O prelo
Madialeva: viñetas do rural desde unha perspectiva feminina

As filas da ilustración da banda deseñada, ao igual que os relatos do rural galego, soen estar protagonizadas por homes. Ana Moreiras muda a xugada ao autoeditar un cómic que reúne historias do rural onde mostra as repercusións do machismo na vida das mulleres de varias xeracións.

3 oct 2020 10:01

Rebelarse contra a extinción dun relato é rebelarse contra o tempo. É loitar por manter con vida un legado, unha parte de nosa historia. E así, con inmenso esmero e agarimo, Ana Moreiras únese á batalla contra o esquecemento coa súa primeira banda deseñada Madialeva, unha recompilación de historias contadas e protagonizadas por mulleres no medio rural.  

Ana Moreiras naceu en Lugo en 1976, é licenciada en Física e traballa como profesora de Tecnoloxía. Como ela mesma conta, foi logo dunha crise persoal que contraeu o compromiso de dar continuidade ao “relato debuxándoo e denunciar co el a desprotección do noso rural e da nosa cultura ancestral”.   

Dese xeito, iniciou a xestación da banda deseñada composta por historias que escoitou ao longo da súa vida na aldea da súa nai en Meiraz, na Terra Chá. Catro anos despois, Moreiras autopublicou Madialeva grazas, en parte, á doazón de máis de 150 mecenas que colaboraron para que o proxecto puidese saír do prelo baixo o selo de Morandeira.  

O libro comeza cando Pelines, unha presentadora e xornalista televisiva, é removida do seu posto de traballo. Tras soportar comentarios sexistas por parte do seu xefe, marcha de Madrid e chega a Miraz, a aldea onde medrou, para buscar consolo no seo familiar. Ao vela tan aflixida, a súa nai preséntalle a Mirta e Gloria, dúas mulleres maiores que conquistan a Pelines cos relatos que lle  contan ao longo dos días cun espírito de Sherezade.

Madialeva 2

Ana Moreiras logra narrar, a través de imaxes e palabras, de tal forma que a sucesión de historias e capítulos é semellante á lóxica característica dunha conversa: un relato leva a outro, fai saltos no tempo, as personaxes aparecen en distintos momentos en idades distintas e tenden pontes entre temas e problemas. Meiraz, onde ocorren todas as accións, convértese na personaxe principal da banda deseñada. 

Ademais, se ben en Madialeva os sucesos estean relatados por Mirta e Gloria, a autora rescata outra particularidade de todo relato oral: o que se conta é produto dunha construción colectiva. Así, as historias vanse completando polo que cada quen viviu, lembra ou viu. É dicir, do mesmo xeito no que usualmente se adoitan a escoitar os relatos na pequenas comunidades. 

As ilustracións do cómic, que están feitas en acuarela, varían de estilo e evolucionan conforme discorren as páxinas. Cada capítulo inicia con Mirta e Gloria no momento en que empezan a lembrar. Vémolas retratadas a detalle dun xeito realista facendo tarefas cotiáns como lavar as tripas do porco no río para facer chourizas, recoller nabizas no monte ou sinxelamente descansando e charlando ao fresco.  

Madialeva 3

As imaxes de aquelo que relatan, por outra banda, teñen unha calidade máis caricaturizada, pero que non perde terreo no ámbito dos detalles nin das expresións das emocións. As viñetas están complementadas por documentos debuxados como fotografías, cartas, obxectos, poemas e cancións que lle dan á banda deseñada un aspecto de álbum de memorias, como en certo sentido o é na realidade.  

Aínda que en ocasións, caese en lugares comúns en tanto á fala e os ditos das personaxes, un dos maiores acertos do libro é que as personaxes contan con desexos e conviccións políticas claras. Contrario ao que se soe relatar das labregas e labregos do século pasado que, en moitas ocasións, son retratadas e xeneralizadas como ignorantes, atrasadas e con personalidades homoxéneas.  

Sen dúbida, as temáticas das que fala Madialeva transcenden o medio rural galego. Moitas das viñetas poderían situarse en calquera outro poboado rural do territorio español do século pasado. No entanto, ao mesmo tempo, este factor é un dos que lle da maior forza ao libro, xa que rompe con certas ideas e estigmas sociais e dános outra mirada do que o rural galego tamén foi.  

Madialeva 4
Madialeva 5

O libro chegou a min do mellor xeito que poden chegar os libros: da man dunha amizade, a mellor recomendación que pode haber.  

Ao ser unha banda deseñada autoeditada, Madialeva é distribuído directamente pola autora. Con todo, proximamente será publicado por Aira Editorial dentro da súa nova colección: Mulleres ilustradoras na banda deseñada.   

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra na túa conta.

Relacionadas

Crisis climática
Informe de la OMM El nivel del mar se disparó en un 2024 que contabilizó el mayor número de desplazados climáticos en 16 años
El balance climático de 2024 de la Organización Meteorológica Mundial resalta datos preocupantes en indicadores clave de la crisis climática y confirma que el pasado fue el año más cálido jamás registrado.
Activismos
Movementos sociais Guerra xeopolítica e loitas sociais: un ciclo de conferencias aborda en Vigo as raíces dun mundo en crise
Poñentes como Xosé Manuel Beiras, Miguel Urbán, Queralt Castillo ou Aurora Moreno abordarán algunhas das cuestións clave para analizar o presente e argallar ideas para o futuro nunhas xornadas organizadas polo grupo de activistas Ecoar.
Crisis climática
Informe España experimentó 28 días de temperaturas por encima de la media en invierno por el cambio climático
València experimentó el mayor número de días por encima de la media (33) y Barcelona vivió la mayor intensidad de la anomalía: 1,4ºC sobre el promedio. Casi 394 millones de personas por todo el mundo sufrieron 30 días o más inusualmente cálidos.

Últimas

Más noticias
Arte
Arte y memoria histórica Un artista renuncia a un premio de la Academia de Bellas Artes Canaria por su defensa del monumento a Franco
Acaymo S. Cuesta argumenta que la posición de la Academia con respecto al ‘Monumento al Caudillo’ de Juan de Ávalos es contraria a los principios democráticos que defiende y no recogerá el galardón.
Análisis
Análisis La hipérbole pasa factura a Vox y deja la mayoría absoluta en manos de Sumar y Podemos
La caída de dos puntos de Vox muestra cómo la izquierda y el PSOE podrían seguir teniendo una oportunidad de evitar un Ejecutivo del Partido Popular con la ultraderecha.
València
Racismo El Aita Mari se querella contra Vox Borriana y un diputado ultra por llamarles “barco negrero”
Un edil de Borriana y diputado autonómico ultra les acusó de ser “barco de negreros” y “cooperador necesario de las mafias de tráfico de personas”. El partido difundió estas declaraciones.

Recomendadas

Medio ambiente
Medio ambiente A Xunta desoe a oposición social e dá luz verde ambiental á celulosa de Altri e Greenalia
O informe da administración galega, gobernada polo PP de Alfonso Rueda, conclúe que a proposta é “ambientalmente viable” e pasa por alto as decenas de miles de alegacións presentadas, así como a contestación social.
Costas
Costa A ría de Arousa, ao bordo do colapso ecosistémico
A principal produtora de marisco de Galiza afronta unha crise sen precedentes; o impacto da contaminación actual e a de potenciais industrias como Altri ou a reapertura da mina de Touro poñen en perigo o sector do mar.
Medio ambiente
Medio ambiente Miles de persoas enchen as prazas galegas contra o ‘si’ ambiental da Xunta a Altri
A Plataforma Ulloa Viva logrou mobilizar decenas de concentracións nos concellos da conca do río Ulla e máis alá para protestar contra a Declaración de Impacto Ambiental aprobada polo Goberno de Alfonso Rueda para a celulosa.
Cine
Vicente Monroy “El capitalismo es un ejercicio de destrucción de la curiosidad”
En su nuevo ensayo, Vicente Monroy convierte la penumbra de las salas de cine en protagonista, tejiendo un relato fascinante que une sus dos grandes pasiones: el cine y la arquitectura.