O prelo
A literatura esquecida: a recuperación da obra de Irène Némirovsky

 O fascismo logrou soterrar a obra de Irène Némirovsky por máis de medio século. A editorial Irmás Cartoné edita a primeira novela da autora.

18 abr 2020 14:50

Cando se len as listas das obras máis importantes da Historia da literatura, é infalible atopar que máis do setenta por cento foron escritas por homes.

Se a primeira autora do que se ten rexistro Enheduanna, naceu no ano 2285 a.C, non é estraño que nos dea vertixeimaxinar todas asobrasque se perderon a través do paso dos séculose que xa non poderemos recuperar.

Mais o tempo, a humidade, o lume e o pó non son os únicos responsables de tale perdas. As guerras e os rexímenes totalitarios teñen sido os principais verdugos da preservación do coñecemento ao querer liquidar as voces disidentes que escribían sobre outros xeitos de vivir e pensar.

Cada obra, cada autora é unha historia de vida e non só un número ou un grupo social vulnerable cos que se borran as identidades. É por iso que cando algún texto logra saír do esquecemento da escuridade imposto é fundamental recollelo e recuperalo para entender o noso pasado, así como para darlle dignidade a toda aquela xente que perdeu a vida polo acto de escribir ou polo feito de nacer na pel dun colectivo oprimido.

Foi o caso de Irène Némirovsky, unha autora que ficou na sombra desde a súa morte en 1942 e que foi rescatada 62 anos despois ao atoparse a súa última novela Suite Francesa. A vida de Irène é unha historia que fala do medo aos duros prexuízos de xénero do mundo editorial e do horror que se viviu durante a invasión nazi. 

É por iso que a tradución da obra da escritora en cuestión ao galego é un esforzo imprescindible para achegarnos ao descoñecido desde a nosa propia lingua que, ao mesmo tempo, digníficase coa amplificación do catálogo literario.   

Unha vida entre guerras  

Irène Némirovsky naceu en Kiev no ano 1903 e era filla dun dos banqueiros máis ricos do Imperio Ruso. Educouse principalmente cunha institutriz francófona, o que quizais foi unha das razóns pola que toda a obra de Iréne fora escrita en francés. En 1918 a familia Némirovky tivo que saír fuxindo da Revolución Rusa e instalouse en París onde a autora estudou na Sorbona. Tempo despois, Irène integrouse no gremio literario con éxito. 

Mesmo aínda despois de casarse, ter dúas fillas e converterse nunha autora publicada que frecuentaba a escritores da talla de Jean Cocteau, en 1938 o goberno francés rexeitou a súa petición de nacionalidade francesa como un acto de antisemitismo que era impulsado polo clima político e social que presaxiaba a segunda guerra mundial.  

A reacción disto, Iréne e a súa familia, convertéronse ao catolicismo mais non foi suficiente. Aos ollos da lei, foron catalogados como xudeus e foron forzados a usar a estrela amarela que os distinguía como tales. Non pasou moito tempo ata que a ela lle impediron publicar e ao seu marido, traballar.  

O 11 de xullo de 1942, Némirovsky remata na súa casa a súa novela Suite francesa e dous días despois foi arrestada e deportada a Auschwitz onde morreu de tifus tan só un mes despois.  

A súas dúas fillas, que foron salvadas por unha mestra que as escondeu na súa casa, sobreviviron grazas a axuda dos coñecidos de seus pais. Viaxaron sempre resgardando unha maleta chea de manuscritos de súa nai. Dese xeito, lograron salvar a mente que o fascismo tratou de aniquilar. 62 anos despois, un deses manuscritos foi redescuberto e rescatou do esquecemento a obra de Irène. 


David Golder 

Un día de 1929 un manuscrito chegou á sede da editorial francesa Grasset. Tratábase dunha novela que se titulaba David Golder. Mais o texto non estaba asinado e no sobre non había ningún enderezo postal. O editor, ante unha obra que cualificou como mestra e brillante, decidiu publicar un anuncio na prensa para atopar ao autor que non sería ninguén máis que Irène Némirovsky. Ela enviou a súa primeira novela de tal xeito por medo ao rexeitamento.  

Irmás Cartoné, editorial independente que se dedica á tradución ao galego de textos clásicos da literatura universal, é a primeira en achegarnos na nosa lingua a obra de Némirovsky coa súa edición de David Golder

O libro xira arredor dun home de negocios millonario que nun principio non lle importa nada máis que incrementar a súa fortuna e que, polo tanto, vive nun estado permanente de soidade do que non repara senón ata despois de sufrir unha crises cardíaca.  

Esta liña argumental, que parecera que a temos lido antes en historias como o Conto de Nadal de Dickens, é enriquecida pola prosa de Iréne que aproveita a enfermidade da súa personaxe principal para reflexionar sobre os seus principios éticos e para abordar temas como a vellez, a felicidade e a familia.  

A autora logra reflexar a frialdade e a crueldade dun mundo burgués que, ao final de contas, é bastante similar a aquel onde ela mesma naceu. Nunha primeira lectura, as personaxes da esposa de David, Gloria, e a súa filla, Joy, poderían pasar por ser dúas mulleres meramente frívolas que só se manteñen cerca de David polos cartos del. Non entanto, Némirovsky non cae na tentación do lugar común: estas mulleres non foron construídas como seres dependentes e baleiros, senón que actúan dun xeito consecuente ao trato que lles deu David Golder. O abandono e a falta de coidado dun home que está illado co traballo e que substitúe a súa responsabilidade nas relacións con bens materiais, detonan que as mulleres se poñan a sé mesmas e aos seus desexos como prioridades. A liña entre o amor e o interese queda borrosa. 

O libro está dividido en capítulos curtos que axilizan unha lectura que, como bo clásico, aborda cuestións vixentes na nosa contemporaneidade relacionadas con a soidade e o xeito no que nos valoramos a nós mesmas.  

David Golderfoi traducida por Celia Recarey, co-fundadora da editorial que conta con máis de catorce traducións de textos ao galego, nos que se inclúen O conto da criadaA señora Dallaway de Virgina Woolf e O gozo das damas de Émile Zola, entre moitos outros títulos. 

Arquivado en: Galego Literatura O prelo
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Culturas
Erika Lust y Sara Torres “El deseo tiene una potencia inagotable para transformar la realidad si lo liberamos de las normas”
Sexo, deseo o ética del placer son algunos de los temas que hilan la escritora Sara Torres y la productora de cine porno Erika Lust en ‘La abundancia del deseo’.
El Salto Radio
EL SALTO RADIO Natalia García Freire: escritora de una generación volcánica
Sexto capítulo de la serie Aleteo sonoro, en el que volamos a los Andes ecuatorianos para conocer la infancia y las motivaciones literarias de la autora.
El Salto Radio
El Salto Radio Centenari de Josep Maria Llompart
Demà fa un segle del naixement d’aquest poeta mallorquí que sacrificà la seva vocació per mor de les exigències de la cultura que abraçà.
Xunta de Galicia
Política A Xunta recibe ao embaixador de Israel en funcións mentres Gaza agoniza ao bordo da fame
O Goberno de Alfonso Rueda escenifica a súa boa sintonía coa Administración de Benjamín Netanyahu apenas unhas horas despois de que Israel bombardease unha escola que servía de refuxio e ordenase unha evacuación masiva en Gaza.
Palestina
Genocidio La ONG anti-UNRWA lanzada por exespías y marines de EEUU siembra el caos en el reparto de alimentos en Gaza
La Fundación Humanitaria de Gaza (GHF) creada a comienzos de este año y vinculada a agentes del ejército y la inteligencia estadounidense ha sido acusada de desaparecer a una persona y disparar a quienes estaban esperando ayuda.
Alemania
Litigio climático Un tribunal alemán abre la puerta a que grandes emisores puedan ser responsabilizados de daños climáticos
El jurado descarta la demanda del agricultor peruano Saúl Luciano Lliuya por entender que el riesgo a su propiedad es demasiado bajo, pero esta misma argumentación podría llevar a condenas en otros casos.
Madrid
Derecho a la vivienda Victoria contra la Sareb: 16 familias consiguen firmar contratos después de años de lucha
Un bloque en lucha de Casarrubuelos (Comunidad de Madrid) consigue formalizar contratos con el banco malo, al que acusan de actuar “como un fondo buitre”. En Catalunya, diez ayuntamientos apoyan los reclamos de 62 hogares en huelga contra La Caixa.

Últimas

Universidad
Genocidio Las universidades españolas han firmado 44 proyectos con Israel desde septiembre de 2024
Los acuerdos dentro del programa Horizon Europe se han sucedido a pesar de las declaraciones de decenas de universidades de suspensión de relaciones con Israel.

Recomendadas

Culturas
Erika Lust y Sara Torres “El deseo tiene una potencia inagotable para transformar la realidad si lo liberamos de las normas”
Sexo, deseo o ética del placer son algunos de los temas que hilan la escritora Sara Torres y la productora de cine porno Erika Lust en ‘La abundancia del deseo’.