O prelo
Espazo liminar

Samuel Merino pon palabras en “Claustro corda comensal” ao que significa estar dentro mentres o mundo agarda fóra.
Prelo Samuel Merino
Portada do libro de Samuel Merino. Branca Trigo Cabaleiro
3 dic 2023 06:00

“A todos os nomes que aínda teño que inventar
e ás persoas que se agochan tras eles,
sempre no limiar, baixo o cénit dun lance”


Así de enigmánica é a dedicatoria do novo libro de Samuel Merino. Entrar en Claustro corda comensal, non implica, en ningún caso, entrar. Porque permanecemos no limiar observando as estancias que toman forma ante nós por medio duns versos descritivos, espidos, fríos dalgunha maneira. A referencia ao limiar eterno faime pensar, como persoa que pasa moito máis tempo do que debería na rede, nos espazos liminares, denominación que reciben os espazos cotiáns que presentan algunha característica estraña, unha especia de uncanny valley espazo-temporal que produce a sensación de estar nunha dimensión paralela. Espazos liminares coma as Backrooms, localización de numerosos creepypastas, videoxogos e vídeos, son os alicerces de toda unha corrente estética de internet. Lugares baleiros que non deberían estalo, edificios antigos, corredores eternos, algunha presenza allea, ambientes oníricos, chiscadelas á nostalxia… Todo isto atopámolo tamén en certa maneira nos versos de Samuel.

“hoxe
abro esta porta
―tan ateigada de nomes que non recordo―
para que entre quen queira
e constate
que a miña avoa dicía a verdade:

eu estaba lonxe:
medrando”

Velaquí a dimensión paralela de Claustro corda comensal. Un lugar (dentro) separado doutro lugar (fóra) por nada máis que unha porta que establece unha distancia insuperable. Alí, dentro, albiscamos algúnhas escenas concretas: “o sono inxectado na coxa dereita”, “en cada recuncho unha persoa que ría as gargalladas”, “unha persoa con babeiro botaba fóra o leite con galletas”, o Claustro descoidado, as cordas que non deixan pegada no pulso pero nas que os pulsos deixan pegada e un eterno comensal aprendendo a comer.

Como dicía, as descricións do poemario chegan a ser frías, pero non acontece isto ao mencionar ás outras personaxes, “mulleres cálidas de corpos devastados” para as que o autor inventa os nomes de África, América, India… con toda a intención de quen visita paisaxes amplas e afastadas desde o recanto dun “río baleiro” e estático.

“Prometín non mencionar
a palabra alimento, pero
debo dicir que Alí
a Lúa agochada tralos tellados
quería dicirnos
estar chea é ser bonita”

Os trastornos da conduta alimentaria non aparecen por primeira vez na poesía de Merino. Esta temática é o eixo, por exemplo, da peza escénica Vida útil da porcelana, da que é cocreadora Silvia Penas. Porén, mentres que en obras pasadas do autor adoita haber referencias á disforia, á busca da perfección e en xeral á relación complicada das persoas co propio corpo, atopamos en Claustro corda comensal fragmentos do que pode ser o proceso de acougo dun TCA, un proceso que pasa por África, América e India sen se mover dun sofá no que ninguén deixa pegada.

“Lémbroas
hoxe
e pecho esta porta”.

Saír de Claustro corda comensal non implica, en ningún caso, saír. Por unha parte, porque como visitantes asomadas ao lintel da porta, nunca estivemos dentro. Pola outra, porque algo deste libro fica con nós. Os agradecementos finais sitúan as escenas do poemario no Hospital Psiquiátrico de Conxo, pero os poemas de Samuel que falan dun espazo tan concreto que podería ser calquera. O “cheiro a vainilla e feces” retrotráenos a cada vez que unha composición exacta de partículas se incrustou no máis profundo das nosas foxas nasais ata facerse recordo. O “Tonight we are young” soando sen descanso tráenos todas as cancións do verán que atravesaron esas noites nas que eramos máis novas que nunca, e nas que nunca nos sentiramos máis vellas.

“O tempo era
Alí
un animal deitado.

[...]

O tempo era
fóra
un animal con fame.”

Os espazos liminares non son só unha lenda urbana de internet, representan eses estanques da nosa mente que nos fan sentir que todo o mundo se move mentres nós permanecemos quietas, flotando, agardando a que algunha corrente afortunada nos conduza de novo á vida real. Un pouco así os psiquiátricos, os hospitais e outros lugares que transforman a estrañeza nunha rutina branda e luminosa. “Unha paréntese, a nosa presenza”, escribe Samuel Merino neste libro que fala de mirar cara ao futuro sen poder facer outra cousa que esperar a que o animal se erga e coma. Considero que a escrita, a publicación e a lectura deste poemario son en certa maneira, ese futuro. Leo Claustro corda comensal como o faría un animal con fame.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

O prelo
O prelo Doenzas para ver e mirar
Noelia Gómez distorsiónanos en 'Desenfoque', recentemente publicado por Apiario.
O prelo
O Prelo A disolución do humano: abrir as fiestras e bailar
Sara Guerrero abre novas portas e fiestras a unha paisaxe coñecida en 'Eu son o monte', editado por Euseino.
O prelo
O prelo Unha fábula de luces incógnitas
Avelaíña e o camiño á illa primeira obra de banda deseñada infantil de Bea Gregores.
Xunta de Galicia
Política A Xunta recibe ao embaixador de Israel en funcións mentres Gaza agoniza ao bordo da fame
O Goberno de Alfonso Rueda escenifica a súa boa sintonía coa Administración de Benjamín Netanyahu apenas unhas horas despois de que Israel bombardease unha escola que servía de refuxio e ordenase unha evacuación masiva en Gaza.
Alemania
Litigio climático Un tribunal alemán abre la puerta a que grandes emisores puedan ser responsabilizados de daños climáticos
El jurado descarta la demanda del agricultor peruano Saúl Luciano Lliuya por entender que el riesgo a su propiedad es demasiado bajo, pero esta misma argumentación podría llevar a condenas en otros casos.
Universidad
Genocidio Las universidades españolas han firmado 44 proyectos con Israel desde septiembre de 2024
Los acuerdos dentro del programa Horizon Europe se han sucedido a pesar de las declaraciones de decenas de universidades de suspensión de relaciones con Israel.
Asturias
Asturias El Parlamento asturiano reclama que las corridas de toros se consideren maltrato animal
PSOE e IU aprueban una PNL de la diputada Covadonga Tomé (Somos Asturies) instando al Gobierno de España a modificar las leyes que excluyen a las corridas de toros de esta categoría.
Mallorca
Investigación Cadáveres, ratas y suciedad extrema en una granja avícola que abastece a Mercadona, Eroski y Alcampo
Grupos activistas han denunciado a la explotación avícola de Llucmajor (Mallorca) ante la Fiscalía por delitos de abandono de animales, estafa y contra la salud pública. La granja cuenta con el sello de bienestar animal Welfair.

Últimas

Laboral
Laboral “Se buscan figurantes para una película a cambio de la merienda”
El sindicato CGT denuncia ante Inspección de Trabajo a una productora cinematográfica por ofrecer trabajo de figurante en la película ‘Corredora’ a cambio de una merienda.
Opinión
Opinión Prohibir no es liberar: una reflexión feminista sobre el uso del hiyab
La idea de que prohibir el hiyab nos abrirá la puerta a una vida más libre no solo parte de un prejuicio, sino que se convierte en otra forma de imposición. Y ninguna liberación real puede construirse desde la fuerza o la exclusión.
Granada
Represión La policía desaloja el centro social La Madriguera en Granada
El dispositivo policial ha echado a decenas de activistas del edificio, el pasado enero la empresa AMA Desokupa intentó cerrar el centro social con el apoyo policial en una operación que se saldó con cuatro personas heridas y una persona detenida
Euskera
Lourdes Oñederra “La comprensión tiene valor por sí misma, no es un mero paso intermedio”
Lourdes Oñederra destaca la comprensión lingüística como clave para abrir oportunidades y beneficios que merecen atención y cultivo.
Opinión
Opinión Veinte líneas de trabajo para garantizar el derecho a la vivienda
Existen muchas propuestas, no solo para paliar la emergencia planetaria de desahucios, sino para sentar las bases de un mundo equitativo en el que toda persona pueda acceder dignamente a un hogar. Aquí van 20.

Recomendadas

Pensamiento
Paulo Tavares “La imaginación es el primer acto político”
El arquitecto e investigador brasileño Paulo Tavares cuestiona las ideas fundacionales del pensamiento, el diseño y la ciudad occidentales en el marco de la crisis ecosocial.