Infancia
Medrar no rural: A natureza como escola e outros xeitos de habitar

Crecer no rural é crecer normalizando a precariedade dos servizos públicos. Pero tamén é unha oportunidade para aprender a habitar o mundo de maneira responsable, pracenteira e lonxe das enfermidades e valores do capital.

Infancia no rural
Xornalista feminista
12 feb 2020 21:30

Os programas institucionais que pretenden evitar a centenaria emigración das zonas rurais galegas aínda pensan que só con inverter na industria, vaise a solucionar a situación. Pero se o acceso aos servizos básicos está cada vez máis obstaculizado, por máis diñeiro que inxecten ao sector de produción, as estatísticas non rexistrarán gran cambio.

Ata entón, a loita contra a precariedade seguirá formando parte da axenda cotiá porque, aínda que a clase política non poda comprendelo, hai xente que quere e vai vivir e criar no campo.

*** 

Todas podemos estar de acordo nunha cousa: non é o mesmo que ao saír de casa o primeiro que vexas sexa unha un monte verde no horizonte, e non o bloque de cemento xigante que é un edificio. Non é o mesmo que polas tardes se escoite o canto dos merlos ou os ouleos dun can ao lonxe, que a bucina dun coche no tráfico. E, non é o mesmo o cheiro a terra, o aire limpo, que a mestura de fedores de insospeitadas procedencias.

Con todo, ser unha nena ou neno e vivir na cidade pode ter boas vantaxes. As escolas e os servizos públicos están á man e hai millóns de opcións para divertirse. Máis medrar na cidade tamén implica aprender e normalizar un estilo de vida onde o estrés está presente a todo arredor e desenvolvese en espazos onde a lóxica de consumo e produtividade está a esperar en canto se abre a porta da casa. 

Eu medrei nunha das cidades máis grandes do mundo e nunca pensei que o meu ambiente vital fora daniño dalgún xeito. Os problemas nerviosos de meus pais, a miña ansiedade por aproveitar o tempo ao máximo dende os oito anos eran cousas que pasaban a todos, cosas do corpo que estaban relacionados co carácter persoal... 

Máis logo comecei a escoitar de proxectos como “Os baños de bosque”. Estes “baños” son unha iniciativa que xurde en Xapón como medida contra a alta porcentaxe de poboación con problemas de ansiedade, hipertensión e estrés da vida urbana na nosa contemporaneidade. Nun principio, consisten en camiñadas de dous horas polo bosque e exercicios de respiración. Máis non é a única práctica onde se pretende curar certos tipos de enfermidades a través do contacto da natureza. Mais, para valorizala teñen que aparecer e popularizarse estes tipos de “ecoterapias”?

*** 

Patricia Puga é unha muller que abandonou a vida na cidade dende hai anos e que agora vive nunha aldea rodeada de bosques, ríos, animais... 

“Estar aquí me ten ensinado a convivir en igualdade coa natureza, os animais e os seres humanos; en ser consciente de todos os que habitamos e nos que habitarán este mesmo espazo”. 

Despois dun par de anos, ela mesma fondou Bosquexo, un proxecto dedicado á infancia e á educación a través da interacción coa natureza. 

“Os nenos deben sentir a natureza para entender por eles mesmos moitas cousas. Se ninguén lles ofrece estes espazos, non terán contacto con ela. A través dela pode fomentarse o respecto, a confianza, a cooperación… Adquiren ferramentas e coñecementos novos que non poderían aprender doutra maneira noutro espazo. No meu fillo, por exemplo, vexo un ser incriblemente esperto e interesado por todo o que lle rodea”. 

O contacto coa vida non humana é unha mestra da autonomía, do recoñecemento de aquilo que está fora de cada quen e automaticamente substitúe o antropocentrismo coa certeza tanxible de ser unha peza que conforma un todo. 

No mesmo sentido, é o mellor xeito de entender por que debemos coidar o mundo. A través de entrar en contacto con el, dámonos conta do que nos dá. Isto abre a posibilidade de aprender que tamén nós podemos darlle algo de volta por medio do coidado. 

O coñecemento dos astros, das estacións e a predición do tempo a través da lectura dos ceos son saberes que son dominados pola comunidade rural e que supoñen un xeito de comprender os procesos naturais, os efectos que poden ter na nosa vida e cal é o noso lugar no mundo.
Medrar cerca dos procesos de sementa, que poñen en práctica ditos saberes, tamén é una forma de aprender o ciclo da vida mesma e, una vez máis, da importancia do coidado no traballo e nas relacións sociais. 

Así, cando se rega unha árbore, se espera a que medre e se lle mira mudar día a día, a produtividade adquire un enfoque distinto ao que se aprende nas cidades onde asemella que todo pode ter unha solución rápida. Un pódese dar de conta e aprende a respectar o feito de que cada cousa ten o seu ritmo e proceso propio. 

Crecer sabendo que un forma parte activa do mundo dá dimensión á importancia e o alcance da acción individual e colectiva na construción do lugar no que vivimos. 

Se o miramos desta forma, a vida no campo pode chegar a ser unha posibilidade de habitar o mundo dun xeito un pouco máis alleo aos procesos capitalistas; onde se prioresa á vida sobre a produción e o inmediato, o coidado sobre a explotación, e os procesos colectivos fronte unha lóxica competitividade normalizada ata nos obxectivos dos planes de estudio da educación pública.

*** 

Como non amar a natureza se podemos mirar como nos alimenta, se nos brinda o espazo para correr e desfrutar, se cada folla ou diminuta formiga é unha invitación a descubrir a beleza, se nos amosa que a vida, ao contrario do que nos fan crer, non costa nada? 

Vivir no rural, en medio da natureza, é un privilexio que enriquece e que, polo tanto, debería ser accesíbel para todas as persoas que desexen achegarse a el. Que as institucións gobernamentais obstaculicen e precaricen a vida no campo pode ser visto como unha afronta contra a saúde, contra un benestar ao que todos teríamos que ter o dereito sen que iso significara os prezos e sacrificios que implican hoxe.

Sobre o blog
Espazo literario adicado a difundir a idea de que outros estilos de vida son posibles. Un repertorio que busca dignificar as experiencias e os coñecementos que existen nas zonas rurais a través da observación, reflexión e narración da vida social e cultural dunha aldea galega.
Ver todas as entradas
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Galicia
Galicia La lucha por los montes gallegos: incendios, eucaliptos y amenazas a la propiedad colectiva
Galicia concentra un tercio de los incendios forestales registrados en el Estado. Mientras la Xunta apunta a los montes vecinales, comuneros y ecologistas denuncian una estrategia política que favorece la privatización y a la industria maderera.
Medio rural
Rural A Escola dos Pobos chega a Lugo para reivindicar un mundo rural con futuro
A iniciativa, que impulsa a transformación dunha antiga casa solariega das Merindades nun espazo de formación e encontro, preséntase este mércores en Lugo co apoio do Sindicato Labrego Galego.
Segovia
Mujeres rurales Maribel y sus amigas o cómo sobrevivir sin servicios públicos
Maribel lleva trabajando en el campo desde que era pequeña pero no ha podido cotizar nunca. Junto a sus amigas resiste en un medio rural que envejece sin sanidad, educación o transporte.
Sobre o blog
Espazo literario adicado a difundir a idea de que outros estilos de vida son posibles. Un repertorio que busca dignificar as experiencias e os coñecementos que existen nas zonas rurais a través da observación, reflexión e narración da vida social e cultural dunha aldea galega.
Ver todas as entradas
Xunta de Galicia
Política A Xunta recibe ao embaixador de Israel en funcións mentres Gaza agoniza ao bordo da fame
O Goberno de Alfonso Rueda escenifica a súa boa sintonía coa Administración de Benjamín Netanyahu apenas unhas horas despois de que Israel bombardease unha escola que servía de refuxio e ordenase unha evacuación masiva en Gaza.
Palestina
Genocidio La ONG anti-UNRWA lanzada por exespías y marines de EEUU siembra el caos en el reparto de alimentos en Gaza
La Fundación Humanitaria de Gaza (GHF) creada a comienzos de este año y vinculada a agentes del ejército y la inteligencia estadounidense ha sido acusada de desaparecer a una persona y disparar a quienes estaban esperando ayuda.
Alemania
Litigio climático Un tribunal alemán abre la puerta a que grandes emisores puedan ser responsabilizados de daños climáticos
El jurado descarta la demanda del agricultor peruano Saúl Luciano Lliuya por entender que el riesgo a su propiedad es demasiado bajo, pero esta misma argumentación podría llevar a condenas en otros casos.
Madrid
Derecho a la vivienda Victoria contra la Sareb: 16 familias consiguen firmar contratos después de años de lucha
Un bloque en lucha de Casarrubuelos (Comunidad de Madrid) consigue formalizar contratos con el banco malo, al que acusan de actuar “como un fondo buitre”. En Catalunya, diez ayuntamientos apoyan los reclamos de 62 hogares en huelga contra La Caixa.

Últimas

Universidad
Genocidio Las universidades españolas han firmado 44 proyectos con Israel desde septiembre de 2024
Los acuerdos dentro del programa Horizon Europe se han sucedido a pesar de las declaraciones de decenas de universidades de suspensión de relaciones con Israel.

Recomendadas

Culturas
Erika Lust y Sara Torres “El deseo tiene una potencia inagotable para transformar la realidad si lo liberamos de las normas”
Sexo, deseo o ética del placer son algunos de los temas que hilan la escritora Sara Torres y la productora de cine porno Erika Lust en ‘La abundancia del deseo’.