Literatura
Durangoko Azokan jendarteaz, politikaz eta beste

Ekologia krisia, osasun mentala, klase zapalkuntza eta bestelako kezka dituzte hizpide, besteak beste, Durangoko Azokaren 58. edizioan aurkeztuko diren nobedadeek.
Durangoko Azoka 1
Landako gunea iazko Durangoko Azokaren lehen egunean

Nobedadez eta ekitaldiz goraino, Durangoko Azokak beste urte batez ateak irekiko ditu hurrengo abenduaren 6tik 10era bitarte. Liburu, diska eta ekitaldi kulturalek tokia hartuko dute herriko txoko askotan, eta askotariko hausnarketei tartea zabaltzea asmoa duten parentesiak irekiko dituzte hainbat eragilek idatzi, espazio zein hitzaldiekin. Besteak beste, jendartea astintzen duten problematikak eta arazoak landu dituzten lanak topa ditzakegu, egoera soziopolitikoa aztertu eta konpartitutako kezkak mahaigaineratzeko asmoa duten lanak alegia. Hordago ere Landako Gunean dago, Goienkale kaleako 40. postuan, aldizkariak eta argitaratu berri dugun 'Adostasunik gabe. Burutazio deserosoak feminismo autonomotik' liburua saltzen. 

Azpimarratzekoak dira, beraz, azken hilabeteetan Euskal Herriko eztabaiden erdialdean kokatu izan diren gaiak: zaintza, hezkuntza, etxebizitza eta arrazismoa batik bat. Alde batetik, Miren Ibarguren, Monika Mendiberri eta Ainara Santamariak Ez dadin bizitza eten saiakera (Txalaparta) kaleratu dute, eta hain zuzen, azken egunotan pil-pilean dagoen zaintzaren auziaz mintzo dira. Egungo zaintza ereduak dituen mugak aztertu dituzte eta “bizitza erdigunean” kokatuko duen gizarte antolaketa bat osatzeko bidean euren alea jartzea dute helburu. Bestetik, Amaia Apalauzak bell hooksen Transgresioa irakasgai. Hezkuntza askatasunaren praktika gisa liburua (Katakrak) itzuli du euskarara. Gaur, “hezkuntzaren gaiarekin eztabaida ikaragarri hau dagoen honetan, eztabaida zentratu eta ildo garrantzitsu bilakatzeko balio izan dezake liburu horrek” Katakrakeko kide den Nerea Fillaten esanetan.

“'La Ertzaintza que viene' liburuan giza eskubide eta askatasunak zeharo bortxatzen dituen kontrolaren industriak seinalatzen ditu Ahoztar Zelaietak“

Katakraken eskutik, bestalde, Friedrich Engelsen Etxebizitzaren auzia testu klasiko marxista Euskaraz lehen aldiz argitaratu dute. 1872ko testu bat bada ere, Engelsen saiakera derrigorrezkoa dugu egungo gizarte kapitalistaren baitan etxebizitzaren problematika eta horren inguruko jarrera eta apustu politikoak aztertzeko. Etxe berdinaren izenpean, Andrea Garcia Gonzalezek euskal gatazkan isildutako bortizkerien inguruko testigantzak jaso ditu eta marko horretan aurrerapausoak emateko proposamen feministak batu ditu Calla y Olvida; violencias, conflicto vasco y escucha vulnerable como propuesta feminista liburuan (Katakrak).

Itzulpenen harira, eta mugimendu antiarrazista eta dekolonialaren baitan, Txalapartak Louisa Yousfiren Barbaro iraun liburua itzuli du. Frantziako banlieuetan kokatutako liburuxkak begirada gordin bat eskaintzen du integrazio-politiken ondorio bortitzen inguruan. Antirrazismo biktimista baten anbiguotasun arriskutsuei buruz dihardu Yousfik, arrazaren glamourizazioaren arriskuak modu argian plazaratzen dituela. Askok esan lezake begirada antirrazista dekolonial hori guztiz beharrezkoa dugula gaurko Europan arrazaren auzia kokatzeko, arraza-hierarkiaren aurkako zeharkako “aliantza” baten posibilitatea mahaigaineratzeko, baina baita aliantza horren zailtasunak eta anbiguotasunak irudikatzeko.

”Nerea Fillat zutabegilearen idatzien sailkapen liburua aurkezten du Hordagok aurtengo azokan 'Adostasunik gabe. Burutazio deserosoak feminismo autonomotik' izenburupean"

Bestalde, gizartearen baitan aztarna uzten ari diren bestelako krisiek ere badute tokia orrialde eta tinta artean. Jokin Bergarak, adibidez, krisi ekologikoaren analisi sakon bat egin du Adaxka Lehorrak. Talka ekosozialaren biharamun politikoak liburuan (Txalaparta) eta lur kolektiboetan loratzen den itxaropena islatu nahi izan du. Telmo Lazkano eta Maitane Ormazabal autoreek, berriz, egunerokotasuna astintzen duen osasun mentala dute aztergai Nerabeen Garrasia. Osasun mentala aldaketa garaian (Alberdania) saiakeran. Telefono mugikorrek eta sare sozialek gazteengan duten eragina aztertzen dute hor.

Ahots probokatiboagoak nahiago dituenarentzat, badaude ere orokortutako miseriaz probesten direnak seinalatzen dituzten argitalpenak. Horren adibide da Ahoztar Zelaietaren lana; Diagnóstico Tolosaldea. La Privatización de la Sanidad en el Oasis Vasco (Txalaparta) batetik, osasungintza negozio bilakatu eta poltsikoak betetzen dituztenak irudikatzen dituena, eta La Ertzaintza que viene. Tecnología de hipervigilancia y capitalismo de consultoría (Txalaparta) bestetik, Zelaietak giza eskubide eta askatasunak zeharo bortxatzen dituen kontrolaren industriak seinalatzen dituena. Gainera, ildo probokatzaileari segika, Nerea Fillaten galdera eta hausnarketa deserosoak bildu ditu Hordagok eta zutabegilearen idatzien sailkapena aurkeztuko du aurtengo azokan Adostasunik gabe. Burutazio deserosoak feminismo autonomotik izenburupean.

“Katakrak bere 10. urteurrenaren ospakizunarekin helduko da Durangoko Azokara, besteak beste, 'Hau Dena' izeneko LP bikoitzarekin“

Azkenik, ohi bezala, euskal kulturan, nortasunean zein hizkuntzan espreski sakontzen duten liburuak topa ditzakegu azokan. Irulegiko Eskuak ere bere tokia izango du, noski, liburu, portada, zein solasaldietan. Baina, Euskal Herriko panorama soziopolitikoari erreparatuz gero, bada nabarmentzekoa den eragile aktibo bat eta 10. urteurrena ospatzear dagoen argitaletxea. Izan ere, nobedadeen artean, Katakrak bere ospakizunarekin helduko da Durangoko Azokara, momentuz, Hau Dena izeneko LP bikoitzarekin. Ibilbidea omentzeko hainbat lagun eta musikarirekin batera osatu dute biniloa, etxearen inguruan sortu diren harreman bertutetsu eta indarren erakusle izanik.

Durangoko Azoka Autogestionatua

Bada, bestalde, nobedadeak topatzeko beste espaziorik abenduko egun horietan zehar, Durangon bere txokoa ere baduena. Durangoko Azoka Autogestionatuan sare komertzialetan topatzen ez diren materialak daude salgai, musikaren munduko materiala, liburu edota fanzineak besteak beste. Bereziki jendearen topagune izatea dauka helburu eta Nerea Fillaten hitzetan “nolabait, osasuna ematen dio sare bati”.

Durangoko Azoka Autogestionatua Zeharkaleko 11. zenbakian dago, DDT Banaketak kolektiboak beste eragile batzuekin batera antolatuta

Hasiera batean Sapuetxe Gaztetxean, orain Zeharkaleko 11. zenbakian, DDT Banaketak kolektiboak beste eragile batzuekin batera, Sare Antifaxista eta Katakrak tarteko, esparrua ireki nahi die “azoka ofizialean sartzen ez diren kolektibo zein materialei”, DDTko kide baten esanetan. Kide honek adierazten duenez, badago “kultura egiteko beste modu bat sare komertzialetik kanpo” eta hori islatzea da euren asmoa: “Badago zirkuito komertzialera heltzen ez den materiala eta badaude azoka ofizialean postua jarri ezin duten kolektiboak –izan dirurik ez dutelako postu bat ordaintzeko, izan euren ildoa antolakuntzatik urrun kokatzen delako”. Hala, “material ez komertziala mugitzen duten kolektiboei espazioa ematearekin batera, salmenta logiketatik kanpo jendearenera heltzea” dute jomuga antolatzaileek Durangoko Azoka Autogestionatuan.

Aurtengo nobedadeen artean, Fito Rodriguezen Polloekoak. Laster esango da zuengatik esaten oi dana orain gugatik eleberria eta Maria Francisca eta Mas Rieraren Ingravidas narratiba zein esperientziak biltzen dituen liburua egongo dira besteak beste. Musikari dagokionez, Ezta Ilen taldearen biniloa eramango dute eta baita 1991 Bilboko talde antiespezistaren hirugarren LPa. Asteazkenetik ostiralera egongo da Azoka Autogestionatua zabalik 11 Zeharkalean, goizeko 11:00etatik arratsaldeko 20:00ak arte. Igandean berriz, 11:00etatik 15:00tara.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Euskera
Derechos lingüísticos La política lingüística en CCOO: por sus hechos los conoceréis
Me intrigan las razones que hay tras la actitud de CCOO-Euskadi respecto al euskera, una posición diametralmente opuesta a la que mantiene en Catalunya.
Tribuna
Derechos laborales Despidos lingüísticos ilegales en el ‘kibutz’ vasco
Si reflexiones pluralistas se abrieran un hueco en el PNV, EH Bildu, ELA y LAB, sin duda podríamos reconstruir los hoy dinamitados consensos lingüísticos.
Literatura
Durangoko Azoka Zeren zain zaudete, irakurleok?
Urtero bezala, abenduko zubian, Durangoko Azoka. Nobedadez, eragilez zein komertzialez josita.
Feminismos
Feminismos As mulleres galegas ocupan o segundo posto de menor retribución por hora de todo o Estado español
A súa precariedade maniféstase na contratación temporal, oportunidades limitadas de promoción e acceso limitado a postos de dirección. A desigualdade estrutural afecta especialmente ás traballadoras do sector primario, onde permanecen invisibles.
Historia
Descifrando a historia As 4.000 cigarreiras da Coruña: a primeira folga de mulleres na historia de Galiza
O 7 de decembro de 1857, as mulleres da Real Fábrica de Tabacos iniciaron unha revolta polos seus dereitos que fixo historia no imaxinario do sindicalismo galego.
Culturas
Cultura ‘O minuto heroico’ racha co silencio sobre o Opus: “É un documental sobre a vulneración sistemática de dereitos”
Dirixido pola prestixiosa xornalista Mònica Terribas, o documental destaca os testemuños de 13 mulleres que relatan os malos tratos e coaccións sufridos no seo da organización. Falamos con Terribas e Marina Pereda, antiga membro do Obra.
Tribuna
Tribuna Ladróns de luva branca no Parlamento
As traballadoras e traballadores da CRTVG pagaremos os efectos dunha lei antidemocrática que nos retira algunhas das poucas ferramentas que tiñamos para defendérmonos e esixir respecto pola misión de servizo público que a corporación ten encomendada.

Últimas

Argentina
Argentina Milei pisa el acelerador en Argentina con la represión feroz de una protesta frente al Congreso
Una marcha de jubilados respaldada por aficionados de fútbol desata la mayor violencia desplegada por el Gobierno del presidente argentino desde el comienzo de su mandato hace más de un año.
València
València Podemos pide a la jueza las grabaciones del Cecopi y Compromís los brutos del canal À Punt
Podemos ha presentado una diligencia en el juzgado de Catarroja y Compromís, una petición parlamentaria tras conocer la exclusiva de este medio sobre la foto de Mazón entrando al Cecopi.
Sevilla
Derecho a la vivienda La última noche de Cristina antes de ser desahuciada en Sevilla
La Asamblea por la Vivienda de Sevilla señala a la compañía hostelera La Vida en Tapas de que Cristina y su hija, menor de edad, se queden sin la casa en la que llevan más de diez años.
Serbia
Protestas estudiantiles Belgrado se prepara para una protesta multitudinaria
El Gobierno de Aleksandar Vučić se enfrenta a una de las manifestaciones más importantes en la historia reciente del país
Comunidad de Madrid
Protocolos de la vergüenza Las mentiras de Ayuso en el quinto aniversario de la pandemia
La presidenta de la Comunidad de Madrid intenta lavar su imagen con un vídeo y un comunicado plagados de maquillaje.
Precariedad laboral
Migraciones La nueva diáspora española: entre la precariedad y el activismo
En “No nos vamos, nos echan” se recogen las experiencias de movilización social protagonizadas por los emigrados españoles tras la crisis de 2008.
Badajoz
Derechos laborales Denuncian la privatización y precariedad en la muerte en el piso tutelado en Badajoz
Los sindicatos y consejos profesionales señalan que las subcontrataciones limitan los recursos humanos y materiales, poniendo en riesgo a menores y profesionales.
Feminismos
8M Lluvia feminista para un 8M antirracista en Madrid
VV.AA.
Más de 80.000 personas, según los datos de la organización, han secundado la marcha que la Comisión 8M ha organizado entre Atocha y Plaza España, cuyo eje principal ha sido el antirracismo como antídoto necesario para conseguir derechos para todas.

Recomendadas

África
Alima Ngoutme “La solidaridad femenina es importante para que en África logremos la inclusión de los niños con discapacidad”
A través de su asociación, Alima Ngoutme, y a partir de una experiencia personal, ha concentrado sus esfuerzos por conseguir la plena inclusión social de los niños y niñas con discapacidad en su país natal, Camerún.
Migración
Migraciones Bruselas anuncia un nuevo proyecto de ley para acelerar las deportaciones de personas migrantes
La Comisión Europea ha presentado este martes un nuevo proyecto de ley que tiene como objetivo intensificar y acelerar las deportaciones de personas indocumentadas a sus países de origen o países de tránsito.
Culturas
Cultura ‘O minuto heroico’ racha co silencio sobre o Opus: “É un documental sobre a vulneración sistemática de dereitos”
Dirixido pola prestixiosa xornalista Mònica Terribas, o documental destaca os testemuños de 13 mulleres que relatan os malos tratos e coaccións sufridos no seo da organización. Falamos con Terribas e Marina Pereda, antiga membro do Obra.