeno comercio en distritos da periferia resiste a través de novos proxectos cooperativos tamén na Coruña.
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Opinión
Sindicalismo Sobre modelos y unidades anarcosindicalistas
Dentro del debate de si es posible una unidad anarcosindical reside una realidad compleja: estamos demasiado liados con el trabajo en los sindicatos y otros están demasiado liados peleándose
Opinión
Opinión Impulsar la unidad anarcosindicalista es una tarea estratégica imprescindible
Tercera entrega en el debate sobre el anarcosindicalismo: ¿qué aportaría la unidad anarcosindicalista a la rearticulación de una izquierda transformadora y de clase?
Sindicatos
Crónica TMS ¿Nos organizamos, o qué?
Un centenar de militantes de toda Europa y EE.UU. se reúnen en Madrid para aprender las claves del Organizing y fortalecer la lucha sindical y social a través de la autoorganización.
Salario mínimo
Salario mínimo PSOE y Sumar intentan llegar a un acuerdo para no perjudicar con el IRPF a los trabajadores con el SMI
La ministra de Hacienda ha confirmado que sería “algún tipo de medida que permita compensar a aquellos pocos trabajadores” en la situación de tener que tributar con el salario mínimo.
Residencias de mayores
Residencias Fondos de inversión y residencias: la mano invisible que retuerce los cuidados
Mientras DomusVi, en manos del fondo de inversión ICG, ya es la empresa con más residencias privadas del Estado, residentes, familiares y trabajadoras explican lo que supone que las prácticas especulativas acunen la vejez de las personas.
Opinión
Opinión Bretón no es un monstruo, ni Martín el nuevo Capote
Frente a la libertad sin peros que defienden unos, la responsabilidad de muchos: la de ciudadanos y librerías que se niegan a comprar o vender, respectivamente, el libro que Anagrama ha tenido a bien materializar.
LGTBIfobia
Manifestación Plataforma Trans planta cara a la transfobia con una manifestación contra el odio
La convocatoria el 29 de marzo denuncia un contexto internacional antiderechos. La organización pide a partidos y sindicatos que se sumen a la marcha porque la transfobia es un problema social, y por lo tanto también político, explican.

Últimas

AGANTRO
Agantro Tatuaxe: terapia e tendencia
Da marxinación á moda, o carácter simbólico e ritual da tatuaxe atópase actualmente erosionado polas dinámicas capitalistas.
Música
Música Pervertidos y puritanos, a los pies de Ethel Cain
Proyectos musicales como ‘Perverts’ de Ethel Cain son capaces de imponer silencio en medio de tanto ruido para pensar en un momento en que las redes sociales son herramientas tendenciosas para la difusión de propaganda de ultraderecha.
Gasto militar
Gasto militar “No nos resignamos a la guerra”: 70 organizaciones rechazan la deriva militarista de la UE y el Gobierno
Más de 70 organizaciones y personalidades de la cultura y el activismo firman un manifiesto que rechaza la escalada belicista y el rearme frente a una posible agresión rusa.
Palestina
Cisjordania Hamdan Ballal, codirector de ‘No other land’, agredido por colonos israelíes
Según los testigos que presenciaron el ataque, el cineasta está herido. Poco antes de las 14h el codirector de la cinta ha anunciado que Ballal ha sido puesto en libertad.
Minería
Minería estratégica en Extremadura La Comisión Europea declara “estratégicos” tres proyectos mineros en Extremadura
Las Navas (Cañaveral), Aguablanca (Monesterio) y La Parrilla (Almoharín) obtendrán financiación, verán facilitados sus procesos de tramitación y se beneficiarán de plazos más reducidos. La mina de Valdeflores no es considerada estratégica.
Más noticias
Obituario
Obituario Jesús Santos, el basurero que se ganó el corazón de Alcorcón
Alcorconero de toda la vida, teniente alcalde, activista social y sindicalista, Jesús Santos hizo que aquellos que le acompañaron en su camino se ilusionaran por la política.
Israel
Genocidio Mercadona vende tampones y patatas procedentes de Israel
En 2024 se produjo una reducción de las importaciones de tampones y patatas israelíes. Mercadona es una de las plataformas que trabajan con estos productos.
Madrid
Madrid La Sareb amenaza con el desahucio a dos jóvenes activistas en Carabanchel
Cadete 7, el bloque en lucha del que el ‘banco malo’ prevé desalojarles de forma inminente este jueves 27, fue el primero recuperado por el movimiento de vivienda de Madrid en 2013 tras haber permanecido deshabitado desde 2008.
Palestina
Palestina Egipto abre la puerta a un nuevo alto el fuego en Gaza con el visto bueno de Hamás y EEUU
A cambio de la retirada gradual de la tropas de Israel en la Franja, serían liberados cinco rehenes cada semana. El Gobierno de Netanyahu no se ha pronunciado y siguen los ataques contra población civil.

Recomendadas

Medio ambiente
Medio ambiente Milleiros de persoas enchen A Pobra do Caramiñal para berrar contra a celulosa de Altri e a mina de Touro
Unha grande multitude por terra e centos de embarcacións por mar esíxenlle ao Goberno de Alfonso Rueda que “recúe” ante o potencial desastre ambiental que sobrevoa Galiza.
Guerra en Ucrania
Guerra en Ucrania Colegios underground en Járkov después de tres años de guerra
La ciudad ucraniana construye escuelas subterráneas, preparadas para aguantar ataques balísticos y nucleares.
Feminismos
Irene García Galán “La memoria feminista hay que construirla desde abajo, desde nuestras casas”
‘Hilaria’ (Errata Nature, 2025) es un libro dedicado a la tatarabuela de Irene García Galán, pero también un ensayo político que navega a través de la memoria feminista, el antipunitivismo y el anarquismo.
Argentina
Estela de Carlotto “Faltan todavía muchos nietos por encontrar”
Al cumplirse 49 años del golpe cívico-militar, la presidenta de Abuelas de Plaza de Mayo dialogó con El Salto y apuntó contra el Gobierno de Milei y su ministra de Seguridad, Patricia Bullrich, que encabeza la represión de la protesta social.