Feminismos
O seu papel na nosa loita: a batalla contra o ‘gaslighting’ mediático e os acompañamentos errados

O feminismo está en boca de todo o mundo, as estatísticas son máis favorábeis que nunca e cada vez máis homes se autoproclaman feministas. Mais, cal é o verdadeiro estado no que se atopan as mulleres alén das cifras? Teñen os homes un lugar na loita feminista?

Non é de estrañar que esta expansión do feminismo, que deu visibilidade ao xeito patriarcal no que está organizado o noso mundo, ás súas consecuencias na vida humana e do planeta, e que propón novas formas de crear comunidade, rematara contando co acompañamento dalgúns homes. Con todo, aínda que non hai ninguén que poida negar o avance das reivindicacións do movemento feminista, moitas mulleres teñen levantado a cella cando ven o discurso feminista nos beizos dos homes que din representalas ou apoialas.

Débese negar a súa participación? Cal é o seu lugar na loita feminista? De que xeito queren as mulleres que as acompañen? Que pasou cos espazos que gañaron as mulleres hai tempo? Como funcionaron as leis que as protexen?

Neste momento, paga a pena parar un momento para reflexionar se os ‘avances’ tiveron un verdadeiro impacto, para saber que cousas haberá que reorganizar e de que xeito.

GASLIGHTING MEDIÁTICO

É unha realidade. Os números das mulleres no poder son os máis altos da historia. Segundo a axencia de datos EPDATA, no Estado español das 350 cadeiras que algunha vez foron só para os deputados, 156 son hoxe usadas por mulleres. Na Galiza, das 52 listas electorais presentadas nas catro circunscricións galegas no ano 2019, o 67% estaban encabezadas por unha muller.

Non é tan sorprendente que o papel social siga poñendo nas costas femininas o peso dos traballos de coidados. As iniciativas institucionais e legais non teñen repercusión se na sociedade as mulleres continúan acoutadas a certos traballos e espazos.

Cantas desas mulleres pertencen ao 77,5% de mulleres que realizan traballo doméstico diario fronte ao 32% dos homes que tamén o fan? Avaliar o estado do papel das mulleres traballadoras, tomar como única referencia os números das integradas na clase política suporía ceder a unha especie de gaslighting mediático que pretende facernos crer con números que xa non temos razóns para loitar e que acadamos a igualdade.

En especial porque se ben ás mulleres teñen máis acceso ao traballo asalariado que nunca antes na historia, a fenda de oportunidades para ter unha vida digna entre homes e mulleres aínda se pode ver no feito de que no Estado español, hai máis de dous millóns de mulleres traballando a tempo parcial fronte a 762.000 homes.

arte a súa loita 2

Non é tan sorprendente, entón, que o papel social siga poñendo nas costas femininas o peso dos traballos de coidados. As iniciativas institucionais e legais non teñen repercusión se na sociedade as mulleres continúan acoutadas a certos traballos e espazos.

ACOMPAÑAMENTO ERRADO

María Ferreiro é gandeira e a responsábel da Secretaría da Muller do Sindicato Labrego Galego. A secretaría xurdiu a nivel sindical a modo de autoorganización das mulleres labregas cando comezaron a detectar a necesidade de loitar e defender os seus dereitos profesionais, tales como ter o dereito de poder cotizar ou seren donas e titulares das explotacións. María acha que, no medio dos avances, os espazos de discriminación están patentes, sobre todo nos relacionados co uso da palabra.

“Temos que ter certo coidado co tema das voces. Hai sectores que aínda hoxe seguen sendo na súa maioría masculinos e a participación nunha unha xuntanza ou reunión é na súa maioría masculina, como pasa no sector de produción do leite. Entón, temos que seguir preocupándonos e tendo en conta que as palabras das compañeiras que participan se escoiten e sexan tomadas en conta con igualdade”, comenta Ferreiro.

A pesar dos moitos premios e programas dirixidos ás mulleres, as únicas iniciativas comprometidas para traballar os conflitos de xénero veñen da autoorganización das mulleres

A testemuña de María Ferreiro dá fe de que a nivel estrutural, aínda estamos baixo a sombra da división de traballo e de espazos nos que cada xénero está delimitado por unha suposta afinidade.

No campo das ciencias, por exemplo, a proporción de investigadoras no estado mantense nun 39% desde hai máis de dez anos. Marta, unha matemática que traballa nun centro de investigación no que o numero de xefas de grupo é baixo se o comparamos cos postos masculinos, relata: “Dos sete grupos de investigacións que hai, só hai unha muller como cabeza. O resto son todos homes. E de aí para arriba os números son aínda peores: o director do centro é un home, o xefe de recursos humanos é un home, a parte económica do centro tamén é levada totalmente por homes. Así que si, eu creo que na ciencia, ou polo menos no ámbito que coñezo, si hai un tope. As mulleres por moito que investiguen, por moitos traballos que fagan ou premios que leven, teñen un tope de avance”.

En que punto o discurso feminista non é capaz de alertar e sensibilizar aos outros? Como se relaciona con eses outros sen perder a unidade e perspectiva? Pódese construír un mundo en común? De que xeito?

Autoorganización

A pesar dos moitos programas dirixidos ás mulleres, os únicos esforzos e iniciativas comprometidas a traballar os conflitos de xénero, veñen da autoorganización das mulleres. Ao respecto, Marta conta que “ningún home que eu saiba se comprometeu co feminismo de ningún xeito. Cando se falaba de que case non había mulleres no grupo, dicían ‘xa.. é verdade... E que é difícil…’; pero eu nunca vin que cando había que contratar a alguén se contrataran mulleres. É dicir, como que de palabra din que si, pero despois non hai iniciativas, acción ou compromiso real”.

No medio do debate nos diferentes colectivos feministas sobre se os homes poden ser feministas ou non, o feito de que se autoproclamen publicamente os dirixentes de organizacións ou incluso os políticos ou o goberno como homes que apoian a loita feminista cando na realidade se está a demostrar que non é suficiente, pode amosar que hai unha problemática de comprensión sobre as reivindicacións do feminismo e prioridades que non se poden resolver dicindo “eu non”.

arte a súa loita 3

Neste sentido, Marta pensa que “é moito máis sinxelo que un home se autoproclame feminista a que mude a súa actitude porque primeiro teñen que darse conta de todas as actitudes que deberían mudar, e iso é difícil. A maioría dos homes do meu entorno se autoproclaman feministas e algún deles pois igual si que fai accións sinxelas, pero á hora da verdade non mudan o comportamento. Por exemplo, sobre o tema de que as mulleres non chegan a xefas, eu escoito comentarios do estilo ‘pois será que os homes son mellores’”.

O PAPEL DOS HOMES

No momento de parar e mirar cara atrás, tomando en conta todo o bo que o feminismo ten construído, pode ser devastador comprobar que o avance do feminismo nos medios masivos e redes sociais está sobredimensionado. Neste contexto onde os feminicidios non teñen diminuído dende hai anos e, por se non fora pouco, os telediarios aínda fan deles un espectáculo, a cuestión de se un home poder ser nomeado feminista ou non, carece de interese se as nosas vidas seguen en risco.

Cabe preguntarnos polas estratexias que ten utilizado o feminismo e sobre o punto de vista dende o cal se está a actuar. En que punto o discurso feminista non é capaz de alertar e sensibilizar aos outros? Como se relaciona con eses outros sen perder a unidade e perspectiva? Pódese construír un mundo en común? De que xeito? Sobre a cuestión de se é posible que haxa unha relación cos homes na loita feminista, María Ferreiro veo como unha posibilidade sempre que as mulleres non sexan as que, unha vez máis, tomen a iniciativa: “Unha muller organizada ou un colectivo de mulleres non vai a organizar o intercambio se desde a outra parte non se ve a necesidade. Se eles din ‘queremos xuntarnos para crear algo en común’ entón xuntámonos. Pero que a necesidade non salga de nós, as mulleres organizadas”.

Pola súa banda, Marta pensa que “para apoiar a loita feminista, o principal é que os homes recoñezan o traballo das súas compañeiras. Logo, no mundo da ciencia e da investigación, que teñan en conta a maternidade á hora de avaliar as investigadoras por o número de publicacións, conferencias nas que participas, charlas que dás… Eu creo que isto habería que cambialo e é imposible facelo así sen axuda dos homes que están na ciencia”.

As circunstancias dos encontros para construír unha realidade máis xusta e digna para todas, tamén dependerán do contexto e das necesidades das mulleres. As posibilidades de colaboración dependerán dos intereses de cada colectivo e ás súas condicións.

Para Ferreiro é importante destacar que para que poda establecerse unha colaboración, a existencia de espazos propios é indisputábel. “Dentro do sindicato, para nós é fundamental que os nosos espazos teñen que seguir existindo. É indiscutíbel. Temos que seguir autoorganizándonos. Dito isto, penso que podemos crear calquera outro tipo de organización onde os homes estean presentes e ir vendo como nos relacionamos, como construímos, como facemos... pero sempre que iso non implique a renuncia dos nosos espazos propios nin da nosa axenda”.

O traballo cos homes depende tamén de que os homes teñen que ter certas cuestións traballadas. “Para empezar a crear e construír temos que sentirnos en igualdade, a miña palabra, como digo, como expreso, como fago, como me posiciono ten que ter a mesma validez. Teñen que ser espazos nos que ningún momento como muller me podo sentir discriminada, desvalorizada ou que non se me ten conta porque dende esa óptica non podemos construír conxuntamente”, opina Ferreiro.

SITUARNOS COMO ESTRATEXIA

A axenda a traballar é extensa e as prioridades varían dependendo das condicións vitais ou laborais das mulleres. Mentres que para as mulleres da ciencia é fundamental comezar a consolidar unha conciliación entre produción e maternidade sen que haxa desvantaxes para as mulleres. Para as labregas, o primeiro é afondar sobre á situación legal do seu traballo e a violencia.

Por tanto, a circunstancias dos encontros para construír unha realidade máis xusta e digna para todas, tamén dependerán do contexto e das necesidades das mulleres. As posibilidades de colaboración dependerán dos intereses de cada colectivo e ás súas condicións.

As testemuñas de máis mulleres axudan a comprobar que a xeralización das estadísticas e as meras declacións sen accións que corroboren o compromiso, non axudaron ás mulleres como esperan facer crer. Habería entón que pensar nos xeitos polos cales podemos protexer os nosos intereses; como situamos as nosas loitas individuais e colectivas sen que iso signifique segregarnos? Podemos deixar unha porta aberta por se alguén que estea disposto a comprometerse con nós, á nosa maneira, quere entrar por ela? 

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Opinión
Opinión “Tener correa” y la ridiculización del afecto
Existe una presión muy fuerte sobre los propios hombres para que no amen demasiado, no cuiden demasiado. El ideal de “libertad masculina” tradicionalmente se entiende como independencia, desapego, y muchas veces, desinterés.
Series
Series Masculinidad hegemónica o plomo: la sátira contra los hombres en ‘The White Lotus’
La serie culmina de forma trágica, llevando al extremo la lógica neoliberal, y se cuestiona si es posible una transformación que no termine cooptada por el propio patriarcado.
Formación El Salto
Formación Masculinidades neoliberales: afectos de odio, cultura bro y extrema derecha
Abiertas las inscripciones para esta nueva propuesta de formación online, que abordará la relación entre el fortalecimiento de las derechas, el avance de un neoliberalismo desbocado y la aparición de culturas de género cada vez más conservadoras.
#59467
5/5/2020 16:20

Por certo cando una muller, mata o seu fillo ou filla, non sinto as feministas criticar o protestar moito

En cambio si matan una muller, san todas as feministas a protestar.en bloque.

Non hay que ser tan hipócritas.

0
1
Galicia
Galicia A Xunta aprobou a celulosa de Altri argumentando que a súa cheminea de 75 metros sería “icónica”
O Informe de Patrimonio Cultural, favorable á multinacional, emitiuse con base en dúas encargas externas, contratadas e pagadas pola empresa ao ex presidente e ao actual tesoureiro de Icomos-España.
Industria armamentística
Genocidio Las relaciones armamentísticas de España e Israel han sido “más lucrativas que nunca” desde octubre de 2023
Un informe del Centre Delàs señala diferencias significativas en las armas que España dice que ha vendido a Israel y las que Israel registra. Las empresas israelíes han firmado 46 contratos con las administraciones por más de mil millones.
Comunidad de Madrid
Luis A. Ruiz Casero “Durante la transición la cárcel de Carabanchel albergó a más presos que en algunos años del franquismo”
De los presos franquistas que construyeron el penal, pasando por los que fueron fusilados, hasta los revolucionarios que pusieron patas arriba el centro penitenciario con iniciativas como la COPEL, Luis A. Ruiz Casero ofrece en 'Carabanchel. La estrella de la muerte del franquismo', un documentado homenaje a las luchas de las personas internas.

Últimas

Tribuna
Tribuna Para acabar de una vez con las nucleares: sobre el último intento de prolongar la vida de las centrales
Los voceros de la nuclear han encontrado la oportunidad ideal para difundir sus bulos con el apagón del 28 de abril. Quieren generar polémica para mantener operativa una infraestructura innecesaria, peligrosa y que genera residuos incontrolables.
Análisis
Análisis ¿Existe una identidad europea?
El 9 de mayo se celebra el “día de Europa”, que conmemora la paz y la unidad en el continente y que coincide con la declaración presentada en 1950 por Robert Schuman que sentó las bases de la cooperación europea. Pero, ¿qué es Europa realmente?
Estados Unidos
Libertad de expresión Canadá recomienda al profesorado LGTBQ+ o crítico con Trump no viajar a Estados Unidos
Una circular de la Asociación Canadiense de Profesores Universitarios (CAUT) recomienda “encarecidamente” que el personal académico viaje a los EEUU “solo si es esencial y necesario”.
Más noticias
El Salto Radio
El Salto Radio Malismo
Hacerse el “malote” aporta beneficios: entrevista con Mauro Entrialgo, autor de Malismo, un ensayo sobre los mecanismos de ostentación del mal
Madrid
Madrid El grito de ‘Altri Non!’ llega al Congreso de los Diputados
La Plataforma Ulloa Viva y organizaciones ecologistas exigen directamente al Gobierno español que rechace subvencionar el proyecto de la macrofábrica de celulosa y que respete la voluntad del pueblo gallego.
Sanidad
GENOCIDIO EN GAZA 200 trabajadoras del Hospital de Cruces piden vetar los fármacos de Teva Pharm
Las profesionales sanitarias registraron el pasado 2 de mayo una petición ante la Dirección de Osakidetza para exigir la retirada inmediata de todos los productos de la farmacéutica israelí.
Libertad de expresión
Libertad de expresión La Justicia da la razón al humorista Héctor de Miguel, Quequé, frente a la denuncia de Abogados Cristianos
La Audiencia Provincial de Madrid estima el recurso de apelación presentado por Héctor de Miguel, imputado por unas declaraciones tras una denuncia de Abogados Cristianos.

Recomendadas

Laboral
Laboral Coidar sen dereitos: a loita das traballadoras nas residencias privadas de Galiza
Sen tempo nin medios para ofrecer uns coidados axeitados, alertan dunha situación insostible nos centros e denuncian a privatización dun servizo a costa do benestar das persoas maiores e dependentes.
Pensamiento
Lola Olufemi “No me atraen las utopías lejanas, estoy más interesada en el ahora”
La escritora e investigadora británica Lola Olufemi trabaja desde la certeza de que el presente no es una jaula, desde la confianza en que viviremos cosas diferentes aunque no se sepa exactamente de qué tipo van a ser.
Catalunya
Acción directa Las Sublevaciones de la Tierra francesas llegan a Catalunya: “Necesitamos una forma nueva de luchar”
Una acampada de tres días y una acción simbólica han sido el pistoletazo de salida de Revoltes de la Terra. La organización ha sido capaz de unir a ecologistas de campo, de ciudad y campesinado en una dinámica de lucha “nueva”.