Elecciones
Galiza decide o seu futuro: a esquerda soña mentres a dereita mira o reloxo

Preto de 2,7 millóns de galegos e galegas están chamados a votar este domingo tras a campaña máis rifada dos últimos 15 anos. O soberanismo e a esquerda pechan filas co BNG de Ana Pontón e o PP trata de conter unha sangría inesperada.
ana pontón e alfonso rueda
O Presidente da Xunta do Partido Popular, Alfonso Rueda, e a líder da oposición e do BNG, Ana Pontón.

Todas as miradas están postas sobre Galiza este domingo. Probablemente, máis do que estivesen nos últimos 15 anos. Non só as que observan atentas desde o Estado español, senón tamén as dos case 2,7 millóns de electores e electoras que hoxe deciden, en parte, o seu futuro. Sempre o decidiron, non é que non houbese outras eleccións nos anteriores tres lustros. O que non había era esperanza de cambio entre o electorado progresista. Pero iso cambiou a unha velocidade inalcanzable ata para o máis ávido dos spin doctors, sobre todo, para os que facturan nas rúas Ferraz e Génova. Unha nova pulsión social estalou tras o desastre ambiental dos pellets que axitou a memoria emocional dun pobo, na última década, asentado na desidia da imposibilidade de cambio, aínda que a dicir verdade o taboleiro xa pegara unha boa viraxe en abril de 2022.

Análisis
Análise A atalaia autonómica: a construción do dominio do PPdeG en Galiza entra en crise
O Partido Popular elaborou durante anos un relato interesado de autonomía como historia do seu propio éxito ao tempo que favorecía o seu desleixo para conseguir o consentemento dun pobo ao que finxe parecerse.

Daquela, Alberto Núñez Feijóo creu deixalo todo atado e ben atado cando partiu cara a Madrid convencido de que sería o seguinte inquilino no Pazo da Moncloa. Levou un dous por un en equivocacións. A do 23 de xullo deixáronlla clara os seus militantes coreando o nome desa baronesa que confunde baías con rías e desfruta paseando polos solos ermos e inflamables dos bosques galegos de eucaliptos. A segunda constatouse na campaña electoral máis rifada desde 2005, a última vez que gobernou a Xunta unha coalición de esquerdas. Remataron, polo momento, as maiorías folgadas do Partido Popular en Galiza: ese é o denominador común do groso das enquisas e será decisivo algo que ningún barómetro pode medir con precisión: a participación.

Nos ríos das máis altas mobilizacións de voto pescou a esquerda galega os seus mellores resultados. En calquera dos comicios dos últimos 20 anos. Non hai excepción e, polo tanto, este domingo, non hai motivos, a priori, para que a haxa. O Partido Popular quería unha campaña tranquila, sen sobresaltos, sen barullo, e mallou en ferro frío. O Bloque Nacionalista Galego (BNG), baixo o liderado de fondo de Ana Pontón, conseguiu catalizar o descontento social de 15 anos de axenda neoliberal disfrazada de conservadorismo xunto á reacción a un Goberno e un partido que cada vez se parece menos ao pobo que di representar.

Pontón non só salvou o Bloque da forza das mareas que absorberon gran parte do seu electorado en 2016, senón que soubo reconstruír un partido cuxo aparato nunca temeu pola súa vida e ao que conseguiu volver atraer a súa principal escisión, a Anova de Xosé Manuel Beiras e Martiño Noriega. Unha forza política que foi parte importante na reconciliación do soberanismo galego, na activación do voto progresista e que, ademais, se negou a volver caer en pactos —logo incumpridos— coa esquerda federal española: chámese Sumar, chámese Podemos, deixándoos nun escenario, con sorte, testemuñal. Ou, cando menos, iso di o CIS.

Elecciones
Eleccións O voto desde o estranxeiro e outras claves das eleccións galegas
Unha análise das tendencias de voto por densidade de poboación, renda e orixe en vésperas das eleccións do 18 de febreiro.

De feito, os trackings internos do Partido Popular durante a última semana de campaña, na que non é legal publicalos, non parece que fosen en sentido contrario ao das tendencias xerais dos barómetros publicados: o PP e o PSdeG caen ou estáncanse e o BNG dispárase. De aí á reacción, aínda que, neste caso, non é conveniente confundir torpeza con desesperación. Durante os últimos tres días de campaña, o Partido Popular e as institucións galegas eran un só ente, como acontece desde hai 300 semanas coa Televisión de Galicia. Son feitos, non opinións. A menos de 72 horas de que abrisen as urnas, a Consellería do Mar de Alfonso Villares decidía ingresarlles a arredor de 7.000 mariscadores e mariscadoras un subsidio de 550 euros para paliar unha mala campaña, supostamente anterior á crise dos pellets, pero cuxa convocatorias se abriu no punto máis álxido do desastre. Pero ao talonario aínda lle quedaban follas. A só dous días das eleccións, este venres, a Xunta enviou a través da Consellería de Sanidade de Julio García Comesaña decenas de miles de SMS a todo o persoal sanitario de Galiza que traballa no Servizo Galego de Saúde (Sergas) anunciando subas salariais a médicos e médicas, enfermeiros e enfermeiras, técnicos e técnicas. Algunhas delas, acordadas durante marzo de 2023.

O PSdeG-PSOE, namentres, intenta non caer máis abaixo do solo electoral no que leva anos. Fontes da súa máis alta dirección recoñecen, sen cámaras, que o mellor resultado para eles e elas é un cambio de Goberno. A pesar de que o seu candidato, Xosé Ramón Gómez Besteiro, é un dos poucos políticos rehabilitados tras padecer os rigores acusatorios de ‘lawfare’, o seu proxecto nunca chegou a despegar en Galiza. Sexa por ese chamado voto de castigo do seu electorado máis dereitizado polos pactos do Goberno do Estado co independentismo catalán, sexa porque foi incapaz de ilusionar como si o fixo a formación que, se hai cambio, será a súa socia maioritaria de goberno.

Como quedou Galiza tras 15 anos de xestión do PP?

Aínda que o control de aceiro do Goberno do presidente en funcións Alfonso Rueda sobre os medios de comunicación hexemónicos no país, tanto públicos como privados, fantasía cunha “Galiza que funciona”, nada máis lonxe da realidade. Deixaron unha educación peor que a que colleron en 2009. Pecharon 145 centros de ensino público, a meirande parte, escolas e institutos; autorizaron a creación da primeira universidade privada de Galiza, promovida polo banco que xurdiu da desastrosa fusión das caixas galegas que levou 9.000 millóns de euros de diñeiro público que nunca recuperaremos; eliminaron a gratuidade dos libros de texto no ensino obrigatorio, malia que agora fagan a promesa de recuperala; e co mal chamado decreto do plurilingüismo, eliminaron a prioridade da lingua propia de Galiza nas aulas, forxando o seu primeiro retroceso legal na historia da autonomía.

Deixaron unha sanidade convalecente. Pecharon cinco centros médicos e 13 hospitais favorecendo a creación do primeiro hospital de xestión privada, o Álvaro Cunqueiro, cuxos déficits se seguirán pagando durante décadas; reduciron case o 15% de camas dispoñibles; cederon a meirande parte da xestión das residencias de maiores a empresas privadas; conxelaron a contratación de persoal médico en Atención Primaria; e ante as inconmensurables listaxes de agarda para os centros de saúde e para as cirurxías, conseguiron que a sanidade privada siga avanzando para quen poida pagala ou para quen desesperadamente gaste os seus aforros en salvar a vida.

Tamén deixaron a riqueza natural do país en mans alleas. Autorizaron a reactivación das minas de San Finx e de Penouta que envelenan as augas de rías e ríos; foron cómplices na intimidación do activismo ecoloxista que as enfronta; produciron algunhas das maiores fracturas sociais e fendas medioambientais cunha implantación descontrolada da enerxía eólica que arrasa espazos de alto valor ecolóxico, especies en perigo de extinción e ameaza a cada vez menor actividade vital no mundo rural; preitearon para conseguir manter a fábrica de celulosa de ENCE na ría de Pontevedra; e o máis recente: trataron de tapar o desastre medioambiental dos pellets transportando a sociedade galega a través da historia á peor parte da xestión política da catástrofe do Prestige.

E malia a súa afinidade coa patronal, non só dilapidaron miles de millóns cubrindo os disparates dos directores das caixas de aforros, senón que permitiron a destrución de máis de 2.200 empresas, reducindo a poboación activa en máis de 70.000 persoas e cargando máis presión sobre o resto de traballadores e traballadoras, algo que explica en boa medida non só que non conseguisen frear a sangría demográfica do país, senón que máis de 637.000 galegas e galegos vivan en risco de pobreza.

O Salto medra contigo
O Salto medra contigo Galiza precisa máis que nunca un xornalismo libre que estea financiado polas maiorías sociais
Depois das eleccións do 18 de febreiro, a deriva conservadora e neoliberal do país continúa. Por iso, ofrecémosche seguir traballando en contidos críticos que fiscalicen o poder político e económico. Para iso, precisámoste. Subscríbete ao Salto.
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Francia
Análisis La izquierda frena a la ultraderecha en Francia: ¿y ahora qué?
La extrema derecha es la gran perdedora de las elecciones debido a las altas expectativas electorales. Sin embargo, Reagrupación Nacional obtiene 53 diputados más y sigue ganando terreno electoral.
Reino Unido
Reino Unido Starmer arrasa, el establishment lo celebra
La victoria del Partido Laborista en Reino Unido no es una gran noticia para la izquierda transformadora. La izquierda se ha quedado en los cuatro escaños del Partido Verde y en la excelente victoria de Jeremy Corbyn en North Islington.
Estados Unidos
Arlie Russell Hochschild “Los estados republicanos, perdedores de la globalización, se ven a sí mismos en una espiral descendente”
La socióloga Arlie Russell Hochschild investiga en sus libros cómo Trump construye su éxito interpelando al orgullo perdido de los estadounidenses perjudicados por el neoliberalismo.
Política
Xosé Manuel Beiras “A esquerda estatal á esquerda do PSOE leva ano e medio dando un recital de apoio ao PP”
O histórico líder nacionalista analiza devagar os erros das coalicións coa esquerda federal e acredita en que o futuro da transformación social está fóra das institucións.
Migración
Migracións Burocracia para os 'refuxiados de segunda': sete rapaces malianos ante o bloqueo do Estado ao pedir asilo
Presos da guerra, chegan a un novo territorio en procura de mellores oportunidades, pero son presos de temporalidades e trámites administrativos, minguando o seu estado anímico e deixándolles estancados nun limbo temporal que os anula como cidadáns.
Ocupación israelí
Ocupación israelí El Gobierno español permite el tránsito hacia Israel de combustible para aviones de guerra
El movimiento de solidaridad con Palestina acusa al Gobierno español permitir la escala del buque ‘Overseas Santorini’ en Algeciras, prevista para el 30 de julio, con un cargamento de combustible militar con destino a Israel.
Baleares
Baleares Formentera, el paraíso que fue
La más pequeña de las Balears se enfrenta, con una fuerte división interna, a la crisis de la vivienda generada por el turismo.
Juegos olímpicos
Juegos Olímpicos París 2024, del brillo olímpico al reverso de los focos
Comienzan unos Juegos Olímpicos marcados por el fuerte enfoque securitario y la expulsión de miles de personas sin hogar de la ciudad.
O Salto medra contigo
O Salto medra contigo Eles por diñeiro, nós por un futuro mellor: subscríbete ao Salto
Sempre que unha multinacional ou un goberno intentaron cometer un atentado medioambiental no noso territorio estivemos alí para contalo. Puidemos facelo porque a nós sostennos a nosa comunidade, pero queremos chegar máis lonxe e por iso precisámoste.
Bolivia
América Latina Bolivia: la guerra fratricida que está autodestruyendo el proceso de cambio
La transformación de Bolivia iniciada en 2006 con la llegada de Evo Morales al poder se encuentra en uno de sus peores momentos por las luchas entre este histórico líder y el actual presidente y exaliado Luis Arce.

Últimas

Caso Carioca
Caso Carioca O caso Carioca a través dunha migrante explotada sexualmente: indemnización mínima e complot policial
O garda civil Armando aliábase con proxenetas e abusaba sexualmente de mulleres prostituídas facendo uso da súa capacidade para regularizar a súa situación.
Palestina
Genocidio España tratará a 15 niños y niñas palestinas mientras quedan 10.000 pacientes que necesitan evacuación
El director general de la OMS agradece el gesto mientras pide evacuaciones médicas ampliadas, ya que solo 5.000 palestinos y palestinas han sido trasladados desde que comenzara la ofensiva israelí el pasado 7 de octubre.
Ocupación israelí
Ocupación israelí Israel declara “terrorista” a la UNRWA y le prohíbe operar en el país
Días después de que Reino Unido reinicie el financiamiento de la agencia de refugiados de la ONU, el Parlamento israelí aprueba tres leyes que prohíben la actividad de esta organización y criminaliza a sus 30.000 trabajadores.
Personas sin hogar
Personas sin hogar Granada sobrepasa los 40 grados sin Centro de Día para las personas sin hogar
La plataforma ‘La calle mata’ exige al Ayuntamiento de Granada y a la Iglesia un Centro de día y comedores para atender durante el verano a las personas sin hogar
Sanidad pública
Sanidad a la madrileña Más de 1.500 kilómetros en bici para reclamar un centro de salud digno
Tras más de 140 manifestaciones, 3.000 reclamaciones entregadas y recurrentes encierros durante cuatro años de lucha, vecinos y vecinas de Abrantes (Madrid) acudirán a la ONU para reclamar su acceso a la sanidad.
Más noticias
Ocupación israelí
Ocupación israelí Palestina y el derecho a la resistencia: tácticas de la resistencia armada palestina
Los ataques del 7 de octubre supusieron un punto de inflexión en el retorno del debate sobre la lucha armada en Palestina, una vía no cerrada de resistencia frente a la ocupación israelí que tiene más de medio siglo de historia.
Violencia machista
Comunidad de Madrid Denuncian “castigos” a las trabajadoras de un centro de atención a víctimas de violencia machista de Madrid
El comité de empresa del centro Ayaan Hirsi Ali, dependiente de la Comunidad de Madrid, vincula la no renovación del contrato de una educadora social con el cambio de empresa licitadora y sus nuevas condiciones laborales.
Venezuela
Elecciones presidenciales Venezuela hacia el 28J: unas elecciones en las que por primera vez en una década cualquier cosa puede pasar
La oposición de derechas concurre sin exclusiones, vetos ni llamadas a la abstención con un candidato de consenso, Edmundo González, que podría arrebatar el poder a Nicolás Maduro.
Trabajo sexual
Ordenanza municipal La Coordinadora Feminista de Cádiz califica de punitivista la ordenanza contra la prostitución de Jerez
La Coordinadora que aglutina a colectivos feministas de toda la provincia denuncia que las medidas que anuncian la erradicación de la prostitución solo aumentan la precariedad y los riesgos.
Turismo
Turistificación La Malvarrosa: de barrio obrero a paraíso turístico
El barrio que toma su nombre de la playa urbana de València vive un proceso de turistificación acelerado mientras el tejido vecinal continúa su lucha para conseguir equipamientos básicos.

Recomendadas

Galicia
Xosé Manuel Beiras “La izquierda estatal a la izquierda del PSOE lleva año y medio dando un recital de apoyo al PP”
El histórico líder nacionalista analiza con calma los errores de las coaliciones con la izquierda federal y confía en que el futuro de la transformación social está fuera de las instituciones.
Arte político
Soledad Urzúa “Utilizar un desecho agrícola para crear obras de arte permite transmitir un mensaje de amor”
Llega a Madrid “Metáfora Vegetal”, una exposición de la artista chilena Soledad Urzúa. Sus obras, creadas armónicamente con colores de óleo y materiales desechados como hojas de maíz, despiertan los sentidos.
El Salto n.75
Revista 75 Activismo feminista contra la gordofobia y la deshumanización
El número de verano de nuestra revista trimestral llega cargado de un poder femenino que intersecciona desde muchos ángulos y que esperemos se reproduzca en vuestras manos.
Ocupación israelí
Ocupación israelí El teatro de la libertad de Yenín: resistencia a través del arte
Una iniciativa de teatro social en medio de la ocupación y las incursiones armadas israelíes en Cisjordania.