Reducción de jornada
Lanaldia astean 37,5 ordu baino are gehiago laburtzearen erronka

Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Yolanda Diaz Jornada
Argazkia : Lan eta Gizarte Ekonomia Ministerioa

Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara laburtzeko erreforma eragile sozialekin negoziatu du azken urte osoan zehar Yolanda Diazen Lana eta Ekonomia Sozialeko Ministerioko taldeak. Enpresaburuen ordezkariekin ados jartzeko borondate ezaren ondorioz, CCOO eta UGT sindikatuekin egindako akordioa aurkeztu zuten Gabonak baino lehenago, eta gaur Ministro Kontseiluak onartuta, Kongresurako bidea hartuko du lege testu artikulatuarekin batera.

Lanaldia laburtzeko politika eztabaida publikoan eta agenda sozialean sartu da azken urteetan. Lan Harremanetan norabide aldaketa bat gauzatzen dabilen Europako herrialde bakarrenetakoa da Espainia, hala nola gutxieneko soldataren etengabeko igoerarekin, kontratazio ereduaren behin-behinekotasunaren murrizketarekin eta, orain, lanaldia laburtzeko akordio politiko eta sozialarekin.

Horrela, lan denborak inoiz galdu behar izan ez zuen zentraltasuna berreskuratu du, kapitalismoak esplotazio maila areagotzeko duen berezko joerari aurre egiteko bide eraginkorra baita, langile borrokaren zein mugimendu feminista eta ekologistaren aldarrikapenak bateratuz. Lan gutxiago egiteko eta hobeto bizitzeko gizarte eredu baten defentsan, bizitzarako beharrezkoak diren errenten eta lanen banaketa justua da ezinbestekoa, eta lanaldia laburtzea da horren alde egiteko politika zuzenena eta merkeena ere.

Azken hamarkadetan ez da hobekuntza nabarmenik lortu lanaldiaren arloan, baina aurrekari batzuetan oinarritzen gara aldarrikapen hori orainaldian bultzatzen jarraitzeko. 90eko hamarkadako krisian, lanaldia laburtzeko borrokak ekoizpen krisiei eta enplegu galerei ikuspegi inklusibo eta berritzailetik aurre egiteko aukera bizirik mantendu zuen. Frantzian, gehieneko lanaldia 35 ordutan ezarri zuen Aubry legea da politika ildo honetako erreferente nagusia, eraginkortasun handia izan zuela erakutsita, nahiz eta “gehiago lan egin, gehiago irabazteko” produktibistan oinarritutako eskuin politikoak neutralizatu zuen haren osteko jarraipena.

Azken urteetan, 4 eguneko lan astearen esperientzia pilotuak adibide arrakastatsuak izan dira. Herri anglosaxoietatan hasita, Compromisen eskutik abiatu zen Valentziar Komunitatean halako pilotu bat ere. Ostera, Más País-ekin egindako akordioaren ondorioz, Industria Ministerioak bultzatu zuen Espainian, eta baita ezkerreko gobernuak Portugalen, lanaldia laburtzeko eztabaidan sakontzeko aukera anitzak sortuz.

Lanaldia laburtzeko politikan eragin nabarmena izan du UGTk asteko 4 egun edo 32 orduko proposamena egitea, lan harremanetan denboraren aldeko borrokan sakonduz

Lanaldia laburtzeko politikaren egungo bultzadan eragin nabarmena izan du UGT sindikatuak asteko 4 egun edo 32 orduko proposamena egitea, lan harremanetan denboraren aldeko borroka gehien sakondu duen sindikatua izanda. Hala ere, lehenago ere defendatu dute CNT, CGT eta LABek ere aldarrikapen hori, 30 orduko lan-astera igarotzeko programarekin, ELAk 32 orduko astea lortzeko helburua duen bitartean. Unidas Podemosek bidea ireki zuen Nacho Alvarezen eskutik, legezko gehieneko lan-astea 34 ordura laburtzeko proposamenarekin, soldata murrizketarik gabe, eta Sumar koalizioak, 32 orduen norabidea finkatuta, gobernu programan sartzea lortu zuen, 2025 urtean zehar gehiegizko legezko jardunaldia asteko 37,5 ordutara laburtzeko.

Legezko gehieneko lanaldia astean 37,5 ordura laburtzea

Podemos eta Sumarren arteko koalizioko negoziazio buru Nacho Alvarezek PSOEko Maria Jesus Monterorekin negoziatutako koalizio gobernuko akordioan, legezko lanaldia laburtzeko politika egitea adostu zen: “Legezko gehieneko lanaldia laburtuko dugu, soldata murrizketarik gabe, asteko 37 ordu eta erdian ezartzeko. Pixkanaka aplikatuko da, eta 38,5 ordura murriztuko da 2024an, eta 2025ean burutuko da. Hortik aurrera, mahai bat eratuko da lan munduko ordezkariekin, murrizketaren emaitzak ebaluatzeko eta legezko lanaldia laburtzen jarraitzeko, jarduera sektoreen ezaugarriak, produktibitatearen bilakaera eta testuinguru ekonomikoa kontuan hartuta”. Akordioan honako hau ere adostu zuten: “Denboraren erabilerari buruzko lege bat onartuko dugu, gizartearen eragile guztiekin adostuta, emakumeen eta gizonen arteko denbora antolaketa orekatuago baterantz aurrera egitea ahalbidetuko duena, pertsonen ongizatea eta enpresa zein elkarte sarearen eraginkortasuna sustatuz”.

Egungo eztabaida astean 37,5 orduko lanaldira laburtzera mugatu da, bi neurri osagarrirekin batera:  lanaldiaren erregistro digitalaren derrigortasuna eta lanalditik kanpoko deskonexioarako eskubidea

Aurreko legealdian Lan eta Gizarte Ekonomia Ministerioak Marta Junquek koordinatutako ibilbide orri integral bat argitaratu zuen arren, egungo eztabaida politikoa astean 37,5 orduko lanaldira laburtzea aplikatzera mugatu da, bi neurri osagarrirekin batera: batetik, langileen ordezkaritzarako eskuragarri egongo den lanaldiaren erregistro digital baten derrigortasuna, eta, bestetik, lanalditik kanpoko deskonexioa betetzeko eskubide ukaezina.

2024an patronalekin negoziazio gogorrak izan ondoren, Diaz Presidenteorde eta Ministroak CCOO eta UGT sindikatuekin sinatutako akordioa bi fasetan progresiboki aplikatzea baztertu dute, enplegu sorreraren mugatuko lukeena. Inpaktu horiei erreparatuko diegu, erreformaren aurkako erakunde publiko zein pribatu batzuen kalkulu gehiegizkoak ikusita.

Haien aurreikuspenak zalantzan jartzeko artikuluan azaldu bezala, Nazioarteko Diru Funtsak, Espainiako Bankuak, BBVAk, Fedeak eta Cepymek lan-astea 37,5 ordura laburtzeak izugarrizko lan kostuak eta enplegu sorrera ekarriko duela esatea ez da bidezkoa, ezta ere enpresen lehiakortasuna gutxituko lukeela. Horrela izatekotan, langabezia nabarmen murriztuko litzateke eta efektu biderkatzailea ekarriko luke ere, baina esperientziak erakusten du ez dela hori aurreikusitako ondorioa. Merkatu ekonomietan lanaldia laburtzeko enpresen erantzuna gehiegizko ekoizpen ahalmena murriztea eta lana berrantolatzea izango da.

Lan Harremanak aldizkarian argitaratutako artikuluan kalkulatu bezala, 37,5 orduko lan astea orokortzearen kasuan, enpleguan eta lan kostuetan espero diren eraginak heterogeneoak dira, eta lan harremanetarako hainbat erronka daude neurria aplikatzeko: bezeroei arreta emateko ordutegiak, jatorrizko enpresetatik kanpoko beste enpresa txikien edo autonomoen azpikontratazioa, kontraturik gabeko enplegu informalaren erabilera, lanaldia laburtzearen trukezko barne malgutasunerako aukerak, presentzia zehatzarekin lotuta ez dauden zeregin eta helburuen bidezko lanen areagotzea, eta sasoiko enpleguen gaineko eragina, nabarmenenak aipatzearren.

Kostu baxuko erreforma da 37,5 orduko lanaldia orokortzea

CEOEk eta Cepymek uko egin diote kostuak konpentsatzeko akordio global bati. Akordio horretarako enpresa txikien lehen kontratazioa eta enplegua sortzeko baldintzarik gabeko produktibitatea igotzeko laguntzak finantzatzea eskaini zuen Ministerioak. Ondorioz, beharrezkoa izango da Kongresuko tramitazioaren emendakinak edo adarreko negoziazio kolektiboari ekitea konpromiso espezifikoak lortzeko. Baina zenbat lanpostu berriez ari gara 37,5 orduko lan astearen orokortuz gero?

Sektore pribatu osoan 37,5 ordura pasatzeak 122.000 eta 198.000 arteko enplegu sorrera ekar lezake, eta lan kostu garbiak 4.200 eta 6.800 milioi euro bitartekoak izango lirateke enpresentzat

Argitaratutako artikuluko kalkuluen arabera, sektore pribatu osoan 37,5 ordura pasatzeak 122.000 eta 198.000 arteko enplegu sorrera ekar lezake, eta lan kostu garbiak 4.200 eta 6.800 milioi euro bitartekoak izango lirateke enpresentzat, lanaldia laburtzearen aplikazio orokorraren aurka dauden erakundeek iragarritakoak baino askoz txikiagoak eta aipatutako sektoreetara mugatuak.

Patronalaren eskakizuna lanaldia laburtzearekin batera aparteko orduak egiteko aukera malgutzea eta zabaltzea izan zen, baina ezetza eman zien Diazek, gehiegizkoak baitirelako jada. Lanaldia laburtzea, eta ez malgutzea, helburua izanda, beharrezkoa da espero diren inpaktu eta kostuei buruzko eztabaida zorrotz bati ekitea, eta hori izango da aurten aplikazio orokorreko 37,5 orduko astea lortzeko oztopo nagusia.

Legezko lanaldia laburtzea beste eztabaida batzuk irekitzeko aukera izan behar da ere, eredu sozioekonomikoa eraldatzeko programa global batean sakontzea ahalbidetuko duena. Horretarako, eguneroko orduen gaineko aplikazioa lehenesteko mekanismoekin lagundu behar da, ekonomia feministak aldarrikatzen duen zaintza lanaren banaketa errazteko, edo, ekologismoak adierazi ohi duen bezala, lan egunak gutxituz joan-etorriak murrizteko.

Pizgarriak eman beharko lirateke lanaldia laburtzeko aplikazioa astean 35 edo 32 ordura arte eskuzabalagoa izan dadin, eta konpentsazio funtsak erreforma sakonagoa adostuko luketen enpresa edo sektoreentzako gorde beharko lirateke

Hortik haratago, pizgarriak eman beharko lirateke lanaldia laburtzeko aplikazioa astean 35 edo 32 ordura arte eskuzabalagoa izan dadin, eta konpentsazio funtsak erreforma sakonagoa adostuko luketen enpresa edo sektoreentzako gorde beharko lirateke. Industria enpresa handietan eta enplegu publikoan asteko 37,5 ordu edo gutxiagoko jardunaldiak egiten badira jada, erronka lanaldi laburragoak soldatapeko sektore guztientzat orokortzea da.

Hurrengo hilabeteetan gauzatuko den lanaldiaren laburtzeak, herritar askorentzat bizitzeko denbora irabazteaz gain, lanaldi partzialeko enpleguetan dauden soldatapeko emakumeen ia laurdenaren soldata igoera ekarriko du ere, lanaldi osoan lan egiten dutenekiko jardunaldi zein soldataren ehunekoa automatikoki igoko baita.

Gobernu programak “legezko lanaldia laburtzen jarraitzeko” duen helburua betetze aldera, asteko 32 orduetara igarotzeko norabidean sakondu beharko genuke orain, neurri sakon horren ondorioak aztertuz. Aipatutako artikuluan kalkulatu bezala, enplegu sorrera handiagoak ekarriko lituzke, 816.000 eta 934.000 lanpostu berri artean, eta langabezia-tasa 3,4 eta 3,9 puntu artean murriztuko luke. Enpresentzako lan kostu garbia 22.000 eta 26.000 milioi euro artekoa izango litzateke, baina ordaindutako zerga eta kotizazio berrien, zein aurreztutako langabetuentzako dirulaguntzen ondorioz, erakunde publikoentzako aurrekontu itzulera ordaindutako soldata berrien ia % 60koa izango litzateke, erreforma finantzatzeko baliabide publiko berriak sortuz.

Lanaren Ekonomia
El Salto Radio Lanaldia astean 37,5 orduetara laburtzeko politika dator
VV.AA.
Lanaldia laburtzeko erreforma izan dugu hizpide gaurko saioan. Lanaldia astean 37,5 ordura laburtzea adistu du Yolanda Diazek CCOO eta UGT sindikatuekin.
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Green European Journal
Green European Journal Trabajar menos y no de forma más inteligente
Los argumentos esgrimidos a favor de políticas como la reducción de la jornada laboral y la renta básica suelen basarse en su potencial para aumentar la productividad, pero maximizar la producción no es lo que el planeta y sus habitantes necesitan.
Reducción de jornada
Seguidismo de la patronal Junts traslada a Yolanda Díaz su “no” a la reducción de jornada y peligra su posible aprobación
La negativa de Junts a apoyar la reducción de jornada (al menos por el momento), junto con el no del PP, suman suficientes votos en contra como para tumbar la ley de bajada de horas una vez llegue al Congreso.
Reducción de jornada
A 37 horas y media El Consejo de Ministros aprueba la bajada de horas, cuyos apoyos en el Congreso son una incógnita
Se espera que la norma llegue al Congreso en primavera gracias a la tramitación de urgencia. Al igual que tantas otras leyes esta legislatura, arribará a las Cortes sin todos los apoyos amarrados para aprobarla. Junts es el gran interrogante.
Palestina
Genocidio Israel sigue atacando hospitales, la ONU habla del peor momento en los 18 meses de asedio
No hay tregua en Gaza, donde Israel ha recrudecido las matanzas y sigue sin permitir el acceso de alimentos y productos de primera necesidad. La ONU denuncia asimismo el asesinato de más de 70 civiles en Líbano.
Crisis climática
Balance climático El Mediterráneo se consolida como zona especialmente vulnerable al cambio climático
Las víctimas de la dana suponen dos tercios de las muertes por fenómenos extremos en Europa en 2024, según un informe conjunto de Copernicus y la Organización Meteorológica Mundial que hace un balance climático del continente el pasado año.
Barcelona
Barcelona Activistas de los derechos humanos piden la retención de un barco dispuesto para armar a Israel
La naviera Maersk está transportando estos días componentes para los cazas F-35. El Estatuto de Roma sobre genocidio contempla acciones legales contra las empresas que favorecen las masacres.
Partidos políticos
CIS de abril La ultraderecha recorta votos al PP arrastrada por el efecto Trump
El barómetro de abril vuelve a situar al PSOE como fuerza más votada. La izquierda española sigue su contienda por todo lo bajo.

Últimas

El Salto n.78
El Salto 78 Nueva revista, viejas injusticias: hablemos de Violencia Institucional
En el último número de la revista de El Salto dedicamos la portada y nuestro “Panorama” a una de las violencias que sufren las mujeres solo por el hecho de serlo, la que aún a día de hoy emana de un sistema irracional y patriarcal.
Ayuntamiento de Madrid
Huelga de basuras Huelga indefinida de basuras en Madrid desde el 21 de abril tras romperse las negociaciones
Los representantes sindicales fuerzan el paro para obligar a las empresas subcontratadas por el Ayuntamiento a escuchar sus propuestas. El Ayuntamiento fija servicios mínimos del 50 %.
Más noticias
València
València CGT denuncia graves incumplimientos del plan de inundaciones en la dana de València
Un informe incorporado a la causa judicial señala la falta de seguimiento de los propios protocolos autonómicos en el día de la tragedia y la víspera.
Palestina
Palestina La UE apoya a Palestina con 1.600 millones de euros más pero sin entrar en la situación de Gaza
Los ministros de Exteriores europeos, que se han reunido en la mañana del 14 de abril con la Autoridad Nacional Palestina en Luxemburgo, no aumentan las sanciones contra Israel.
Fronteras
Fronteras El Gobierno de Mauritania alerta de que ya son más de cien cadáveres hallados en sus costas en 2025
Desde 2023 Mauritania es el principal punto de salida de embarcaciones hacia las Islas Canarias. El Gobierno reconoce el hallazgo de cuerpos. Mali reclama un trato humanitario a las personas que permanecen varadas en el país vecino.
Andalucía
Memoria histórica La inanición de la memoria andaluza
Las políticas públicas de memoria en Andalucía se encuentran en un estado de paralización que pone en duda la voluntad de la Junta por la reparación efectiva.

Recomendadas

Poesía
Culturas Joan Brossa, el mago que jugó con la poesía para reinventar el poder de la palabra
Casi inabarcable, la producción creativa de Joan Brossa se expandió a lo largo —durante medio siglo XX— y a lo ancho —de sonetos a piezas teatrales, pasando por carteles o poemas objeto— para tender puentes entre el arte, la política y el humor.
República del Sudán
Sudán Cara a. Un Sudán en guerra
Se cumplen dos años de una guerra que ya deja más de 13 millones de personas desplazadas y más de ocho millones de sudaneses al borde de la inanición.
Galicia
Galicia La TVG se gasta 839.772 euros en un programa de Miguel Lago y lo saca de parrilla tras hundirse en audiencia
El programa ‘O novo rei da comedia’ apenas llegó a los 36.000 espectadores de media en su estreno y cayó en picado en su hasta ahora última emisión al 3,4% de cuota de pantalla en una cadena que tuvo de cuota media en marzo un 8,1%.
Globalización
Crisis del multilateralismo El terremoto Trump sacude las instituciones del orden mundial y la “globalización feliz”
Muchas de las instituciones que marcaron la vida internacional desde la caída del Muro han entrado en crisis. ¿Todas? No, especialmente aquellas que intentan regular los derechos humanos, de los pueblos y de la naturaleza.