Transporte público
A odisea de viaxar en bus na Galiza

Continuos atrasos, servizos moi escasos, que te deixen tirada na estrada ou non poder entrar no autobús por falta de espazo. Estas son algunhas das situacións que teñen que sufrir a diario as persoas que queren desprazarse neste transporte por Galiza.
parada de bus en Ourense
Unha parada de bus da provincia de Ourense. Sara Garchi
31 oct 2023 06:00

Dende o ano 2021 podes viaxar dende Ourense á Madrid en apenas dúas horas e media grazas aos trens de alta velocidade. Un avance que sen dúbida se celebrou por conectar estes territorios dunha das formas máis sostibles, rápidas e económicas que existen. Así e todo, a cidadanía galega aínda se pregunta como pode ser que a nivel interno, a rede de transporte público de Galiza siga sufrindo graves carencias no servizo que levan á frustración e desesperación diaria das persoas usuarias e a situacións de gran estrés para o persoal.

Exemplo diso é que esta mesma cidade, Ourense, apenas ten conexións con outros núcleos urbanos importantes da propia Galiza. Como é no caso de Pontevedra: poucas viaxes en tren a altos prezos e unha única liña de autobús as fins de semana. Isto provoca atoparse moitas veces con aglomeracións e empurróns ás portas do vehículo por medo a non poder subir cando se supera o aforo. A única forma na que podes garantir a praza é mercar o billete previamente online ou no despacho de entradas e perder, polo tanto, o prezo reducido ao que ata agora accedían as persoas usuarias da tarxeta de Mobilidade de Galicia.

O illamento das aldeas

No rural o servizo só empeora. Menor frecuencia, con reducións as fins de semana e horarios que non se adaptan ás necesidades reais das persoas usuarias. Sen ter en conta as horas punta ou as xornadas laborais das que traballan ata tarde (profesionais da hostalería, supermercados, etc) e que non poden volver ás súas casas neste medio. “O servizo non está preparado para que o autobús sexa unha alternativa real ao transporte privado”, critica Matías, de 32 anos, quen habita unha aldea do Ribeiro e gustaríalle non ter que depender do coche para ir á cidade: “Nos tempos actuais, non dispoñer dun servizo funcional de transporte colectivo conleva o estancamento da economía e agrava a problemática da crise climática".


Medio rural
MOBILIDADE Os efectos dun sistema de mobilidade deficiente
As persoas maiores son as máis afectadas por un sistema de transporte que non as toma en conta, as reclúe e quítalles autonomía.

A estas queixas dende o rural, súmanse os cambios de horario sen previo aviso por parte das empresas, estudantes sen transporte escolar, paradas que os condutores directamente saltan, horarios mal marcados que dan lugar a erros e a propia incerteza de non saber cando vai pasar pola falta regular de puntualidade. Agardar máis dunha hora na parada só para tomar o autobús é o normal, especialmente nas vilas e aldeas, onde perdelo pode significar chegar tarde ao traballo, ter que mudar os plans ou directamente cancelalos.

Algunhas das solucións que poderían levarse a cabo dende as institucións, ademais de aumentar a frecuencia e adaptala á actividade real das persoas que habitan eses lugares, sería a instalación de pantallas ou códigos QR nas paradas. Con eles, a xente podería coñecer de xeito actualizado o tempo real de espera e achegarse á parada no momento de collelo. Autobuses de moitas empresas xa contan con estes localizadores para controlar as rutas e as pantallas e aplicacións úsanse dende xa hai anos en moitas cidades, polo que empregalas neste contexto non debería ser moi difícil, sempre que exista o interese de facelo.

Agardar máis dunha hora na parada só para tomar o autobús é o normal, especialmente nas vilas e aldeas, onde perdelo pode significar chegar tarde ao traballo ou ter que cancelar plans

Fronte ao monopolio

A Asociación Empresarial de Transportes de Viaxeiros de Galicia (Galibus), plataforma na que participan 30 pequenas e medianas empresas do sector, xa denunciou en marzo de 2023 prácticas perversas e anticompetitivas nas licitacións de transporte escolares e de viaxeiros. Mediante o sistema de UTEs (Unión Temporal de Empresas) e co apoio da Xunta, Alsa e Monbus foron beneficiadas coa adxudicación da maior parte dos servizos distribuídos pola Consellería de Infraestruturas. O 43% das 128 concesións que se fixeron do transporte regular foron para o mesmo operador, principalmente composto por empresas do grupo Monbus.

Daquela, o Tribunal Superior de Galicia (TSXG) sentenciou que era a Comisión de Competencia da Xunta quen debía multar a Monbus e Alsa, e abriu dilixencias por prevaricación nas concesións de transporte contra o director de Mobilidade da Xunta, Ignacio Maestro Saavedra. Estas empresas recorreron xunto ao Goberno galego, mais agora o Supremo reafirmou a súa decisión sen admitir a trámite estes recursos, ratificando “a incoación dun procedemento sancionador” contra as empresas Monbus e Alsa por repartirse ilegalmente o mercado. O que Monbus considera como unha decisión inxusta e asegura que recorrerá ao Tribunal Constitucional para defender a súa “inocencia”.

Pola súa banda, o persoal profesional que conduce estes autobuses leva anos denunciando o deterioro das súas condicións. Ademais da falta de información e os cambios nas liñas sen preaviso, critican ser chamados para facer outros servizos externos como excursións escolares ou viaxes privadas. Tamén ter que cumprir cuns tempos que só poden ser alcanzábeis cando se fai a liña en baleiro, é dicir, sen contemplar as subidas e baixadas de pasaxeiros/as, ou os atascos nas grandes cidades…  Na súa xornada teñen que lidar con ansiedade e estrés constante, a maiores das queixas e cabreos das persoas usuarias que soben ao bus coa necesidade de desafogarse.

Ademais da falta de información e os cambios nas liñas sen preaviso, o persoal profesional dos autobuses denuncia que son chamados para facer outros servizos externos como excursións escolares ou viaxes privadas

Cara a un futuro verde

Segundo Ministerio de Transporte, Movilidad y Agenda Urbana (MITMA), o transporte foi o responsable dunha cuarta parte das emisións de CO2 na UE en 2019, das cales o 71,7% procedeu do transporte por estrada. Os coches son o principal contaminante, representando o 60,6% das emisións totais do transporte por estrada en Europa, o que supón aproximadamente unha quinta parte das emisións da UE. Ante a grave crise climática á que nos enfrontamos, cunhas consecuencias cada vez máis evidentes e catastróficas como estamos a observar en todo o planeta, a necesidade de adoptar medidas eficaces é cada vez máis urxente e determinante para a supervivencia da vida na Terra.


Ecología
Seis razóns para non celebrar a chegada do AVE
Malia o aplauso unánime da clase política galega, existen bos motivos para lamentarmos a chegada da alta velocidade a Ourense.

Países como Austria, Alemaña ou Hungría xa están a implantar un modelo de billete único que permite viaxar a prezo razoable en calquera dos medios de transporte públicos urbanos e interurbanos dun territorio, ou incluso transfronteirizos. Hai unhas semanas que Greenpeace España lanzou unha campaña para recoller sinaturas e esixir á administración que implante este mesmo modelo de billete único, co obxectivo ambiental e social de conectar todas as redes de transporte e facelas accesibles, para reducir as emisións do transporte e satisfacer as necesidades de mobilidade de tódalas persoas.

Un soño que, por desgraza, para territorios como Galiza semella aínda moi afastado, pois  antes habería que garantir unha rede de transporte eficiente que conecte, ademais das cidades, as aldeas e vilas do rural, cun servizo de calidade nos que a xente poida confiar e que favoreza a repoboación do rural baleirado que tanto estamos a precisar.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Estados Unidos
Hacia el 5 de noviembre La violencia política se adueña de la campaña electoral en Estados Unidos
Un nuevo intento de asesinato contra el candidato republicano, Donald Trump, sube otro decibelio el tono de una campaña marcada por las descalificaciones, las 'fake news' y los fusiles con mira telescópica.
LGTBIAQ+
Propuesta legislativa Ley de memoria trans: qué propone, a quién se dirige y por qué ahora
Una pensión para las víctimas LGBTI de la Ley de Peligrosidad Social, una petición de perdón por parte del Estado y presupuesto para un archivo documental son los pilares del texto. Lo explica Mar Cambrollé, presidenta de Plataforma Trans.
Música
Música John Zorn, música ‘pop’ para otra línea temporal de este mundo nuestro
El universo de John Zorn sigue en movimiento constante. Las formaciones nacen y mueren, las líneas de trabajo aparecen, y, a veces, parecen desaparecer, aunque normalmente solo se espacian, o mutan, o se ramifican.
Congreso de los Diputados
Edmundo gate El voto del PNV contra el Gobierno agita el temor a una unión de las derechas a medio plazo
Los nacionalistas vascos apoyaron una proposición no de ley del PP y fueron partícipes de una derrota legislativa del PSOE con más impacto simbólico que real.

Últimas

Honduras
Honduras Sicarios matan a balazos al ambientalista Juan López, defensor del río Guapinol
López luchaba contra el 'Monstruo de Siete Cabezas': dos minas, una termoeléctrica, una peletizadora y tres pozos, construidos en el espacio protegido del Parque Nacional Montaña Botaderos.
Turismo
Turismo y especulación Un 66% de los españoles apoya las protestas contra la turistificación
Una encuesta de YouGov para toda Europa revela que la mayoría de la población simpatiza con las protestas contra el turismo y que un tercio de los españoles considera que hay un exceso de visitantes extranjeros en su zona.
Desahucios
Vivienda en Madrid Desahucian a una anciana de 79 años y a su hijo en Getafe pese a la movilización vecinal
La empresa Dapamali Works SL, que ha comprado la totalidad de pisos del inmueble, llegó a contratar a una empresa antiokupación que estuvo durante meses hostigando y amenazando a las vecinas para forzarlas a abandonar sus hogares.
Minería
Ecología La reapertura de la mina de Aznalcóllar se retrasa por la suspensión de la Autorización Ambiental Unificada
La Autorización Ambiental Unificada de la reapertura de la mina de Aznalcóllar se paraliza por “imperativo legal” retrasando el proyecto que pretende verter más de 80.000 millones de litros de vertido tóxico al Guadalquivir
Residuos
Ayuntamiento de Madrid No es solo el crematorio de la M-40: “El sur no quiere ser el vertedero de Madrid”
Vecinos de Usera y Villaverde se movilizan contra la autorización del polémico crematorio pero también para señalar el abandono institucional que sienten hacia sus barrios.
La vida y ya
La vida y ya Salir del barrio
Tenía claro que las cosas están bastante más determinadas por el lugar en el que naces que por tu esfuerzo, por eso quiso probar a romper las reglas del juego.
Memoria histórica
Columna de los 8.000 Un millar de personas participan en la primera Marcha Columna de los 8.000
Desbordando todas las previsiones, cerca de un millar de personas participan en la I Marcha Columna de los 8.000, en memoria de uno de los sucesos más dramáticos y menos conocidos de la historia contemporánea extremeña.
PNV
CLIENTELISMO El servicio antifraude de los fondos europeos recibe una denuncia contra un exalto cargo vasco
El denunciante, alegando la “protección de los intereses financieros de la Unión Europea frente a un conflicto de intereses”, adjunta documentos sobre contratos públicos y proyectos subvencionados.

Recomendadas

Cuba
Vijay Prahsad “Cuba nos enseña que gastar dinero en sanidad y educación es mejor que gastarlo en la guerra”
El historiador, editor y periodista indio Vijay Prahsad escribe en colaboración con Noam Chomsky el libro ‘Sobre Cuba’, un intento de recordar a las generaciones más jóvenes las conquistas del proceso revolucionario cubano, que comenzó hace 70 años.
Guerra en Ucrania
Diplomacia armada Misiles más cerca y negociaciones más lejos en una semana clave en la guerra de Rusia y Ucrania
Estados Unidos ultima la concesión del permiso de uso de misiles de largo alcance a petición del Gobierno de Zelensky. Rusia amenaza con consecuencias por lo que consideran una escalada de la OTAN en su auxilio a Kiev.
Literatura
Literatura Paco Cerdà: “Es curioso que el amor surja a pesar del horror”
El autor cuenta en 'Presentes' el traslado del féretro de José Antonio Primo de Rivera desde Alicante hasta Madrid a través de una voz que se detiene en la vida y la muerte de muchos de los nadie de la España de la posguerra.