O prelo
Espazo liminar

Samuel Merino pon palabras en “Claustro corda comensal” ao que significa estar dentro mentres o mundo agarda fóra.
Prelo Samuel Merino
Portada do libro de Samuel Merino. Branca Trigo Cabaleiro
3 dic 2023 06:00

“A todos os nomes que aínda teño que inventar
e ás persoas que se agochan tras eles,
sempre no limiar, baixo o cénit dun lance”


Así de enigmánica é a dedicatoria do novo libro de Samuel Merino. Entrar en Claustro corda comensal, non implica, en ningún caso, entrar. Porque permanecemos no limiar observando as estancias que toman forma ante nós por medio duns versos descritivos, espidos, fríos dalgunha maneira. A referencia ao limiar eterno faime pensar, como persoa que pasa moito máis tempo do que debería na rede, nos espazos liminares, denominación que reciben os espazos cotiáns que presentan algunha característica estraña, unha especia de uncanny valley espazo-temporal que produce a sensación de estar nunha dimensión paralela. Espazos liminares coma as Backrooms, localización de numerosos creepypastas, videoxogos e vídeos, son os alicerces de toda unha corrente estética de internet. Lugares baleiros que non deberían estalo, edificios antigos, corredores eternos, algunha presenza allea, ambientes oníricos, chiscadelas á nostalxia… Todo isto atopámolo tamén en certa maneira nos versos de Samuel.

“hoxe
abro esta porta
―tan ateigada de nomes que non recordo―
para que entre quen queira
e constate
que a miña avoa dicía a verdade:

eu estaba lonxe:
medrando”

Velaquí a dimensión paralela de Claustro corda comensal. Un lugar (dentro) separado doutro lugar (fóra) por nada máis que unha porta que establece unha distancia insuperable. Alí, dentro, albiscamos algúnhas escenas concretas: “o sono inxectado na coxa dereita”, “en cada recuncho unha persoa que ría as gargalladas”, “unha persoa con babeiro botaba fóra o leite con galletas”, o Claustro descoidado, as cordas que non deixan pegada no pulso pero nas que os pulsos deixan pegada e un eterno comensal aprendendo a comer.

Como dicía, as descricións do poemario chegan a ser frías, pero non acontece isto ao mencionar ás outras personaxes, “mulleres cálidas de corpos devastados” para as que o autor inventa os nomes de África, América, India… con toda a intención de quen visita paisaxes amplas e afastadas desde o recanto dun “río baleiro” e estático.

“Prometín non mencionar
a palabra alimento, pero
debo dicir que Alí
a Lúa agochada tralos tellados
quería dicirnos
estar chea é ser bonita”

Os trastornos da conduta alimentaria non aparecen por primeira vez na poesía de Merino. Esta temática é o eixo, por exemplo, da peza escénica Vida útil da porcelana, da que é cocreadora Silvia Penas. Porén, mentres que en obras pasadas do autor adoita haber referencias á disforia, á busca da perfección e en xeral á relación complicada das persoas co propio corpo, atopamos en Claustro corda comensal fragmentos do que pode ser o proceso de acougo dun TCA, un proceso que pasa por África, América e India sen se mover dun sofá no que ninguén deixa pegada.

“Lémbroas
hoxe
e pecho esta porta”.

Saír de Claustro corda comensal non implica, en ningún caso, saír. Por unha parte, porque como visitantes asomadas ao lintel da porta, nunca estivemos dentro. Pola outra, porque algo deste libro fica con nós. Os agradecementos finais sitúan as escenas do poemario no Hospital Psiquiátrico de Conxo, pero os poemas de Samuel que falan dun espazo tan concreto que podería ser calquera. O “cheiro a vainilla e feces” retrotráenos a cada vez que unha composición exacta de partículas se incrustou no máis profundo das nosas foxas nasais ata facerse recordo. O “Tonight we are young” soando sen descanso tráenos todas as cancións do verán que atravesaron esas noites nas que eramos máis novas que nunca, e nas que nunca nos sentiramos máis vellas.

“O tempo era
Alí
un animal deitado.

[...]

O tempo era
fóra
un animal con fame.”

Os espazos liminares non son só unha lenda urbana de internet, representan eses estanques da nosa mente que nos fan sentir que todo o mundo se move mentres nós permanecemos quietas, flotando, agardando a que algunha corrente afortunada nos conduza de novo á vida real. Un pouco así os psiquiátricos, os hospitais e outros lugares que transforman a estrañeza nunha rutina branda e luminosa. “Unha paréntese, a nosa presenza”, escribe Samuel Merino neste libro que fala de mirar cara ao futuro sen poder facer outra cousa que esperar a que o animal se erga e coma. Considero que a escrita, a publicación e a lectura deste poemario son en certa maneira, ese futuro. Leo Claustro corda comensal como o faría un animal con fame.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

O prelo
O prelo Doenzas para ver e mirar
Noelia Gómez distorsiónanos en 'Desenfoque', recentemente publicado por Apiario.
O prelo
O Prelo A disolución do humano: abrir as fiestras e bailar
Sara Guerrero abre novas portas e fiestras a unha paisaxe coñecida en 'Eu son o monte', editado por Euseino.
O prelo
O prelo Unha fábula de luces incógnitas
Avelaíña e o camiño á illa primeira obra de banda deseñada infantil de Bea Gregores.
Tribuna
Tribuna A celulosa e a mina son o modelo industrial do Partido Popular
É fundamental que tezamos unha rede social transversal na sociedade, capaz de unir a sectores diferentes que sexan quen de aglutinárense nun movemento social arredor dun denominador común: a defensa do noso territorio.
Medio ambiente
Medio ambiente Galiza volve á rúa contra Altri, Greenalia e a celulosa da Xunta: o desastre natural en cifras
Espérase que centos de embarcacións e decenas de miles de persoas participen nunha manifestación este sábado na Pobra do Caramiñal, un dos concellos da ría de Arousa, onde desemboca o río Ulla, o máis afectado pola fábrica de celulosa.
Turquía
Contra Erdogan Turquía en las calles: cae el muro del miedo a las movilizaciones
La detención del principal rival político de Erdogan ha provocado protestas masivas en todo el país que amenazan con convertirse en movilizaciones generales de descontento contra el gobierno.
Derechos sociales
Derechos laborales La legislación protege a los trabajadores ante alertas metereológicas
El Ministerio de Trabajo y los sindicatos recuerdan que hay previstos permisos retributivos, reducción de jornada o cambios en la misma para evitar los desplazamientos peligrosos al puesto de empleo.

Últimas

Medio ambiente
Altri O PSdeG cambia de posición e chama á súa militancia para acudir á manifestación contra Altri na Pobra
O partido de José Ramón Gómez Besteiro abandona a ambigüidade e, por primeira vez, fai un chamado por mail ás súas bases para apoiar a mobilización do sábado 22 convocada pola Plataforma en Defensa da Ría de Arousa e a Plataforma Ulloa Viva.
Perfiles con tiempo
Perfiles con Tiempo Miguel Tadeo, pintor: “Cuanto más conocimiento tienes, más sabes lo poco original que eres”
Conocimiento, técnica e intimidad: esa es la triada a la que Miguel Tadeo (Logroño, 1986) alude para referirse a los pilares de su obra pictórica.
Finlandia
Reducción de GEI De sumidero de carbono a emisor de gases: los bosques en Finlandia ya no capturan CO2
El 74% de la superficie del país nórdico está cubierto por árboles. Los bosques funcionaban como sumidero de carbono, pero han pasado de capturar 28 millones de toneladas de dióxido de carbono a emitir 1,2 millones de toneladas de este gas.
Crisis climática
GEI Las claves del plan para reducir las emisiones de metano que organizaciones ambientales proponen al Gobierno
Los sectores que más metano emiten a nivel global son el agropecuario, el energético y el de gestión de residuos. Por ello, las organizaciones proponen moratorias para las macrogranjas o monitorización de emisiones de energéticas extranjeras.
Más noticias
Partidos políticos
Congreso de los Diputados La Agencia Estatal de Salud Pública, última víctima del desencuentro entre el PP, Junts y el Gobierno
La creación de esta institución, propuesta en 2011 y aprobado su anteproyecto el pasado jueves, ha sido tumbada por la oposición a la ley de desperdicio alimentario.
Opinión
Opinión Vox y los negros
Que la extrema derecha no es única depositaria del racismo en nuestras sociedades es una obviedad que el movimiento antirracista no se cansa de señalar. En su obra ‘Infiltrado en Vox’, el periodista Moha Gerehou aborda esta evidencia con desparpajo.
Derechos sociales
Derechos sociales Convocan un ‘tsunami’ por los servicios públicos en la Comunidad de Madrid
Decenas de organizaciones convocan este domingo una manifestación para defender los derechos sociales y la gestión 100% pública de los servicios del Estado de Bienestar.

Recomendadas

Medio ambiente
Medio ambiente A Xunta desoe a oposición social e dá luz verde ambiental á celulosa de Altri e Greenalia
O informe da administración galega, gobernada polo PP de Alfonso Rueda, conclúe que a proposta é “ambientalmente viable” e pasa por alto as decenas de miles de alegacións presentadas, así como a contestación social.
Ecuador
Ecuador Leonidas Iza: “No negociamos principios”
El presidente de la Confederación de Nacionalidades Indígenas del Ecuador y candidato de Pachakutik en la primera vuelta de las elecciones de Ecuador habla en esta entrevista de las exigencias indígenas para la segunda vuelta.
Argentina
Extrema derecha Argentina se revuelve contra la represión del Gobierno de Milei
Decenas de miles de personas marchan en Buenos Aires para mostrar su rechazo a la deriva autoritaria y represiva del Gobierno ultraliberal y conservador de La Libertad Avanza.
Costas
Costa A ría de Arousa, ao bordo do colapso ecosistémico
A principal produtora de marisco de Galiza afronta unha crise sen precedentes; o impacto da contaminación actual e a de potenciais industrias como Altri ou a reapertura da mina de Touro poñen en perigo o sector do mar.