Reducción de jornada
Lanaldia astean 37,5 ordu baino are gehiago laburtzearen erronka

Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Yolanda Diaz Jornada
Argazkia : Lan eta Gizarte Ekonomia Ministerioa

Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara laburtzeko erreforma eragile sozialekin negoziatu du azken urte osoan zehar Yolanda Diazen Lana eta Ekonomia Sozialeko Ministerioko taldeak. Enpresaburuen ordezkariekin ados jartzeko borondate ezaren ondorioz, CCOO eta UGT sindikatuekin egindako akordioa aurkeztu zuten Gabonak baino lehenago, eta gaur Ministro Kontseiluak onartuta, Kongresurako bidea hartuko du lege testu artikulatuarekin batera.

Lanaldia laburtzeko politika eztabaida publikoan eta agenda sozialean sartu da azken urteetan. Lan Harremanetan norabide aldaketa bat gauzatzen dabilen Europako herrialde bakarrenetakoa da Espainia, hala nola gutxieneko soldataren etengabeko igoerarekin, kontratazio ereduaren behin-behinekotasunaren murrizketarekin eta, orain, lanaldia laburtzeko akordio politiko eta sozialarekin.

Horrela, lan denborak inoiz galdu behar izan ez zuen zentraltasuna berreskuratu du, kapitalismoak esplotazio maila areagotzeko duen berezko joerari aurre egiteko bide eraginkorra baita, langile borrokaren zein mugimendu feminista eta ekologistaren aldarrikapenak bateratuz. Lan gutxiago egiteko eta hobeto bizitzeko gizarte eredu baten defentsan, bizitzarako beharrezkoak diren errenten eta lanen banaketa justua da ezinbestekoa, eta lanaldia laburtzea da horren alde egiteko politika zuzenena eta merkeena ere.

Azken hamarkadetan ez da hobekuntza nabarmenik lortu lanaldiaren arloan, baina aurrekari batzuetan oinarritzen gara aldarrikapen hori orainaldian bultzatzen jarraitzeko. 90eko hamarkadako krisian, lanaldia laburtzeko borrokak ekoizpen krisiei eta enplegu galerei ikuspegi inklusibo eta berritzailetik aurre egiteko aukera bizirik mantendu zuen. Frantzian, gehieneko lanaldia 35 ordutan ezarri zuen Aubry legea da politika ildo honetako erreferente nagusia, eraginkortasun handia izan zuela erakutsita, nahiz eta “gehiago lan egin, gehiago irabazteko” produktibistan oinarritutako eskuin politikoak neutralizatu zuen haren osteko jarraipena.

Azken urteetan, 4 eguneko lan astearen esperientzia pilotuak adibide arrakastatsuak izan dira. Herri anglosaxoietatan hasita, Compromisen eskutik abiatu zen Valentziar Komunitatean halako pilotu bat ere. Ostera, Más País-ekin egindako akordioaren ondorioz, Industria Ministerioak bultzatu zuen Espainian, eta baita ezkerreko gobernuak Portugalen, lanaldia laburtzeko eztabaidan sakontzeko aukera anitzak sortuz.

Lanaldia laburtzeko politikan eragin nabarmena izan du UGTk asteko 4 egun edo 32 orduko proposamena egitea, lan harremanetan denboraren aldeko borrokan sakonduz

Lanaldia laburtzeko politikaren egungo bultzadan eragin nabarmena izan du UGT sindikatuak asteko 4 egun edo 32 orduko proposamena egitea, lan harremanetan denboraren aldeko borroka gehien sakondu duen sindikatua izanda. Hala ere, lehenago ere defendatu dute CNT, CGT eta LABek ere aldarrikapen hori, 30 orduko lan-astera igarotzeko programarekin, ELAk 32 orduko astea lortzeko helburua duen bitartean. Unidas Podemosek bidea ireki zuen Nacho Alvarezen eskutik, legezko gehieneko lan-astea 34 ordura laburtzeko proposamenarekin, soldata murrizketarik gabe, eta Sumar koalizioak, 32 orduen norabidea finkatuta, gobernu programan sartzea lortu zuen, 2025 urtean zehar gehiegizko legezko jardunaldia asteko 37,5 ordutara laburtzeko.

Legezko gehieneko lanaldia astean 37,5 ordura laburtzea

Podemos eta Sumarren arteko koalizioko negoziazio buru Nacho Alvarezek PSOEko Maria Jesus Monterorekin negoziatutako koalizio gobernuko akordioan, legezko lanaldia laburtzeko politika egitea adostu zen: “Legezko gehieneko lanaldia laburtuko dugu, soldata murrizketarik gabe, asteko 37 ordu eta erdian ezartzeko. Pixkanaka aplikatuko da, eta 38,5 ordura murriztuko da 2024an, eta 2025ean burutuko da. Hortik aurrera, mahai bat eratuko da lan munduko ordezkariekin, murrizketaren emaitzak ebaluatzeko eta legezko lanaldia laburtzen jarraitzeko, jarduera sektoreen ezaugarriak, produktibitatearen bilakaera eta testuinguru ekonomikoa kontuan hartuta”. Akordioan honako hau ere adostu zuten: “Denboraren erabilerari buruzko lege bat onartuko dugu, gizartearen eragile guztiekin adostuta, emakumeen eta gizonen arteko denbora antolaketa orekatuago baterantz aurrera egitea ahalbidetuko duena, pertsonen ongizatea eta enpresa zein elkarte sarearen eraginkortasuna sustatuz”.

Egungo eztabaida astean 37,5 orduko lanaldira laburtzera mugatu da, bi neurri osagarrirekin batera:  lanaldiaren erregistro digitalaren derrigortasuna eta lanalditik kanpoko deskonexioarako eskubidea

Aurreko legealdian Lan eta Gizarte Ekonomia Ministerioak Marta Junquek koordinatutako ibilbide orri integral bat argitaratu zuen arren, egungo eztabaida politikoa astean 37,5 orduko lanaldira laburtzea aplikatzera mugatu da, bi neurri osagarrirekin batera: batetik, langileen ordezkaritzarako eskuragarri egongo den lanaldiaren erregistro digital baten derrigortasuna, eta, bestetik, lanalditik kanpoko deskonexioa betetzeko eskubide ukaezina.

2024an patronalekin negoziazio gogorrak izan ondoren, Diaz Presidenteorde eta Ministroak CCOO eta UGT sindikatuekin sinatutako akordioa bi fasetan progresiboki aplikatzea baztertu dute, enplegu sorreraren mugatuko lukeena. Inpaktu horiei erreparatuko diegu, erreformaren aurkako erakunde publiko zein pribatu batzuen kalkulu gehiegizkoak ikusita.

Haien aurreikuspenak zalantzan jartzeko artikuluan azaldu bezala, Nazioarteko Diru Funtsak, Espainiako Bankuak, BBVAk, Fedeak eta Cepymek lan-astea 37,5 ordura laburtzeak izugarrizko lan kostuak eta enplegu sorrera ekarriko duela esatea ez da bidezkoa, ezta ere enpresen lehiakortasuna gutxituko lukeela. Horrela izatekotan, langabezia nabarmen murriztuko litzateke eta efektu biderkatzailea ekarriko luke ere, baina esperientziak erakusten du ez dela hori aurreikusitako ondorioa. Merkatu ekonomietan lanaldia laburtzeko enpresen erantzuna gehiegizko ekoizpen ahalmena murriztea eta lana berrantolatzea izango da.

Lan Harremanak aldizkarian argitaratutako artikuluan kalkulatu bezala, 37,5 orduko lan astea orokortzearen kasuan, enpleguan eta lan kostuetan espero diren eraginak heterogeneoak dira, eta lan harremanetarako hainbat erronka daude neurria aplikatzeko: bezeroei arreta emateko ordutegiak, jatorrizko enpresetatik kanpoko beste enpresa txikien edo autonomoen azpikontratazioa, kontraturik gabeko enplegu informalaren erabilera, lanaldia laburtzearen trukezko barne malgutasunerako aukerak, presentzia zehatzarekin lotuta ez dauden zeregin eta helburuen bidezko lanen areagotzea, eta sasoiko enpleguen gaineko eragina, nabarmenenak aipatzearren.

Kostu baxuko erreforma da 37,5 orduko lanaldia orokortzea

CEOEk eta Cepymek uko egin diote kostuak konpentsatzeko akordio global bati. Akordio horretarako enpresa txikien lehen kontratazioa eta enplegua sortzeko baldintzarik gabeko produktibitatea igotzeko laguntzak finantzatzea eskaini zuen Ministerioak. Ondorioz, beharrezkoa izango da Kongresuko tramitazioaren emendakinak edo adarreko negoziazio kolektiboari ekitea konpromiso espezifikoak lortzeko. Baina zenbat lanpostu berriez ari gara 37,5 orduko lan astearen orokortuz gero?

Sektore pribatu osoan 37,5 ordura pasatzeak 122.000 eta 198.000 arteko enplegu sorrera ekar lezake, eta lan kostu garbiak 4.200 eta 6.800 milioi euro bitartekoak izango lirateke enpresentzat

Argitaratutako artikuluko kalkuluen arabera, sektore pribatu osoan 37,5 ordura pasatzeak 122.000 eta 198.000 arteko enplegu sorrera ekar lezake, eta lan kostu garbiak 4.200 eta 6.800 milioi euro bitartekoak izango lirateke enpresentzat, lanaldia laburtzearen aplikazio orokorraren aurka dauden erakundeek iragarritakoak baino askoz txikiagoak eta aipatutako sektoreetara mugatuak.

Patronalaren eskakizuna lanaldia laburtzearekin batera aparteko orduak egiteko aukera malgutzea eta zabaltzea izan zen, baina ezetza eman zien Diazek, gehiegizkoak baitirelako jada. Lanaldia laburtzea, eta ez malgutzea, helburua izanda, beharrezkoa da espero diren inpaktu eta kostuei buruzko eztabaida zorrotz bati ekitea, eta hori izango da aurten aplikazio orokorreko 37,5 orduko astea lortzeko oztopo nagusia.

Legezko lanaldia laburtzea beste eztabaida batzuk irekitzeko aukera izan behar da ere, eredu sozioekonomikoa eraldatzeko programa global batean sakontzea ahalbidetuko duena. Horretarako, eguneroko orduen gaineko aplikazioa lehenesteko mekanismoekin lagundu behar da, ekonomia feministak aldarrikatzen duen zaintza lanaren banaketa errazteko, edo, ekologismoak adierazi ohi duen bezala, lan egunak gutxituz joan-etorriak murrizteko.

Pizgarriak eman beharko lirateke lanaldia laburtzeko aplikazioa astean 35 edo 32 ordura arte eskuzabalagoa izan dadin, eta konpentsazio funtsak erreforma sakonagoa adostuko luketen enpresa edo sektoreentzako gorde beharko lirateke

Hortik haratago, pizgarriak eman beharko lirateke lanaldia laburtzeko aplikazioa astean 35 edo 32 ordura arte eskuzabalagoa izan dadin, eta konpentsazio funtsak erreforma sakonagoa adostuko luketen enpresa edo sektoreentzako gorde beharko lirateke. Industria enpresa handietan eta enplegu publikoan asteko 37,5 ordu edo gutxiagoko jardunaldiak egiten badira jada, erronka lanaldi laburragoak soldatapeko sektore guztientzat orokortzea da.

Hurrengo hilabeteetan gauzatuko den lanaldiaren laburtzeak, herritar askorentzat bizitzeko denbora irabazteaz gain, lanaldi partzialeko enpleguetan dauden soldatapeko emakumeen ia laurdenaren soldata igoera ekarriko du ere, lanaldi osoan lan egiten dutenekiko jardunaldi zein soldataren ehunekoa automatikoki igoko baita.

Gobernu programak “legezko lanaldia laburtzen jarraitzeko” duen helburua betetze aldera, asteko 32 orduetara igarotzeko norabidean sakondu beharko genuke orain, neurri sakon horren ondorioak aztertuz. Aipatutako artikuluan kalkulatu bezala, enplegu sorrera handiagoak ekarriko lituzke, 816.000 eta 934.000 lanpostu berri artean, eta langabezia-tasa 3,4 eta 3,9 puntu artean murriztuko luke. Enpresentzako lan kostu garbia 22.000 eta 26.000 milioi euro artekoa izango litzateke, baina ordaindutako zerga eta kotizazio berrien, zein aurreztutako langabetuentzako dirulaguntzen ondorioz, erakunde publikoentzako aurrekontu itzulera ordaindutako soldata berrien ia % 60koa izango litzateke, erreforma finantzatzeko baliabide publiko berriak sortuz.

Lanaren Ekonomia
El Salto Radio Lanaldia astean 37,5 orduetara laburtzeko politika dator
VV.AA.
Lanaldia laburtzeko erreforma izan dugu hizpide gaurko saioan. Lanaldia astean 37,5 ordura laburtzea adistu du Yolanda Diazek CCOO eta UGT sindikatuekin.
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Reducción de jornada
A 37 horas y media El Consejo de Ministros aprueba la bajada de horas, cuyos apoyos en el Congreso son una incógnita
Se espera que la norma llegue al Congreso en primavera gracias a la tramitación de urgencia. Al igual que tantas otras leyes esta legislatura, arribará a las Cortes sin todos los apoyos amarrados para aprobarla. Junts es el gran interrogante.
Reducción de jornada
Jornada laboral La reducción de horas se tramitará por la vía de urgencia para llegar al Congreso “en abril o mayo”
Los ministerios de Trabajo y Economía acuerdan en la CDGAE que el pacto para bajar las horas trabajadas, tal cual se firmó con sindicatos, se aprobará en el Consejo de Ministros de la semana que viene para su tramitación urgente.
Reducción de jornada
Consejo de Ministros Economía anuncia que el Gobierno aprobará la reducción de jornada laboral el 4 de febrero
El anteproyecto de ley se abordará en la Comisión de Asuntos Económicos de la tarde de este lunes, donde se deberá decidir si la bajada de horas máximas se tramitará por vía de urgencia y si se añadirán ayudas para las empresas al texto original.
LGTBIAQ+
LGTBIAQ+ Monstros na academia: esta é a nova onda de estudos cuir en Galiza
Un monográfico de ‘Galicia 21’ fai realidade os primeiros estudos académicos que poñen no centro a disidencia e o pensamento cuir en Galiza, abrindo un debate que remove a universidade e o activismo.
Madrid
Derecho a la vivienda El grito por el derecho a la vivienda vuelve a Madrid este 9F
Una plataforma de 40 organizaciones sociales, sindicales, vecinales y del movimiento de vivienda sale a la calle para pedir al Gobierno regional medidas urgentes para bajar el precio de los alquileres y atajar la actual crisis de vivienda.
Brecha salarial
Desigualdad La brecha salarial de género crece y se sitúa en el 19,6% después de años de contracción
La parcialidad sigue siendo la gran culpable de la desigualdad retributiva entre hombres y mujeres, que aumenta respecto a 2022 por el incremento salarial que se ha dado en sectores con más presencia masculina
Cine
Cine ‘Ciao bambina’, el corto de Afioco Gnecco para entender lo trans
‘Ciao bambina’, dirigido por Afioco Gnecco y Carolina Yuste, cuenta el proceso de transición de género de Gnecco y opta al Goya al mejor corto documental.

Últimas

Antigitanismo
Opinión Un Año del Pueblo Gitano sin gitanas ni gitanos
Antes de ninguna declaración, la Corona, el Estado y la Iglesia deberían pedir perdón por todo el daño que sus antecesores hicieron a mis antepasadas y antepasados.
Portugal
Portugal Dimite uno de los líderes de la ultraderecha portuguesa investigado por prostitución infantil
El vicepresidente del partido en Lisboa coaccionó a un joven de 15 años para que le practicase sexo oral. Otros 12 cargos de Chega están siendo investigados por delitos como robos de equipajes o conducción bajo los efectos del alcohol.
Más noticias
Análisis
Análisis Trump no ha inventando nada o ¿qué hacemos frente al mundo-frontera?
Así opera la frontera: deshumaniza a las personas migrantes, abre así las puertas a una deshumanización que acaba despojando de dignidad a cualquiera que se considere problemático o sobrante.
Turquía
Derechos humanos Turquía reabre el caso contra Pinar Selek en busca de cadena perpetua
La profesora y socióloga turca Pinar Selek, acusada de terrorismo por investigar comunidades kurdas, enfrenta una nueva amenaza de cadena perpetua en un quinto juicio en Estambul que empieza mañana.
Cómic
Cómic Moebius, un género en sí mismo
La publicación de ‘Obra hermética’ es el mejor momento para recordar la relevancia de Moebius como catalizador cultural del surrealismo ‘sci-fi’ en una serie de cómics imprescindibles para entender la evolución de esta disciplina.

Recomendadas

Laboral
Laboral Investigada unha rede empresarial que explotaba a 82 migrantes nunha granxa de Lugo
Polo de agora, tres persoas responsables da granxa de Begonte centran as investigacións da Garda Civil. As 82 persoas explotadas vivían nun hotel de Ordes (A Coruña) que non tiña sequera licencia de hostalaría.
Trabajo sexual
Anneke Necro “Es imposible hablar de porno sin analizar cómo hemos llegado hasta aquí en materia de placer”
Hablar de cómo se ha construido el deseo en nuestra cultura occidental es una de las motivaciones que Anneke Necro persigue en su primer texto, ‘Deseo disidente: las políticas del placer’.
Colombia
Colombia Guerra a muerte en el Catatumbo entre el ELN y las disidencias de las FARC
Los enfrentamientos entre las guerrillas en el estado de Catatumbo, fronterizo con Venezuela, ha provocado el desplazamiento de 50.000 campesinos y la declaración del Estado de Conmoción Interno por parte del presidente Gustavo Petro.