Koiuntura

Orkestra Institutuak EAE-ko ekonomiaren inguruko datuak argitaratu ditu

Txostena 2011z geroztik argitaratzen da eta lau maila zehazten ditu: pertsonen ongizateari loturikoak, lurralde lehiakortasunaren azken emaitzak deiturikoak; bitarteko emaitzen adierazleak, aurreko emaitzak lortzeko garrantzitsuak direnak; lehiakortasuna baldintzatzen dutenak eta bukatzeko, oinarriak edo lurraldearen ezaugarriak.

Enplegua eta langabezia
Txostenak langabezia tasa murriztu dela baieztatu du, baina Europako eta erreferentziako eskualdeetako batezbestekoa baino handiagoa dela adieraziz: Espainiar Estatuko estatistiken aldean datuak beti hobeak izan dira; aldiz, Europako sailkapenean kokapen kaskarragoan dago. Gazteen langabeziaren aldea handia da, 10,85 puntukoa: EAEn %27,3koa da eta EBko bataz bestekoa, %16,45.

Enplegu tasa behar egiteko garaian (16-64 urte artean) dauden landun pertsonen proportzioa da. Enplegu tasaren inguruan, erreferentzia eskualdeen eta EAEn arteko aldea 5,28 puntukoa da (EAEn %65,4 eta erreferentzia eskualdeetan %69,68); emakumeen enplegu tasan dagoen aldea antzekoa da. Hots, oraindik jende ugari dago enplegatua ez dagoena baina, testuingurua aldatuta, pertsona enplegatu gehiago egon litezke; hazteko tartea dago.

Txosten honen arabera, Euskal Autonomia Erkidegoa antzekoak diren eskualdeekin alderatuz, langabezia egoera okerragoa du eta enpresariek plusbalio handiago eskuratzen duten euren langileengandik

Laburbilduz, EAEk antzekoak izan daitezkeen eskualdetik urrun dago, langabezia eta enplegu tasaren aldetik. Arlo honek duen gabezia prekarietatearen neurketa da, ez baita kontutan hartzen.

Produktibitatea
Urtero patronalek diote EAEko langileak Espainiar Estatuko garestienak direla, zeozer txarra izango balitz bezala: datu hori alokairudun (soldatapeko langile) bakoitzeko lan kostua da. Noski, Alemaniarekin alderatuta, autonomia erkidegoarena murritzagoa da.

Txosten honek langile bakoitzeko produktibitatea aipatzen du. Datu hau jakitea garrantzitsua da, ba enpresarientzat langile batek kostu bat suposatzen du, baina baita ere aberastasuna sortzen du, eta enpresariak aberastasun hori lapurtzen dio, gainbalioa deritzona. Orkestrak argi uzten du EAEko langile bakoitzak, bataz bestez 65.700 € sortzen dituela, beren kostua 39.500 eurokoa izanik. Euskal enpresarientzat langile bakoitzaren kostua langile horrek sortzen duen aberastasunaren %60,1 da. Alemaniarekin alderatuta, langileek lan kostu txikiagoa suposatzen dute eta produktibitatea handiagoa da, bertoko enpresariek gainbalio handiagoa poltsikoratuz.

Alokairudun (soldatapeko langile) bakoitzeko Lan Kostua, Produktibitatea eta Unitateko Lan Kostua (2017)

Txostenak beste elementu bat mahaiaren gainean jartzen du: Herrialdeak alderatuz badirudi manufakturazko industrian EAEren manufakturako industriaren unitateko lan kostuen egoera okerragoa dela, taulan adierazten den bezala; baina antzekoak diren eskualdeen aurrean, unitate lan kostu txikiagoa du. Hortik ondoriozta dezakegu sektore multzo honen egoera ez dela hainbatek dioten moduan, erabat txarra.

Beste elementuak
Laburpen honetan lanaren ekonomiarekin harreman zuzena duten puntuak aztertu ditugu, baina txostena askoz sakonagoa da.

EAEren egoera bitarteko emaitzen adierazleetan

Hala ere, gabezien artean nabariena da Euskal Herri mailako daturik ez ditugu, ez era agregatu batean ezta desagregatuan (Nafarroa, Euskal Herri Kontinentala eta EAE). Eta bestetik, prekarietatea ez da erabat aztertzen.

Lanaren Ekonomia Bilbo Hiria irratian. Lotura hemen

egitura

Ilusioen trafikanteek gure etorkizuna irudikatzen jarraitzen dute

Hauteskundeen aurreko epean gaude, eta etorkizunerako proposamen politikoak berriro jartzen dira pil pilean. Memoria eskaseko garai neoliberal honetan, erakundeen agintea eskuratu edo berretsi nahian, jendartearen sostengua bilatzen dute politikariek, eta ez dute zertan gauzatzeko intentziorik izan behar ere. “Olatua dator” esan zuen 2015ean Unai Rementeriak, gaur Bizkaiko Ahaldun Nagusia den agintaria, talde ekologista baten antzerako leloa erabiliz. Aurreko urteetan “Save Mundaka Save the ocean” ekimenak salatutakoaren gainean igarota, bozkatzeko aurreko hilabeteetan draga berri bat onartu zuten, lehenago egindakoaren moduan inolako txosten tekniko edota ekologikoa egin barik, eta bai oreka biosferikoa bai surf jarduera arriskuan jarriz.

Kanpaina osoan enpleguak eta inbertsioak hitzematen ibili zen Rementeriak, bereziki krisi larriagoan zeunden Enkarterri eta Ezkerraldeko udalerrietan. Lehenago Habidite, Brikomart edo Edesa-rekin egin zuten moduan, memoria gutxiko hautesleak berriro bereganatzeko helburuarekin. Non geratu dira prometatu ziren lan industrial horiek? Azken hilabeteetan entzun ahal izan ditugun hitzeman berrietan baino ez dira gauzatu: Amazon irekitzear dago Sestaon, Parke Teknologikoaren lehenengo harria jarri dute Abanton, Bizkaia dorrea berrerabiltzeko plangintza aurkeztu dute Bilbon... Gero eta gehiago, gero eta handiago, baina nork daki gauzatuko direnik edo, aurrekoetan bezala, haizeak eramandako ametsak izango direnik?

La Naval arriskuan dagoen honetan, eta mobilizazioak eta negoziazioak aurrera jarraitzen diren bitartean, etorkizunerako hitzeman berriak mahai gaineratu berri ditu Aldundiko buruak. Bizpahiru eguneko nazioarteko ekitaldietatik haratago, lanpostu sendo eta ondo pagatuak irudikatzen dituzte bizkaitarren aurreikuspenetan, futboleko “baloia aurrera botatzeko” joeraren modukoak direnak. Baina, aurrekoetan ez bezala, oraingoan ez dute hainbeste hurrengo legealdian gauzatuko diren proiektuak aurkezten. Abiadura Handiko Trenarekin gertatzen duen erara, hurrengo hamarkadari begira egiten dituzte aginduak, 2008 baino lehenago egiten zuten antzeko ilusioa sortzen.

Negozio erraldoietan oinarritutako etorkizuna marrazten dute egungo agintariek. “Alternatiba ez dagoela” lau haizeetara zabaltzen dute aldi berean. Beraien ilusioak trafikatzeko joera salatu behar dugu, beste bide bat elkarrekin marrazten dugun bitartean

Adibide on bat Bilboko Zorrotzaurre irla berriaren etorkizuneko plana dugu. Aurreko epean planteatutako lan faraonikoa garai berrietara egokitu du Juan Mari Aburto Bilboko alkatearen taldeak, eta auzokideek “Zorrotzaurre ez da Manhatan” leloekin hartu dute aurkezpenaren egunean. Zara Hadid, Kutxabank dorrea eta aintzineko osagaiak alboratuz, inbertsio berriak egiteko urbanizazio plana aurrera ateratzeko helburuarekin bertaratu dira politikari eta enpresari ugari. Ameskeria jendartearen baitan eguneratzen, merkatu logika eta epe laburreko etekin finantzarioetan oinarritutako etorkizuna, behin eta berri ere.

Bide beretik dator hamarkadetan BBVA-aren egoitza nagusia izan den Abandon dagoen dorrearen berrerabilpena. BBV-a eta Argentariaren fusioaren ostean Ybarra eta Uriartek galdutako entitateak, urteetan zehar Bilbon mantendu du bere egoitza, baina azkenean Madrilerako bidea hartu du. Amiantoz egindako eraikin erraldoia, irteera komertziala oso kaskarrekoa da, Primark merkatal gune erraldoiak beheko solairuetan denda bat irekitzeko asmoa duen arren. Angelo, Gordon & Co. inbertsio funtsak erosi zuen eraikina, eta dorrearen zati handi bat berrerabiltzeko plana aurkeztu berri du Rementeriak, urtean 1,3 miloi euroko alokairuaren trukez. Garai batean Iberdrola dorrearekin gauzatu ez zen Bizkaia dorrearen karta zaharra berreskuratu dute horrela, garaian enpresa erraldoi batekin egindako tratuen antzeko bat aurreikusiz. CNT-k egindako kronologiak agerian uzten duenez, pilotakada urbanistiko eta negozio iturri berriak irekitzen ditu horrela Bizkaiko Aldundiak.

Bukatzeko, etorkizun hurbilean Abanto parke teknologikoa irekitzeko asmoa aurkeztu dute Eusko Jaurlaritza eta Aldundiko agintariek. Bizkaiko parke teknologikoak %65-eko erabileran kokatzen diren arren, Meatzaldea eta inguruko herrien ekonomia berpizteko plangintza moduan aurkeztu dute, 2.000 langile bertan aurreikusiz. Beste behin ere nazioarteko enpresen esku utziko dituzte lur publikoak, eta haien etekin asmoa herriaren beharrekin nahasten dute, jendartearen egoera larria profitatuz. Krisian dagoen eskualderako ameskeria berri bat da parke hau? Edo gai izango dira agintariek inbertsio pribatuak bertara gerturatzeko? Beste behin ere proiektu erraldoiak hitzematen dute agintariek, hauteskundeen aurreko epe honetan, ezkerreko indarrek erantzun eta proposamen zehatzik piztu izan barik, Kimetz Aranak salatu zuen moduan. 

Makro-ekitaldi musikalak (MTV, Mundaka Festival…), gutxi batzuentzako inbertsioak, nazioarteko turismo masiboa eta pilotakada urbanistikoetan oinarritutako etorkizuna marrazten dute Aburto, Rementeria eta Urkulluk. “Alternatiba ez dagoela” lau haizeetara zabaltzen dute aldi berean. Aukerak daude bide oker hauek ekiditeko, gehiengo alternatiboetan oinarritutako proposamen eraldatzaileak irudikatzeko? Hasteko, beraien ilusioak trafikatzeko joera salatu behar dugu indartsu eta ozen, beste bide bat elkarrekin marrazten dugun bitartean. 

Argia

EAEn fracking-a abiarazteko urrats berriak egin ditu Jaurlaritzak: zundaketak baimendu Bizkaia eta Gipuzkoan 

Pello Zubiria Kaminok, Argiako kazetaria, ‘fracking’-aren egoera Euskal Autonomia Erkidegoan aztertu du, azken aldi honetan zenbait berri izan baitira. Jaurlaritzak baimena eman du Bizkaian eta Gipuzkoan ikerlan eta zundaketak hasteko, nahiz eta fracking hitza ez aipatu.

Urriaren 9an onartu zen 142/2018 dekretua, Nazio Batuak klima aldaketa ekiditeko berotegi efektu gasen murrizketa handia behar zela ohartarazi zuen egun berean. Eusko Legebiltzarrak 2017an ‘fracking’-a galarazten zuen legea onartu zuen, herri-ekimen handi bati ezker, baina 2018ko hasieran Espainiako Auzitegi Konstituzionalak atera bota zuen lege hau; eta denbora gutxi igaro da Eusko Jaurlaritzak zundaketei baimena eman arte.

https://www.argia.eus/albistea/eaen-fracking-a-abiarazteko-lehen-urratsa-zabaldu-du-jaurlaritzak-zundaketak-bizkaia-eta-gipuzkoan

Asteko Sindikalagenda

• Gaur pobrezia eta bazterketarik gabeko herri baten alde, prekarietatea, murrizketen eta kaleratzen aurka elkarretaratzea Barakaldon, 10:15etan Justizia Jauregian (Bide Oneran). (ELA, LAB, STEILAS, ESK, CNT, beste batzuen artean) 
• Gaur ere Euskotrenen greba deituta dago, orain dela bi hilabete enpresarekin akordatutakoa aplikatzeko exigituz. (ESK, ELA, UGT)
• Bilboko NH eta Barceló Nervión hoteletako gelazainak azaroaren 2tik aurrera greba mugagabean daude. Eskirolajea salatu dute; azaroaren 16an manifestazioa egingo dute Villa de Bilbao eta Barceló Nervión hotelen artean, goizeko 11etan. (ELA)
• Tabakalerako Ubik liburutegiko bitartekariek ere mobilizazioak hasi dituzte, Donostian. Gaur eta bihar sinadurak bilduko dituzte, goizean eta arratsaldean; 17an eta abenduaren 1ean geldialdiak egingo dituzte. (Bitartekariak Martxan)
• Erandioko Loramendi Nagusien Egoitzako langileek mobilizazioekin jarraitzen dute. Greba mugagabean daude. (ELA, LAB, UGT) 
• Asteburu honetan Karmela Santutxun Borrokan dauden Langileen Nazioarteko Jardunaldiak egingo dira, etxeko eta zaintza langileen kasuak aztertuz, larunbat eta igandean, 10:00etatik 19:00ak arte.
• Larunbatean jarraituz, "Hezkuntzan, pribatizazioa=segregazioa" lelopean elkarretaratzea egingo da, hezkuntza publikoaren baliabide falta eta segregazioa salatzeko. Bilbon izango da, larunbatean, 13:15etan , Eliptika Plazan. (STEILAS)
• Azaroaren 12an Hezkuntza greba izango da Euskal Herri kontinentalean; Baionan manifestaldia izango da, 10:30etan Santa Ursula Plazan. (LAB)
• Bizkaibuseko langileak greba egin dute; azaroaren 12, 15, 19, 22, 26 eta 29an ere geldialdiak egingo dituzte, enpresek lan hitzarmen kolektiboan negoziatu nahi ez badute. (UGT, ELA)
• Pentsio duinen aldeko elkarretaratzea astelehenean izango da, Bilboko Udaletxearen aurrean, 12:00etan.
• Bizkaiko Gizartean Esku Hartzeko langileek asanblada egingo dute azaroaren 13an, Bilbon Rekalde Zumarkalea 61 zkia. (ESK)
• Egun beran Bizkaiko Foru Aldundiko Garbiketa lan hitzarmena dela eta asanblada egingo dute, Bilbon, Rekalde Zumarkalea 16 zenbakian. (ESK)
• Ezkerraldeko desindustrializazioaren aurkako elkarretaratzea egingo da azaroaren 13an, goizeko 11:00etan. Babcock Wilcock enpresa ohiaren aurrean izango da, Productos Tubularesen aurrean. (ESK)
• Azaroaren 14an La Naval enpresaren itxiera dela eta, Iberdola Dorrearen aurrean elkarretaratzea egingo dute langileek, BBVAri azalpenak exigituz, Van Oord armadorearekin kontratu bat sinatu baitute. Abenduaren 1ean manifestazio erraldoia egingo da Bilbon.
• Azaroaren 23an, prekarietatearen aurkako manifestazioa egingo da Bilbon, Plaza Biribilean, 21:00etan. (Eragin Bilbo)
• Bukatzeko, baita ere gogoraraztea Tolosaldea Buseko langileak greban daudela, gorabeherekin urte guztian 8 hilabete daramate; bestetik, Zaldibarko beste bi enpresetan ere langileak greban daude, Gabi SA eta Galter SL. (ELA)